Κοινωνική σύνοδος κορυφής για τη δίκαιη απασχόληση και την ανάπτυξη: Ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της ΕΕ

Οι πρόεδροι των θεσμικών οργάνων της ΕΕ, οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων της ΕΕ, οι κοινωνικοί εταίροι και άλλοι βασικοί ενδιαφερόμενοι φορείς θα συγκεντρωθούν στην κοινωνική σύνοδο κορυφής στο Γκέτεμποργκ της Σουηδίας με σκοπό να διεξαγάγουν ανοιχτό διάλογο μεταξύ όλων των συμμετεχόντων για την προώθηση της δίκαιης απασχόλησης και της ανάπτυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Με την ευκαιρία της κοινωνικής συνόδου κορυφής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα διακηρύξουν από κοινού τον ευρωπαϊκό πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων, τον οποίο εξήγγειλε για πρώτη φορά ο πρόεδρος κ. Juncker στην ομιλία του για την κατάσταση της Ένωσης το 2015 και ο οποίος παρουσιάστηκε από την Επιτροπή τον Απρίλιο του 2017. Η διακήρυξή του υπογραμμίζει την κοινή δέσμευση των ηγετών της ΕΕ να στηρίξουν και να προωθήσουν τις 20 αρχές και δικαιώματα που κατοχυρώνονται στον πυλώνα.

Κατά τη διάρκεια γεύματος εργασίας, οι ηγέτες θα συζητήσουν επίσης το μέλλον της εκπαίδευσης και του πολιτισμού. Μόλις πριν δύο ημέρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε το όραμά της σχετικά με το πώς θα μπορέσουμε να δημιουργήσουμε έναν Ευρωπαϊκό Χώρο Εκπαίδευσης έως το 2025.

Ενόψει της κοινωνικής συνόδου κορυφής, ο πρόεδρος κ. Juncker δήλωσε τα εξής: «Η Ευρώπη βγαίνει σιγά σιγά από μια οικονομική κρίση χρόνων, αλλά δεν έχει ακόμα ξεπεράσει τη μεγαλύτερη κοινωνική κρίση που γνώρισε εδώ και γενιές. Όλοι μας αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της ανεργίας των νέων, της ανισότητας και ενός μεταβαλλόμενου κόσμου της εργασίας. Στο Γκέτεμποργκ έχουμε μια μοναδική δυνατότητα να βρούμε κοινές λύσεις. Η σύνοδος θα πρέπει να αποτελέσει ορόσημο – με τη διακήρυξη του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων δείχνουμε την κοινή μας δέσμευση να προστατεύουμε και να προάγουμε τα δικαιώματα σε ισότητα, δικαιοσύνη και ευκαιρίες, τα οποία όλοι πρεσβεύουμε και τα οποία πρέπει να διασφαλίζονται για όλους τους πολίτες. Και αυτό πρέπει να αποτελέσει το πρώτο από πολλά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.»

Ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, κ. Stefan Löfven, προσέθεσε: «Σκοπός της κοινωνικής συνόδου κορυφής είναι να φέρει πραγματικές βελτιώσεις στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Στο πώς εξασφαλίζουμε την πρόσβαση των ανθρώπων στην αγορά εργασίας, στο πώς εξασφαλίζουμε δίκαιες θέσεις εργασίας και αξιοπρεπείς εργασιακές συνθήκες σε όλα τα κράτη μέλη και στο πώς βοηθάμε τους ανθρώπους στη μετάβασή τους στις νέες δουλειές του μέλλοντος. Με την κοινωνική σύνοδο κορυφής δεσμευόμαστε με σαφή τρόπο να θέσουμε το συμφέρον των πολιτών μας στο επίκεντρο της ατζέντας της ΕΕ.»

Η κοινωνική σύνοδος κορυφής θα επικεντρωθεί στον τρόπο με τον οποίο μπορούν να αξιοποιηθούν πλήρως οι νέες ευκαιρίες και να αντιμετωπιστούν οι κοινές προκλήσεις για τις αγορές εργασίας και τα σημερινά και μελλοντικά συστήματα πρόνοιας. Οι συζητήσεις, που θα βασιστούν στη θέση και την εμπειρία κάθε χώρας, θα συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός καλύτερου μέλλοντος για τους Ευρωπαίους. Οι συζητήσεις αυτές θα διαρθρωθούν γύρω από τρεις παράλληλες συνεδρίες εργασίας, οι οποίες θα καλύπτουν τα ακόλουθα θέματα: «πρόσβαση στην αγορά εργασίας», «δίκαιες συνθήκες εργασίας και απασχόλησης» και «ανάμεσα σε δύο θέσεις εργασίας: υποστήριξη της μετάβασης». Οι συνεδριάσεις θα αναμεταδοθούν διαδικτυακά, επιτρέποντας σε ανθρώπους από όλη την Ευρώπη να παρακολουθήσουν τις συζητήσεις.

Η σύνοδος κορυφής αποτελεί σημαντικό ορόσημο στην ευρύτερη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης, η οποία ξεκίνησε με τη Λευκή Βίβλο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και τον Χάρτη Πορείας για μια πιο ενωμένη, πιο ισχυρή και πιο δημοκρατική Ένωση του προέδρου κ. Juncker. Θα παράσχει μια μοναδική και επίκαιρη ευκαιρία για τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς να προωθήσουν την κοινωνική διάσταση της ΕΕ και των κρατών μελών της.

Ιστορικό

Ο κόσμος της εργασίας αλλάζει με γρήγορους ρυθμούς, με νέες ευκαιρίες και νέες προκλήσεις ως απόρροια της παγκοσμιοποίησης, της ψηφιακής επανάστασης, της μεταβολής των εργασιακών προτύπων και των δημογραφικών εξελίξεων. 70 εκατομμύρια Ευρωπαίοι δεν διαθέτουν τις βασικές γνώσεις ανάγνωσης, γραφής και αριθμητικής και τις βασικές ψηφιακές δεξιότητες, αλλά το 40% των εργοδοτών αναφέρουν ότι δεν μπορούν να βρουν άτομα με τις κατάλληλες δεξιότητες για να αναπτυχθούν και να καινοτομήσουν. Σήμερα, οι άνθρωποι αλλάζουν δουλειά έως και 10 φορές κατά τη διάρκεια της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας, ενώ όλο και περισσότεροι άνθρωποι εργάζονται με άτυπες συμβάσεις. Επιπλέον, ενώ ο πληθυσμός της Ευρώπης θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, ο πληθυσμός της σε ηλικία εργασίας θα συρρικνωθεί: σύμφωνα με τις τρέχουσες τάσεις, έως το 2060 θα υπάρχουν 38 εκατομμύρια λιγότεροι Ευρωπαίοι σε ηλικία εργασίας. Σήμερα τέσσερις εργαζόμενοι στηρίζουν έναν συνταξιούχο: το 2060 η αναλογία αυτή θα είναι δύο προς έναν.

Ταυτόχρονα, η οικονομική κρίση έχει αφήσει βαθιά σημάδια στις κοινωνίες μας, από τη μακροχρόνια ανεργία έως τα υψηλά επίπεδα δημόσιου και ιδιωτικού χρέους σε πολλά μέρη της Ευρώπης. Χάρη στην αποφασιστική δράση σε όλα τα επίπεδα, η οικονομία της ΕΕ είναι πλέον εκ νέου πιο σταθερή. Ωστόσο, παραμένουν σημαντικές κοινωνικές ανισότητες και υπάρχουν πολλές εμμένουσες δυσκολίες που πρέπει να αντιμετωπιστούν, όπως οι διαφορές στην κάλυψη κοινωνικής προστασίας μεταξύ των εργαζομένων με τυπικές συμβάσεις εργασίας και των εργαζομένων με άτυπες συμβάσεις εργασίας, το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των δύο φύλων και η άνιση πρόσβαση σε αγαθά και υπηρεσίες για τα άτομα με αναπηρίες και άλλες ευάλωτες ομάδες. Επιπλέον, αμφισβητείται το κατά πόσον η καινοτομία, οι τεχνολογικές μεταβολές και τα οφέλη και οι επιβαρύνσεις που συνοδεύουν το άνοιγμα των αγορών και των κοινωνιών κατανέμονται ομοιόμορφα στην κοινωνία.

Η συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης και η ανάγκη για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της να ανταποκριθούν καλύτερα στις προσδοκίες των πολιτών και να επιτύχουν αποτελέσματα για όλους τους Ευρωπαίους είναι στο επίκεντρο της ατζέντας της ΕΕ. Μετά τη σύνοδο της Μπρατισλάβας στις 16 Σεπτεμβρίου 2016 και τη σύνοδο της Βαλέτας στις 3 Φεβρουαρίου 2017, οι ηγέτες της ΕΕ ενέκριναν στη σύνοδο της Ρώμης στις 25 Μαρτίου 2017 την ακόλουθη δήλωση: «Στα επόμενα δέκα χρόνια επιθυμούμε μια Ένωση ασφαλή, ευημερούσα, ανταγωνιστική, βιώσιμη και κοινωνικά υπεύθυνη και με τη βούληση και την ικανότητα να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στον πλανήτη και να διαμορφώνει την παγκοσμιοποίηση.Επιθυμούμε μια Ένωση όπου οι πολίτες της θα έχουν νέες ευκαιρίες για πολιτιστική και κοινωνική ανάπτυξη και οικονομική μεγέθυνση.»

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνέβαλε στη συζήτηση με την υποβολή, την 1η Μαρτίου 2017, της Λευκής Βίβλου για το μέλλον της Ευρώπης και, κατόπιν, ενός εγγράφου προβληματισμού σχετικά με την κοινωνική διάσταση της Ευρώπης και την παρουσίαση του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων στις 26 Απριλίου 2017. Διάφορες προτάσεις έχουν υποβληθεί στον τομέα αυτό τα τελευταία χρόνια.

Η σουηδική κυβέρνηση έχει αναλάβει ενεργό ρόλο στη συζήτηση για το μέλλον της Ευρώπης και έχει θέσει, από την αρχή της θητείας της, τα θέματα των δίκαιων συνθηκών εργασίας, της ανάπτυξης χωρίς αποκλεισμούς, της ισότητας των ευκαιριών και της σωστής λειτουργίας του κοινωνικού διαλόγου ψηλά στο πολιτικό θεματολόγιό της.