Θέματα σχετικά με τα προνιακά επιδόματα που καταβάλλονται σε άτομα με αναπηρία

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ 
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ 
ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ 

Υπόψιν Γ. Γ. - Πιτσιλή Γεώργιου
[email protected]

ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ 
ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ 
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ 
ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ 
ΤΜΗΜΑ Α' 
Ταχ. Δ/νση: Καρ. Σερβίας 10 
Ταχ. Κωδ.: 101 84 ΑΘΗΝΑ    
Τηλέφωνο: 210 - 3375316 
ΦΑΞ: 210 - 3375001 

Υπόψιν προϊσταμένου
Δ/NΣH ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
[email protected]

Υπόψιν προϊσταμένου
Γενική Διεύθυνση Φορολογικής Διοίκησης
[email protected]

 Υπόψιν προϊσταμένου

Δ/NΣH ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
[email protected]

Υπόψιν προϊσταμένου
Δ/NΣH ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ Γ.Γ.Δ.Ε.

[email protected]

Υπόψιν προϊσταμένου
TMHMA Α’- ΦΟΡΟΥ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ

[email protected]

Κοινοποίηση:

- Εθνική Συνομοσπονδία Ατόμων με Αναπηρία
 [email protected] 

 - ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ
  Φαξ: (+30) 213 1306 800, (+30) 210 7292 129

- https://www.taxheaven.gr/

- ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΛΟΓΙΣΤΩΝ (Π.Ο.Λ.)
[email protected]


ΘΕΜΑ: Φορολογική μεταχείριση προνοιακών επιδομάτων που καταβάλλονται σε άτομα με αναπηρία, μετά τον Ν.4172/2013.

Σε συνέχεια της υπ' αρ. Πρωτ.: Δ12 Α 1117818 ΕΞ 2013 απαντητικής επιστολής  σας, επιθυμώ να σας θέσω υπόψη ότι, σύμφωνα με τα νέα δεδομένα και προκειμένου να υποβληθούν οι δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2015:

1) Ο Ν.4172/2013 δεν επιφέρει κάποια αλλαγή στην έννοια και των χαρακτήρα των κοινωνικών επιδομάτων-βοηθημάτων που δίνονται από την πρόνοια σε άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ), τα οποία σύμφωνα με επανειλημμένες θέσεις του Υπουργείου Οικονομικών δεν φέρουν τα απαραίτητα γενικά εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος.

2) Σύμφωνα με την ΠΟΛ.1088/17.4.2015 διευκρινίστηκε ότι στους κωδικούς 657-658 και 659-660, του πίνακα 6 του εντύπου Ε1, συμπληρώνονται τα εισοδήματα που απαλλάσσονται του φόρου ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο και εμφανίζεται πίνακας στον οποίο αναλύονται ανάλογα με την προέλευση τους.

Επίσης, διευκρινίστηκε ότι στους κωδικούς 781-782, συμπληρώνονται τα ποσά που δεν αποτελούν εισόδημα και εμφανίζεται ομοίως πίνακας για την ανάλυσή τους.
 
Επειδή όμως στο άρθρο 14 παρ.2δ, αναφέρεται: « 2. Οι ακόλουθες κατηγορίες εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις απαλλάσσονται από το φόρο:
α)...
β)...
γ)...
δ) Το εξωϊδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε ειδικές κατηγορίες ατόμων με αναπηρίες.», πιστεύω ότι χρειάζεται να ξεκαθαριστεί πως το άρθρο 14 αναφέρεται στις απαλλαγές των εισοδημάτων από μισθωτή εργασία και συντάξεις. Το "κάθε συναφές ποσό" δεν πρέπει να συγχέεται με τα επιδόματα-βοηθήματα που δίνονται σε ΑμεΑ από την Πρόνοια, διότι αυτά δεν είναι αποδοχές τύπου μισθωτής εργασίας ή σύνταξης και δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος του άρθρου 7, όπως θα δούμε και παρακάτω.
 
Το εξωιδρυματικό επίδομα προφανώς ο νομοθέτης το θεωρεί ανταποδοτική παροχή (εισόδημα) που καταβάλλεται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς και το Δημόσιο, ίσως επειδή με το αρ.πρωτ.Φ7/1342/6-11-81 έγγραφο του Υπουργείου Κοιν. Υπηρεσιών χαρακτηρίστηκε  ως «επίδομα τύπου σύνταξης».

Όμως, όσον αφορά το επίδομα που καταβάλλεται από την Πρόνοια σε ανασφάλιστα παραπληγικά-τετραπληγικά-ακρωτηριασμένα άτομα (ουσιαστικά πρόκειται για το εξωιδρυματικό αφού απορρέει από τις ίδιες παλαιότερες διατάξεις), λογικά δεν πρόκειται για ανταποδοτική παροχή, γι΄αυτό και η γνώμη μου είναι ότι θα έπρεπε να διαχωριστεί από το εξωιδρυματικό η αναγραφή του στη φορολογική δήλωση.

Δηλαδή, είμαι της άποψης ότι το επίδομα που καταβάλλεται από την Πρόνοια στους παραπληγικούς ανασφάλιστους πρέπει να δηλώνεται στους κωδικούς 781-782 διότι δεν αποτελεί εισόδημα, ενώ το επίδομα που καταβάλλεται στους ασφαλισμένους του Δημοσίου να δηλώνεται όπως και το εξωιδρυματικό, στους κωδικούς 659-660.

Υπενθυμίζουμε επίσης ότι, σύμφωνα με την ΠΟΛ.1094/17.4.2015, παρ.5:
«Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται ως οικονομική ενίσχυση - βοήθημα σε ευπαθείς κοινωνικές ομάδες (ηλικιωμένους, άτομα με ψυχωτικές παθήσεις, άστεγους, άπορους, άτομα με ειδικές ανάγκες κλπ), από το Δημόσιο, ή από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς (π.χ. Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., οργανισμούς, ιδρύματα, κοινωφελείς περιουσίες του ν. 4182/2013, ιδιωτικές επιχειρήσεις κ.λπ.), δεν εμπίπτουν σε καμία κατηγορία εισοδήματος του άρθρου 7 και επομένως δεν φορολογούνται.»

3) Επιθυμώ να σας επισημάνω ότι αν τα προνοιακά επιδόματα που καταβάλλονται σε άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ) δηλωθούν στους κωδικούς 659-660 τότε σύμφωνα με την ΠΟΛ.1212/24.9.2015 θα συνυπολογιστούν στο συνολικό φορολογητέο εισόδημα κι έτσι υπάρχει η περίπτωση να μην μπορέσουν να  έχουν την έκπτωση του 100% από τον ΕΝΦΙΑ τα άτομα με αναπηρία από 80% και άνω.
 
Εφόσον γνωρίζουμε ότι τα προνοιακά επιδόματα των ΑμεΑ δεν αποτελούν εισόδημα τότε δεν πρέπει να συνυπολογιστούν στο φορολογητέο εισόδημα που λαμβάνεται υπόψη για την έκπτωση του ΕΝΦΙΑ.
 
4) Επίσης, δεν θα μπορούσε να γίνει σωστή διάκριση από τα ασφαλιστικά ταμεία των εισοδηματικών κριτηρίων για τον υπολογισμό του Ε.Κ.Α.Σ.
Κι αυτό συμβαίνει επειδή για τον υπολογισμό των εισοδηματικών κριτηρίων ναι μεν λαμβάνεται υπόψη το εξωιδρυματικό, εξαιρούνται όμως τα προνοιακά επιδόματα για ΑμεΑ (Ν.3996/2011,άρθρο 34, παρ.1β).

Βεβαίως, επειδή δεν διεκδικώ το αλάθητο στις απόψεις μου και για όλους τους παραπάνω λόγους που σας ανέλυσα, παρακαλώ πολύ για μια αναλυτική απάντησή σας όπου θα μου διευκρινίζετε και πάλι τους κωδικούς που πρέπει να αναγραφούν τα προνοιακά επιδόματα, επίσης τους σωστούς κωδικούς για το επίδομα που καταβάλλεται στους ανασφάλιστους παραπληγικούς, όπως και για το επίδομα που καταβάλλεται στους παραπληγικούς του Δημοσίου, μετά τις διατάξεις και τις όποιες αλλαγές έχει επιφέρει ο Ν.4172/2013.

Με εκτίμηση,
Ανδρέας Μπαρδάκης