Υπό επανεξέταση το θεσμικό πλαίσιο ελέγχου των ενδοομιλικών συναλλαγών.

Υπό επανεξέταση το θεσμικό πλαίσιο ελέγχου των ενδοομιλικών συναλλαγών.        

  Ένα από τα σημαντικότερα όπλα της κυβέρνησης για τη μείωση των τιμών, ο έλεγχος των ενδοομιλικών συναλλαγών, δεν έχει αποδώσει ακόμη καρπούς, ενώ ετοιμάζεται η αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου, που διέπει σήμερα αυτή την αγορά. Η αγορά υπολογίζει ότι το χρηματοοικονομικό βάρος που επωμίζονται οι επιχειρήσεις για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του νόμου είναι μεγάλο και ενδεικτικά αναφέρεται ότι σύμφωνα με υπολογισμούς επιχειρήσεων στα πεντακόσια εκατομμύρια ευρώ θα φτάσουν τα πρόστιμα μη εμπρόθεσμης υποβολής της Λίστας Ενδοομιλικών Συναλλαγών για το 2008 (δεδομένου ότι ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος των φακέλων).

Οι επιχειρήσεις υπολογίζουν το μέσο ετήσιο διοικητικό κόστος είναι 38.703.387 ευρώ και πιέζουν για αλλαγές στη νομοθεσία ώστε το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τους κανόνες αυτού του εμπορίου να αναβαθμιστεί να βελτιωθεί και να καταστεί τελικά και πιο αποτελεσματικό. Ο επιχειρηματικός κόσμος εκτιμά ότι ορισμένες παρεμβάσεις είναι ήδη αρκετά ώριμες ώστε να εφαρμοστούν, εφόσον ενσωματωθούν άμεσα σε μια νομοθετική πρωτοβουλία που θα διορθώσει τις αστοχίες του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου ώστε να είναι εφικτός τόσο ο αποτελεσματικός έλεγχος των επιχειρήσεων από τις φορολογικές αρχές όσο και η μείωση του διοικητικού βάρους με το οποίο επιφορτίζονται οι εταιρείες κατά την εκπλήρωση της υποχρέωσής τους.

Για την αναμόρφωση του νομοθετικού πλαισίου έχει συγκροτηθεί νομοπαρασκευαστική επιτροπή και σε αυτό το πλαίσιο πραγματοποιήθηκε πρόσφατα εκδήλωση στην οποία συμμετείχαν εκτός από στελέχη επιχειρήσεων και στελέχη του υπουργείου και τα συμπεράσματα αυτής της 'ομάδας εργασίας' ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών τα συγκέντρωσε και τα παρέδωσε προς περαιτέρω διερεύνηση και διάλογο στο πλαίσιο της νομοπαρασκευαστικής επιτροπής του υπουργείου. Εκτιμάται ότι η βασική κατηγορία κόστους που υφίσταται στην συγκεκριμένη διαδικασία είναι το διοικητικό βάρος που επωμίζονται οι επιχειρήσεις ανταποκρινόμενες στις απαιτήσεις της νομοθεσίας του υπουργείου Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ανταγωνιστικότητας (καθώς δεν έχει εκδοθεί η απόφαση που θα ορίζει ακριβώς την διαδικασία του ελέγχου του υπουργείου Οικονομικών) για τις δυο βασικές υποχρεώσεις πληροφόρησης που εμπεριέχονται στο συγκεκριμένο νομικό πλαίσιο (λίστα και φάκελος ενδοομιλικών συναλλαγών).

Σημειώνεται ότι πέραν του διοικητικού βάρους, οι επιχειρήσεις επωμίζονται και ένα επιπλέον χρηματοοικονομικό κόστος το οποίο προέρχεται από τα πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται σε περίπτωση μη τήρησης των απαιτήσεων της υφιστάμενης ρύθμισης. Όσον αφορά τα πρόστιμα μη εμπρόθεσμης υποβολής της Λίστας Ενδοομιλικών Συναλλαγών για το 2008 (δεδομένου ότι ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος των φακέλων), το κόστος που θα επωμιστούν οι επιχειρήσεις βάσει εκτιμήσεων της αγοράς, ανέρχονται σε 0,5 δισ ευρώ.

Από την έρευνα προέκυψε ότι: - Το 2010, η Γ.Γ.Ε. απέστειλε αίτημα υποβολής φακέλου τεκμηρίωσης χρήσης 2008 σε 40 εταιρίες, 30 εκ των οποίων ήταν θυγατρικές αλλοδαπού ομίλου ενώ οι υπόλοιπες 10 ήταν ελληνικές μητρικές.

- Το Μάιο του 2008, υπεβλήθησαν στη Γ.Γ.Ε. περίπου 2.500 λίστες ενδοομιλικών συναλλαγών εκ των οποίων: To 60% αφορούσε επιχειρήσεις με μικρό αριθμό κατηγοριών ενδοομιλικών συναλλαγών (1), Το 30% αφορούσε επιχειρήσεις με μεσαίο αριθμό κατηγοριών ενδοομιλικών συναλλαγών (2-4). Το 10% αφορούσε επιχειρήσεις με μεγάλο αριθμό κατηγοριών ενδοομιλικών συναλλαγών (>4). Το ποσοστό των επιχειρήσεων οι οποίες υποχρεούταν να συντάξουν φάκελο τεκμηρίωσης, εκτιμάται σε περίπου 70% των εταιριών που υπέβαλλαν λίστα ενδοομιλικών συναλλαγών - Η διασπορά των παραπάνω επιχειρήσεων που υποχρεούταν να συντάξουν φάκελο τεκμηρίωσης (1.750 περίπου) ανά κατηγορία αριθμού συναλλαγών εκτιμάται ως εξής: το 50% αφορά μικρό αριθμό κατηγοριών ενδοομιλικών συναλλαγών (1), το 30% αφορά μεσαίο αριθμό κατηγοριών ενδοομιλικών συναλλαγών (2-4) και το 20% μεγάλο αριθμό κατηγοριών ενδοομιλικών συναλλαγών (>4).

Το συνολικό μέσο ετήσιο Διοικητικό Κόστος των επιχειρήσεων εκτιμάται ως 38.703.387 ευρώ και αποτελεί στο σύνολό του διοικητικό βάρος για τις επιχειρήσεις δεδομένου ότι υποχρεούνται στην παροχή στοιχείων χωρίς καμία προστιθέμενη αξία για την παραγωγική τους λειτουργία. Η μέτρηση βασίστηκε σε πραγματικά στοιχεία που προήλθαν κυρίως από θυγατρικές εταιρίες αλλοδαπών ομίλων τα οποία προσαρμόστηκαν βάσει εκτιμήσεων του συμβούλου ενδοομιλικών συναλλαγών προκειμένου να προκύψουν τα αντίστοιχα κόστη για το σύνολο των τμηματοποιήσεων.

Σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα:

- οι εταιρίες κατά βάση αναθέτουν την σύνταξη του φακέλου τεκμηρίωσης σε εξωτερικούς σύμβουλους, καθώς δεν έχουν ούτε την τεχνογνωσία ούτε την απαραίτητη πρόσβαση σε πληροφορίες απαραίτητες για την αναζήτηση αντίστοιχων ανεξάρτητων συναλλαγών - για την πρόσβαση σε εξειδικευμένες βάσεις δεδομένων, η επιχείρηση μπορεί να κληθεί να καταβάλει ετήσια συνδρομή ύψους που μπορεί να φτάσει έως και 30.000 ευρώ.
- το κόστος σύνταξης του φακέλου τεκμηρίωσης βασίζεται α) στον όγκο των συναλλαγών, β) στο είδος των συναλλαγών και γ) τι στοιχεία υπάρχουν διαθέσιμα από τον όμιλο.
- το κόστος συμβούλου κυμαίνεται από 10.000 ευρώ έως 50.000 ευρώ ενώ μπορεί να υπερβεί τα 100.000 ευρώ (για περιπτώσεις σύνταξης αρχικού φακέλου για ελληνικό Όμιλο) - για την κατάρτιση της λίστας και του φακέλου τεκμηρίωσης υπεύθυνοι είναι συνήθως ο προϊστάμενος λογιστηρίου σε συνεργασία με δύο βοηθούς λογιστηρίου (εσωτερικό κόστος), ενώ είναι σύνηθες να εμπλέκεται ένα στέλεχος φορολογικού τμήματος και σε εποπτικό επίπεδο, ο οικονομικός διευθυντής των επιχειρήσεων.
- Κατά την κατάρτιση της λίστας, υπάρχει συνήθως και εμπλοκή εξωτερικού συμβούλου, ακόμα και σε επιτελικό επίπεδο ενώ ο κύριος όγκος εργασιών διεκπεραιώνεται εσωτερικά από στελέχη της επιχείρησης - Κατά την κατάρτιση του φακέλου, η εμπλοκή των παραπάνω στελεχών της επιχείρησης αφορά την προσκόμιση στοιχείων, την περιγραφή των λειτουργιών και των κινδύνων που αναλαμβάνει η επιχείρηση και την ανάλυση των υπό εξέταση ενδοομιλικών συναλλαγών για την υποστήριξη του Συμβούλου - Βάσει εκτιμήσεων από στελέχη της αγοράς, ο συνολικός χρόνος που δαπανείται για την κατάρτιση της λίστας και τη σύνταξη του φακέλου ενδοομιλικών συναλλαγών, είναι περίπου 70 ανθρωποημέρες. Η διαδικασία σύνταξης του φακέλου τεκμηρίωσης επισπεύδεται εάν υπάρχει αίτημα ελέγχου (~ 1 μήνας με ταχείς ρυθμούς), ενώ σε αντίθετη περίπτωση μπορεί να φτάσει και τον 1 χρόνο για την σύνταξη του πρώτου φακέλου. Σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχει απαίτηση για δευτερογενή παροχή στοιχείων τεκμηρίωσης, γεγονός που επιβαρύνει εκ νέου την επιχείρηση με μη παραγωγική απασχόληση.

- Ο χρόνος σύνταξης ενός φακέλου τεκμηρίωσης βασίζεται κυρίως στην ποιότητα των στοιχείων τα οποία έχει στην διάθεσή της μια επιχείρηση την δεδομένη στιγμή. Εάν τα παραπάνω στοιχεία ικανοποιούν τις προϋπόθεσης της ελληνικής νομοθεσίας σε επίπεδο δομής των πληροφοριών τότε η επιχείρηση θα μπορέσει να συντάξει το φάκελο γρηγορότερα. Σε αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να έρθει σε επαφή είτε με άλλες θυγατρικές είτε με την μητρική εταιρία του ομίλου ζητώντας στοιχεία τεκμηρίωσης (τα οποία θα πρέπει να μεταφραστούν στα ελληνικά), γεγονός που επιβαρύνει χρονικά την όλη διαδικασία. Το εύρος του κόστους (εσωτερικό και εξωτερικό) που επωμίζονται οι επιχειρήσεις κατά την ανταπόκρισή τους στις απαιτήσεις της σχετικής νομοθεσίας βασίζεται κατά κύριο λόγο στον αριθμό των κατηγοριών των ενδοομιλικών συναλλαγών τους. Βάση των υπολογισμών για το διοικητικό κόστος αποτέλεσε η περίπτωση θυγατρικής εταιρείας αλλοδαπού ομίλου με πάνω από 4 κατηγορίες συναλλαγών, ως ενδεικτική του συνόλου των διοικητικών δραστηριοτήτων στις οποίες εμπλέκονται τα στελέχη της για την διεκπεραίωση των απαιτήσεων. Η προσαρμογή του διοικητικού κόστους στις υπόλοιπες κατηγορίες εταιριών (Μητρική-Operational, Μητρική-Holding), βασίστηκε σε εκτιμήσεις αναφορικά με την ένταση συμμετοχής της κάθε κατηγορίας μητρικής στην τεκμηρίωση των συναλλαγών.

Η πρόταση προς την αρμόδια διυπουργική νομοπαρασκευαστική επιτροπή είναι η εξής:  

Διαμόρφωση ενός σαφέστερου πλαισίου για την τεκμηρίωση της συμμόρφωσης ως προς την αρχή των ίσων αποστάσεων, η οποία να προκύπτει μέσα από τους φακέλους τεκμηρίωσης των ενδοομιλικών συναλλαγών και ρητός προσδιορισμός του χρόνου κατά τον οποίο θα πρέπει να επικαιροποιούνται οι φάκελοι τεκμηρίωσης.

Εισαγωγή στο Ελληνικό δίκαιο της δυνατότητας σύναψης προσυμφωνιών τεκμηρίωσης ενδο-ομιλικών συναλλαγών μεταξύ επιχειρήσεων και δημόσιας διοίκησης (APAs), τα οποία ισχύουν σε αρκετές προηγμένες φορολογικά χώρες του εξωτερικού και θα μπορούσαν να εφαρμοστούν και στην Ελλάδα.

Διασφάλιση της αναλογικότητας των επιβαλλόμενων προστίμων για παραβάσεις των κανόνων τεκμηρίωσης των ενδο-ομιλικών συναλλαγών, ιδίως όταν αυτές αφορούν παραβάσεις τύπου και όχι ουσίας (π.χ. εκπρόθεσμη υποβολή λίστας ή φακέλου τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών), στο πλαίσιο συνεργατικότητας μεταξύ επιχειρήσεων και δημόσιας διοίκησης.

Αξιολόγηση της δυνατότητας κατάργησης της υποχρέωσης υποβολής λίστας ενδοομιλικών συναλλαγών, καθώς τα ζητούμενα στοιχεία μπορούν να προκύψουν και κατόπιν επεξεργασίας των φορολογικών καταστάσεων που υποβάλουν οι επιχειρήσεις.

Αξιολόγηση της δυνατότητας κατάργησης της τεκμηρίωσης ενδοομιλικών συναλλαγών μεταξύ ελληνικών επιχειρήσεων καθώς αυτές συντελούνται εντός της ελληνικής επικράτειας.

Επανεξέταση του ορισμού της διαμέσου τιμής, το οποίο προκύπτει μέσα από ένα δείγμα συγκρίσιμων στοιχείων, σύμφωνα με την αρχή των ίσων αποστάσεων και σαφής ορισμός του εύρους το οποίο μπορεί να λάβει η υπό αξιολόγηση τιμή.

Επαναξιολόγηση της διπλής φορολόγησης του ίδιου εσόδου, καθώς αυτό δημιουργεί προβλήματα τόσο στις ελληνικές πολυεθνικές επιχειρήσεις απέναντι στις αλλοδαπές φορολογικές αρχές με τις οποίες συναλλάσσονται όσο και στις θυγατρικές επιχειρήσεις πολυεθνικών ομίλων των οποίων έξοδα απορρίπτονται. Και αυτό γιατί συχνά διαπιστώνεται, τόσο η αλλοδαπή μητρική όσο και η θυγατρική ελληνική, να έχουν φορολογηθεί για το ίδιο ποσό και στις δύο χώρες. Στο πλαίσιο αυτό, είναι κρίσιμο να ενεργοποιηθούν οι συμφωνίες αμοιβαίου διακανονισμού και υποχρεωτικής διαιτησίας, οι οποίες άλλωστε αποτελούν μέρος των συμβάσεων αποφυγής διπλής φορολογίας τις οποίες η Ελλάδα έχει συνάψει με διάφορες χώρες του εξωτερικού και παραμένουν ανενεργές.

 
Πηγή express