Ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές και διανομή ασφαλιστικών προϊόντων

ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ
ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ

Αθήνα, 18.05.2023

ΟΔΗΓΙΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΕΠΙ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΩΝ ΖΗΤΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ Ν. 4583/2018

Δια του παρόντος, δίδονται συγκεκριμένες οδηγίες απευθυνόμενες προς το σύνολο της ασφαλιστικής αγοράς με σκοπό την διασφάλιση της διαρκούς συμμόρφωσης των διανομέων ασφαλιστικών προϊόντων προς την κείμενη νομοθεσία.

Στο Παράρτημα του παρόντος εκτίθενται οι διατάξεις της νομοθεσίας, στην εφαρμογή των οποίων αφορούν οι οδηγίες, καθώς και οι συναφείς διατάξεις στις οποίες αναφέρεται το παρόν για την καλύτερη κατανόηση των οδηγιών. Η επίκληση του θεσμικού πλαισίου είναι προφανώς ενδεικτική και σε καμία περίπτωση εξαντλητική. Ο δε νόμος 4583/2018 βρίσκεται στο σύνδεσμο: https://www.bankofgreece.gr/RelatedDocuments/Ν_4583_2018.pdf

Οδηγία Πρώτη: Υποχρεώσεις ενημέρωσης των καταναλωτών για το καθεστώς δραστηριοποίησης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών κατά τη διανομή των ασφαλιστικών προϊόντων

Σύμφωνα με το ν. 4583/2018, οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές στο σύνολό τους υποχρεούνται να ενεργούν πάντοτε με εντιμότητα, αμεροληψία και επαγγελματισμό (Παράρτημα, αρ. 1), να παρέχουν ορθή, πλήρη, επαρκή και κατάλληλη προσυμβατική ενημέρωση στους αποδέκτες ασφαλιστικών προϊόντων (Παράρτημα, αρ. 2) και να ενεργούν με γνώμονα την καλύτερη δυνατή εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους.

Οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές που έχουν έδρα στην Ελλάδα διακρίνονται στις εξής κατηγορίες (Παράρτημα, αρ. 3): α) ασφαλιστικοί πράκτορες, β) συντονιστές ασφαλιστικών πρακτόρων, γ) μεσίτες ασφαλίσεων, με διακριτές μεταξύ των αρμοδιότητες / υποχρεώσεις κατά την άσκηση της δραστηριότητας τους.

Ειδικότερα, ο ασφαλιστικός πράκτορας (φυσικό ή νομικό πρόσωπο) ασκεί τη δραστηριότητα της διανομής ασφαλιστικών προϊόντων στο όνομα και για λογαριασμό μίας ή περισσότερων ασφαλιστικών επιχειρήσεων, βάσει έγγραφης σύμβασης εντολής, και αμείβεται με προμήθεια αποκλειστικά από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις στο όνομα και για λογαριασμό των οποίων διανέμει ασφαλιστικά προϊόντα (Παράρτημα, αρ. 4).

Σε αντιδιαστολή με τα παραπάνω για τον πράκτορα, ο μεσίτης ασφαλίσεων είναι το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που, με γραπτή εντολή του πελάτη, ασκεί τη δραστηριότητα της διανομής ασφαλιστικών προϊόντων βάσει αμερόληπτης ανάλυσης, δηλαδή συστήνει στον πελάτη το κατάλληλο ασφαλιστικό προϊόν κατόπιν της ανάλυσης επαρκούς αριθμού ασφαλιστικών συμβάσεων και προϊόντων που διατίθενται στην αγορά, χωρίς να δεσμεύεται ως προς την επιλογή της ασφαλιστικής επιχείρησης (Παράρτημα, αρ. 5). Είτε ο μεσίτης λαμβάνει προμήθεια από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις στις οποίες τοποθέτησε τον ασφαλιστικό κίνδυνο κατ' εντολή του πελάτη, είτε λαμβάνει (και) αμοιβή από τον πελάτη βάσει έγγραφης σύμβασης μεταξύ τους (Παράρτημα, αρ. 6), σε κάθε περίπτωση δραστηριοποιείται με τρόπο που να αποτρέπεται η νομική και οικονομική εξάρτησή του από τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις.

Οι άνωθεν ορισμοί συνεπάγονται και διαφορετικές υποχρεώσεις εκ μέρους των διανομέων ασφαλιστικών προϊόντων όσον αφορά τις συναλλακτικές σχέσεις μεταξύ τους και με τον πελάτη, μεταξύ άλλων, όσον αφορά την προσυμβατική ενημέρωση που του παρέχουν. Κατά την ίδια λογική, δεν είναι επιτρεπτή η σύμπτωση αμφοτέρων αυτών των ιδιοτήτων (πράκτορα και μεσίτη) στο ίδιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο (ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΟ - Παράρτημα, αρ. 7).

Σύμφωνα, επίσης, με το άρ. 28 παρ. 1 του ν. 4583/2018 (Παράρτημα, αρ. 8), ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής γνωστοποιεί εγκαίρως και πριν από τη σύναψη μιας ασφαλιστικής σύμβασης, μεταξύ άλλων (Παράρτημα, αρ. 9), και τις εξής πληροφορίες προς τον πελάτη:
α) την ταυτότητά του, τη διεύθυνσή του, το γεγονός ότι είναι ασφαλιστικός διαμεσολαβητής και την συγκεκριμένη κατηγορία στην οποία είναι εγγεγραμμένος,
β) τον αριθμό ειδικού μητρώου στο οποίο είναι εγγεγραμμένος και το διαδικτυακό σύνδεσμο προς το Ενιαίο Σημείο Πληροφόρησης της παραγράφου 10 του άρθρου 19 του ν. 4583/2018, ώστε ο πελάτης να είναι σε θέση να εξακριβώσει την εγγραφή του,
γ) αν ο διαμεσολαβητής εκπροσωπεί τον πελάτη ή αν ενεργεί για λογαριασμό και στο όνομα της ασφαλιστικής επιχείρησης.

Επιπλέον, αν είναι μεσίτης ασφαλίσεων, ο διαμεσολαβητής πληροφορεί τον πελάτη ότι παρέχει αμερόληπτη και προσωπική ανάλυση των προϊόντων που προωθούνται στην ελληνική αγορά.

Η δε ανωτέρω ενημέρωση παρέχεται εγγράφως, με σαφήνεια και ακρίβεια, ώστε να είναι κατανοητή στον πελάτη (Παράρτημα, αρ. 10).

Από τα ανωτέρω προκύπτουν τα εξής:

> Η επωνυμία και ο διακριτικός τίτλος του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή πρέπει να αποδίδουν με ακρίβεια την κατηγορία της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης στην οποία είναι εγγεγραμμένος.

> Άπαντα τα ανωτέρω στοιχεία (επωνυμία, διακριτικός τίτλος), που χρησιμοποιεί ο διαμεσολαβητής στις συναλλαγές του, πρέπει να συμπίπτουν με τα δημοσιευμένα στο Ενιαίο Σημείο Πληροφόρησης (ΕΣΗΠ), τα δε δημοσιευμένα στο Ενιαίο Σημείο Πληροφόρησης στοιχεία πρέπει να είναι επικαιροποιημένα και ακριβή.

> Οποιαδήποτε αναφορά στην επωνυμία, διακριτικό τίτλο ή την εν γένει ταυτότητα του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή, που αναγράφεται σε έντυπα, λογότυπα, σφραγίδες, κάρτες, εμπορικά σήματα, domain names/websites, profiles στα social media, ηλεκτρονικές διευθύνσεις και στην πάσης φύσεως επικοινωνία με τον πελάτη, οφείλει να ανταποκρίνεται στην κατηγορία ασφαλιστικής διαμεσολάβησης στην οποία είναι εγγεγραμμένος, σύμφωνα με τα ανωτέρω (πάντοτε επικαιροποιημένα και ακριβή).

> Ομοίως, οι αιτήσεις ασφάλισης και οι ασφαλιστικές συμβάσεις πρέπει να αναγράφουν την ακριβή επωνυμία του διαμεσολαβούντος συνεργάτη, επίσης βάσει των δημοσιευμένων στοιχείων του Ενιαίου Σημείου Πληροφόρησης.

> Τα στοιχεία του δικτύου συνεργατών πρέπει να είναι διαρκώς επικαιροποιημένα τόσο στα συμβατικά έγγραφα, όσο και στα εν γένει συστήματα, αρχεία και αναφορές των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, και η κατηγορία ασφαλιστικής διαμεσολάβησης του συνεργάτη πρέπει να αναφέρεται σε κάθε έγγραφο και αρχείο με ενιαίο τρόπο.

> Ξενόγλωσσες μεταφράσεις της επαγγελματικής επωνυμίας ή του διακριτικού τίτλου θα πρέπει επίσης να αποδίδουν ορθά την κατηγορία της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης στην οποία αναφέρονται (για παράδειγμα, στην αγγλική γλώσσα έχει επικρατήσει ο όρος agent για τον πράκτορα και broker για τον μεσίτη).

> Η αμερόληπτη ανάλυση που διενεργεί ο μεσίτης δεν πρέπει να συγχέεται με την αμεροληψία και τον επαγγελματισμό που ούτως ή άλλως οφείλουν να επιδεικνύουν έναντι του ασφαλισμένου οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, ανεξαρτήτως κατηγορίας ασφαλιστικής διαμεσολάβησης.

Οδηγία Δεύτερη: Υποχρεώσεις των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών σε σχέση με τους υπαλλήλους τους, που συμμετέχουν άμεσα στη δραστηριότητα διανομής ασφαλιστικών προϊόντων

Υπενθυμίζεται σε όλους τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές που απασχολούν προσωπικό με σχέση εξαρτημένης εργασίας, το οποίο συμμετέχει άμεσα στη διανομή των ασφαλιστικών προϊόντων, ότι τα πρόσωπα αυτά πρέπει να καταχωριστούν στο οικείο Επαγγελματικό Επιμελητήριο.

Για το σκοπό αυτό, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 3 του άρθρου 20 του ν. 4583/2018 (Παράρτημα, αρ. 11), οι άνωθεν υπάλληλοι πρέπει να διαθέτουν την κατάλληλη πιστοποίηση γνώσεων (ΠΕΕ 153/2/2019) ανάλογα με την κατηγορία της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης, στην οποία απασχολούνται, και να παρακολουθούν ανελλιπώς την ετήσια επαγγελματική εκπαίδευση των 15 ωρών κατ' ελάχιστον (ΠΕΕ 169/1/29.04.2020 και ΠΕΕ 213/3/05.12.2022). Πρέπει επίσης να υποβάλλονται στο οικείο Επαγγελματικό Επιμελητήριο, εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, τα έγγραφα και δικαιολογητικά της παραγράφου 1 του άρ. 21 (Παράρτημα, αρ. 12) ή/και της παρ. 1 του άρ. 23 (Παράρτημα, αρ. 13) του ν. 4583/2018 που αφορούν τους άνωθεν υπαλλήλους (Παράρτημα, αρ. 14).

Τηρουμένων των σχετικών υποχρεώσεων, τα ονόματα των άνωθεν υπαλλήλων πρέπει να αναγράφονται στο Ε.ΣΗ.Π., στην «εικόνα» του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή - εργοδότη τους (Παράρτημα, αρ. 15).