Ακατάσχετο απαιτήσεων και Κρατική Αρωγή: Ρύθμιση στη Βουλή

Με μία ακόμη διάταξη που κατατέθηκε στο σχέδιο νόμου «Ρυθμίσεις σχετικά με τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α’ και β’ βαθμού - Διατάξεις για την ευζωία των ζώων συντροφιάς - Διατάξεις για το ανθρώπινο δυναμικό του δημοσίου τομέα - Λοιπές ρυθμίσεις του Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες επείγουσες διατάξεις», σκοπείται η διατήρηση του ακατάσχετου των απαιτήσεων που προβλέπονται στην παρ. 4 του άρθρου 4 περί του ακατάσχετου της επιχορήγησης επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέων, την παρ. 3 του άρθρου 5 περί του ακατάσχετου της επιχορήγησης ασφαλισμένων επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέων, την παρ. 2 του άρθρου 6 περί του ακατάσχετου της ενίσχυσης πρώτης αρωγής και την παρ. 2 του άρθρου 24Α περί του ακατάσχετου της ενίσχυσης πρώτης αρωγής έναντι στεγαστικής συνδρομής του Μέρους Α' του ν. 4797/2021, χωρίς χρονικό περιορισμό. Επίσης, ρυθμίζεται η περίπτωση των ήδη δεσμευμένων χρημάτων που τηρούνται σε τραπεζικό λογαριασμό του οφειλέτη και αυτό δεν έχει αποδοθεί στον κατασχεθέντα κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας προτεινόμενης διάταξης. Επίσης, ρυθμίζεται το ζήτημα της άρσης μετά από αίτηση του δήμου ή της περιφέρειας κατασχέσεων στα χέρια τρίτων που έχουν ήδη επιβληθεί, σε οποιοδήποτε στάδιο της εκτελεστικής διαδικασίας και αν βρίσκονται, μη εφαρμοζόμενης της παρ. 3 του άρθρου 30 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022), περί αναγκαστικής εκχώρησης των απαιτήσεων, σε περίπτωση ρύθμισης - συμψηφισμού οφειλών των δήμων και των περιφερειών στο δημόσιο και σε ασφαλιστικούς οργανισμούς με το άρθρο 79 του ν. 4316/2014.

Γιατί αποτελεί πρόβλημα:

Τα ακατάσχετα που θεσπίζονται με τις διατάξεις του Μέρους Α' του ν. 4797/2021 θεωρούνται απολύτως αναγκαία για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του και για τον λόγο αυτό κρίνεται επιτακτική η ανάγκη να εξακολουθούν να προστατεύονται χωρίς χρονικούς περιορισμούς, αφού κάποια από τα ποσά που χορηγούνται στο πλαίσιο της κρατικής αρωγής, δεν δύνανται να αναλωθούν εντός ενός (1) μήνα, καθώς ενδέχεται να αφορούν ετήσιο κύκλο δραστηριοτήτων. Σημειώνεται, επίσης, ότι με το άρθρο 79 του ν. 4316/2014 θεσπίστηκε το πλαίσιο ρύθμισης - συμψηφισμού των οφειλών των δήμων και των περιφερειών στο δημόσιο και τους ασφαλιστικούς φορείς. Προβλεπόταν ρητά στη διάταξη ότι, μεταξύ άλλων ευεργετημάτων, σε περίπτωση υπαγωγής στη ρύθμιση επρόκειτο να ανασταλεί η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης, ενώ οι ήδη επιβληθείσες κατασχέσεις στα χέρια τρίτων θα αίρονταν μετά από αίτηση του δήμου ή της περιφέρειας. Κατά την εφαρμογή της εν λόγω διάταξης ανέκυψαν προβλήματα λόγω της παρ. 3 του άρθρου 30 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν.δ. 356/1974 και ήδη ν. 4978/2022) περί αναγκαστικής εκχώρησης απαιτήσεων. Συνεπώς, προκειμένου να διασφαλισθεί η ομαλή λειτουργία των δήμων και των περιφερειών που συμψηφίζουν τις οφειλές τους στο δημόσιο και σε ασφαλιστικούς φορείς, παρίσταται ανάγκη συμπλήρωσης της υποπερ. iii) της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 79 του ν. 4316/2014 προς άρση των ασαφειών που έχουν δημιουργηθεί.

Η ΔΙΑΤΑΞΗ ΟΠΩΣ ΨΗΦΙΣΤΗΚΕ

Άρθρο 90
Ειδικότερες ρυθμίσεις για το ακατάσχετο απαιτήσεων - Τροποποίηση υποπερ. iii) περ. γ) παρ. 2 άρθρου 79 ν. 4316/2014

1. Οι περιορισμοί του δεύτερου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 982 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας [π.δ. 503/1985 (Α' 182)] δεν εφαρμόζονται στις απαιτήσεις που χαρακτηρίζονται ως ακατάσχετες βάσει της παρ. 4 του άρθρου 4 περί του ακατάσχετου της επιχορήγησης επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέων, της παρ. 3 του άρθρου 5 περί του ακατάσχετου της επιχορήγησης ασφαλισμένων επιχειρήσεων και μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα φορέων, της παρ. 2 του άρθρου 6 περί του ακατάσχετου της ενίσχυσης πρώτης αρωγής και της παρ. 2 του άρθρου 24Α περί του ακατάσχετου της ενίσχυσης πρώτης αρωγής έναντι στεγαστικής συνδρομής του Μέρους Α' του ν. 4797/2021 (Α' 66).
2. Τα δεσμευμένα ποσά, που εμπίπτουν στην περ. ζ' της παρ. 2 του άρθρου 982 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας και χαρακτηρίζονται ως ακατάσχετα σύμφωνα με την παρ. 1, τα οποία δεν έχουν ακόμη αποδοθεί, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, σε εκείνον που επιβάλλει την κατάσχεση αποδεσμεύονται.
3α). Στην υποπερ. iii) της περ. γ) της παρ. 2 του άρθρου 79 του ν. 4316/2014 (Α' 270) επέρχονται οι εξής αλλαγές αα) το δεύτερο εδάφιο αντικαθίσταται, β) προστίθενται νέα εδάφια τρίτο και τέταρτο και η υποπερ. iii) διαμορφώνεται ως εξής:
«iii) αναστέλλεται η λήψη αναγκαστικών μέτρων και η συνέχιση της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης. Οι κατασχέσεις που έχουν ήδη επιβληθεί στα χέρια τρίτων, αίρονται μετά από αίτηση του δήμου ή της περιφέρειας, σε οποιοδήποτε στάδιο της εκτελεστικής διαδικασίας και αν βρίσκονται, μη εφαρμοζόμενης της παρ. 3 του άρθρου 30 του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων (ν. 4978/2022, Α' 190), περί αναγκαστικής εκχώρησης των απαιτήσεων. Ποσά που έχουν αποδοθεί δεν επιστρέφονται και η κατάσχεση ανατρέπεται μόνο ως προς τις υφιστάμενες ή μελλοντικές απαιτήσεις που δεν έχουν αποδοθεί. Η παρούσα υποπερίπτωση ισχύει από τη δημοσίευση του παρόντος.».
β) Η περ. α' καταλαμβάνει και περιπτώσεις που έχουν εκδοθεί δικαστικές αποφάσεις σχετικά με το κύρος των κατασχέσεων στα χέρια τρίτου ή των δηλώσεων των τρίτων, εφόσον κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος οι τρίτοι δεν έχουν αποδώσει τα χρήματα στον κατασχόντα.».