4o Συνέδριο ΟΕΕ: «Ελληνική οικονομία, με το βλέμμα στο μέλλον» (The Greek Economy: Looking into the Future)

Του Νίκου Σακελλαρίου, συνεργάτη του Taxheaven

Σε 4 θεματικού άξονες κινήθηκε χθες το Συνέδριο του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος. Οι θεματικές ενότητες αφορούσαν την επενδυτική βαθμίδα, τις τράπεζες και τη θωράκισή τους, τις επενδύσεις, τον ψηφιακό μετασχηματισμό κράτους και επιχειρήσεων ενώ στο κλείσιμο του συνεδρίου ο κ. Σκυλακάκης αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις αυξημένες μελλοντικές εισροές κεφαλαίων (40 δις ευρώ) μέσα στα επόμενα 3 χρόνια από το Ταμείο Ανάκαμψης. Ωστόσο ο κ. Σκυλακάκης διευκρίνισε ότι η απορρόφηση δεν θα είναι εύκολη αλλά θα χρειαστεί από την επόμενη κυβέρνηση να δουλέψει σκληρά και συστηματικά, διευκρινίζοντας ότι η Ν.Δ. έχει δείξει ότι μπορεί να το διαχειριστεί.

Συνέδριο με πολιτικές αιχμές

Γενικότερα, το συνέδριο διεξάχθηκε κάτω από την είδηση της προκήρυξης εκλογών στις 21 Μαΐου και εύλογα είχε πολιτικές αιχμές. Ενδεικτικά, ο Υπουργός Ανάπτυξης  Άδωνις Γεωργιάδης μιλώντας στο πάνελ με θέμα: ‘κλείνοντας το επενδυτικό κενό’ ξεκίνησε την ομιλία του λέγοντας ‘ψηφίστε Ν.Δ. εάν θέλετε να πάρουμε την επενδυτική βαθμίδα’ ενώ σαφείς πολιτικές αιχμές είχε και η ομιλία του κ. Σκυλακάκη.

Eπενδυτική βαθμίδα –  Αύξηση επενδύσεων

"Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας δεν θα είναι το τέλος του δρόμου. Μπαίνουμε στο κλαμπ των ισχυρών όπου ο ανταγωνισμός θα είναι ακόμη πιο σκληρός".
Με τα λόγια αυτά περιέγραψε την επόμενη μέρα της επενδυτικής βαθμίδας για την οικονομία το στέλεχος της JP Morgan, τέως Γενικός διευθυντής του ΟΔΔΗΧ κ. Στέλιος Παπαδόπουλος.
Ο κ. Παπαδόπουλος τόνισε ότι με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας θα πρέπει να συνεχιστούν οι προσπάθειες για τη βελτίωση των οικονομικών δεικτών αφού πλέον η Ελλάδα θα περάσει σε άλλο επίπεδο. "Δεν θα συγκρινόμαστε πια με χώρες της Λατινικής Αμερικής, αλλά με οικονομίες όπως αυτές της Ολλανδίας και της Ισπανίας. Γι' αυτό θα πρέπει να έχουμε την ικανότητα να είμαστε ανταγωνιστικοί" τόνισε το στέλεχος της JP Morgan.
Στα θετικά ανέφερε ότι η ανάκτηση της ελάχιστης επενδυτικής βαθμίδας θα δώσει την ευκαιρία να τοποθετηθούν σε ελληνικούς τίτλους μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία και θεσμικοί επενδυτές, οι οποίοι σήμερα κρατούν χαμηλά της επενδύσεις τους λόγω του σχετικά αυξημένου ρίσκου για την οικονομία.

Επιπλέον, θα πρέπει η Ελλάδα ως χώρα "να βελτιώνει συνεχώς το δημοσιονομικό μας προφίλ σταθεροποιώντας τα πρωτογενή πλεονάσματα, βελτιώνοντας ακόμη περισσότερο το προφίλ του χρέους. Με τον τρόπο αυτό θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των αγορών στην οικονομίας μας μειώνοντας με σταθερό ρυθμό το δημόσιο χρέος".

Η Ελλάδα κάλυψε μεγάλο μέρος των απωλειών της οικονομικής κρίσης

"Η Ελλάδα έχει καλύψει το 2/3 των απωλειών που είχε κατά την διάρκεια της οικονομικής κρίσης η πρόοδος είναι μεγάλη αλλά η προσπάθεια θα πρέπει να συνεχιστεί". Αυτό δήλωσε ο σύμβουλος για την Ελλάδα στη διεύθυνση δημοσιονομικής πολιτικής της Κομισιόν, Κρις Άλλεν, μιλώντας στο συνέδριο του Οικονομικού Επιμελητηρίου για την ελληνική οικονομία. Τοποθετούμενος σε ημερίδα για την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας τόνισε ότι το κρίσιμο για τη βιώσιμη ανάπτυξη της Ελλάδας είναι η ανάπτυξη νέων δυνατοτήτων και τομέων που θα δημιουργήσουν μόνιμες θέσεις εργασίας και καλύτερες αμοιβές.
Καταλύτης για μια τέτοια εξέλιξη θα είναι η ανάκτηση και στη συνέχεια η καθαρή αύξηση των επενδύσεων στην ελληνική οικονομία, η οποία -όπως είπε- έχει ξεκινήσει, αλλά δεν έχει ακόμη φτάσει στα επίπεδα προ της κρίσης. Όπως είπε οι επενδύσεις έφτασαν το 2022 στο 16% του ΑΕΠ ενώ πριν την κρίση βρίσκονταν στο 22% του ΑΕΠ.

Παραδέχθηκε ότι η διάρκεια και η σφοδρότητα της κρίσης για την Ελλάδα που είχε ως αποτέλεσμα την μείωση κατά 24% του ΑΕΠ θα πάρει χρόνο για να ξεπεραστεί και είναι κρίσιμο να συνεχιστεί στην προσπάθεια στις μεταρρυθμίσεις την εξωστρέφεια της οικονομίας και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου.

Σε ό,τι αφορά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας ο κος Άλλεν είπε ότι η Ελλάδα έχει κάνει πολύ σημαντική προσπάθεια στο πεδίο της δημοσιονομικής προσαρμογής έχοντας μειώσει σημαντικά και το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ αλλά και το έλλειμμα της και έχει όλες τις προϋποθέσεις για να ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα μετά από 12 χρόνια

Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, η οποία θα είναι πολύ σημαντική για τη σταθεροποίηση της οικονομίας και την μείωση του κόστους δανεισμού για τις επιχειρήσεις και νοικοκυριά είναι τεχνικά εφικτή είπε για να προσθέσει ότι το ίδιο κρίσιμή θα πρέπει να είναι και ο εκσυγχρονισμός της οικονομίας.

Ελληνικές Τράπεζες-  Ανθεκτικές έναντι των πρόσφατων κρίσεων

Στο 2ο πάνελ που αφορούσε τον ρόλο του τραπεζικού συστήματος στην μετάβαση της ελληνικής οικονομίας, τονίστηκε ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν θωρακιστεί έναντι των κρίσεων καθώς όλα τα μεγέθη τους είναι ανοδικά και ταυτόχρονα έχουν μειώσει σε μονοψήφια επίπεδα τους δείκτες των μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL’s) και των ανοιγμάτων τους (NPE’s)

Εκ μέρους των συστημικών τραπεζών, ο κ. Βασίλης Κουτεντάκης, Ανώτερος Γενικός Διευθυντής, Chief Retail Banking της Τράπεζας Πειραιώς εκτίμησε ότι η πιστωτική επέκταση το 2023 θα αγγίξει ή θα ξεπεράσει το ρεκόρ των 6,5 δισ. ευρώ που κατέγραψε το περασμένο έτος, χάρη στην υπεραπόδοση της ελληνικής οικονομίας έναντι των ευρωπαϊκών η οποία αναμένεται να συνεχιστεί και την τρέχουσα χρονιά.

Σε αυτό εκτιμά ότι θα συμβάλλουν ουσιαστικά οι ευρωπαϊκοί πόροι ύψους 87 δισ. ευρώ που θα διοχετευτούν στην ελληνική οικονομία μέσω του RRF, η διατήρηση της δυναμικής του τουρισμού αλλά και η ανάκτηση της πιστοληπτικής ικανότητας το επόμενο διάστημα η οποία θα "ξεκλειδώσει" σημαντικές ξένες επενδύσεις.
"Έχουμε αφήσει τις πολλές παθογένειες πίσω μας", είπε το στέλεχος της Πειραιώς για τον τραπεζικό κλάδο, επισημαίνοντας ότι ο ρόλος του δεν εξαντλείται μόνο στη χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας αλλά και στην προώθηση και διευκόλυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού τόσο των επιχειρήσεων όσο και των πολιτών και του Κράτους, καθώς και της πράσινης μετάβασης.

Σε ό,τι αφορά στη μετακύλιση των επιτοκίων από τις τράπεζες στους πελάτες τους, παραδέχθηκε ότι υπάρχει υστέρηση μεταξύ επιτοκίων χορηγήσεων και καταθέσεων, κάτι, όμως, που χαρακτήρισε φυσιολογικό δεδομένου ότι τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου αναπροσαρμόζονται άμεσα με βάση το Euribor. Επιπλέον, το επιτόκιο χορηγήσεων εμπεριέχει τον κίνδυνο ρευστότητας και τον πιστωτικό κίνδυνο.

Οι τράπεζες θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια καταθέσεων

Εξάλλου, σημείωσε ο κ. Κουτεντάκης, τα επιτόκια των προθεσμιακών καταθέσεων στη χώρα μας έχουν αναπροσαρμοστεί στα επίπεδα του 2,30% – 2,50% και δεσμεύτηκε ότι οι τράπεζες "θα συνεχίσουν να αυξάνουν τα επιτόκια καταθέσεων στον βαθμό που μπορούν και πρέπει".

Η αναμόρφωση της Attica Bank

Εκ μέρους των μη συστημικών τραπεζών, η κ. Ελένη Βρεττού, διευθύνουσα σύμβουλος της Attica Bank, αναφέρθηκε στις σημαντικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα τους τελευταίους μήνες στην τράπεζα με στόχο την εξυγίανση, την αναδιάρθρωση και, εν τέλει, την ανάπτυξη του πέμπτου πυλώνα του εγχώριου τραπεζικού συστήματος "με τις κατάλληλες προϋποθέσεις και τη στήριξη των μετόχων μας".
"Είναι η πρώτη φορά στα 100 χρόνια λειτουργίας της τράπεζας που υπάρχει σχέδιο μεγαλόπνοο αλλά ρεαλιστικό" με στόχο η Attica Bank από "μεγάλος ασθενής" και "βαρίδι" του κλάδου να εξελιχθεί σε έναν υγιή τραπεζικό πυλώνα που θα καλύψει το κενό που παρατηρείται σήμερα στην ελληνική οικονομία ειδικά όσον αφορά στη χρηματοδότηση των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.

Επόμενος σταθμός στον μετασχηματισμό της τράπεζας είναι, σύμφωνα με την κ. Βρεττού, η ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ υφιστάμενων μετόχων -ΤΜΕΔΕ και ΤΧΣ- και νέων επενδυτών, δηλαδή της Thrivest. Επίσης, σημαντικό επόμενο βήμα είναι, σύμφωνα με την ίδια, η πώληση τουλάχιστον ενός χαρτοφυλακίων μη εξυπηρετούμενων δανείων -την πρώτη συναλλαγή αυτού του είδους- που θα πραγματοποιηθεί στην Attica Bank.

Το «κλείσιμο του επενδυτικού κενού»

Στο πάνελ που αφορούσε το κλείσιμο του επενδυτικού κενού, ο κ. Γεωργιάδης αναφέρθηκε στο πλήθος των επενδύσεων που παρουσίασε η 4χρονη διακυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας ενώ στελέχη της αγοράς όπως ο αντιπρόεδρος του ομίλου Κοπελούζου, Θωμάς Αχείμαστος και ο κ. Γιάννης Παρασχης (CEO του Αεροδρομίου Αθηνών) αναφέρθηκαν και στην προσπάθεια ιδιωτικοποίησης του Αεροδρομίου. Η κα Μαρίνα Σταυραντωνάκη (Public Policy Manager Αmazon Web Services) τόνισε τα βήματα που έχουν γίνει αλλά και αυτά που πρέπει να γίνουν σε θέματα ψηφιακού μετασχηματισμού στο cloud.

Ψηφιακός μετασχηματισμός -4η Βιομηχανική Επανάσταση – Οι αναφορές του κ. Πιερρακάκη

Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα ήταν η παρουσίαση των δράσεων του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης από τον κ. Πιερρακάκη ο οποίος τόνισε ότι πάνω από 500 γραφειοκρατικές δράσεις του κράτους έγιναν ψηφιακές  και γενικότερα, η πανδημία έγινε έναυσμα για τη μεγαλύτερο ψηφιακό μετασχηματισμό του ελληνικού κράτους. Ο κ. Χαρίτσης από το ΣΥΡΙΖΑ στάθηκε στο γεγονός ότι εκτός από τον ψηφιακό μετασχηματισμό θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη έμφαση και στην αναδιοργάνωση του ελληνικού δημοσίου. Στη σημασία του ψηφιακού μετασχηματισμού στο Κράτος αναφέρθηκε και ο κ. Ανδρέας Σπυρόπουλος (ΚΙΝΑΛ).

Ιδιαίτερη αναφορά για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τις επενδύσεις τεχνολογίας στην Ελλάδα έκανε ο κ. Θεοδόσης Μιχαλόπουλος (Managing Director Microsoft)

"Η τεχνολογία είναι ένας παράγοντας αποπληθωρισμού. Όταν μια εταιρεία επενδύσει στην τεχνολογία, τότε μπορεί να παράγει και να λειτουργήσει πολύ πιο αποδοτικά. Και όταν μιλάμε για επένδυση στην τεχνολογία, μιλάμε για το Cloud, γιατί αυτός είναι ο τρόπος να αξιοποιήσουμε όλες τις ευκαιρίες που έχουμε", επεσήμανε.

Ο κ. Μιχαλόπουλος υπογράμμισε ότι το Cloud "είναι μακράν η ασφαλέστερη επένδυση που μπορεί να γίνει σήμερα σε επίπεδο τεχνολογίας", καθώς και "η πιο πράσινη επιλογή που μπορούμε να κάνουμε". Η Microsoft συνεχίζει να επενδύει στην Ελλάδα και ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας ανέφερε ότι "είμαστε στο τελικό στάδιο της απόκτησης αδειών για τα κέντρα δεδομένων"     

Η υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος  Χριστίνα Παπακωνσταντίνου αναφέρθηκε στις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας  
«Οι θετικές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας αντανακλώνται στη σημαντική αύξηση των ξένων άμεσων επενδύσεων που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια, στην αδιάλειπτη και με αποδεκτό κόστος πρόσβαση του Ελληνικού Δημοσίου στις διεθνείς αγορές, καθώς και στις διαδοχικές αναβαθμίσεις του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης.
Η Ελλάδα απέχει μόλις μία βαθμίδα από την ανάκτηση της επενδυτικής κατηγορίας, στόχος που είναι εφικτό να επιτευχθεί στη διάρκεια του τρέχοντος έτους, ιδίως μετά την πρόσφατη αναβάθμιση των προοπτικών της οικονομίας από τον οίκο Moody’s. Μια τέτοια εξέλιξη είναι καίριας σημασίας για την απρόσκοπτη χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας εν μέσω της αυστηροποίησης των νομισματικών και χρηματοπιστωτικών συνθηκών, καθώς και της επιδείνωσης του επενδυτικού κλίματος και της αναζήτησης ασφαλέστερων τοποθετήσεων.»