Η εξέλιξη του τζίρου για τις επιχειρήσεις σε αναστολή λειτουργίας - Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ

Η Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) ανακοινώνει στοιχεία που αφορούν στην εξέλιξη του κύκλου εργασιών για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατική εντολή τον Μάρτιο 2020, λόγω της πανδημίας της νόσου του κορωνοϊού 2019 (COVID-19) (σχετικός σύνδεσμος ΚΑΔ επιχειρήσεων που πλήττονται και ΚΑΔ επιχειρήσεων που κλείνουν με κρατική εντολή).

Επιπλέον, ανακοινώνονται πρόσθετα, διακριτά στοιχεία για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας με κρατική εντολή τον Νοέμβριο 2020, για τον περιορισμό της διασποράς του κορωνοϊού (COVID-19) (σχετικοί σύνδεσμοι ΦΕΚ Β’/4899/06.11.2020 και Πίνακας ΚΑΔ που αναστέλλεται η δραστηριότητά τους).

Η παρούσα δημοσίευση αποτελεί συνέχεια των σχετικών Δελτίων Τύπου που δημοσιεύθηκαν από την ΕΛΣΤΑΤ (σύνδεσμος ΔΤ), με ενσωμάτωση των πιο πρόσφατων στοιχείων για τον κύκλο εργασιών από Διοικητικές Πηγές, Απριλίου 2021. Αντίστοιχη δημοσίευση έχει προγραμματιστεί και πραγματοποιείται από την ΕΛΣΤΑΤ σε μηνιαία βάση, καθόλη την περίοδο που παρουσιάζει ενδιαφέρον και είναι εύλογη η καταγραφή των επιπτώσεων της νόσου του κορωνοϊού στις επιδόσεις των ελληνικών επιχειρήσεων που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας στο πλαίσιο των μέτρων περιορισμού για την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Επιπλέον, παρουσιάζονται πίνακες και γραφήματα με συγκεντρωτικά στοιχεία για τον κύκλο εργασιών του συνόλου των επιχειρήσεων και των κλάδων δραστηριότητας της οικονομίας καθόλη την εξεταζόμενη περίοδο, ώστε να μπορούν να αποτελέσουν βάση σύγκρισης για την αποτίμηση των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19 σε όρους μεταβολής του κύκλου εργασιών συνολικά και κλαδικά.

Σκοπός των δημοσιεύσεων αυτών είναι η παρακολούθηση και παρουσίαση της εξέλιξης του βασικού οικονομικού μεγέθους (κύκλος εργασιών από Διοικητικές Πηγές) των επιχειρήσεων που τίθενται σε αναστολή λειτουργίας, διαχρονικά και συγκεκριμένα από την αρχή του έτους 2020, καθώς επίσης και κατά το έτος 2021 καθόλη τη διάρκεια εφαρμογής των περιοριστικών μέτρων και κατά τις περιόδους σταδιακής άρσης των περιοριστικών μέτρων αλλά και συγκριτικά, σε σχέση με τους αντίστοιχους μήνες του εκάστοτε προηγούμενου έτους.

Τα στοιχεία που δημοσιεύονται, μπορούν να αναδείξουν, αφενός ποιες επιχειρήσεις πλήττονται περισσότερο, σε όρους μείωσης του κύκλου εργασιών, κατά τις περιόδους ισχύος των περιοριστικών μέτρων, και αφετέρου ποιες επιχειρήσεις ανακάμπτουν γρηγορότερα ή βραδύτερα κατά τις περιόδους άρσης των μέτρων αυτών.

Επιπλέον, με βάση τα στοιχεία που δημοσιεύονται, μπορεί να συναχθεί, από την πλευρά της προσφοράς, ποιες από τις επιχειρήσεις ανταποκρίθηκαν - προσαρμόστηκαν γρηγορότερα στην άρση των περιοριστικών μέτρων και στη λειτουργία υπό τις νέες συνθήκες που έχουν επιβληθεί λόγω της πανδημίας. Παράλληλα, από την πλευρά της ζήτησης, μπορούν να εξαχθούν χρήσιμα, έμμεσα συμπεράσματα σχετικά με τις επιχειρήσεις, τις οποίες επέλεξαν κατά προτεραιότητα και μαζικότερα οι καταναλωτές (φυσικά πρόσωπα και επιχειρήσεις) κατά τις περιόδους άρσης των περιοριστικών μέτρων για να καλύψουν βασικές και άλλες ανάγκες τους.

Σημειώνεται ότι, από το Δελτίο Τύπου που δημοσιεύθηκε τον Μάιο 2021 (περίοδος αναφοράς Μάρτιος και 1ο τρίμηνο 2021), χρησιμοποιείται επικαιροποιημένο πλαίσιο προσδιορισμού των επιχειρήσεων σε αναστολή λειτουργίας και του συνόλου των επιχειρήσεων της Ελληνικής Οικονομίας, το οποίο προκύπτει από τη σύνδεση σε επίπεδο μικροδεδομένων διοικητικών μητρώων επιχειρήσεων, έτους αναφοράς 2020, διοικητικών αρχείων συναλλαγών, ετών αναφοράς 2019, 2020 και 2021 και του οριστικού Στατιστικού Μητρώου Επιχειρήσεων, έτους αναφοράς 2018, που παρέχει ένα τυποποιημένο σύνολο στοιχείων, εναρμονισμένο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ταξινομήσεων.

Ειδικότερα,

Το πλήθος των επιχειρήσεων σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020, βάσει του νέου πλαισίου προσδιορισμού¹ ανήλθε σε 210.217 επιχειρήσεις, που αντιστοιχεί στο 14,8% του συνόλου των επιχειρήσεων της Ελληνικής Οικονομίας. Το μεγαλύτερο ποσοστό επιχειρήσεων σε αναστολή λειτουργίας καταγράφηκε στον τομέα Εκπαίδευση (89,3%) και ακολούθως στον τομέα Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης (85,0%). Τα αντίστοιχα μικρότερα ποσοστά καταγράφηκαν στον τομέα Επαγγελματικές, Επιστημονικές και Τεχνικές Δραστηριότητες (0,2%) και στον τομέα Ενημέρωση και Επικοινωνία (1,1%).

Στους κάτωθι τομείς οικονομικής δραστηριότητας δεν υπάρχουν επιχειρήσεις σε υποχρεωτική αναστολή λειτουργίας (Πίνακας 1):
• Γεωργία, Δασοκομία και Αλιεία
• Ορυχεία και Λατομεία
• Μεταποίηση
• Παροχή Ηλεκτρικού Ρεύματος, Φυσικού Αερίου, Ατμού και Κλιματισμού
• Παροχή Νερού, Επεξεργασία Λυμάτων, Διαχείριση Αποβλήτων και Δραστηριότητες Εξυγίανσης
• Κατασκευές
• Μεταφορά και Αποθήκευση
• Χρηματοπιστωτικές και Ασφαλιστικές Δραστηριότητες
• Διαχείριση Ακίνητης Περιουσίας
• Δημόσια Διοίκηση και Άμυνα, Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση.

Για το σύνολο των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων της οικονομίας, ο κύκλος εργασιών το πρώτο τρίμηνο 2021 ανήλθε σε 63.560.924 χιλ. ευρώ σημειώνοντας μείωση 5,4% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο 2020, που είχε ανέλθει σε 67.158.036 χιλ. ευρώ. Tη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 12,5%, μεταξύ του πρώτου τριμήνου 2021 και του πρώτου τριμήνου 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Γεωργία, Δασοκομία και Αλιεία. Τη μεγαλύτερη μείωση στον κύκλο εργασιών κατά 70,4%, μεταξύ του πρώτου τριμήνου 2021 και του πρώτου τριμήνου 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία, ενώ τη μικρότερη μείωση στον κύκλο εργασιών κατά 1,6% παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Κατασκευές (Πίνακας 2α).

Για το σύνολο των επιχειρήσεων της οικονομίας με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Απρίλιο 2021 ανήλθε σε 20.420.801 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 42,2% σε σχέση με τον Απρίλιο 2020, που είχε ανέλθει σε 14.356.847 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Απρίλιο 2021 σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Τέχνες, Διασκέδαση και Ψυχαγωγία και του τομέα Δραστηριότητες Υπηρεσιών Παροχής Καταλύματος και Υπηρεσιών Εστίασης κατά 733,1% και 96,9% αντίστοιχα. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Απρίλιο 2021 σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του τομέα Κατασκευές και του τομέα Δημόσια Διοίκηση και Άμυνα, Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση, κατά 22,2% και 23,3% αντίστοιχα (Πίνακας 2β).

Για τις 210.217 επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020, ο κύκλος εργασιών το πρώτο τρίμηνο 2021 ανήλθε σε 2.773.843 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 39,1% σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο 2020, που είχε ανέλθει σε 4.554.288 χιλ. ευρώ. Αύξηση στον κύκλο εργασιών κατά 21,7% μεταξύ του πρώτου τριμήνου 2021 και του πρώτου τριμήνου 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Αρχιτεκτονικές δραστηριότητες και δραστηριότητες μηχανικών· τεχνικές δοκιμές και αναλύσεις. Τη μεγαλύτερη μείωση στον κύκλο εργασιών κατά 92,6%, μεταξύ του πρώτου τριμήνου 2021 και του πρώτου τριμήνου 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Παραγωγή κινηματογραφικών ταινιών, βίντεο και τηλεοπτικών προγραμμάτων, ηχογραφήσεις και μουσικές εκδόσεις, ενώ τη μικρότερη μείωση στον κύκλο εργασιών κατά 4,1% παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δραστηριότητες κοινωνικής μέριμνας χωρίς παροχή καταλύματος (Πίνακας 3α).

Για τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020 με υποχρέωση τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, για τις οποίες υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία σε μηνιαία βάση, ο κύκλος εργασιών τον Απρίλιο 2021 ανήλθε σε 880.368 χιλ. ευρώ, σημειώνοντας αύξηση 222,2% σε σχέση με τον Απρίλιο 2020, που είχε ανέλθει σε 273.218 χιλ. ευρώ. Τη μεγαλύτερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Απρίλιο 2021 σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Αρχιτεκτονικές δραστηριότητες και δραστηριότητες μηχανικών, τεχνικές δοκιμές και αναλύσεις και του κλάδου Τυχερά παιχνίδια και στοιχήματα κατά 2.469,1% και 1.330,9% αντίστοιχα. Τη μικρότερη αύξηση στον κύκλο εργασιών τον Απρίλιο 2021 σε σύγκριση με τον Απρίλιο 2020 παρουσίασαν οι επιχειρήσεις του κλάδου Δραστηριότητες οργανώσεων και Δημιουργικές δραστηριότητες, τέχνες και διασκέδαση κατά 16,8% και 21,7% αντίστοιχα (Πίνακας 3β).

Συγκριτικά με τις επιχειρήσεις που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο 2020, τον Νοέμβριο 2020 τέθηκαν επιπρόσθετα σε αναστολή λειτουργίας επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο Δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων, γραφείων οργανωμένων ταξιδιών και υπηρεσιών κρατήσεων και συναφείς δραστηριότητες και επιχειρήσεις που ανήκουν στον κλάδο Δραστηριότητες ανθρώπινης υγείας (Πίνακες 4α και 4β).


¹Νέο πλαίσιο προσδιορισμού: προκύπτει από τη σύνδεση σε επίπεδο μικροδεδομένων διοικητικών μητρώων επιχειρήσεων, έτους αναφοράς 2020, διοικητικών αρχείων συναλλαγών, ετών αναφοράς 2020 και 2021 και του οριστικού Στατιστικού Μητρώου Επιχειρήσεων, έτους αναφοράς 2018, που παρέχει ένα τυποποιημένο σύνολο στοιχείων, εναρμονισμένο με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ταξινομήσεων.