Επιστρεπτέα Προκαταβολή - Διευκρινίσεις και χρόνος που χρειάζονται να δοθούν, σύμφωνα με τους «Κανόνες Χρηστής Διοίκησης»

Κωνσταντίνος Ιωαν. Νιφορόπουλος
Ορκωτός ελεγκτής λογιστής
Επιστημονικός Συνεργάτης Taxheaven

1) Ιστορικό

[Άρθρο 1 του ν. 4684/2020, (ΦΕΚ Α' 86/25-04-2020).]

«Άρθρο τρίτο. Προσωρινό μέτρο κρατικής ενίσχυσης με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής
1. Σε επιχειρήσεις που επλήγησαν οικονομικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορωνοϊού COVID-19, δύναται να χορηγείται ενίσχυση επιστρεπτέα, εν όλω ή εν μέρει, με τη μορφή της «επιστρεπτέας προκαταβολής».
2. Η ενίσχυση χορηγείται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην C(2020) 1863/19.3.2020 Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής "Προσωρινό πλαίσιο για τη λήψη μέτρων κρατικής ενίσχυσης με σκοπό να στηριχθεί η οικονομία κατά τη διάρκεια της τρέχουσας έξαρσης της νόσου COVID-19" και κατόπιν έγκρισης σχετικού καθεστώτος ενίσχυσης από την Επιτροπή.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Ανάπτυξης και Επενδύσεων καθορίζονται οι δικαιούχοι, το ύψος της ενίσχυσης, οι προϋποθέσεις χορήγησης και επιστροφής της, η διαδικασία υποβολής σχετικής αίτησης, τα απαιτούμενα στοιχεία, ο τρόπος καταβολής και επιστροφής της ενίσχυσης, οι υποχρεώσεις των δικαιούχων, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για την εφαρμογή του παρόντος.
4. Η ενίσχυση με τη μορφή της «επιστρεπτέας προκαταβολής» είναι ακατάσχετη, αφορολόγητη και δεν συμψηφίζεται με οποιαδήποτε οφειλή.»


2) Βασικό Κριτήριο κατανομής της ενίσχυσης

Με βάση τις ανωτέρω δυνατότητες του νόμου, επιλέχθηκε στις σχετικές αποφάσεις, ως βασικό κριτήριο η «Η μεταβολή των «Ακαθαρίστων Εσόδων/ Κύκλου Εργασιών (*)», ανά χρονική Περίοδο (ανάλογα με τον αριθμό (1-5 έως σήμερα) της «Επιστρεπτέας Προκαταβολής».

Ενημερώνεται η πλατφόρμα «my business support» με:

α) Για τις επιχειρήσεις που υπάγονται στο καθεστώς Φ.Π.Α (Αναφέρεται στις αποφάσεις ως «Κύκλος εργασιών αναφοράς»)

Συμπλήρωση των «Εσόδων» ανά μήνα με βάση τα δεδομένα του Κωδ. (Δήλωσης Φ.Π.Α) 312. (Δείτε κατωτέρω (παρ. 3) τι περιλαμβάνει)

β) Για τις επιχειρήσεις που δεν υπάγονται στο καθεστώς Φ.Π.Α (Αναφέρεται στις αποφάσεις ως «Ακαθάριστα έσοδα αναφοράς»)

Σημειώνεται επίσης ότι στην απόφαση ΓΔΟΥ 281/2020, άρθρο 8, παρ. 8 αναφέρεται «8. Για τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο 2020, οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως τύπου τηρούμενων βιβλίων, συμπληρώνουν τον κύκλο εργασιών ΦΠΑ ή τα ακαθάριστα έσοδα κάθε μήνα, κατά περίπτωση. Τα ανωτέρω στοιχεία που συμπληρώνονται από την επιχείρηση, επαληθεύονται από τις δηλώσεις ΦΠΑ και Εισοδήματος, στις αντίστοιχες φορολογικές χρήσεις, όταν αυτές υποβληθούν.»


3) Το πρόβλημα των «μη συγκρίσιμων μεγεθών» (Κωδ. Δήλωσης Φ.Π.Α) 312 «Κύκλο Εργασιών για σκοπούς ΦΠΑ» έναντι «Κύκλου Εργασιών» των Ε.Λ.Π

α) «Κύκλος Εργασιών για σκοπούς ΦΠΑ» (Καταχωρείται κυρίως για τους σκοπούς υπολογισμού της Prorata ΦΠΑ)

Σύμφωνα με τις Οδηγίες για την συμπλήρωση του εντύπου της περιοδικής δήλωσης Φ.Π.Α, ισχύουν τα εξής:

«Κωδ. 312: Γράψτε τον κύκλο εργασιών για σκοπούς ΦΠΑ της φορολογικής περιόδου που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες διακανονισμού του Φ.Π.Α. των εισροών. Για τον προσδιορισμό του κύκλου εργασιών αφαιρέστε από το σύνολο των εκροών (φορολογητέων, απαλλασσόμενων και εξαιρούμενων) που έχουν περιληφθεί στους κωδικούς 301 έως και 310, τις πράξεις που δεν λαμβάνονται υπόψη για τον υπολογισμό του κύκλου εργασιών για σκοπούς Φ.Π.Α. Ενδεικτικά:

- Την αξία πώλησης επενδυτικών αγαθών,
- Τις εργασίες της παραγρ. 3β' του άρθρου 31 του Κώδικα Φ.Π.Α., εφόσον είναι παρεπόμενες της κύριας δραστηριότητας,
- Τις αυτοπαραδόσεις αγαθών και ιδιοχρησιμοποιήσεις υπηρεσιών,
- Τις ενδοκοινοτικές αποκτήσεις αγαθών, ενδοκοινοτικές λήψεις υπηρεσιών (άρθρο 14 παρ. 2 α') συμπεριλαμβανομένων των προκαταβολών που καταβάλατε για τις ενδοκοινοτικές λήψεις των υπηρεσιών σύμφωνα με το άρθρο 14 παρ. 2 α',
- Την αξία των αγορών σύμφωνα με την ΚΥΑ Π2869/1987 (ΠΟΛ.137/1987) και την ΠΟΛ.1128/1997,
- Την αξία των λοιπών πράξεων λήπτη». (ΠΟΛ.1082/2015)

«Κωδ. 312: Στο ποσό του κωδικού αυτού δεν καταχωρούνται οι εξαιρούμενες πράξεις που έχουν καταχωρηθεί στον κωδικό «310» π.χ. αποζημιώσεις, μέρισμα δικηγορικού συλλόγου κλπ, με εξαίρεση τις επιδοτήσεις και τις επιχορηγήσεις σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΠΟΛ.1056/2002 [Ειδικά: 3. Αναλογία έκπτωσης ΦΠΑ (prorata)], οι οποίες συνεχίζουν να καταχωρούνται στον κωδικό αυτό. (ΠΟΛ.1191/2015)

β) «Κύκλος Εργασιών» με βάση τα Ε.Λ.Π

«Κύκλος εργασιών (καθαρός) (Turnover, net): Η ακαθάριστη εισροή οικονομικών ωφελειών στη διάρκεια της περιόδου που προέρχεται από τις συνήθεις δραστηριότητες της οντότητας, η οποία καταλήγει σε αύξηση της καθαρής θέσης, εξαιρουμένων των αυξήσεων της καθαρής θέσης από συνεισφορές των ιδιοκτητών. Στο ποσό του κύκλου εργασιών δεν προσμετρούνται οι εκπτώσεις και επιστροφές, ο φόρος προστιθέμενης αξίας και άλλοι φόροι που συνδέονται άμεσα με τον κύκλο εργασιών.» (Ν. 4308/2014 - ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Α: ΟΡΙΣΜΟΙ)

γ) «Κύκλος Εργασιών για σκοπούς ΦΠΑ», που υπολογίζεται στις 15/1/2021 (όταν δηλαδή δεν είναι στην διάθεσή μας όλα τα στοιχεία), για τις ανάγκες της «πλατφόρμας «my business support»»

Ισούται με το (α) «Κύκλος Εργασιών για σκοπούς ΦΠΑ», μείον τα στοιχεία που έως 15/1/2021 δεν είχαμε στην διάθεσή μας.


δ) Σύγκριση

Είναι φανερό ότι τα τρία μεγέθη (α, β και γ) μοιάζουν αρκετά αλλά δεν είναι ίδια και μάλιστα μερικές φορές διαφέρουν σημαντικά.

Επισημαίνεται ότι η σύγκριση γίνεται με τις αντίστοιχες περιόδους του έτους 2019, στο οποίο τα ποσά που έχουν καταχωρηθεί, είναι «οριστικά».



Άρα το ερωτήματα είναι:

α) Θα καταγραφεί ως ποσό στο «my business support» το ποσό του «κύκλου εργασιών για σκοπούς ΦΠΑ (Κωδ. 312)», το οποίο είναι ένα ποσό για τις ανάγκες του Φ.Π.Α (υπολογισμός prorata) ή ο «Κύκλος Εργασιών με βάση τα Ε.Λ.Π», που προφανώς ανταποκρίνεται σαφώς καλύτερα στο «πνεύμα του νομοθέτη», ότι ενισχύονται αυτοί που έχουν την μεγαλύτερη πτώση τζίρου;

Προφανώς τεχνικά [αλλά και με βάσει τις αποφάσεις ΓΔΟΥ (ΓΔΟΥ 1/2021)] για την επιστρεπτέα προκαταβολή) πρέπει να καταγραφεί στην παρούσα στιγμή μόνο το πρώτο ποσό (Κωδ. 312) και φυσικά με βάση τα διαθέσιμα μέχρι στιγμής (15-1-2021) στοιχεία.

β) Πως θα γίνει εκ μέρους των αρμοδίων οργάνων η επαλήθευση (με τις Δηλώσεις Εισοδήματος): «Τα ανωτέρω στοιχεία που συμπληρώνονται από την επιχείρηση, επαληθεύονται από τις δηλώσεις ΦΠΑ και Εισοδήματος, στις αντίστοιχες φορολογικές χρήσεις, όταν αυτές υποβληθούν», αφού όπως εξηγήσαμε ανωτέρω τα ποσά αυτά σε αρκετές περιπτώσεις διαφέρουν.

Παραδείγματος χάριν:

(1) Τα τιμολόγια που αφορούν την χρήση 2020, αλλά εκδίδονται το έτος 2021, δεν περιλαμβάνονται στο Κωδ. 312, αλλά περιλαμβάνονται στο Κύκλο Εργασιών» με βάση τα Ε.Λ.Π.

(2) Μερικοί τύποι επιδοτήσεων περιλαμβάνεται στο Κωδ. 312, αλλά κανένας τύπος δεν περιλαμβάνεται στο Κύκλο Εργασιών» με βάση τα Ε.Λ.Π. κ.λπ.


Αν δεν δοθούν σχετικές οδηγίες (διευκρινίσεις), τι πρέπει να κάνει ο Λογιστής;

α) Λογικά πρέπει να καταχωρήσει το ποσό όπως υπολογίζεται για τις ανάγκες του «κύκλου εργασιών για σκοπούς ΦΠΑ (Κωδ. 312)

β) Λογικά πρέπει να καταχωρήσει το ποσό όπως υπολογίζεται με βάσει τα «παραστατικά», του έχει παραδώσει ο επιχειρηματίας, έως 15/1/2021 (αν δηλαδή δεν αλλάξει η προθεσμία). Άρα δεν μπορεί να «προϋπολογίσει» εκκαθαρίσεις ή επιδοτήσεις, για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί τα «επίσημα» παραστατικά, κ.λπ.


4) Το πρόβλημα των Προθεσμιών Τιμολόγησης, Εκκαθάρισης και Επιδοτήσεων.

Οι προθεσμίες, ιδιαίτερα στην «Επιστρεπτέα Νο 5», είναι ένα πολύ σημαντικό θέμα δυσχέρειας, αφού από άποψη τιμολογήσεων, ο Δεκέμβριος (τελευταίος μήνας της χρήσης) είναι ιδιαίτερος κυρίως λόγω (Εκπτώσεων που δίδονται, παροχών που λαμβάνονται και Εκκαθαρίσεων, που αφορούν ολόκληρο το έτος 2020 (π.χ. εκκαθαρίσεις ασφαλιστών και αγροτών)

Σημειώνεται ότι κάποιες (ανάλογα την φύση τους) από τις Επιδοτήσεις Αγροτών, περιλαμβάνονται στον Κωδ. 312, αλλά σε κάθε περίπτωση πρέπει να έχουμε το «επίσημο παραστατικό» (Σημειώνω ότι οι Φορολογικές Αρχές ως τέτοιο θεωρούν την «Βεβαίωση ΟΠΕΚΕΠΕ», η οποία εκδίδεται πολύ αργότερα).

Εκτιμώ επίσης ότι κάνουμε στο 2020, πρέπει να είναι συγκρίσιμο με τις δηλώσεις 2019.

Γενικά επισημαίνεται ότι το ποσό της «Επιστρεπτέας Προκαταβολής 5» είναι συγκεκριμένο και θα μοιραστεί με βάση τα στοιχεία της κάθε επιχείρησης.

Άρα θα ήταν άδικο η «μη συγκρισιμότητα» των αντίστοιχων στοιχείων των Χρήσεων 2019 και 2020.


5) Το πρόβλημα των Προθεσμιών καταχώρησης και η δυνατότητα «Διόρθωση Λαθών»

α) Για την 1η, 2η, 3η «Επιστρεπτέα Προκαταβολή» προβλέπεται καταχώρηση των ακαθάριστων εσόδων κάθε μήνα, μέχρι τη δέκατη (10η) ημέρα του επόμενου μήνα.

Δεν νομίζω ότι βοηθά σε κάτι αυτή η ενημέρωση, αφού ούτως ή άλλως θα μπορεί να γίνει η σχετική ενημέρωση με βάση τις Δηλώσεις Φ.Π.Α που θα υποβληθούν.

Πάντως όλες οι αποφάσεις για τις αντίστοιχες «Επιστρεπτέες» δεν προβλέπουν για την μη εμπρόθεσμη καταχώρηση Ποινές ή άλλες Κυρώσεις (π.χ. επιστροφή μέρους του ποσού που λήφθηκε).

β) Η δυνατότητα «Διόρθωση Λαθών» και άρα «αδικιών» (κυρίως πριν το «Έλεγχο» και με βάση «κανόνες» φυσικά), θα πρέπει να θεωρείται «Συνταγματικό Δικαίωμα», σε οπουδήποτε Έλληνα Πολίτη και πόσο μάλλον σε Επαγγελματίες που λειτουργούν μήνες τώρα υπό καθεστώς πίεσης.


6) Κανόνες Χρηστής Διοίκησης»

Ας δράσουμε με βάση την Δικαιοσύνη και Ισοτιμία και όχι με βάση το ρίσκο και την πίεση, που δημιουργούν οι «πιεστικές» και «ομιχλώδεις καταστάσεις»

Δηλαδή:

α) Χρειάζεται παράταση των προθεσμιών (κατά την άποψή μου είναι πιο σημαντικό από το να δοθούν νωρίτερα χρήματα στις επιχειρήσεις (μοναδικός λόγος να μην δοθεί παράταση)

β) Διευκρινήσεις για τα ανωτέρω αναφερόμενα, τα οποία και απασχολούν αρκετούς Λογιστές και Επιχειρήσεις και για τα οποία «κινδυνεύουν» να κατηγορηθούν για λάθη και παραλήψεις

γ) Να υπάρχει δυνατότητα διόρθωσης για όλες τις «Επιστρεπτέες Προκαταβολές».

δ) Με βάση τα συνολικά δεδομένα των δηλώσεων του έτους 2020, να γίνει κατανομή στις επιχειρήσεις ενός ποσού «Επιστρεπτέας Προκαταβολής», που θα εξισορροπεί αδικίες, που σίγουρα υπάρχουν.


Δείτε επίσης και την ενημέρωση της ΠΟΦΕΕ για τα ζητήματα της επιστρεπτέας προκαταβολής