Τι ισχύει για τις ευπαθείς ομάδες - Όλο το πλαίσιο για την εργασία, τις άδειες και τα δικαιώματα των εργαζομένων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες

Επισημάνσεις

9 Οκτώβριος 2020
Taxheaven.gr


Επιμέλεια
Επιστημονική ομάδα Taxheaven


Ξεκαθαρίστηκε ως ένα μεγάλο βαθμό το πλαίσιο που διέπει την εργασία για τις ευπαθείς ομάδες κατά τη διάρκεια της πανδημίας.


1. Ποιες είναι οι ευπαθείς ομάδες στον ιδιωτικό τομέα;

Με απόφαση που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ (37095/1436/17.9.2020) καθορίστηκε η έννοια των «ευπαθών ομάδων εργαζομένων» του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας έναντι των συνεπειών μετάδοσης του COVID-19, καθώς και των απαιτουμένων ιατρικών πιστοποιητικών για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου ογδόου της από 22.8.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α' 161).

Στην έννοια των ευπαθών ομάδων εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας έναντι των συνεπειών μετάδοσης του COVID-19, για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου ογδόου της από 22.8.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α' 161), υπάγονται οι εξής κατηγορίες:

1.1. Άτομα υψηλού κινδύνου.

1.1.1. Άτομα με μεταμόσχευση συμπαγούς οργάνου που λαμβάνουν δύο ή περισσότερα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.

1.1.2. Άτομα με μεταμόσχευση μυελού των οστών το τελευταίο έτος ή που λαμβάνουν δύο ή περισσότερα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα.

1.1.3. Άτομα με διάγνωση νεοπλασίας, που βρίσκονται υπό χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία, ή ανοσοθεραπεία.

1.1.4. Άτομα με αιματολογικές κακοήθειες (λευχαιμία, λέμφωμα, ή μυέλωμα) που βρίσκονται υπό χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία, ή ανοσοθεραπεία.

1.1.5. Άτομα με βαριά πνευμονοπάθεια (κυστική ίνωση, σοβαρού βαθμού άσθμα, σοβαρού βαθμού χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια - ΧΑΠ, ασθενείς σε μόνιμη οξυγονοθεραπεία για άλλες αναπνευστικές παθήσεις), που εμπίπτουν στην ακόλουθη ή και ισάξιας συμπτωματολογία: ασθενείς με άσθμα με 2 παροξύνσεις κατά το τελευταίο έτος, παρά τη μέγιστη αγωγή (με β-διεγέρτη και εισπνεόμενο κορτικοειδές), ασθενείς με ΧΑΠ που βρίσκονται σε οξυγονοθεραπεία κατ' οίκον ή παρουσίασαν 2 παροξύνσεις κατά το τελευταίο έτος ή/και μία νοσηλεία σε νοσοκομείο.

1.1.6. Άτομα με κληρονομικές ανοσοανεπάρκειες ή δρεπανοκυτταρική αναιμία ή πολυμεταγγιζόμενα (μια ή περισσότερες μεταγγίσεις ανά μήνα).

1.1.7. Άτομα που λαμβάνουν υψηλές δόσεις κορτικοειδών ή δύο ή περισσότερα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα

1.1.8. Γυναίκες που κυοφορούν.

1.1.9. Άτομα με HIV λοίμωξη και CD4≤200μL.

1.1.10. Άτομα με βαριά καρδιοπάθεια, ή και άτομα με χρόνια καρδιαγγειακά νοσήματα, που εμφανίζουν την ακόλουθη συμπτωματολογία: κλάσμα εξώθησης αριστεράς κοιλίας: <40%, ενεργό ισχαιμία του μυοκαρδίου, άνω του μετρίου βαθμού στένωση ή ανεπάρκεια μιτροειδούς ή αορτικής βαλβίδας, πνευμονική υπέρταση, ιστορικό πρόσφατης καρδιοχειρουργικής επέμβασης (προ τριμήνου), καθώς και οι μυοκαρδιοπάθειες, ή και ισάξιας βαρύτητας συμπτωματολογία άλλης καρδιαγγειακής πάθησης.

1.1.11. Άτομα με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια τελικού σταδίου, που υποβάλλονται σε εξωνεφρική κάθαρση.

1.2. Άτομα ενδιάμεσου κινδύνου

1.2.1. Άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών.

1.2.2. Άτομα με αρρύθμιστο σακχαρώδη διαβήτη, όπως προκύπτει από τις ακόλουθες ενδεικτικές τιμές: HbA1c του τελευταίου 3μήνου: ≥8.0% ή Μ.Ο. τιμών γλυκόζης αίματος ≥200 mg/dL τις τελευταίες 7 ημέρες και ασθενείς με μικρο/μακρο αγγειακές επιπλοκές, ή και ισάξιας βαρύτητας συμπτωματολογία.

1.2.3. Άτομα με χρόνια πνευμονοπάθεια (άσθμα, ΧΑΠ, εμφύσημα) που δεν εμπίπτουν στον ορισμό της βαριάς πνευμονοπάθειας της παρ. 1.1.5.

1.2.4. Άτομα που παρουσιάζουν βαριές νευρολογικές/ νευρομυϊκές παθήσεις (σοβαρή νόσος Πάρκινσον, νόσος κινητικού νευρώνα, πολλαπλή σκλήρυνση υπό αγωγή, εγκεφαλική παράλυση).

1.2.5. Άτομα με σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια (μη αντιροπούμενη κίρρωση).

1.2.6. Άτομα με υψηλό δείκτη μάζας σώματος (ΒΜΙ>40).

1.2.7. Άτομα με ανθεκτική αρτηριακή υπέρταση παρά τη μέγιστη αγωγή.

1.2.8. Άτομα που λαμβάνουν χρονίως χαμηλές δόσεις κορτικοειδών ή ανοσοκατασταλτικό φάρμακο.

1.2.9. Άτομα με μεταμόσχευση, ή διάγνωση νεοπλασματικής νόσου την τελευταία πενταετία, που δεν εμπίπτουν στους όρους των παρ. 1.1.1 - 1.1.4.

Όταν ένα άτομο συγκεντρώνει περισσότερα του ενός κριτήρια της κατηγορίας ενδιάμεσου κινδύνου, τότε θεωρείται αυτόματα ότι ανήκει στην ομάδα υψηλού κινδύνου.


2. Οι δυνατότητες που έχει ο εργοδότης για εργαζομένους που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.
 

Με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου της 22.08.2020 η οποία κυρώθηκε με τον νόμο 4722/2020  και συγκεκριμένα με το άρθρο όγδοο θεσπίζεται το δικαίωμα της εξ αποστάσεως παροχής εργασίας για τους ως άνω εργαζόμενους, καθώς και η υποχρέωση του εργοδότη για την αποδοχή των σχετικών αιτημάτων κατόπιν αξιολόγησής τους, εφόσον η εργασία δύναται να παρασχεθεί εξ αποστάσεως.


Το άρθρο όγδοο της Π.Ν.Π. προβλέπονται τα ακόλουθα:

«2 .α) Ο εργοδότης δύναται με απόφασή του να καθορίζει ότι η εργασία που παρέχεται από τον εργαζόμενο στον προβλεπόμενο από την ατομική σύμβαση τόπο εργασίας, θα πραγματοποιείται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας.
β) Εργαζόμενοι που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες δύνανται να εργάζονται με το σύστημα της εξ αποστάσεως εργασίας, κατόπιν αιτήματος τους, που διατυπώνεται με κάθε πρόσφορο μέσο, όπως μέσω τηλεφώνου, ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή γραπτού μηνύματος κινητού τηλεφώνου.
γ) Ο εργοδότης οφείλει να αποδεχθεί το αίτημα της περ. (β), εφόσον η εργασία δύναται να παρασχεθεί εξ αποστάσεως.
δ) Σε περίπτωση που δεν καθίσταται εφικτή η εφαρμογή των οριζομένων στις περ. (β) και (γ), ο εργοδότης λαμβάνει μέτρα, ώστε ο αιτών εργαζόμενος που ανήκει σε ευπαθή ομάδα να μην παρέχει εργασία για την εκτέλεση της οποίας έρχεται σε επαφή με κοινό.
ε) Σε περίπτωση που δεν μπορεί να εφαρμοστεί η περ. (δ), ο εργοδότης, ως ύστατο μέτρο προστασίας του εργαζόμενου-αιτούντα που ανήκει σε ευπαθή ομάδα, θέτει τη σύμβαση εργασίας του σε αναστολή, για χρονικό διάστημα έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2020.
στ...
ζ) Στις περιπτώσεις που ο εργοδότης, παρά το αποδεδειγμένο αίτημα του εργαζόμενου, δεν εφαρμόζει την παρούσα διάταξη, συμπεριλαμβανομένης της διαδοχικής σειράς των επιμέρους βημάτων εφαρμογής της, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους πέντε χιλιάδων ευρώ (5.000 €) για κάθε παράβαση. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ορίζονται οι αρμόδιες αρχές και η διαδικασία για τη διαπίστωση της παράβασης, καθώς και την επιβολή και είσπραξη του ανωτέρω προστίμου».

Προσοχή ! Σύμφωνα και με την αιτιολογική έκθεση της διάταξης ορίζεται ρητά ότι στις περιπτώσεις που ο εργοδότης αρνηθεί αδικαιολόγητα την υπαγωγή των αιτούντων εργαζομένων στο πεδίο εφαρμογής της ανωτέρω διάταξης, παρά το αποδεδειγμένο και αιτιολογημένο του αιτήματος τους, χωρίς να ακολουθήσει τη διαδοχική σειρά των επιμέρους βημάτων εφαρμογής της διάταξης, επιβάλλεται στον εργοδότη πρόστιμο ύψους πέντε χιλιάδων ευρώ (5.000 €) για κάθε παράβαση.
 

3. Τα απαιτούμενα δικαιολογητικά που πρέπει να προσκομίσει ο εργαζόμενος για να αποδείξει ότι ανήκει σε ευπαθή ομάδα


Σύμφωνα με την απόφαση
(37095/1436/17.9.2020):
Η πιστοποίηση ότι ο εργαζόμενος ανήκει σε κάποια ομάδα υψηλού ή ενδιαμέσου κινδύνου γίνεται με αιτιολογημένη γνωμάτευση:
α) από τον θεράποντα ιατρό σχετικής ειδικότητας ή
β) από ιατρό σχετικής ειδικότητας Υγειονομικής Δομής (δημόσια ή ιδιωτική) για περιπτώσεις ειδικών θεραπευτικών μεθόδων όπως χημειοθεραπεία, ακτινοθεραπεία και ανοσοθεραπεία.
Στην εν λόγω γνωμάτευση πρέπει να αναφέρεται επακριβώς η υπαγωγή του εργαζομένου σε μία από τις ανωτέρω περιπτώσεις του άρθρου 1.
 
 
4. Αναστολή εργασίας για εργαζομένους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και αποζημίωση ειδικού σκοπού.


Οι ανήκοντες σε ευπαθείς ομάδες εργαζόμενοι υποβάλλουν το αίτημα τους για εξ αποστάσεως παροχή της εργασίας τους στον εργοδότη, ο οποίος οφείλει να το αποδεχτεί εφόσον είναι δυνατή η εξ αποστάσεως εργασία. Σε περίπτωση που αυτή καθίσταται αδύνατη, ο εργοδότης μεριμνά, ώστε οι αιτούντες εργαζόμενοι να μην παρέχουν εργασία για την εκτέλεση της οποίας είναι απαραίτητη η επαφή με κοινό.
Εάν δεν μπορεί να αποφευχθεί η επαφή με το κοινό κατά την παροχή εργασίας από τους ανήκοντες σε ευπαθείς ομάδες εργαζομένους, λόγω της φύσης της εργασίας τους, θεσμοθετείται ως ύστατο μέτρο προστασίας τους η δυνατότητα θέσης σε αναστολή των συμβάσεων εργασίας τους κατ' εφαρμογή των σχετικών διατάξεων που αφορούν στην αντιμετώπιση των συνεπειών του κινδύνου διασποράς του κορωνοϊού COVID-19 για χρονικό διάστημα έως την 31/12/2020 (παρατάθηκε η ισχύς από 30.9.2020).

Ως εκ τούτου, οι ανωτέρω εργαζόμενοι καθίστανται δικαιούχοι της αποζημίωσης ειδικού σκοπού του δέκατου τρίτου άρθρου της από 14.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α' 64), όπως αυτή κυρώθηκε με το άρθρο 3 του ν. 4682/2020 (Α' 76).
Η αποζημίωση ειδικού σκοπού υπολογίζεται κατ' αναλογία των ημερών κατά τις οποίες η σύμβαση εργασίας των ανωτέρω εργαζομένων τελεί σε αναστολή με βάση υπολογισμού το ποσό που αντιστοιχεί σε τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες και ανέρχεται στο ποσό των πεντακοσίων τριάντα τεσσάρων (534) ευρώ.

Σύμφωνα με τον νόμο 4722/2020 και συγκεκριμένα με το άρθρο 21, καταβάλλεται σε εργαζόμενους που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες, εφόσον η σύμβαση εργασίας τους έχει τεθεί σε αναστολή για χρονικό διάστημα έως την 30.9.2020 (παρατάθηκε έως την 31/12/2020), αποζημίωση ειδικού σκοπού με βάση υπολογισμού το ποσό που αντιστοιχεί σε τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες και ανέρχεται στα πεντακόσια τριάντα τέσσερα (534) ευρώ και παρέχεται πλήρης ασφαλιστική κάλυψη επί του ονομαστικού τους μισθού, για τις ημέρες που η σύμβαση εργασίας τελεί σε αναστολή.

Η εν λόγω αποζημίωση είναι αφορολόγητη, ανεκχώρητη και ακατάσχετη στα χέρια του Δημοσίου ή τρίτων, κατά παρέκκλιση κάθε γενικής και ειδικής διάταξης, δεν υπόκειται σε οποιαδήποτε κράτηση, τέλος ή εισφορά, δεν δεσμεύεται και δεν συμψηφίζεται με βεβαιωμένα χρέη προς τη φορολογική διοίκηση και το Δημόσιο εν γένει, τους δήμους, τις περιφέρειες, τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα πιστωτικά ιδρύματα.
 
Για την εφαρμογή της διάταξης του άρθρου 22 του ν.4722/2020 εκδόθηκε η ΚΥΑ 39363/1537/30.9.2020 η οποία προβλέπει τα εξής: