Tax Flash: Αποστολή από την Επιτροπή προς τα κράτη-μέλη σχεδίου πρότασης για ένα προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων με στόχο τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο έξαρσης του ιού COVID-19
Διεθνείς φορολογικές εξελίξεις
20 Μάρτιος 2020
Taxheaven.gr
ΕΔΡΑ JEAN MONNET ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΣΗ
ΚΑΤΟΧΟΣ ΕΔΡΑΣ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΣΑΒΒΑΪΔΟΥ
50ο Tax FlashΗ Ευρωπαϊκή Επιτροπή έστειλε στα κράτη μέλη, προς διαβούλευση, σχέδιο πρότασης για ένα προσωρινό πλαίσιο κρατικών ενισχύσεων με στόχο τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της έξαρσης του ιού COVID-19, βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας της ΕΕ.
Με βάση το προτεινόμενο νέο προσωρινό πλαίσιο θα καταστούν εφικτοί τέσσερις τύποι ενισχύσεων: i) άμεσες επιχορηγήσεις και επιλεκτικά φορολογικά πλεονεκτήματα, ii) κρατικές εγγυήσεις για τραπεζικά δάνεια επιχειρήσεων, iii) επιδοτούμενα δημόσια δάνεια σε επιχειρήσεις και iv) διασφαλίσεις για τις τράπεζες που στηρίζουν την πραγματική οικονομία.
Η ακόλουθη πρόταση εστάλη στα κράτη μέλη για να διατυπώσουν τις απόψεις τους:
- Ενισχύσεις με τη μορφή άμεσης επιχορήγησης ή φορολογικού πλεονεκτήματος: τα κράτη μέλη θα έχουν τη δυνατότητα να θεσπίσουν μηχανισμούς για τη χορήγηση έως και 500.000 ευρώ ανά επιχείρηση για την κάλυψη των επειγουσών αναγκών ρευστότητας, μέσω άμεσης επιχορήγησης ή φορολογικού πλεονεκτήματος.
- Ενισχύσεις με τη μορφή επιδοτούμενων εγγυήσεων για τραπεζικά δάνεια: τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγήσουν κρατικές εγγυήσεις ή να θεσπίσουν καθεστώτα εγγυήσεων για τη στήριξη τραπεζικών δανείων επιχειρήσεων. Αυτά θα έχουν επιδοτούμενες προμήθειες, με μειώσεις του εκτιμώμενου επιτοκίου της αγοράς όσον αφορά τις ετήσιες προμήθειες που εφαρμόζονται στις νέες εγγυήσεις υπέρ των ΜΜΕ και άλλων επιχειρήσεων. Προβλέπονται ορισμένα όρια για το ανώτατο ποσό δανείου, με βάση τις λειτουργικές ανάγκες των επιχειρήσεων (οι οποίες καθορίζονται βάσει του μισθολογικού κόστους ή των αναγκών ρευστότητας). Οι εγγυήσεις μπορούν να σχετίζονται τόσο με δάνεια για επενδύσεις, όσο και με δάνεια για κεφάλαια κίνησης.
- Ενισχύσεις με τη μορφή επιδοτούμενων επιτοκίων: τα κράτη μέλη μπορούν να καταστήσουν εφικτή τη χορήγηση δημόσιων και ιδιωτικών δανείων προς επιχειρήσεις με επιδοτούμενα επιτόκια. Τα εν λόγω δάνεια πρέπει να χορηγούνται με επιτόκιο τουλάχιστον ίσο με το εφαρμοστέο βασικό επιτόκιο της 1ης Ιανουαρίου 2020 συν το ασφάλιστρο πιστωτικού κινδύνου που αντιστοιχεί στο προφίλ κινδύνου του δανειολήπτη, ενώ τα επιτόκια θα πρέπει να είναι διαφορετικά για τις ΜΜΕ και τις άλλες επιχειρήσεις. Το βασικό επιτόκιο είναι σταθερό, ώστε να ενισχυθεί η βεβαιότητα των όρων χρηματοδότησης στις παρούσες ευμετάβλητες συνθήκες. Όπως και στην περίπτωση της δυνατότητας παροχής επιδοτούμενων εγγυήσεων, προβλέπονται ορισμένα όρια για το ανώτατο ποσό δανείου, με βάση τις λειτουργικές ανάγκες των επιχειρήσεων (οι οποίες καθορίζονται βάσει του μισθολογικού κόστους ή των αναγκών ρευστότητας). Τα δάνεια μπορούν να σχετίζονται τόσο με επενδύσεις όσο και με ανάγκες κεφαλαίων κίνησης.
- Το τέταρτο και τελευταίο μέτρο αναγνωρίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζουν ο τραπεζικός τομέας και άλλοι ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της έξαρσης του ιού COVID-19. Το προσωρινό πλαίσιο καθιστά σαφές ότι, εάν τα κράτη μέλη αποφασίσουν να κατευθύνουν τις ενισχύσεις προς την πραγματική οικονομία μέσω των τραπεζών, οι ενισχύσεις αυτές συνιστούν άμεση ενίσχυση προς τους πελάτες των τραπεζών και όχι προς τις ίδιες τις τράπεζες. Επίσης, το πλαίσιο παρέχει καθοδήγηση, αφενός, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να ελαχιστοποιηθούν τυχόν αδικαιολόγητες εναπομένουσες ενισχύσεις προς τις τράπεζες και, αφετέρου, σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να εξασφαλιστεί η χορήγηση της ενίσχυσης, στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό, στους τελικούς δικαιούχους, με τη μορφή μεγαλύτερου όγκου χρηματοδοτήσεων, χαρτοφυλακίων υψηλότερου κινδύνου, λιγότερων απαιτήσεων εξασφαλίσεων και χαμηλότερων προμηθειών εγγύησης ή χαμηλότερων επιτοκίων.
- Εάν καταστεί αναγκαία η χορήγηση άμεσης ενίσχυσης προς τις τράπεζες δυνάμει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ για την επανόρθωση ζημιών που προκαλούνται άμεσα από την έξαρση του ιού COVID-19, η εν λόγω ενίσχυση δε θα θεωρείται έκτακτη δημόσια στήριξη, βάσει των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις. Το ίδιο ισχύει για τυχόν εναπομένουσες έμμεσες ενισχύσεις που χορηγούνται σε τράπεζες βάσει του προσωρινού πλαισίου.
- Γενικό χαρακτηριστικό όλων των ανωτέρω μέτρων είναι, μεταξύ άλλων, ότι οι επιχειρήσεις που άρχισαν να αντιμετωπίζουν προβλήματα μετά την 31η Δεκεμβρίου 2019 είναι επιλέξιμες για ενίσχυση βάσει του παρόντος προσωρινού πλαισίου. Σκοπός είναι να διασφαλιστεί ότι το προσωρινό πλαίσιο δεν θα χρησιμοποιηθεί για τη στήριξη φορολογουμένων η οποία δεν σχετίζεται με την έξαρση του ιού COVID-19. Επιπλέον, το προσωρινό πλαίσιο προβλέπει γενικές υποχρεώσεις διαφάνειας.
Με αφορμή την αποστολή του σχεδίου,
η εκτελεστική αντιπρόεδρος κ. Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ δήλωσε τα εξής:
«
Απαιτείται αποφασιστική δράση για τη διαχείριση του οικονομικού αντίκτυπου της έξαρσης του ιού COVID-19. Πρέπει να δράσουμε γρήγορα. Πρέπει να δράσουμε συντονισμένα. Οι κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις παρέχουν στα κράτη μέλη μια εργαλειοθήκη για την ανάληψη ταχείας και αποτελεσματικής δράσης. Έχουμε δύο κοινούς στόχους:
Πρώτον, οι επιχειρήσεις πρέπει να διαθέτουν την αναγκαία ρευστότητα για να εξακολουθήσουν να λειτουργούν ή για να προβούν σε προσωρινή αναστολή των δραστηριοτήτων τους, εφόσον παραστεί ανάγκη. Επίσης, η στήριξη πρέπει να φθάνει στις επιχειρήσεις που την χρειάζονται. Δεύτερον, η στήριξη των επιχειρήσεων σε ένα κράτος μέλος δεν πρέπει να υπονομεύει την ενότητα που χρειάζεται η Ευρώπη, ιδίως κατά τη διάρκεια μιας κρίσης. Πράγματι, πρέπει να μπορούμε να βασιστούμε στην ευρωπαϊκή ενιαία αγορά για να βοηθήσουμε την οικονομία μας να ανταπεξέλθει στην έξαρση της νόσου και να ανακάμψει δυναμικά στη συνέχεια.
Υπό αυτό το πρίσμα, η Επιτροπή θα δώσει τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν την πλήρη ευελιξία που προβλέπεται στους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να αντιμετωπίσουν αυτή την άνευ προηγουμένου κατάσταση.
Την Παρασκευή η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία απαριθμούνται οι διάφορες δυνατότητες που υπάρχουν ήδη. Επίσης, ανακοίνωσα ότι επεξεργαζόμαστε ένα νέο προσωρινό πλαίσιο, το οποίο θα συμπληρώσει τις υφιστάμενες δυνατότητες. Αυτό το πλαίσιο βασίζεται στο άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ για την άρση σοβαρής διαταραχής της οικονομίας.
Από την Παρασκευή, τα μέτρα που αναγκάστηκαν να λάβουν τα κράτη μέλη για να επιβραδύνουν την εξάπλωση της επιδημικής έξαρσης του COVID-19 κατέστησαν το έργο αυτό ακόμη πιο επιτακτικό και αναγκαίο. Ως εκ τούτου, εντείναμε τις προσπάθειές μας και χθες το βράδυ στείλαμε σχέδιο πρότασης στα κράτη μέλη για να ζητήσουμε τις απόψεις τους, ώστε να εξασφαλίσουμε ότι είναι κατάλληλο για τον σκοπό για τον οποίο προορίζεται. Θα εφαρμοστεί σε ολόκληρη την Ένωση.
Στόχος μας είναι να θεσπιστεί το νέο προσωρινό πλαίσιο εντός των επόμενων ημερών. Συγκριτικά, κατά τη διάρκεια της χρηματοπιστωτικής κρίσης μεσολάβησαν τρεις εβδομάδες από την έναρξη της εσωτερικής διαβούλευσης σχετικά με το πλαίσιο έως την έγκρισή του. Σήμερα μπορούμε να δράσουμε ακόμα ταχύτερα απ' ό,τι για την αντιμετώπιση της χρηματοπιστωτικής κρίσης πριν από μια δεκαετία, διότι βασιζόμαστε στην πείρα που αποκομίσαμε από το πλαίσιο του 2009.
Το νέο προσωρινό πλαίσιο θα επιτρέψει στα κράτη μέλη i) να θεσπίσουν καθεστώτα άμεσων επιχορηγήσεων (ή φορολογικών πλεονεκτημάτων) ύψους έως 500.000 ευρώ ανά επιχείρηση, ii) να παρέχουν επιδοτούμενες κρατικές εγγυήσεις για τα τραπεζικά δάνεια, iii) να επιτρέπουν τη σύναψη δημόσιων και ιδιωτικών δανείων με επιδοτούμενα επιτόκια. Τέλος, iv) με το νέο προσωρινό πλαίσιο θα αναγνωριστεί ο σημαντικός ρόλος του τραπεζικού τομέα για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων της έξαρσης του ιού COVID-19, και συγκεκριμένα για τη χορήγηση ενισχύσεων στους τελικούς πελάτες, ιδίως στις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Το προσωρινό πλαίσιο καθιστά σαφές ότι οι εν λόγω ενισχύσεις συνιστούν άμεση ενίσχυση των πελατών των τραπεζών και όχι των ίδιων των τραπεζών. Επίσης, παρέχει καθοδήγηση σχετικά με τον τρόπο ελαχιστοποίησης τυχόν αδικαιολόγητων εναπομενουσών ενισχύσεων προς τις τράπεζες σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ.
Το νέο πλαίσιο δεν αντικαθιστά την εργαλειοθήκη, αλλά την συμπληρώνει με πολλές άλλες δυνατότητες που έχουν ήδη στη διάθεσή τους τα κράτη μέλη σύμφωνα με τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις —είτε πρόκειται για γενικά μέτρα που επιτρέπουν την παροχή μισθολογικών επιδοτήσεων και την αναστολή των πληρωμών φόρων για όλες τις επιχειρήσεις, είτε για την παροχή αποζημιώσεων σε επιχειρήσεις για τις ζημίες που υπέστησαν λόγω της έξαρσης του ιού COVID-19. Συγκεκριμένα, οι αποζημιώσεις μπορεί να είναι χρήσιμες για τη στήριξη των τομέων που επλήγησαν περισσότερο.
Ας δούμε κι ένα σημαντικό παράδειγμα: αν θέλουμε να ελαχιστοποιήσουμε τις μόνιμες απολύσεις και τις ζημίες του ευρωπαϊκού αεροπορικού κλάδου, είναι απαραίτητο να αναληφθεί επειγόντως δράση. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να συνεργαστεί αμέσως με τα κράτη μέλη για την άμεση εξεύρεση εφικτών λύσεων, ώστε να διαφυλαχθεί αυτό το σημαντικό μέρος της οικονομίας μας, αξιοποιώντας την πλήρη ευελιξία που παρέχουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Για παράδειγμα, μπορεί να χορηγηθεί αποζημίωση σε αεροπορικές εταιρείες βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 2 στοιχείο β) της ΣΛΕΕ για ζημίες που έχουν υποστεί λόγω της έξαρσης του ιού COVID-19, ακόμη και αν έχουν λάβει ενίσχυση διάσωσης τα τελευταία δέκα έτη. Με άλλα λόγια, δεν εφαρμόζεται η αρχή της «εφάπαξ ενίσχυσης».
Τέλος, η Επιτροπή επεξεργάζεται επίσης υποδείγματα για να διευκολύνει το έργο του σχεδιασμού μέτρων που επιτρέπουν να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της έξαρσης του ιού COVID-19. Το πρώτο υπόδειγμα σχετικά με τον τρόπο αποζημίωσης επιχειρήσεων για τις ζημίες που υπέστησαν θα αναρτηθεί σήμερα στο διαδίκτυο. Δημιουργήσαμε ηλεκτρονική θυρίδα και ειδικό αριθμό τηλεφώνου για τα κράτη μέλη, ο οποίος λειτουργεί επτά ημέρες την εβδομάδα. Και, το σημαντικότερο, έχουμε διασφαλίσει ότι μπορούμε να λαμβάνουμε αποφάσεις πολύ γρήγορα.
Εν συντομία: η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξακολουθήσει να παρέχει την αναγκαία στήριξη στις κυβερνήσεις και τους πολίτες».