Το point system των τραπεζών για την αξιολόγηση των δανειοληπτών

Το point system των τραπεζών για την αξιολόγηση των δανειοληπτών


Αυστηρή εφαρμογή των υπαρχόντων κριτηρίων για την διαμόρφωση της πιστοληπτικής ικανότητας του υποψήφιου δανειολήπτη μέσω ενός συστήματος credit scoring, πιστοληπτικής διαβάθμισης, όπως ονομάζεται στην χώρα μας, εφαρμόζουν πλέον οι τράπεζες μας, ως επακόλουθο των συνεπειών της διεθνούς χρηματοπιστωτικής κρίσης, σε αντίθεση με την προ της κρίσης εποχή, όπου η εφαρμογή τους ήταν ελαστική.

Ποια είναι όμως τα κριτήρια που τηρούνται πλέον με αυστηρότητα και έχουν ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με συγκλίνουσες εκτιμήσεις, τη σημαντική μείωση στο ποσοστό των αιτήσεων για δάνεια που εγκρίνονται; «Γενικά, στα δάνεια υπάρχει πιο πιστή τήρηση των προβλεπομένων από την Τράπεζα της Ελλάδος για τα εισοδήματα. Δηλαδή, ότι δεν πρέπει να ξεπερνούν οι συνολικές δόσεις του δανειολήπτη το 40% των εισοδημάτων του. Σε πολλές περιπτώσεις στο παρελθόν οι τράπεζες αξιολογούσαν και άλλα εισοδήματα, τα οποία ήταν μεν εμφανή, αλλά δεν δηλώνονταν. Πλέον, δεν γίνονται υπερβάσεις στον δείκτη του 40% και για λόγους ελεγκτικούς», αναφέρει στην «Κ» ο διευθυντής της Διεύθυνσης Καταναλωτικής Πίστης της Εθνικής Τράπεζας, Χριστόφορος Χατζόπουλος.

«Το credit scoring, δηλαδή η στατιστική βαθμολόγηση των αιτημάτων, είναι το κύριο εργαλείο αξιολόγησης στα δάνεια ιδιωτών. Εκεί ορίζεται ένα “κατώφλι”, δηλαδή το όριο του επιθυμητού επιπέδου κινδύνου, που μπορεί συγκριτικά με τα κεφάλαιά της και την τιμολόγηση του δανείου να αναλάβει η τράπεζα. Αυτά τα “κατώφλια” είναι που μετακινήθηκαν ψηλότερα με την πρόσφατη κρίση. Ο λόγος είναι ότι η τιμολόγηση λόγω της αύξησης του κόστους χρήματος έγινε δυσμενέστερη για τις τράπεζες (μειώθηκαν τα περιθώρια) και παράλληλα οι τράπεζες επιζητούν να ενισχύσουν την κεφαλαιακή τους επάρκεια, δηλαδή να αναλάβουν λιγότερο κίνδυνο. Ετσι ανεβάζοντας τα “κατώφλια”, δηλαδή, πρακτικά, τον πήχυ των εγκρίσεων, εγκρίνουν λιγότερους πελάτες», αναφέρει ο κ. Χατζόπουλος.

Κριτήρια αξιολόγησης

Στα βασικά κριτήρια αξιολόγησης περιλαμβάνονται η ηλικία, το επάγγελμα, η οικογενειακή κατάσταση, η ύπαρξη άλλων δανείων, το ύψος των καταθέσεων και των επενδύσεων που διατηρεί ο υποψήφιος δανειολήπτης, η συνέπεια στην αποπληρωμή υποχρεώσεων έναντι του τραπεζικού συστήματος και φυσικά η ύπαρξη ή μη στοιχείων στη «μαύρη λίστα» του «Τειρεσία». Οπως αναφέρει στην «Κ» τραπεζικό στέλεχος που εργάζεται σε αρμόδιο τμήμα αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας μεγάλης ιδιωτικής τράπεζας, τα κριτήρια και η σχετική τους βαρύτητα δεν μεταβάλλονται, παρά τη χρηματοπιστωτική κρίση και τις συνέπειες της. Αυτό που αλλάζει είναι το «σημείο», το όριο που πρέπει να περάσει ο υποψήφιος δανειολήπτης στην συνολική του βαθμολόγηση, με βάση το credit scoring, για να εγκριθεί το δάνειο του. Για παράδειγμα, εάν το άθροισμα όλων των παραμέτρων δίνει ένα αποτέλεσμα που κυμαίνεται μεταξύ 0 και 200 και το όριο για έγκριση του δανείου είναι το 82, αυτό που συνέβη τώρα είναι ότι ανέβηκε το όριο έγκρισης από 82 σε 94. Εάν αυτό έχει μια αναλογικότητα σημαίνει ότι μειώθηκαν οι εγκρίσεις κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες. Γενικά, σύμφωνα με εκτιμήσεις, η πτώση των εγκρίσεων κυμαίνεται από 15% έως και 30%. Ειδικότερα στα καταναλωτικά, όπου εγκρίνονταν από 40 έως 60% (ανάλογα με την τράπεζα), τώρα είναι από 20% έως 50%. Στα στεγαστικά από 70-85 σε 60-70%.

Σημαντική μεταβολή, όσον αφορά τη στεγαστική πίστη έχει σημειωθεί και στο ποσοστό χρηματοδότησης της αξίας του ακινήτου. Ενώ πριν από την κρίση όλες σχεδόν οι τράπεζες χρηματοδοτούσαν μέχρι και το 100% της αξίας των ακινήτων, λόγω των επιπτώσεων από την αναταραχή, αλλά και επειδή υπάρχει φόβος πτώσης των τιμών των ακινήτων, τώρα χρηματοδοτούν μικρότερη αξία του ακινήτου που έχει μειωθεί και μέχρι το 70% της αξίας του. Ετσι, εάν οι τιμές των ακινήτων συνεχίσουν να μειώνονται, τα δάνεια δεν θα μείνουν ακάλυπτα.

Πηγή Καθημερινή