«Συναγερμός» στην Ευρώπη για αντιμετώπιση της κρίσης

«Συναγερμός» στην Ευρώπη για αντιμετώπιση της κρίσης

Πρωτοφανής επιχείρηση διάσωσης του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος βρίσκεται σε εξέλιξη σε κοινοτικό επίπεδο, με τις κυβερνήσεις, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να βρίσκονται σε πλήρη συντονισμό, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα.

Ο συναγερμός «χτύπησε» το Σαββατοκύριακο με την κινητοποίηση τεσσάρων κυβερνήσεων (Γαλλία, Βέλγιο, Ολλανδία, Λουξεμβούργο), του προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της αρμόδιας επιτρόπου για θέματα Ανταγωνισμού, προκειμένου να σώσουν τον ολλανδο-βελγικό ασφαλιστικό και τραπεζικό κολοσσό Fortis

Επειτα από μαραθώνιες διαβουλεύσεις, τρεις κυβερνήσεις, της Ολλανδίας, του Βελγίου και του Λουξεμβούργου, συμφώνησαν να αγοράσουν προσωρινά το 49% του ενεργητικού του ομίλου, ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των καταναλωτών και να αποφευχθεί ένα τραπεζικό ντόμινο σε όλη την Ευρώπη.

 Η «ένεση» των 11,2 δισ. ευρώ (4,7 δισ. ευρώ το Βέλγιο, 4 δισ. η Ολλανδία και 2,5 δισ. ευρώ το Λουξεμβούργο) έγινε με τις ευλογίες του προέδρου της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, και της επιτρόπου Νέλι Κρους, η οποία άφησε προς το παρόν στην άκρη την αυστηρή τήρηση των κανόνων περί ανταγωνισμού, προκειμένου να σωθεί η Fortis. Οπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της επιτρόπου, η συμμετοχή του κράτους σε μια επιχείρηση δεν συνιστά από μόνη της κρατική βοήθεια.
 

Την ίδια τακτική ακολούθησε χθες και η γερμανική κυβέρνηση, η οποία εγγυήθηκε με 35 δισ. ευρώ την επιβίωση του κολοσσού των ενυπόθηκων δανείων, HRE, ο οποίος διαφορετικά θα κατέρρεε, παρασύροντας ολόκληρο το γερμανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Ωστόσο, η γερμανική κυβέρνηση τόνισε ότι δεν είναι στις προθέσεις της να κρατικοποιήσει τη Hypo Real Estate.

Ο αρμόδιος επίτροπος, Χοακίν Αλμούνια, έβαλε κι αυτός «νερό στο κρασί», διαβεβαιώνοντας ότι το ποσό των κρατικών παρεμβάσεων για τη στήριξη των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων δεν θα υπολογίζεται στο έλλειμμα αλλά στο χρέος των κρατών - μελών. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρόκειται να έχουμε επιπτώσεις στο έλλειμμα και κίνδυνο κοινοτικής επιτήρησης.

Ομως, παρά την τεράστια αυτή διακρατική και κοινοτική κινητοποίηση, κανείς δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η Ε.Ε. θα ξεπεράσει με επιτυχία αυτή τη χρηματοπιστωτική κρίση, που είναι η σοβαρότερη στην ιστορία της.

Αυτό φάνηκε άλλωστε, χθες, όταν ένας άλλος γαλλο-βελγικός κολοσσός, η Dexia, είδε τη μετοχή του να χάνει μέχρι και 30% στο Παρίσι και τις Βρυξέλλες, όπου διαπραγματεύεται. Αφορμή ένα δημοσίευμα γαλλικής εφημερίδας, ότι σχεδιάζει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου.

Οι ιθύνοντες της τράπεζας δεν το διέψευσαν, ενώ περιορίστηκαν στις ίδιες «διαβεβαιώσεις» που έκαναν και τα ψηλά στελέχη της Fortis λίγο πριν από την κατάρρευση, δηλαδή ότι διαθέτουν επαρκή ρευστότητα και δεν υπάρχει κίνδυνος.

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι πεπεισμένες ότι πολλά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα κρύβουν την αλήθεια και αυτό τις κάνει εξαιρετικά ανήσυχες. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γάλλος Πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, κάλεσε σήμερα στο Παρίσι όλους τους διευθύνοντες συμβούλους των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας, προκειμένου να τους πιέσει να αποκαλύψουν το μέγεθος του προβλήματος. Επιπλέον, ως γαλλική προεδρία, σχεδιάζει να συγκαλέσει Σύνοδο στο Παρίσι, με θέμα την αλλαγή της σημερινής χρηματοπιστωτικής πολιτικής στην Ευρώπη.

Αντιδράσεις εκδηλώθηκαν χθες στις Βρυξέλλες και από τη συνομοσπονδία των ευρωπαϊκών συνδικάτων, που εκπροσωπεί όλους τους Ευρωπαίους εργαζομένους. Με ανακοίνωσή της καλεί την Ε.Ε. να αλλάξει πολιτική και τις κυβερνήσεις να θέσουν υπό πλήρη έλεγχο τις κινήσεις όλων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, στα οποία το κράτος μπαίνει στο μετοχικό κεφάλαιο προκειμένου να τα σώσει. Ζητούν επίσης τη σύσταση ευρωπαϊκής υπηρεσίας που θα ελέγχει την πιστοληπτική ικανότητα των ιδρυμάτων.

Οι ραγδαίες εξελίξεις θεωρείται βέβαιο ότι θα επιταχύνουν την προώθηση νέας νομοθεσίας για την αποτελεσματική εποπτεία των ευρωπαϊκών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Κομισιόν Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, μόνο μια διαρθρωτική απάντηση από την πλευρά της Ε.Ε. θα επαναφέρει τη σταθερότητα και την εμπιστοσύνη, ενώ πρόσθεσε ότι, μαζί με το Γάλλο Πρόεδρο και προεδρεύοντα της Ε.Ε., Νικολά Σαρκοζί, προετοιμάζουν συγκεκριμένες προτάσεις προς αυτήν την κατεύθυνση, τις οποίες θα υποβάλουν στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής (15-16 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες).

Η Glitnir

Στην απόκτηση του 75% της τρίτης μεγαλύτερης τράπεζας της Ισλανδίας, Glitnir, προχώρησε η κυβέρνηση της χώρας, έναντι 600 εκατομμυρίων ευρώ, μετά την προσπάθεια χρηματοδότησης της τράπεζας, λόγω της περιορισμένης ρευστότητας στη διατραπεζική αγορά.

Ειδικότερα, η Glitnir ανακοίνωσε ότι η κεφαλαιουχική της θέση έχει συρρικνωθεί τις τελευταίες ημέρες και πως θα προχωρήσει σε αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Ωστόσο, η τράπεζα ανακοίνωσε πως οι βασικές της δραστηριότητες είναι υγιείς. Σημειώνεται πως η εξέλιξη σηματοδοτεί την πρώτη μεγάλη κρατικοποίηση τράπεζας στη χώρα, εν μέσω της τρέχουσας κρίσης.

Η ισπανική τράπεζα Santander ανακοίνωσε ότι αναμένεται να εξαγοράσει, μέσω της τράπεζας Abbey που ήδη ελέγχει, τα περίπου 200 υποκαταστήματα και τους τραπεζικούς λογαριασμούς των πελατών της Bradford & Bingley. Τα στεγαστικά δάνεια, που θα αναληφθούν από τη βρετανική κυβέρνηση, ενδεχομένως θα μεταφερθούν στη Northern Rock.

Πρόκειται για την τρίτη μεγάλη τράπεζα της Βρετανίας, η οποία αντιμετωπίζει προβλήματα από τότε που ξέσπασε η διεθνής πιστωτική κρίση, την περασμένη χρονιά. Οι μετοχές της έχουν υποχωρήσει φέτος κατά 93%.

Τον περασμένο Φεβρουάριο, η κυβέρνηση της χώρας εθνικοποίησε τη Northern Rock, ενώ στις 18 Σεπτεμβρίου, η HBOS εξαγοράστηκε από τη Lloyds TSB Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Οικονομικών, Αλιστερ Ντάρλινγκ, δήλωσε ότι στόχος του σχεδίου είναι να προστατευθούν οι καταθέσεις των πελατών της τράπεζας.

Κανονισμός για κεφαλαιακή επάρκεια

Την αναθεώρηση των κανονισμών για την κεφαλαιακή επάρκεια των περίπου 8.000 τραπεζών της Ε.Ε. εισηγείται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Αύριο, ο επίτροπος Εσωτερικής Αγοράς, Τσάρλι ΜακΚρίβι, θα παρουσιάσει τις προτάσεις του, οι οποίες και θα πρέπει στη συνέχεια να εγκριθούν από τα 27 κράτη - μέλη.

Σύμφωνα με πληροφορίες του Reuters, μεταξύ άλλων η Κομισιόν θα προτείνει όσοι χρηματοπιστωτικοί όμιλοι πωλούν τιτλοποιημένα προϊόντα, να έχουν συμμετοχή τουλάχιστον 5% στα προϊόντα αυτά.

Στόχος είναι να βελτιωθούν οι προδιαγραφές στη διαδικασία αναδοχής. Αξίζει να σημειωθεί ότι αρχικά ο κ. ΜακΚρίβι είχε προτείνει να διατηρούν στην κατοχή τους οι τράπεζες τουλάχιστον το 15% των τιτλοποιημένων προϊόντων.

Πηγή Ναυτεμπορική