Η Εταιρική Ευθύνη στο Διεθνές Νομικό Περιβάλλον - Σκέψεις και Προβληματισμοί - Γ. Σταθάκης: Τέσσερις παρεμβάσεις για καταπολέμηση της διαφθοράς

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ,
ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ

Τρίτη, 10 Μαΐου 2016

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Την ανάγκη να υπάρξει συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα και ανεπτυγμένο αίσθημα ευθύνης προκειμένου να καταστεί εφικτή η καταπολέμηση της διαφθοράς, που διαλύει την οικονομία, τόνισαν όλοι οι ομιλητές στην Ημερίδα με θέμα ‘’Η Εταιρική Ευθύνη στο Διεθνές Νομικό Περιβάλλον-Σκέψεις και Προβληματισμοί’’, που διοργάνωσε σήμερα, Τρίτη, 10 Μαΐου, η Γενική Γραμματεία για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς.

Ο κ. Drago Kos Πρόεδρος της ομάδας εργασίας του ΟΟΣΑ για τη Δωροδοκία επεσήμανε την δέσμευση του Οργανισμού να βελτιωθεί η χρησιμότητα των κατευθύνσεων της ομάδας που προΐσταται στο ζήτημα της εταιρικής ευθύνης, να αναλυθούν οι αιτίες που οδηγούν σε αθωωτικές αποφάσεις καθώς και σε διακοπές των προδικαστικών διαδικασιών σε περιπτώσεις δωροδοκίας, αλλά και η αποτελεσματικότητα της διεθνούς συνεργασίας, με στόχο την εξασφάλιση ίσων όρων σε κάθε επίπεδο.

Ο Υπουργός Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, κ. Γιώργος Σταθάκης, από την πλευρά του υπογράμμισε ότι απαιτούνται παρεμβάσεις τόσο στο επίπεδο των κρατών όσο και σε εκείνο της δράσης των εταιρειών, σημειώνοντας ότι ελληνική κυβέρνηση έχει κάνει τέσσερα  σημαντικά βήματα: προχωρά στην υιοθέτηση για πρώτη φορά ενιαίου ηλεκτρονικού  συστήματος για τις δημόσιες συμβάσεις και τις δημόσιες προμήθειες, καθιερώνει σύστημα «Τυφλής Αξιολόγησης» στο ΕΣΠΑ, νομοθετεί έναν νέο Αναπτυξιακό Νόμο χωρίς «γρηγορόσημα» και προωθεί την κατάρτιση ενός εμπεριστατωμένου σχεδίου για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη.

Ο Γενικός Γραμματέας για την Καταπολέμηση της Διαφθοράς, κ. Γιώργος Βασιλειάδης, τόνισε από την πλευρά του ότι «η διαφθορά αποτελεί απειλή για μια σύννομη κοινωνία, στρεβλώνει τον ανταγωνισμό σε σχέση με την αγορά αγαθών ή υπηρεσιών και εμποδίζει την υγιή οικονομική ανάπτυξη, καθώς περιορίζει το εμπόριο, αποδυναμώνει το χρηματοπιστωτικό σύστημα, αποθαρρύνει την υγιή επιχειρηματικότητα, μειώνει τις επενδύσεις (εγχώριες και ξένες). Γι’ αυτό η προσπάθεια για την αντιμετώπιση της διαφθοράς αποτελεί μια κοινή υπόθεση, τόσο του δημόσιου όσο και του ιδιωτικού τομέα». Ο κ. Βασιλειάδης καταλήγοντας τόνισε ότι ζητείται η συνδρομή όλων για την αναστροφή αυτής της κατάστασης, που κρατάει τον τόπο κολλημένο και δεσμεύτηκε ότι «εκ μέρους μας και εκ μέρους της υπηρεσίας μας δεσμευόμαστε ότι θα πράξουμε κάθε τι δυνατό και περιμένουμε τόσο τις προτάσεις όσο και την συνδρομή σας».

Ο Πρόεδρος του ΕΒΕΑ, κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος σημείωσε ότι «η διαφθορά δεν μπορεί να μειωθεί αν δεν το απαιτήσει η ίδια η κοινωνία. Σε αυτό το επίπεδο πρέπει να δοθεί η σημαντικότερη μάχη. Για να τελειώσει η κουλτούρα της ανοχής και ο εθισμός στη διαφθορά, ως μια αυτονόητη κατάσταση. Πρέπει όλοι, ως πολίτες, να αντιληφθούμε ότι δεν υπάρχει «ελαφρά» και «βαριά» διαφθορά, δεν υπάρχει δικαιολογημένη και αδικαιολόγητη διαφθορά. Πρέπει να ξεπεράσουμε επιτέλους τη στείρα και καταστροφική λογική των συμψηφισμών, που απλώς οδηγούν στη διαιώνιση κάθε προβλήματος».
Η κα Μαρία Αλεξίου, Πρόεδρος του CSR HELLAS (Ελληνικό Δίκτυο για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη), στην εισήγηση της αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στο Οικουμενικό Σύμφωνο και δη στη 10η Αρχή, σε σχέση με την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη, τονίζοντας ότι «οι επιχειρήσεις οφείλουν να αντιτίθενται σε κάθε μορφής διαφθορά, συμπεριλαμβανομένου του εκβιασμού και της δωροδοκίας».
Ο κ. Κωνσταντίνος Μπακούρης, Πρόεδρος της  ‘’Διεθνούς  Διαφάνειας Ελλάδος’’, ανέφερε στο χαιρετισμό του την πεποίθηση του ότι «στη μάχη κατά της διαφθοράς ο επιχειρηματικός κόσμος οφείλει να διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο. Η δέσμευση των ηγετών και η θέσπιση εσωτερικών διαδικασιών που ρυθμίζουν όχι μόνο τη λειτουργία της εταιρίας αλλά προχωρούν ένα βήμα παραπέρα, διασφαλίζοντας ότι οι σχέσεις της εταιρίας με εργαζόμενους, πελάτες, προμηθευτές, τοπικές κοινωνίες, διέπονται από διαφάνεια και συμβάλλουν ουσιαστικά στον περιορισμό της διαφθοράς».
Τη συζήτηση συντόνισε η κα Μαρία Γαβουνέλη, Επίκουρη Καθηγήτρια Διεθνούς Δικαίου, της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών.



Ομιλία του Υπουργού Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, κ. Σταθάκη στην ημερίδα « Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη στο Διεθνές Νομικό Περιβάλλον» .

Τρίτη 10 Μαΐου

Να ευχαριστήσω πολύ για την πρόσκληση και να συμφωνήσω ότι πρόκειται για μια πολύ σημαντική πρωτοβουλία σε ένα θέμα το οποίο έχει τεράστια σημασία για την Διεθνή Οικονομία, πρώτα απ’ όλα. Ζούμε σε μία παγκόσμια οικονομική συνθήκη όπου ενώ είναι διάχυτη η εντύπωση και η βεβαιότητα ότι εκτιμάται όταν χρειάζεται ένας τεράστιος όγκος επενδύσεων ύψους κοντά στα 4 τρισ. σε υποδομές οικονομικές και κοινωνικές και σε δραστηριότητες οι οποίες  μπορούν να δώσουν μία νέα μεγάλη οικονομική και κοινωνική ώθηση στην παγκόσμια οικονομία, το πρόβλημα των υπεράκτιων εταιρειών της φοροαποφυγής της φοροδιαφυγής και της φοροκλοπής συγκροτούν ένα τεράστιο διεθνές θέμα το οποίο βρίσκεται μέσα στην επικαιρότητα εξαιτίας των αποκαλύψεων για τον Παναμά αλλά κατ’ ουσίαν αποτελεί ένα μείζον θέμα το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο των σύγχρονων κοινωνιών. Οι απαντήσεις εδώ είναι δεδομένες, η απάντηση σε αυτά του τύπου και στην έκταση και στο φαινόμενο αυτό, απαιτεί διεθνής πρωτοβουλίες, απαιτεί ισχυρή πολιτική βούληση από τις ομάδες των μεγάλων οικονομιών που έχουν ισχυρό ρόλο στην διαχείριση αυτών των προβλημάτων και ταυτόχρονα απαιτούν πολύ πιο μεθοδικές και συστηματικές διαδικασίες μέσα στων οποίων τα εθνικά κράτη θα πρέπει να ευθυγραμμίσουν μία ή περισσότερες από τις πρακτικές τους στα θέματα αυτά.

Η Ελλάδα όπως γνωρίζετε σε θέματα καταπολέμησης της Διαφθοράς, έχουν βελτιωθεί σχετικά οι δείκτες στη Διεθνή κατάταξη από την 58η θέση μεταξύ 168 χωρών στον κατάλογο της Διεθνούς Διαφάνειας, έχει αναρριχηθεί κατά 11 θέσεις σε σχέση με το 2014, παραμένει όμως στις σχετικά τελευταίες θέσεις μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης, το οποίο καταδεικνύεται ανάμεσα στα άλλα, ότι υπάρχει δρόμος, πρέπει να γίνει, πρέπει να ακολουθήσουμε, πρέπει να επικεντρωθούμε, και ο δρόμος πρέπει να καλυφθεί και μάλιστα σε σύντομο χρονικό διάστημα.

Η σημερινή κυβέρνηση έχει αναλάβει μια σειρά από πρωτοβουλίες γύρω από την ενίσχυση της Διαφάνειας σε μια σειρά από κρίσιμους οικονομικούς τομείς της Ελληνικής Οικονομίας. Να ξεκινήσω με 4 σύντομες παρεμβάσεις, 4 θέματα στα οποία υπάρχουν νομοθετικές και διοικητικές πρωτοβουλίες.

Το ένα μεγάλο θέμα είναι οι Δημόσιες Συμβάσεις. Αυτή τη στιγμή έχει ολοκληρωθεί το νέο, όχι δεν θα έλεγα νέο, γιατί δεν υπήρχε ισχυρό κανονιστικό πλαίσιο, ένα ενιαίο σύστημα για τις Δημόσιες προμήθειες και συμβάσεις που θα καλύπτει ως κανονιστικό πλαίσιο το σύνολο των δημοσίων προμηθειών του ελληνικού Δημοσίου. Αυτή η νομοθεσία, η οποία δημιουργεί ένα πολύ ισχυρό κανονιστικό πλαίσιο με ισχυρούς κανόνες διαφάνειας και ταυτόχρονα μια πολύ δίκαιη χρήση των πόρων, ενώ ταυτόχρονα ανοίγει τις αγορές, τις δημόσιες προμήθειες, δίνοντας πρόσβαση σε πληθώρα κατηγοριών επιχειρήσεων που δεν είχαν μέχρι τώρα πρόσβαση (μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κοινωνική οικονομία κ.α.). Ευελπιστεί ότι θα είναι μια από τις ισχυρές τομές με τις οποίες θα βελτιωθεί ένα σύστημα δημοσίων συμβάσεων και προμηθειών, το οποίο κατά καιρούς έχει γίνει αντικείμενο ισχυρής κριτικής και δικαιολογημένης κριτικής.

Η δεύτερη αλλαγή αφορά τον τρόπο λειτουργίας των ΕΣΠΑ. Στο νέο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, έχουμε εισαγάγει καινοτομίες που αφενός μεν απλουστεύουν τις διαδικασίες και ενισχύουν τη διαφάνεια και κατοχυρώνουν την πλήρη αντικειμενικότητα κατά την αξιολόγηση. Να φέρω ένα παράδειγμα, οι αξιολογητές πλέον δεν έχουν πρόσβαση στα στοιχεία των επενδυτών, ούτε καν στον ηλεκτρονικό κωδικό της πρότασης. Κάθε πρόταση αξιολογείται από δύο τουλάχιστον αξιολογητές και η επιλογή τους γίνεται τυχαία από το Μητρώο Αξιολογητών. Δεν μπορούν να ανήκουν στην Περιφέρεια την οποία βρίσκονται οι αξιολογητές και συνεπώς με αυτό, και με άλλα μέτρα τα οποία υπάρχουν στο νέο θεσμικό πλαίσιο για τα ΕΣΠΑ, αφενός μεν απλοποιείται, αφετέρου αντικειμενοποιείται όλο το σύστημα αξιολόγησης των προτάσεων οι οποίες υποβάλλονται στις κατά καιρούς, στα διαδοχικά προγράμματα που ανακοινώνονται.

Ένα τρίτο θέμα αφορά την λειτουργία του Νέου Αναπτυξιακού Νόμου, τον οποίο έχουμε θέσει στη διαβούλευση και αναμένεται να ψηφιστεί στις επόμενες εβδομάδες. Όπως ξέρετε οι παλιοί αναπτυξιακοί Νόμοι είχαν ισχυρά προβλήματα και είχαν αποτελέσει αντικείμενο σημαντικών παρεμβάσεων, και από την Κομισιόν και από αλλού, αναφορικά με την ικανότητα και τη Διαφάνεια στη διαχείριση των πόρων των Αναπτυξιακών Νόμων. Εμείς αλλάζουμε όχι μόνο τη φιλοσοφία του Αναπτυξιακού Νόμου, επιδιώκοντας να σταματήσει να είναι επικεντρωμένος αποκλειστικά σε τομείς τουρισμού και ενέργειας που απορρόφησαν περίπου το 80% των πόρων, αλλά να αποκτήσουν νέους πυλώνες πολύ διαφοροποιημένους σε σχέση με το παρελθόν. Δεύτερο όμως και πιο σημαντικό, εισάγεται μια σημαντική απλοποίηση σε όλο το σύστημα επιλογής των επενδύσεων και των κριτηρίων, μια διαδικασία που απογραφειοκρατικοποιεί εντελώς τη διαδικασία λειτουργίας του Νόμου και διαμορφώνει, υιοθετεί κριτήρια αντικειμενικά, και διαδικασίες, παρόμοιες με αυτές που εισάγονται και στο πρόγραμμα του ΕΣΠΑ.

Αυτές οι πρωτοβουλίες και άλλες τις οποίες έχει αναλάβει η παρούσα κυβέρνηση, επιδιώκουν να δημιουργήσουν ένα πλαίσιο πολύ πιο διάφανο και αποτελεσματικό. Σε τελευταία όμως ανάλυση, το κράτος μπορεί και πρέπει να κάνει διάφορα πράγματα.

Απ’ την άλλη μεριά, μεγάλο μέρος της ευθύνης αφορά τον ίδιο τον ιδιωτικό τομέα, την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη η οποία αποτελεί ένα πολύ σημαντικό σχέδιο το οποίο πρέπει να τεθεί και να θεσμοθετηθεί μέσα στο 2016, προκειμένου να δώσει μια νέα ώθηση σ’ ένα σημαντικό κομμάτι που θα βελτιώσει πολύ τα πράγματα στη λειτουργία του ιδιωτικού τομέα. Αυτό το σχέδιο εκ των πραγμάτων δεσμεύει, χρειάζεται μάλλον,
-την αυτοδέσμευση των επιχειρήσεων για την υιοθέτηση πρακτικών εταιρικής υπευθυνότητας,
-πρέπει να επιβραβεύει τις επιχειρήσεις που ακολουθούν καλές πρακτικές,
-οφείλει να δημοσιοποιούνται οι μη χρηματο-οικονομικές πληροφορίες μέσω των αιτήσεων απολογισμών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, και
-η ανταπόκριση των επιχειρήσεων σε οικονομικούς, περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς όρους που θα έχουν οριστεί από το νομοθέτη.

Πρόκειται για τέσσερα σημαντικά βήματα που ετοιμάζει το Υπουργείο μας και αποτελούν κομβικό κομμάτι της συνολικότερης προσπάθειας που καταβάλει η παρούσα κυβέρνηση για να διαμορφώσει ένα σαφώς βελτιωμένο πλαίσιο σε σχέση με τα συσσωρευμένα προβλήματα που είχαν εμφανιστεί στο παρελθόν, τοποθετημένα είτε σε οργανωμένα συμφέροντα γύρω από το Δημόσιο είτε σε αδιαφανείς διαδικασίες επιλογής αυτών των σχέσεων.

Σας ευχαριστώ πολύ. Εύχομαι ακόμα καλή επιτυχία στην Ημερίδα! Ευχαριστώ!