Νέο καθεστώς για τράπεζες και χορηγήσεις το 2007

ΑΛΛΑΓΕΣ εκ βάθρων στο πλαίσιο λειτουργίας των πιστωτικών ιδρυμάτων της χώρας μας, των σχέσεων με τους δανειολήπτες και τις εποπτικές αρχές προβλέπει νομοσχέδιο το οποίο καταρτίζουν τα συναρμόδια υπουργεία σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και το οποίο εντός του πρώτου διμήνου αναμένεται να κατατεθεί προς ψήφιση στη Βουλή.

Με το νομοσχέδιο ενσωματώνονται στο εθνικό δίκαιο διατάξεις των δύο κοινοτικών οδηγιών (2006/48/ΕΚ και 2006/49/ΕΚ) οι οποίες εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. στις 14 Ιουνίου 2006 και περιλαμβάνουν το «νέο σύμφωνο της Βασιλείας για την κεφαλαιακή επάρκεια» ή «Βασιλεία ΙΙ».

Με βάση μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας το νέο σύμφωνο εισάγει πιο περίτεχνες προσεγγίσεις όσον αφορά τον υπολογισμό των κεφαλαιακών απαιτήσεων για την αντιμετώπιση του πιστωτικού κινδύνου, συμβαδίζοντας με τις καλύτερες τρέχουσες πρακτικές που έχουν υιοθετήσει οι τράπεζες. Επιπλέον το νέο σύμφωνο στοχεύει στη μείωση των δυνατοτήτων για «αρμπιτράζ κεφαλαίων», δηλαδή στρατηγικές που μειώνουν τις υποχρεώσεις μιας τράπεζας για την τήρηση εποπτικών ιδίων κεφαλαίων χωρίς αντίστοιχη μείωση του κινδύνου που αυτή αναλαμβάνει, και στην ακριβέστερη πρόβλεψη της επίδρασης των μέτρων περιορισμού του κινδύνου.

Καθορίζονται κεφαλαιακές απαιτήσεις για την κάλυψη του λειτουργικού κινδύνου και ολοκληρωμένες απαιτήσεις για τη δημοσίευση στην αγορά εκ μέρους των τραπεζών ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων που να επιτρέπουν την αντικειμενική αξιολόγηση της κεφαλαιακής επάρκειας. Διευρύνεται το πεδίο εποπτικής δράσης, καθώς οι εποπτικές αρχές καλούνται να αξιολογούν πόσο καλά οι τράπεζες υπολογίζουν τις κεφαλαιακές τους ανάγκες συγκριτικά με τους κινδύνους που αναλαμβάνουν, καθώς και να παρεμβαίνουν εάν παρίσταται ανάγκη.

Το νέο σύμφωνο απαρτίζεται από τρεις πυλώνες, τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις, τη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης και την πειθαρχία της αγοράς. Ο γενικός δείκτης κεφαλαιακής επάρκειας -τουλάχιστον 8% των σταθμισμένων ως προς τον κίνδυνο στοιχείων ενεργητικού - παραμένει αμετάβλητος. Μεταξύ των καινοτομιών του πρώτου πυλώνα, οι οποίες περιλαμβάνονται στις οδηγίες και αποτελούν ουσιαστικό στοιχείο του νομοσχεδίου είναι οι ακόλουθες:

- Η συμπερίληψη του λειτουργικού κινδύνου ως νέας κατηγορίας κινδύνου στον ορισμό των σταθμισμένων ως προς τον κίνδυνο στοιχείων του ενεργητικού. Πρόκειται για τον κίνδυνο ζημίας που οφείλεται στην ανεπάρκεια ή παράλειψη των εσωτερικών διαδικασιών του προσωπικού ή των συστημάτων ή σε εξωτερικά γεγονότα.

- Η εισαγωγή τριών εναλλακτικών μεθόδων για τον υπολογισμό του πιστωτικού κινδύνου (τυποποιημένη προσέγγιση , θεμελιώδης προσέγγιση εσωτερικών διαβαθμίσεων και προσέγγιση εσωτερικών διαβαθμίσεων) και του λειτουργικού κινδύνου (προσέγγιση του βασικού δείκτη, τυποποιημένη προσέγγιση και προηγμένη προσέγγιση μέτρησης).

Οι κεφαλαιακές απαιτήσεις για την κάλυψη του λειτουργικού κινδύνου μιας τράπεζας θα πρέπει να ισούνται με το 15% των μέσων ετήσιων ακαθάριστων εσόδων της κατά την τελευταία τριετία.

Ο υπολογισμός των κεφαλαιακών απαιτήσεων για τον κίνδυνο αδυναμίας πληρωμής ενός δανείου βάσει του νέου καθεστώτος περιλαμβάνει έξι συνιστώσες:

1. Πιθανότητα αδυναμίας πληρωμής: εκτίμηση της πιθανότητας ο δανειολήπτης να περιέλθει σε αδυναμία εξόφλησης των υποχρεώσεών του εντός ενός συγκεκριμένου χρόνου .

2. Ζημία σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής: ζημία από το δάνειο συνεπεία αδυναμίας πληρωμής του δανειολήπτη η οποία συνήθως εκφράζεται ως ποσοστό επί της αρχικής ονομαστικής αξίας του χρέους.

3. Χρηματοδοτικό άνοιγμα σε περίπτωση αδυναμίας πληρωμής: η ονομαστική αξία του χρέους του δανειολήπτη.

4. Η διάρκεια του δανείου.

5. Συσχέτιση με το συστηματικό κίνδυνο: εκτίμηση των συνεπειών της ταυτόχρονης αδυναμίας πληρωμής εκ μέρους δύο επιμέρους δανειοληπτών από την ίδια τράπεζα.

6. Συνάρτηση στάθμισης κινδύνου: Συνάρτηση που συνδέει την πρόβλεψη για ζημία με τις ελάχιστες κεφαλαιακές απαιτήσεις.

Βάσει του δεύτερου πυλώνα, ο οποίος αφορά τη διαδικασία εποπτικής αξιολόγησης, οι τράπεζες οφείλουν να υπολογίζουν την κεφαλαιακή επάρκεια σύμφωνα με τη δική τους εσωτερική μεθοδολογία διαχείρισης κινδύνου και οι εποπτικές αρχές αξιολογούν εάν τα κεφάλαια των τραπεζών είναι επαρκή σε σχέση με τα χαρακτηριστικά και τη στρατηγική διαχείρισης του κινδύνου που αναλαμβάνουν.

Ο τρίτος πυλώνας ενισχύει την πειθαρχία της αγοράς, καθώς καθιερώνει απαιτήσεις για τη δημοσίευση από τις τράπεζες αναλυτικών ποιοτικών και ποσοτικών στοιχείων για τους κινδύνους, το κεφάλαιο και τη διαχείριση των κινδύνων τους. Στον πυρήνα των απαιτήσεων αυτών περιλαμβάνονται ειδικές και λεπτομερείς προβλέψεις για την εποπτική αναγνώριση των εσωτερικών μεθοδολογιών που αφορούν τον πιστωτικό κίνδυνο, τις τεχνικές περιορισμού του πιστωτικού κινδύνου και την τιτλοποίηση των περιουσιακών στοιχείων.

Πηγή Ναυτεμπορική