ΩΘΗΣΗ στο real estate Δημοσίου και ιδιωτών, επανεξέταση όλων των μισθώσεων δημοσίων ακινήτων, αλλά και αναζήτηση καταπατημένων δημοσίων ακινήτων και εκτάσεων, προβλέπει το σχέδιο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών για τη Δημόσια Ακίνητη Περιουσία.
Παράλληλα, στο τελικό στάδιο βρίσκεται η προώθηση στη Βουλή των σχεδίων νόμου για τη νομιμοποίηση των καταπατημένων δημοσίων εκτάσεων και για τη νέα οριοθέτηση του αιγιαλού και της παραλίας.
Η αποσαφήνιση του μεγέθους της δημόσιας περιουσίας θα γίνει με την υλοποίηση του «Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος Δημόσιας Περιουσίας», ενός φιλόδοξου έργου που δημοπρατείται από το υπουργείο Οικονομίας και Οικονομικών, το οποίο θα μετατρέψει σε ψηφιακό το σημερινό χάρτινο αρχείο.
Ενδεικτικό ωστόσο της εικόνας που επικρατεί σήμερα στη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας είναι η διαπίστωση ότι 1.157.700 σελίδες από το χάρτινο αρχείο του υπουργείου Οικονομικών είναι φθαρμένες!!!. Πρόκειται για το 28% του συνολικού αρχείου του υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών, που έχουν επιφορτιστεί με τη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας, γεγονός που δημιουργεί πολλά προβλήματα.
Τι αλλάζει στη δημόσια περιουσία - Πώς επωφελούνται οι ιδιώτες
Αναλυτικότερα οι στόχοι του προγράμματος καταγραφής και αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, ένα πρόγραμμα προϋπολογισμού 6,5 εκατ. ευρώ, είναι η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, που θα επιτρέπει την πλήρη καταγραφή και τεκμηρίωση της πληροφορίας των φακέλων των Δημοσίων Κτημάτων και λοιπών αντικειμένων της Δημόσιας Περιουσίας, καθώς και η ψηφιοποίηση και εισαγωγή υπάρχοντος αρχειακού υλικού (φάκελοι, χάρτες, διαγράμματα κ.λπ.) σε βάση δεδομένων που θα αναπτυχθεί.
Με το ΟΠΣ ΔΗ.ΠΕ. θα είναι δυνατή η αποτελεσματική διαχείριση και αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας, η βελτίωση της ποιότητας και αμεσότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών, καθώς και η σαφής χάραξη δράσεων που αφορούν τη Δημόσια Περιουσία και που θα συμβάλουν στην ανάπτυξη της Εθνικής Οικονομίας. Το Σύστημα Διαχείρισης Γεωγραφικής Πληροφορίας Δημόσιας Περιουσίας θα προσφέρει λειτουργικότητα, η οποία θα συγκεράσει την ψηφιακή πληροφορία (γεωγραφική και άλλη) σε ενιαία βάση δεδομένων και θα επιτρέψει την ενοποιημένη αναπαράστασή της στο περιβάλλον του τελικού χρήστη.
Οι στόχοι της εφαρμογής είναι:
*Η ενίσχυση των υποδομών της Δημόσιας Διοίκησης στο δημοσιονομικό και χρηματοοικονομικό τομέα.
*Η μείωση, χρονικά και οικονομικά, της επιβάρυνσης των πολιτών κατά τις συναλλαγές τους με το Δημόσιο με την υποστήριξη των παρεχόμενων υπηρεσιών με τεχνολογίες επικοινωνιών και πληροφορικής.
*Η πρόσβαση των πολιτών στην υπάρχουσα πληροφορία, επικοινωνία και ολοκλήρωση αιτημάτων των πολιτών μέσω διαδικτυακής πύλης.
*Η δημιουργία προϋποθέσεων που θα διευκολύνουν - χωρίς το φόβο των περιπλοκών - τις επενδύσεις πολιτών και επιχειρήσεων στον τομέα του real estate και τουρισμού, ειδικά σε μη αστικές περιοχές (βουνά, αγροτεμάχια, αιγιαλό).
*Η διευκόλυνση της χάραξης περιβαλλοντολογικής και οικονομικής πολιτικής με την αποκάλυψη και αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας.
*Η δημιουργία υποδομής που μπορεί να εξελιχθεί σε σύστημα-εργαλείο λήψεων αποφάσεων βασισμένο σε Σύστημα Γεωγραφικής Πληροφορίας
*Η ανάπτυξη των κατάλληλων δεξιοτήτων σε ένα αντιπροσωπευτικό αριθμό χρηστών ώστε να υποστηριχθεί η διαδικασία της πλήρους ένταξης σε παραγωγική λειτουργία του ΟΠΣ ΔΗ.ΠΕ.
*Η διαχείριση Δημοσίων Κτημάτων (τήρηση φακέλου υπόθεσης, έρευνα ιδιοκτησιακού καθεστώτος, ενέργειες για προστασία της Δημόσιας Περιουσίας, έρευνες αποκάλυψης άγνωστης Δημόσιας Περιουσίας, ενέργειες εντοπισμού ανεντόπιστων καταγραμμένων Δημοσίων Κτημάτων, διαδικασίες παραχώρησης σε ιδιώτες ή Δημόσιους Οργανισμούς, ανάδειξη Δημόσιας Περιουσίας μέσω των διαδικασιών του Εθνικού Κτηματολογίου
*Η διαχείριση καθορισμένων Αιγιαλών (εύρεση αποφάσεων και ΦΕΚ, εκθέσεων επιτροπής, πρωτοκόλλων κατεδάφισης, χωρική αναζήτηση καθορισμένων Αιγιαλών).
*Η διαχείριση Ανταλλάξιμων Κτημάτων (οικονομική διαχείριση κ.λπ.).
*Η διαχείριση Στεγάσεων (αναζήτηση διαγραμμάτων μισθωμένων κτιρίων και αλλαγή αυτών, αναζήτηση μισθωτηρίων κ.λπ.).
*Η διαχείριση του Αντικειμενικού Προσδιορισμού Αξιών Ακινήτων (διαδικασία αναπροσαρμογής τιμών, νέες εντάξεις στο σύστημα του αντικειμενικού, στατιστική επεξεργασία στοιχείων).
*Η διαχείριση Κληροδοτημάτων (εύρεση απαντητικών κ.λπ).
*Η εκποίηση μη καταπατημένων δημοσίων κτημάτων με διαφάνεια και αδιάβλητες διαδικασίες, ώστε να επιτυγχάνεται τίμημα ανάλογο με την αγοραία αξία τους.
*Η συνεργασία της ΚΕΔ, με εταιρείες επενδύσεων ακινήτων ώστε να γίνει η μέγιστη δυνατή εμπορική αξιοποίηση όλων των μη καταπατημένων δημοσίων εκτάσεων.
Το υφιστάμενο χάος
Σήμερα στον τομέα της δημόσιας περιουσίας επικρατεί κυριολεκτικά χάος, αφού το ίδιο το Δημόσιο είτε δεν γνωρίζει ακριβώς την περιουσία του, είτε γνωρίζει ότι ένα σημαντικό μέρος της είναι καταπατημένο είτε στη διαχείρισή της, εμπλέκονται πολλές υπηρεσίες, με αντικρουόμενες αρμοδιότητες.
Η ακίνητη περιουσία του Δημοσίου διακρίνεται σε ιδιωτικού δικαίου, (αγροί, οικόπεδα, λατομεία, αλυκές, και δημοσίου δικαίου (αιγιαλός-παραλίες, όχθες πλεύσιμων ποταμών κ.λπ.) η οποία γενικώς αποκαλείται κοινόχρηστη.
Με την έννοια Δημόσια Περιουσία εννοούνται τα ακίνητα εκείνα, που περιήλθαν στο Δημόσιο με διάφορους τρόπους, από σύστασης του ελληνικού κράτους. Γενικά ΚΤΗΜΑ ονομάζεται καθετί, που μπορεί να είναι αντικείμενο ιδιοκτησίας Δημοσίου ή ιδιωτικής και ανάλογα με τον κύριο αυτού διακρίνεται σε δημόσιο ή ιδιωτικό. ΔΗΜΟΣΙΑ ΚΤΗΜΑΤΑ είναι όσα ανήκουν κατά πλήρες δικαίωμα κυριότητας στο Δημόσιο και διακρίνονται σε δύο κατηγορίες:
1. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τα Δημόσια Κτήματα που ανήκουν στα κοινής χρήσεως πράγματα (κοινόχρηστα), τα οποία είναι εκτός συναλλαγής, δηλαδή δεν μπορεί να εκποιηθούν, όμως κατά την κείμενη νομοθεσία μπορεί να παραχωρηθούν σε τρίτους με αντάλλαγμα (π.χ. εκμίσθωση χώρου αιγιαλού κλπ.).
2. Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τα Δημόσια Κτήματα που ανήκουν στην ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου.
Βασικό τίτλο ιδιοκτησίας για το δημόσιο αποτελεί η διαδοχή από το Τουρκικό Δημόσιο, σύμφωνα με τη συνθήκη του Λονδίνου (6 Ιουλίου 1827). Το συγκεκριμένο τμήμα της περιουσίας του Δημοσίου αποτέλεσε τις «εθνικές γαίες».
Όμως με το Δημόσιο, απέκτησε και αποκτά περιουσία με τους εξής τρόπους:
- Αναγκαστικές απαλλοτριώσεις.
- Με συμβόλαια αγοράς.
- Με δωρεές.
- Ως κληρονόμος ακλήρων (σχολάζουζες κληρονομιές).
- Ως κύριος εγκαταλειμμένων και αδέσποτων ακινήτων.
Από την περιουσία αυτή, ποσοστό ίσως και μεγαλύτερο από το 50%, για διάφορες αιτίες (αδυναμία ή αδράνεια των αρμοδίων υπηρεσιών) είναι άγνωστη για το Δημόσιο και δεν καταγράφηκε, ενώ ένα τμήμα της έχει καταπατηθεί.
Πάντως τα δικαιώματα του Δημοσίου στην ακίνητη περιουσία του είναι απαράγραπτα (ν.1539/38), ενώ κυριότητα με χρησικτησία αποκτάται μόνο αν η κατοχή ανατρέχει πριν το έτος 1885.
Τα καταγεγραμμένα ακίνητα ανέρχονται σε περίπου 70.000 (αστικά και αγροτικά συνολικής έκτασης 2.738.768 στρεμμάτων. Το μεγαλύτερο μέρος αυτών είναι καταπατημένο. Ο χρόνος καταπάτησης ξεκινά από μερικούς μήνες και φτάνει μέχρι αρκετές δεκαετίες. Πάνω στις εκτάσεις αυτές βρίσκονται από στάβλοι και παράγκες, πολυκατοικίες αλλά και βίλες. Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι πολλά από τα δημόσια ακίνητα το υπουργείο Οικονομικών τα έχει καταγραμμένα μόνο στα βιβλία του ενώ οι υπηρεσίες του δεν γνωρίζουν που βρίσκονται. Μόνο στην Ανατολική Αττική υπολογίζεται ότι βρίσκονται 2.500 καταπατημένα ακίνητα.
Επίσης στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, στην αρμοδιότητα της οποίας είναι η διοίκηση-διαχείριση και αξιοποίηση των ελευθέρων δημοσίων κτημάτων, που υπολογίζονται σε 9.000 περίπου, συνολικής έκτασης 281.791 στρεμμάτων (αγροτικά και αστικά). Τα συγκεκριμένα ακίνητα αντιπροσωπεύουν το 22% του συνόλου των δημοσίων κτημάτων, ενώ από αυτά είναι μισθωμένα 58.684 στρέμματα, ποσοστό που αναλογεί περίπου στο 2% της καταγεγραμμένης ακίνητης περιουσίας.
Φθαρμένα συμβόλαια!
Από έρευνα που έγινε στους φακέλους των Κτηματικών Υπηρεσιών, της Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας και της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών, καταγράφηκαν τα υφιστάμενα αρχεία, που είναι σε έντυπη μορφή.
Από την καταγραφή αυτή προέκυψε ότι, οι υποθέσεις εκμίσθωσης παραχώρησης, απαλλοτριώσεων κ.λπ. ακινήτων, ανέρχονται σε 727.000. Τα σχετικά συμβόλαια (τίτλοι ιδιοκτησίας παραχώρησης κ.λπ.) αριθμούν περί τις 2.726.000 σελίδες. Από αυτές, οι 1.157.700 σελίδες (το 28%) είναι φθαρμένες, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται. Οι περισσότερες φθαρμένες σελίδες, 540.000, αφορούν σε «παραχωρητήρια».
Από τα αναλυτικά στοιχεία προκύπτει επίσης ότι:
- Οι εκμισθώσεις δημοσίων ακινήτων ανέρχονται σε 2.500
- Οι υποθέσεις δημοσίων κτημάτων είναι 40.000.
- Τα «παραχωρητήρια» είναι 600.000
- Οι υποθέσεις απαλλοτριώσεων αριθμούν 45.000.
- Οι υποθέσεις ανταλλάξιμων αριθμούν 25.000.
Μισθώσεις
Μεταξύ των στόχων της φιλόδοξης προσπάθειας καταγραφής της δημόσιας περιουσίας είναι, η επανεξέταση όλων των μισθώσεων (αριθμούν περί τις 2.500), των ακινήτων που ανήκουν στο δημόσιο ή σε κληροδοτήματα και εκμισθώνονται σε ιδιώτες. Από τα στοιχεία των αρμοδίων υπηρεσιών προκύπτει ότι τα ενοίκια που εισπράττονται είναι εξαιρετικά χαμηλά και απέχουν αισθητά από τα ενοίκια της αγοράς, γεγονός που ζημιώνει το Δημόσιο. Τα περισσότερα μισθώματα είναι κοντά στο ύψος που προκύπτει με βάση το ύψος των αντικειμενικών αξιών, ώστε να είναι «τυπικά» εντάξει.
Πηγή Ναυτεμπορική