Εγκύκλιος Ο.Α.Ε.Ε. Αρ. 49/3.10.2011 Χορήγηση προσωρινής σύνταξης

Αθήνα , 3 / 10 / 2011
Αρ. πρωτ. ΔΙ.Π.ΣΥΝ. /Φ1 / 6/ 77267

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ
Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ : ΠΑΡΟΧΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ : ΠΑΡΟΧΩΝ ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ
ΤΜΗΜΑ : ΣΥΝΤΑΞΕΩΝ

ΤΑΧ. Δ/ΝΣΗ : ΑΓ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 5
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ :Ε.ΤΣΑΛΙΓΟΠΟΥΛΟΥ
ΤΗΛ. : 210 5274386
FAX : 210 5220504

ΕΓΚΥΚΛΙΟΣ : 49

ΘΕΜΑ : ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ
ΣΧΕΤ. : ΟΙ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΑΡΘΡ. 38 Ν. 3996/2011 (ΦΕΚ 170/5-8-2011)

Με τις διατάξεις αρθρ. 38 Ν. 3996/2011 περί επιτάχυνσης διαδικασίας απονομής συντάξεων, οι ασφαλιστικοί φορείς κύριας ασφάλισης αρμοδιότητας Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, το Δημόσιο και το ΝΑΤ υποχρεούνται, εφόσον έχει εκδοθεί βεβαίωση χρόνου ασφάλισης να εκδίδουν την οριστική απόφαση συνταξιοδότησης σε διάστημα τριών μηνών από την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης και των δικαιολογητικών που προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις. Σε περιπτώσεις διαδοχικής ασφάλισης το παραπάνω διάστημα επιμηκύνεται σε έξι μήνες.

Ειδικά για τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας η προθεσμία αρχίζει από την κοινοποίηση στον φορέα ή από την υποβολή από τον ενδιαφερόμενο της οριστικής γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής.

Αν για οποιοδήποτε λόγο δεν είναι δυνατή η έκδοση της οριστικής συνταξιοδοτικής απόφασης εντός της παραπάνω προθεσμίας, ο ασφαλιστικός φορέας εκδίδει Πράξη Προσωρινής Σύνταξης.

Με την παρούσα εγκύκλιο αναλύονται οι όροι χορήγησης της προσωρινής σύνταξης από το φορέα μας.

ΔΙΚΑΙΟΥΧΟΙ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΚΑΙ ΕΞΑΙΡΕΣΕΙΣ

Ο Οργανισμός υποχρεούται να εκδώσει Πράξη Προσωρινής σύνταξης σε κάθε περίπτωση αρχικής συνταξιοδότησης εφόσον δεν είναι δυνατή η τήρηση της προθεσμίας απονομής οριστικής σύνταξης.

Επομένως δικαιούχοι είναι όλοι οι ασφαλισμένοι ή τα μέλη οικογενείας εφόσον υποβάλουν αίτημα απονομής σύνταξης γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου ασφαλισμένου ή συνταξιούχου και δεν απαιτείται ειδική, για το σκοπό αυτό αίτηση του ενδιαφερόμενου.

Αντιθέτως, η συγκεκριμένη διάταξη δεν έχει εφαρμογή και δεν απονέμεται προσωρινή σύνταξη στις παρακάτω περιπτώσεις:

- Όταν με δήλωσή τους οι ασφαλισμένοι ή τα μέλη οικογενείας, δηλώσουν ότι δεν επιθυμούν την έκδοση προσωρινής σύνταξης.

- Όταν δεν πληρούνται οι νόμιμες προϋποθέσεις συνταξιοδότησης.

- Όταν για τη συνταξιοδότηση πρέπει να εφαρμοστούν οι Κανονισμοί 883/2004 και 987/2009 της Ευρωπαϊκής ένωσης καθώς και οι διμερείς συμβάσεις κοινωνικής ασφάλειας, εκτός των περιπτώσεων που θεμελιώνεται αυτοτελές συνταξιοδοτικό δικαίωμα μόνο με το χρόνο ασφάλισης σε ελληνικό ασφαλιστικό φορέα.

- Όταν δεν έχουν κατατεθεί τα απαραίτητα δικαιολογητικά.

- Όταν ζητείται σύνταξη λόγω θανάτου ασφαλισμένου από τους γονείς του.

- Όταν λαμβάνεται ταυτόχρονα και άλλη σύνταξη. Επειδή από την διάταξη δεν γίνεται καμία διάκριση, νοείται η σύνταξη από οποιοδήποτε φορέα κύριας ασφάλισης ή το Δημόσιο και οποιασδήποτε αιτίας ( γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου).

- Όταν δεν έχει διακοπεί η απασχόληση κατά την ημερομηνία υποβολής του συνταξιοδοτικού αιτήματος

- Όταν είναι απαραίτητη η προηγούμενη αναγνώριση χρόνων ασφάλισης για θεμελίωση συνταξιοδοτικού αιτήματος. Σε περίπτωση όμως όπου έχει εκδοθεί πράξη αναγνώρισης και το ποσό της εξαγοράς έχει εξοφληθεί ή δεν υπερβαίνει - συμπεριλαμβάνων και τυχόν άλλων οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές- το όριο που προβλέπεται από τις σχετικές διατάξεις, τότε ο χρόνος από αναγνώριση λογίζεται συντάξιμος και είναι δυνατή η χορήγηση προσωρινής σύνταξης.

- Όταν υπάρχουν οφειλές από ασφαλιστικές εισφορές που υπερβαίνουν τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις ποσά.

ΠΡΟΘΕΣΜΙΑ

Το τμήμα συντάξεων της Περιφερειακής Διεύθυνσης θα εκδίδει Πράξη Προσωρινής Σύνταξης μέσα σε διάστημα 45 ημερών από την υποβολή της αίτησης που συνοδεύεται από υπεύθυνη δήλωση Ν. 1599/86 σχετικά με το χρόνο ασφάλισης στα οικεία ασφαλιστικά ταμεία και την υποβολή των δικαιολογητικών που απαιτούνται και 75 ημερών σε περίπτωση συνταξιοδότησης με διαδοχική ασφάλιση.

Ειδικά για τη συνταξιοδότηση λόγω αναπηρίας διακρίνουμε μεταξύ του συνταξιοδοτικού αιτήματος για το οποίο έχει προηγηθεί οριστική κρίση υγειονομικής επιτροπής και εκείνου για το οποίο θα ακολουθήσει η παραπομπή και στη μεν πρώτη περίπτωση η προθεσμία αρχίζει από την ημερομηνία υποβολής του συνταξιοδοτικού αιτήματος, στη δε δεύτερη περίπτωση από την κοινοποίηση στον φορέα ή από την υποβολή από τον ενδιαφερόμενο της οριστικής γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής. Το ίδιο ισχύει και για συνταξιοδοτικά αιτήματα λόγω γήρατος ή θανάτου, όταν για την κρίση του δικαιώματος απαιτείται γνωμάτευση υγειονομικής επιτροπής (πχ σύνταξη γήρατος με παθήσεις Ν. 612/77, σύνταξη γονέων – συζύγων αδελφών αναπήρων, Ν.3232/2004, σύνταξη λόγω θανάτου σε ανίκανα τέκνα κλπ)

Σε κάθε περίπτωση, μέσα στις προθεσμίες που αναφέρθηκαν θα πρέπει να εκδοθεί Πράξη Προσωρινής Συνταξιοδότησης ή αιτιολογημένη Πράξη απόρριψης της προσωρινής σύνταξης.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ

Κατά την υποβολή του συνταξιοδοτικού αιτήματος, ο αιτών θα ενημερώνεται για την έκδοση πράξης προσωρινής συνταξιοδότησης και σε περίπτωση που επιθυμεί τη χορήγηση θα συνυποβάλλει την υπεύθυνη δήλωση με τα στοιχεία που ζητούνται, όπως στο συνημμένο υπόδειγμα. Επομένως το συνταξιοδοτικό αίτημα και η υπεύθυνη δήλωση θα λογίζονται ως αίτημα προσωρινής σύνταξης. Σε περίπτωση που ο αιτών δεν επιθυμεί προσωρινή σύνταξη, θα υποβάλει υπεύθυνη δήλωση στην οποία θα δηλώνει την άρνησή του.

Ως προς την ακολουθούμενη διαδικασία και τα δικαιολογητικά ισχύουν τα αναφερόμενα στην αρ. 133/2007 εγκύκλιο της υπηρεσίας μας, τα οποία θα εφαρμόζονται πλέον και για συνταξιοδοτικά αιτήματα λόγω αναπηρίας. Διαφοροποίηση υπάρχει στην περίπτωση απόρριψης του αιτήματος προσωρινής σύνταξης, για την οποία με τη νέα διάταξη απαιτείται πράξη απόρριψης και όχι απλώς έγγραφη ενημέρωση όπως όριζε η προηγούμενη εγκύκλιος. Δεδομένου ότι η πράξη απόρριψης αναφέρεται στην απονομή προσωρινής σύνταξης και όχι στην κρίση του συνταξιοδοτικού αιτήματος, δεν θα προηγείται πρόσκληση σε ακρόαση.

ΠΟΣΟ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗΣ

Το ύψος του ποσού προσωρινής σύνταξης , σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη αντιστοιχεί τουλάχιστον με το 80% της σύνταξης που προκύπτει από το χρόνο ασφάλισης και τις εισφορές ή αποδοχές που λαμβάνονται υπόψη κατά περίπτωση για τον υπολογισμό της σύνταξης. Σε κάθε περίπτωση το ποσό της προσωρινής σύνταξης δεν μπορεί να υπολείπεται του 90% του εκάστοτε ισχύοντος κατά κατηγορία σύνταξης κατωτάτου ορίου.

Ωστόσο, όπως είναι εύλογο, το ποσό σύνταξης που αντιστοιχεί στον πραγματικό χρόνο ασφάλισης και τις πραγματικές εισφορές ή αποδοχές του υποψήφιου συνταξιούχου, δεν είναι δυνατό να υπολογισθεί κατά τη διαδικασία προσωρινής σύνταξης, αφού αυτό προϋποθέτει πλήρη ασφαλιστικό και οικονομικό έλεγχο και ολοκλήρωση της διαδοχικής ασφάλισης.

Ως εκ τούτου, το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού, με την αρ. 988/188/29-8-2011 απόφασή του όρισε το ποσό της προσωρινής σύνταξης στο 80% του ποσού σύνταξης που λογίζεται για τον πραγματικό χρόνο ασφάλισης ως αυτός να είχε διανυθεί στις εκάστοτε υποχρεωτικές ασφαλιστικές κατηγορίες καθενός από τα πρώην Ταμεία ή του ΟΑΕΕ. Το αποδιδόμενο ποσό δεν μπορεί να υπολείπεται του 90% του αντίστοιχου κατωτάτου ορίου.

Σε περίπτωση που με το συνταξιοδοτικό αίτημα ζητείται η προσμέτρηση χρόνου διαδοχικής ασφάλισης, ο χρόνος αυτός, όπως δηλώνεται με την υπεύθυνη δήλωση του δικαιούχου, θα υπολογίζεται στο συνολικό χρόνο του ασφαλισμένου, ως αυτός να είχε διανυθεί στο φορέα μας, στις υποχρεωτικές ασφαλιστικές κατηγορίες.

Παράδειγμα:

Ασφαλισμένος ηλικίας 60 ετών ζητά σύνταξη γήρατος με διαδοχικό χρόνο ασφάλισης 35 ετών έως 31-12-2010 από τα οποία 5 έτη στο ΙΚΑ και 30 έτη στο ΤΕΒΕ - ΟΑΕΕ. Για τον υπολογισμό του ποσού προσωρινής σύνταξης λογίζεται όλος ο χρόνος στις υποχρεωτικές κατηγορίες του πρώην ΤΕΒΕ και για μεν την τμηματική σύνταξη ΤΕΒΕ επιμερίζεται το ποσό που ορίζεται στο συνημμένο πίνακα ως το 80% του ποσού σύνταξης, για την δε τμηματική σύνταξη ΙΚΑ, επιμερίζεται το κατώτατο όριο.

Α) τμηματική σύνταξη ΤΕΒΕ : 1150,00 χ 30/35 = 985,70

Β) τμηματική σύνταξη ΙΚΑ : 486,00 χ 5/35 = 69,42

Προσωρινή σύνταξη : 985,70 + 69,42 = 1.055,10 ευρώ

Για διευκόλυνση των Τμημάτων συντάξεων, για την εξοικονόμηση χρόνου κατά την διαδικασία απονομής προσωρινής σύνταξης αλλά και για την ενιαία εφαρμογή της κοινοποιούμενης διάταξης, παραθέτουμε πίνακα με τα ποσά τα οποία θα αποδίδονται ανάλογα με το συνολικό χρόνο ασφάλισης και τις διατάξεις που επιλέγονται (πρώην Ταμείων ή ΟΑΕΕ). Όπου ο συντάξιμος χρόνος δεν είναι ακέραιος αριθμός ετών, για τον υπολογισμό της προσωρινής σύνταξης το κλάσμα του έτους που υπερβαίνει το εξάμηνο λογίζεται ως πλήρες έτος, ενώ το μικρότερο του εξαμήνου κλάσμα παραλείπεται.

Παράδειγμα:

Για συντάξιμο χρόνο ΟΑΕΕ – ΤΕΒΕ 28 ετών και 8 μηνών αποδίδεται προσωρινή σύνταξη 880,00 ευρώ βάσει του συνημμένου πίνακα, ως να επρόκειτο για 29 έτη.

Για συντάξιμο χρόνο ΟΑΕΕ _ ΤΣΑ 35 ετών και 2 μηνών αποδίδεται προσωρινή σύνταξη 650,00 ευρώ, ως να επρόκειτο για 35 έτη.

Όπως είναι ευνόητο, κατά τον υπολογισμό της οριστικής σύνταξης ο συντάξιμος χρόνος λογίζεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στις αντίστοιχες καταστατικές διατάξεις.

Για τους δικαιούχους μειωμένων συντάξεων (π.χ. Νέοι ασφαλισμένοι – συνταξιούχοι λόγω αναπηρίας) το ποσό της προσωρινής σύνταξης θα μειώνεται αναλόγως.

Όπου το ποσό προσωρινής σύνταξης προκύπτει μικρότερο του 90% του εκάστοτε ισχύοντος, - κατά περίπτωση σύνταξης - κατωτάτου ορίου θα αποδίδεται το ποσοστό αυτό του κατωτάτου ορίου, ακέραιο ή μειωμένο σε περίπτωση μειωμένης σύνταξης.

Η προσωρινή σύνταξη υπόκειται στις νόμιμες κρατήσεις, ο αιτών θεωρείται συνταξιούχος και παύουν οι παροχές κλάδου ασθενείας του ΟΑΕΕ.

ΣΥΜΨΗΦΙΣΜΟΣ - ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ

Το ποσό της σύνταξης που καταβάλλεται με την προσωρινή σύνταξη συμψηφίζεται με το ποσό της σύνταξης που προκύπτει μετά την έκδοση της οριστικής πράξης απονομής της σύνταξης.

Εάν μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών για την έκδοση της οριστικής πράξης απονομής της σύνταξης, διαπιστωθεί ότι δεν πληρούνται οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης ή ότι τα στοιχεία που αναφέρονται στην υπεύθυνη δήλωση του ασφαλισμένου δεν είναι ακριβή, θα αναζητηθούν τα ποσά των συντάξεων που εισπράχθηκαν ως αχρεωστήτως καταβληθέντα. Αν δεν προκύπτει δόλος του ασφαλισμένου, η επιστροφή των ποσών θα γίνεται άτοκα.

ΔΙΑΔΟΧΙΚΗ ΑΣΦΑΛΙΣΗ

Ομοίως, εξακολουθούν να ισχύουν τα αναφερόμενα στην αρ. 133/2007 εγκύκλιο, όσον αφορά τον φορέα που απονέμει την προσωρινή σύνταξη σε περίπτωση εφαρμογής των διατάξεων διαδοχικής ασφάλισης.

ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ

Η ισχύς της διάταξης αρχίζει από την ημερομηνία δημοσίευσης στο ΦΕΚ, δηλαδή από την 5-8-2011.

Επομένως, ο Οργανισμός υποχρεούται να εκδώσει Πράξη Προσωρινής Σύνταξης σε κάθε περίπτωση συνταξιοδοτικού αιτήματος που έχει υποβληθεί από την ημερομηνία αυτή, εφόσον δεν είναι δυνατή η τήρηση των προθεσμιών οριστικής σύνταξης.

Σε όσες αιτήσεις έχουν υποβληθεί από την 5-8-2011 έως την κοινοποίηση της παρούσας εγκυκλίου, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ενημερωθούν σχετικά με το δικαίωμά τους για προσωρινή σύνταξη ώστε να υποβάλλουν άμεσα είτε υπεύθυνη δήλωση σχετική με τα στοιχεία που ζητούνται για την καταβολή της προσωρινής σύνταξης, είτε αρνητική υπεύθυνη δήλωση.

Για αιτήσεις που έχουν υποβληθεί πριν τη δημοσίευση του νόμου και παραμένουν σε εκκρεμότητα, εφόσον υποβληθεί σχετική δήλωση από τον ασφαλισμένο, θα χορηγηθεί η προσωρινή σύνταξη του αρθρ. 38 Ν. 3996/2011. Εάν όμως έχει ήδη υποβληθεί αίτημα προσωρινής σύνταξης βάσει αρθρ. 15 Ν. 3607/07, δεν είναι δυνατή η ανάκλησή του και η υποβολή νέου αιτήματος για καταβολή προσωρινής σύνταξης βάσει του νέου νόμου.

Διευκρινίζουμε τέλος ότι μετά την υποβολή αρνητικής υπεύθυνης δήλωσης ο αιτών τη σύνταξη δεν μπορεί να επανέλθει για καταβολή προσωρινής σύνταξης, καθώς σύμφωνα με τη διάταξη, η υπεύθυνη δήλωση με την οποία ο αιτών δηλώνει τα στοιχεία που απαιτούνται για προσωρινή συνταξιοδότηση υποβάλλεται ταυτόχρονα με το συνταξιοδοτικό αίτημα.




Ο ΔΙΟΙΚΗΤΗΣ
Γ. ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ

ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΝΤΙΓΡΑΦΟ
Η ΠΡΟΪΣΤ/ΝΗ ΤΜ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ
Ι. ΜΑΡΙΑ