1. Παράταση του χρόνου ενημέρωσης των βιβλίων
Στις περιπτώσεις αδυναμίας εμπρόθεσμης ενημέρωσης των βιβλίων, οι πληγείσες επιχειρήσεις μπορεί με αίτησή τους να απευθύνονται στον αρμόδιο Προϊστάμενο ΔΟΥ, ο οποίος, με έγκρισή του, κατά τα οριζόμενα από τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 17 του ΚΒΣ, μπορεί να παρατείνει την προθεσμία ενημέρωσης των βιβλίων μέχρι και πενήντα ημέρες.
2. Τήρηση βιβλίων σε άλλο τόπο (εκτός Κεντρικού ή Υποκαταστήματος)
Για την τήρηση των βιβλίων και των στοιχείων εκτός τόπου τήρησης αυτών (Κεντρικό ή Υποκατάστημα, κατά περίπτωση) λόγω βλαβών των εγκαταστάσεων, μπορεί να τύχει εφαρμογής η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 21 του ΚΒΣ (γνωστοποίηση ή έγκριση του Προϊσταμένου της ΔΟΥ). Η γνωστοποίηση αυτή, καθώς και το σχετικό αίτημα για έγκριση, μπορεί να υποβληθούν χωρίς πρόστιμο μέχρι την 31.12.1999, οι δε Προϊστάμενοι ΔΟΥ θα πρέπει να αντιμετωπίζουν θετικά τις εν λόγω αιτήσεις.
3. Μετεγκατάσταση λόγω ακαταλληλότητας επαγγελματικών εγκαταστάσεων
Οι περιπτώσεις προσωρινής μετεγκατάστασης της έδρας σε άλλο κτίριο και προκειμένου να αποφευχθούν διαδικασίες, όπως τροποποίηση Καταστατικού κ.λπ., μπορεί να αντιμετωπίζονται με τη δημιουργία Υποκαταστήματος, στο οποίο, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 9 του ΚΒΣ, με έγκριση του Προϊσταμένου ΔΟΥ της έδρας, μπορεί να μην τηρούνται ιδιαίτερα βιβλία Υποκαταστήματος και να καταχωρούνται τα δεδομένα απευθείας στα βιβλία της έδρας, τα οποία, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21, μπορεί να τηρούνται στη νέα εγκατάσταση με γνωστοποίηση στον Προϊστάμενο της ΔΟΥ, εφόσον η νέα εγκατάσταση βρίσκεται στην ίδια χωρική αρμοδιότητα με την έδρα και έγκριση εφόσον βρίσκεται σε χωρική αρμοδιότητα άλλης ΔΟΥ ή πρόκειται για Ανώνυμη Εταιρία.
Στη νέα εγκατάσταση επιτρέπεται να συνεχιστεί η έκδοση των στοιχείων της παλαιάς εγκατάστασης μέχρις εξάντλησής τους, με προσαρμογή των στοιχείων του εκδότη στα νέα δεδομένα.
Εφόσον μεταφερθούν φορολογικές ταμειακές μηχανές (φ.τ.μ.) ή συστήματα, θα τηρηθεί η προβλεπόμενη διαδικασία από τις διατάξεις του Ν.1809/1988.
Τα ανωτέρω εφαρμόζονται αναλόγως και επί μετεγκατάστασης Υποκαταστημάτων.
3.1. Δήλωση μεταβολής ίδρυσης Υποκαταστήματος - Απαλλαγή από την καταβολή του πάγιου τέλους χαρτοσήμου
Στις ανωτέρω περιπτώσεις, θα υποβάλλεται σχετική δήλωση μεταβολής για τις ανάγκες του Μητρώου, αλλά, ενόψει και του λόγου της μετεγκατάστασης, εγκρίνεται να μην καταβάλλεται το πάγιο τέλος χαρτοσήμου της παρ. 6 του άρθρου 19 του Ν.1882/1990 για ίδρυση Υποκαταστήματος.
3.2. Τακτοποίηση υποχρεώσεων χωρίς κυρώσεις
Στις περιπτώσεις που επιχειρήσεις ήδη έχουν ιδρύσει τέτοια Υποκαταστήματα, χωρίς να έχουν τηρηθεί οι ανωτέρω διαδικασίες, μπορεί μέχρι 31.12.1999 να τακτοποιήσουν τις σχετικές υποχρεώσεις τους, χωρίς να επιβληθούν κυρώσεις.
4. Θεώρηση νέων βιβλίων και στοιχείων λόγω απώλειας ή πρόσκαιρης αδυναμίας ανεύρεσης και χρησιμοποίησης
Στις περιπτώσεις που από τις πληγείσες επιχειρήσεις προσκομίζονται στοιχεία και δηλώνεται απώλεια βιβλίων και στοιχείων ή προσωρινή αδυναμία ανεύρεσης και χρησιμοποίησης αυτών, δίδονται οι παρακάτω οδηγίες:
- Θα θεωρούνται νέα βιβλία και πλήθος στοιχείων ανάλογο του είδους της επιχείρησης και του όγκου συναλλαγών, χωρίς να απαιτούνται μέχρι 31.3.2000 φορολογική ενημερότητα ή βεβαιώσεις Ασφαλιστικών Φορέων και Επιμελητηρίων.
- Επειδή πρόκειται για ανωτέρα βία, δεν επιβάλλονται πρόστιμα του ΚΒΣ στις περιπτώσεις απώλειας αποδεδειγμένα συνεπεία του σεισμού (άρθρο 5, παρ. 8θ' του Ν.2523/1997).
- Στις υπόψη περιπτώσεις απώλειας ή πρόσκαιρης αδυναμίας ανεύρεσης, αν τυχόν μεταγενέστερα ανευρεθούν όλα ή μερικά από τα απωλεσθέντα βιβλία και στοιχεία, θα γνωστοποιείται η ανεύρεσή τους και δεν θα χρησιμοποιούνται, εφόσον έχουν αντικατασταθεί, θα πρέπει όμως να φυλάσσονται σύμφωνα με τις διατάξεις του
άρθρου 21 του Κώδικα.
- Ειδικά επί απώλειας ή καταστροφής φ.τ.μ. και συστημάτων, μπορεί να χρησιμοποιούνται για την έκδοση αποδείξεων θεωρημένες χειρόγραφες Αποδείξεις Λιανικής Πώλησης αγαθών και Παροχής Υπηρεσιών μέχρι 31.3.2000.
5. Θεώρηση βιβλίων και στοιχείων χωρίς ενημερότητα χρεών (φορολογικών ή μη)
Σε όσους επιτηδευματίες προσκομίζουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι έχουν υποστεί σοβαρές βλάβες οι επαγγελματικές τους εγκαταστάσεις, επιτρέπεται μέχρι 31.3.2000 να θεωρούνται βιβλία και στοιχεία σε αριθμό ανάλογο με τη συναλλακτική τους δραστηριότητα, χωρίς προσκόμιση φορολογικής ενημερότητας και βεβαιώσεων από Ασφαλιστικά Ταμεία και Επιμελητήρια.
6. Διακίνηση αγαθών από εγκατάσταση που κρίθηκε ακατάλληλη, σε άλλο κτίριο, για συνέχιση της δραστηριότητας ή φύλαξη των αγαθών Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1γ' του άρθρου 11 του Π.Δ.186/1992, Δελτίο Αποστολής εκδίδεται, μεταξύ άλλων, από τον επιτηδευματία και επί διακίνησης αγαθών μεταξύ των επαγγελματικών εγκαταστάσεών του.
Με έγκριση του Προϊσταμένου ΔΟΥ, επιτρέπεται στην περίπτωση αυτή η μη έκδοση Δελτίου Αποστολής ή η έκδοσή του κατά διαφορετικό τρόπο κ.λπ. Για την αντιμετώπιση της έκτακτης αυτής κατάστασης, παρέχονται οι εξής οδηγίες:
- Για τις διαπιστώσεις αγαθών, με τους σκοπούς που αναφέρονται στο θέμα, χωρίς να έχουν εκδοθεί Δελτία Αποστολής από τους υπόχρεους, δεν θα επιβάλλονται, για τις περιπτώσεις που ανάγονται στο χρονικό διάστημα, πρόστιμα από 7/9-30.9.1999.
- Αιτήματα επιτηδευματιών για μη έκδοση Δελτίων Αποστολής ή έκδοση αυτών κατά διαφορετικό τρόπο (με αναγραφή των ειδών κατά γενική κατηγορία), θα αντιμετωπίζονται, μέχρι 31.12.1999, ευνοϊκά και με ευρύτητα από τους αρμόδιους Προϊσταμένους ΔΟΥ, ώστε σε κάθε επιχείρηση να δίδεται ανάλογη με την περίπτωση έγκριση.
7. Δηλώσεις μεταβολών φ.τ.μ. και συστημάτων
Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 4 του Ν.1809/1988, ο αγοραστής ή χρήστης ή κάτοχος φ.τ.μ. ή συστήματος, υποχρεούται να υποβάλει στη ΔΟΥ της έδρας που υπάγεται, μέσα σε δέκα ημέρες από την ημέρα αγοράς ή απόκτησης της χρήσης κάθε φ.τ.μ. ή συστήματος, δήλωση (Εντυπο Β-2) και Υπεύθυνη Δήλωση του άρθρου 8 του Ν.1599/1986 με το περιεχόμενο που αναφέρουν οι ως άνω διατάξεις.
Επίσης, σε περίπτωση οποιασδήποτε μεταβολής (π.χ. απώλεια, καταστροφή, αλλαγή εγκατάστασης κ.λπ.), ο υπόχρεος δηλώνει τη μεταβολή αυτή μέσα στην πιο πάνω προθεσμία και κατά τον ίδιο τρόπο. Λόγω της έκτακτης κατάστασης, όμως, που αντιμετωπίζεται στις περιοχές που επλήγησαν από το σεισμό, εγκρίνεται στους επιτηδευματίες που, αν και είναι υπόχρεοι, δεν υπέβαλαν τη δήλωση για τη φ.τ.μ. που προβλέπεται από τις προαναφερόμενες διατάξεις, εφόσον θα υποβάλουν αυτή εκπρόθεσμη μέχρι 31.12.1999, να μην επιβάλλονται πρόστιμα του ΚΒΣ.
8. Καταστροφές αγαθών και εγκαταστάσεων - Πρωτόκολλα καταστροφής
Σύμφωνα με τις αποφάσεις του Σ.τ.Ε. (2936/1988 και 3422/1991), το πρωτόκολλο καταστροφής αποτελεί νόμιμο δικαιολογητικό εγγραφής στα βιβλία. Επίσης, με την παρ. 18.1 της ερμηνευτικής εγκυκλίου του ΚΒΣ (3/1992), πρωτόκολλα καταστροφής, εκθέσεις που συντάσσονται για λόγους ανωτέρας βίας (εκθέσεις Πυροσβεστικής Υπηρεσίας κ.λπ.), είναι δυνατό να αποτελέσουν δικαιολογητικό εγγραφής στα τηρούμενα βιβλία, όπου απαιτείται, ως άλλα πρόσφορα αποδεικτικά στοιχεία.
Τα έγγραφα αυτά (πρωτόκολλα, εκθέσεις κ.λπ.), ως και κάθε άλλο πρόσφορο στοιχείο, μπορεί να επικαλεσθεί ο φορολογούμενος, προκειμένου να αποδείξει τη ζημία που του προκάλεσε ο πρόσφατος σεισμός, τα οποία, βέβαια, ως αναφερόμενα σε πραγματικά γεγονότα, εξετάζονται κατά περίπτωση από τον Προϊστάμενο της ΔΟΥ. Σημειώνεται ότι, στην ανωτέρω διαδικασία καταγραφής των καταστραφέντων αγαθών, σύνταξη πρωτοκόλλων κ.λπ., δεν είναι υποχρεωτική η παρουσία ή η σύμπραξη εκπροσώπου της Φορολογικής Αρχής.
Οι Προϊστάμενοι των ΔΟΥ παρακαλούνται να εφαρμόσουν την παρούσα με τη μεγαλύτερη δυνατή ευρύτητα και οι Οικονομικοί Επιθεωρητές να εποπτεύσουν την εφαρμογή της.