Αριθμ. πρωτ.: 17315/2.5.2012

Αθήνα 2 Μαΐου 2012

Αριθμ. Πρωτ: 17315

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ 

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ

Δ/ΝΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΟΤΑ

ΤΜΗΜΑ ΟΙΚΟΝ. ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΟΤΑ

Πληροφορίες: Κων/νος Ζαφειρίου

Τηλέφωνο: 213 136 4837

E-mail: [email protected]

Ταχ. Δ/νση: Σταδίου 27

Ταχ. Κωδ.: 101 83 ΑΘΗΝΑ

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 264 του ν.3852/2010, οι δήμοι και οι περιφέρειες, μπορούν να συνομολογούν δάνεια με αναγνωρισμένα πιστωτικά ιδρύματα ή χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς της Ελλάδας ή του εξωτερικού, αποκλειστικά για τη χρηματοδότηση επενδύσεων και για τη χρηματοδότηση χρεών τους, εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι τασσόμενες προϋποθέσεις, ήτοι το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης της δημόσιας πίστης του ΟΤΑ να μην υπερβαίνει το 20% των ετήσιων τακτικών του εσόδων και το συνολικό του χρέος (μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις) να μην υπερβαίνει συγκεκριμένο ποσοστό των συνολικών του εσόδων, το οποίο καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών. Η παράγραφος 2 του ιδίου άρθρου ορίζει ότι, κατά τα λοιπά ισχύουν, οι διατάξεις του άρθρου 176 Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν. Επιπλέον, οι διατάξεις του επόμενου άρθρου 265, ορίζουν άλλες προϋποθέσεις και όρους δανεισμού, που αφορούν ιδίως στις περιφέρειες και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου αυτών.

Με ειδικότερες, κατά καιρούς, διατάξεις, μπορεί να καθορίζονται άλλες προϋποθέσεις ή να επιτρέπεται η συνομολόγηση δανείων για άλλους σκοπούς, πλην των προαναφερόμενων, όπως είναι οι πρόσφατες ρυθμίσεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 2 του ν.4038/2012. 

Ειδικότερα, η παρ. 1 ορίζει ότι δεν ισχύουν οι προϋποθέσεις της παρ. 1 του άρθρου 264 του ν. 3852/2010, όταν το δάνειο αφορά στη χρηματοδότηση των χρεών των δήμων και των περιφερειών, που έχουν προκύψει έως την 31η Δεκεμβρίου 2011, και προέρχονται από πάσης φύσεως δαπάνες, ενώ η παρ. 2 παρέχει τη δυνατότητα στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού, που δεν μπορούν να ισοσκελίσουν τους προϋπολογισμούς τους, να εγγράψουν στο σκέλος των εσόδων τους και στον Κ.Α. που αφορά στα δάνεια, το ποσό που αντιστοιχεί σε χρέη τους που έχουν προκύψει έως την 31η Δεκεμβρίου 2011. Το ποσό δε αυτό θα καλυφθεί από δάνειο που θα συνομολογήσουν οι δήμοι και οι περιφέρειες με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή με άλλα πιστωτικά ιδρύματα.

Οι προαναφερθείσες διατάξεις δεν καθορίζουν τη διαδικασία επιλογής του πιστωτικού ιδρύματος ή του χρηματοπιστωτικού οργανισμού, με το οποίο θα συνομολογήσει ο ΟΤΑ το δάνειο. Περαιτέρω, οι σχετικές δανειακές συμβάσεις, εξαιρούνται μεν του ρυθμιστικού πεδίου της Οδηγίας 2004/18/ΕΚ «περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης δημόσιων συμβάσεων έργων, προμηθειών και υπηρεσιών», υπόκεινται όμως πριν από τη σύναψή τους, στον εκ του Συντάγματος και των εκτελεστικών του νόμων απορρέοντα προσυμβατικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελεγκτικό Συνέδριο.

Όπως έχει κριθεί από το Ελεγκτικό Συνέδριο (Αποφ. Τμήμ. Μειζ. Σύνθ. 552/2012, 1284/2011 και 3036/2011), ο δήμος ή η περιφέρεια, ως δημόσια Αρχή, υποχρεούται κατά τη διαδικασία σύναψης δανειακών συμβάσεων να τηρεί τις θεμελιώδεις αρχές της ίσης μεταχείρισης, της απαγόρευσης των διακρίσεων, του υγιούς και ανόθευτου ανταγωνισμού, καθώς και την εξ αυτών απορρέουσα υποχρέωση διαφάνειας, η οποία ειδικότερα συνίσταται στη διασφάλιση προς όφελος όλων των ενδεχόμενων αναδόχων επαρκούς βαθμού δημοσιότητας, ώστε να επιτυγχάνεται τόσο το άνοιγμα της αγοράς υπηρεσιών στον ανταγωνισμό, όσο και ο έλεγχος του αμερόληπτου χαρακτήρα της διαδικασίας ανάθεσης που ακολουθείται. Ως εκ τούτου, κατά την εξέταση σχετικών υποθέσεων από τους σχηματισμούς του Ελεγκτικού Συνεδρίου, λαμβάνονται υπόψη και αξιολογούνται όλες οι επιμέρους περιστάσεις, οι ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά της κάθε συγκεκριμένης σύμβασης δανείου, που πρόκειται να συναφθεί, όπως οι επικρατούσες συνθήκες του εν γένει οικονομικού περιβάλλοντος και η ανταπόκριση των πιστωτικών ιδρυμάτων και των χρηματοπιστωτικών οργανισμών να χορηγήσουν δάνεια σε συνάρτηση με την πιστοληπτική ικανότητα της χρηματοδοτούμενης οικονομικής μονάδας και του ενδεχόμενου πιστωτικού κινδύνου, το ύψος του δανείου, το οποίο προτίθεται ο δήμος ή η περιφέρεια να ζητήσει, η γεωγραφική θέση του τόπου εκτέλεσης της σύμβασης, το πλήθος των τραπεζικών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στα γεωγραφικά όρια του συγκεκριμένου οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης και είναι πιθανό να εκδηλώσουν ενδιαφέρον για τη χορήγηση του δανείου, οι συνήθεις πρακτικές του τραπεζικού τομέα κλπ.

Την παρούσα εγκύκλιο, την οποία μπορείτε να αναζητήσετε και στο διαδικτυακό τόπο του Υπουργείου μας, στη διεύθυνση www.ypes.gr / Το Υπουργείο/ Εγκύκλιοι – Αποφάσεις, παρακαλούμε να την γνωστοποιήσετε άμεσα στους δήμους, τις περιφέρειες και τα νομικά πρόσωπα αυτών, χωρικής αρμοδιότητάς σας, για ενημέρωσή τους και πιστή εφαρμογή όταν συντρέχει περίπτωση.

Ο Γενικός Διευθυντής

Θ. Οικονόμου