«Βιβλιαράκι» οδηγιών (ενημερωμένο) φορολογικής δήλωσης 2022

ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΑΜΕΣΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗΣ ΔΙΑΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΩΝ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΦΑΡΜΟΓΩΝ

Οδηγίες για τη Συμπλήρωση της Δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων Φορολογικού Έτους 2022

Πρώτη έκδοση: 30 Μαρτίου 2023
Τελευταία ενημέρωση: 16 Μαΐου 2023 (με μπλε χρώμα οι τροποποιήσεις - αφορά κωδικούς 727-728)

Πρόλογος

Αγαπητή κυρία, Αγαπητέ κύριε,
Η υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος αποτελεί έμπρακτη απόδειξη υπευθυνότητας και αλληλεγγύης απέναντι στο κοινωνικό σύνολο, προς όφελος της εθνικής οικονομίας.
Συνεπείς στη δέσμευσή μας, ξεκινάμε και φέτος έγκαιρα τη διαδικασία υποβολής των δηλώσεων.
Ταυτόχρονα, επιδιώκοντας τη διαρκή βελτίωση των υπηρεσιών μας, έχουμε προχωρήσει σε καινοτομίες και διευκολύνσεις στη διαδικασία υποβολής της δήλωσης.
Το κείμενο που ακολουθεί, παρέχει αναλυτικές οδηγίες για την ορθή συμπλήρωση και υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2022.
Για οποιαδήποτε περαιτέρω πληροφορία ή διευκρίνιση, μπορείτε να απευθυνθείτε τηλεφωνικά στο Κέντρο Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων της ΑΑΔΕ.
Σας ευχαριστούμε για το χρόνο και τη συνεργασία σας.

Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων
Γιώργος Ι. Πιτσιλής
 
ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

1. ΠΟΙΟΙ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗ ΝΑ ΥΠΟΒΑΛΛΟΥΝ ΔΗΛΩΣΗ

Υποχρέωση να υποβάλλει φορολογική δήλωση (έντυπο Ε1), έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, εφόσον έχει την φορολογική κατοικία του στην Ελλάδα, έχει συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του, ανεξάρτητα από το αν είναι εξαρτώμενο μέλος ή όχι και εφόσον αποκτά πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα.
Οι κάτοικοι εξωτερικού είναι υπόχρεοι για υποβολή δήλωσης μόνο όταν αποκτούν πραγματικό εισόδημα φορολογούμενο με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλίμακας ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενο από πηγές Ελλάδος.
Στη δήλωση συμπληρώνονται υποχρεωτικά όλα τα εισοδήματα ανεξάρτητα από τον τρόπο φορολόγησής τους, καθώς και τα απαλλασσόμενα από τον φόρο. Σε κάθε περίπτωση παρακράτησης φόρου ακόμη και στην περίπτωση αυτοτελώς ή με ειδικό τρόπο φορολογούμενων εισοδημάτων, συμπληρώνεται και ο παρακρατηθείς ή αποδοθείς, κατά περίπτωση, φόρος.

2. ΠΩΣ ΔΗΛΩΝΕΤΑΙ TO ΕΙΣΟΔΗΜΑ

2.1. Οι σύζυγοι υποχρεούνται να υποβάλλουν κοινή δήλωση για τα εισοδήματά τους, εφόσον υφίσταται έγγαμη σχέση κατά το χρόνο υποβολής της δήλωσης, στα οποία ο φόρος, τα τέλη και οι εισφορές που αναλογούν υπολογίζονται χωριστά στο εισόδημα καθενός συζύγου. Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι ο σύζυγος και για τα εισοδήματα της συζύγου του.

2.2. Κοινή δήλωση δύνανται να υποβάλουν και τα πρόσωπα που έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης στην περίπτωση που ενημερώσουν το Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. με δήλωση μεταβολής. Στην περίπτωση αυτή έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους. Υπόχρεος υποβολής δήλωσης είναι το μέρος συμφώνου συμβίωσης, το οποίο δηλώνεται ως υπόχρεος, και για τα εισοδήματα του άλλου μέρους συμφώνου συμβίωσης.

2.3. Από το φορολογικό έτος 2018 και εφεξής δίδεται η δυνατότητα στους συζύγους για την υποβολή χωριστών δηλώσεων, εφόσον ο ένας τουλάχιστον εκ των συζύγων έχει προβεί σε ανέκκλητη δήλωση- γνωστοποίηση της επιλογής για υποβολή χωριστής δήλωσης, στην ειδική ηλεκτρονική εφαρμογή στο διαδικτυακό τόπο www.aade.gr μέχρι την 28η Φεβρουαρίου εκάστου έτους (σχετ. η Α.1017/2019 Απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ). Η δήλωση-γνωστοποίηση αφορά μόνο το τρέχον έτος και πρέπει να επικαιροποιείται κάθε έτος, αν οι σύζυγοι εξακολουθούν να επιθυμούν να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις. Αν κανείς από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει την υποβολή χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, τότε οι σύζυγοι υποβάλλουν κοινή δήλωση. 
 
2.4. Οι σύζυγοι ή τα μέρη συμφώνου συμβίωσης υποβάλλουν υποχρεωτικά χωριστή φορολογική δήλωση, ο καθένας για τα εισοδήματά του, στις ακόλουθες περιπτώσεις:
- Έχει διακοπεί η έγγαμη συμβίωση ή έχει λυθεί το σύμφωνο συμβίωσης κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης. Για τη διακοπή της έγγαμης συμβίωσης ή τη λύση του συμφώνου συμβίωσης το βάρος της απόδειξης φέρει ο φορολογούμενος.
- Όταν ο ένας από τους δύο συζύγους ή ένα από τα δύο μέρη συμφώνου συμβίωσης είναι σε κατάσταση πτώχευσης ή έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.

2.5. Επίσης, υποχρέωση για την υποβολή της δήλωσης έχουν:
- Ο γονέας ή το μέρος συμφώνου που ασκεί τη γονική μέριμνα για τα εισοδήματα των ανήλικων τέκνων, με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παρ 4 του άρθρου 11 του ΚΦΕ.
- Ο κηδεμόνας ή ο προσωρινός διαχειριστής ή ο σύνδικος πτώχευσης ή ο μεσεγγυούχος ή ο δικαστικός εκκαθαριστής για περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομιάς, επιδικίας, πτώχευσης, μεσεγγύησης ή δικαστικής εκκαθάρισης κληρονομιάς, αντίστοιχα.
- Ο επίτροπος ή ο κηδεμόνας ή ο δικαστικός συμπαραστάτης, στις περιπτώσεις, αντίστοιχα, ανηλίκων ή αυτών που έχουν υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
- Οι κληρονόμοι του φορολογουμένου για το συνολικό εισόδημά του μέχρι την ημέρα του θανάτου του.

3. ΠΩΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ Η ΔΗΛΩΣΗ

3.1. Οι ετήσιες δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2022, των υπόχρεων του άρθρου 67 του ΚΦΕ υποβάλλονται υποχρεωτικά, με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου και συγκεκριμένα με τη χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας Υποβολής Δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων της ΑΑΔΕ, μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE μέχρι την 30η Ιουνίου 2023. Τα παραπάνω ισχύουν για δηλώσεις που υποβάλλονται είτε από τους ίδιους τους φορολογούμενους με τους δικούς τους κωδικούς πρόσβασης, είτε από εξουσιοδοτημένο λογιστή - φοροτεχνικό με τους προσωπικούς του κωδικούς πρόσβασης. Η εξουσιοδότηση προς τον φοροτεχνικό - λογιστή - λογιστικό γραφείο αφορά στη διαχείριση των εντύπων Ε1, Ε2 και Ε3 και πραγματοποιείται διαδικτυακά στην εφαρμογή μέσω της διαχείρισης εξουσιοδοτήσεων του λογαριασμού του φορολογούμενου, μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 93 ν. 4764/2020, σε περίπτωση που λογιστής φοροτεχνικός βεβαιωμένα πάσχει από κορωνοϊό COVID-19 και εξαιτίας αυτού έχει νοσηλευτεί σε δημόσιο νοσοκομείο που παρέχει νοσηλεία για κορωνοϊό COVID-19, όπως αυτό αποδεικνύεται από τη σχετική βεβαίωση του εν λόγω νοσοκομείου, οι προθεσμίες υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος του ιδίου και των εντολέων πελατών του που λήγουν σε ημερομηνίες που συμπίπτουν με τη διάρκεια της νοσηλείας του, παρατείνονται μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα που ακολουθεί τον μήνα του εξιτηρίου. Η εν λόγω ρύθμιση ισχύει για τους εντολείς πελάτες για τους οποίους ο λογιστής φοροτεχνικός αποδεδειγμένα έχει εξουσιοδοτηθεί myAADE με τον ανωτέρω αναφερόμενο τρόπο, κατά τον προηγούμενο μήνα της ημερομηνίας εισαγωγής του στο νοσοκομείο και παραμένει εξουσιοδοτημένος, σύμφωνα με τα στοιχεία της σχετικής εξουσιοδότησης. Σε περίπτωση θανάτου λογιστή φοροτεχνικού λόγω κορωνοϊού COVID-19, οι ως άνω προθεσμίες παρατείνονται μέχρι την εξουσιοδότηση του εντολέα πελάτη του σε άλλον λογιστή φοροτεχνικό και σε κάθε περίπτωση όχι πέραν των τριών μηνών από την ημερομηνία θανάτου. Στις συγκεκριμένες περιπτώσεις η δήλωση φορολογίας εισοδήματος υποβάλλεται εντός των νέων προθεσμιών στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση) είτε μέσω της πλατφόρμας "Τα Αιτήματά μου" στην ψηφιακή πύλη myAADE, είτε με αποστολή με φυσικό φάκελο, ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς, χωρίς επιβολή προστίμου και υπολογισμό τόκων.

3.2. Οι δηλώσεις που, κατ' εξαίρεση, δεν υποβάλλονται με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE, κατά τα αναφερόμενα ανωτέρω, υποβάλλονται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφες δηλώσεις) είτε με αποστολή αιτήματος μέσω της εφαρμογής "Τα Αιτήματά μου" στην ψηφιακή πύλη myAADE (myaade.gov.gr) σύμφωνα με την υπό στοιχεία Α.1054/2022 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ, στο οποίο επισυνάπτεται αρχείο σάρωσης (scan) του εντύπου Ε1 της δήλωσης και των συνυποβαλλόμενων εντύπων (συμπληρωμένων), των συνοδευτικών δικαιολογητικών και λοιπών εγγράφων είτε με αποστολή των ανωτέρω με φυσικό φάκελο, ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς. Τα στοιχεία επικοινωνίας των Δ.Ο.Υ. είναι αναρτημένα στην ιστοσελίδα της ΑΑΔΕ στο διαδίκτυο (www.aade.gr/menoy/aade/epikoinonia>Στοιχεία Επικοινωνίας Υπηρεσιών ΑΑΔΕ για ραντεβού). Ως ημερομηνία υποβολής των δηλώσεων που υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ. θεωρείται είτε η ημερομηνία αποστολής του αιτήματος στην εφαρμογή "Τα Αιτήματά μου" και η υποβολή της δήλωσης λαμβάνεται ως εμπρόθεσμη, εφόσον το αίτημα καταχωρηθεί στην εφαρμογή μέχρι το πέρας της τελευταίας ημέρας της καταληκτικής προθεσμίας υποβολής, είτε η ημερομηνία αποστολής του φυσικού φακέλου που προκύπτει από τη σφραγίδα του Ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς. Το αποδεικτικό του ταχυδρομείου ή της υπηρεσίας ταχυμεταφοράς, αποτελεί αποδεικτικό υποβολής της δήλωσης και υπέχει θέση απόδειξης παραλαβής εκ μέρους του αποδέκτη.
Επίσης, είναι δυνατή η υποβολή των ανωτέρω δηλώσεων με κατάθεση στο γραφείο πρωτοκόλλου της Δ.Ο.Υ. Μέσω της εφαρμογής «τα Ραντεβού μου» στην ψηφιακή πύλη myAADE παρέχεται η δυνατότητα προγραμματισμού ραντεβού για την υποβολή των δηλώσεων.

3.3. Οι δηλώσεις των αποβιωσάντων, για τα εισοδήματα που απέκτησαν μέχρι τη χρονολογία του θανάτου τους, υποβάλλονται από τους νόμιμους κληρονόμους τους (περ. γ , παρ. 5, άρθ. 67 του ΚΦΕ), στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση) με τους ανωτέρω αναφερόμενους τρόπους, εμπρόθεσμα έως 31.12.2023. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται ενημέρωση του Τμήματος ή του Γραφείου Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ. του αποβιώσαντος, με βάση τη διαδικασία που ορίζεται στην ΠΟΛ.1006/2013 (Β'19) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, πριν από την υποβολή της δήλωσης με την ημερομηνία θανάτου και τα στοιχεία των νόμιμων κληρονόμων/εγγυτέρων συγγενών, με την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών.

3.4. Οι δηλώσεις με επιφύλαξη υποβάλλονται με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE και εντός χρονικού διαστήματος 30 ημερών από την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης οφείλουν οι φορολογούμενοι να προσκομίσουν στη Δ.Ο.Υ. τα απαραίτητα δικαιολογητικά, τα οποία αποδεικνύουν τους ισχυρισμούς τους και τον λόγο της επιφύλαξης, προκειμένου να εκκαθαριστούν οι δηλώσεις και να εκδοθούν οι πράξεις διοικητικού προσδιορισμού φόρου από τη Δ.Ο.Υ. εντός της προβλεπόμενης από το άρθρο 20 παρ. 1 του ΚΦΔ, προθεσμίας των 90 ημερών από την υποβολή της δήλωσης. Σε περίπτωση που τα απαιτούμενα δικαιολογητικά δεν προσκομιστούν εντός της προαναφερθείσας προθεσμίας των 30 ημερών, οι δηλώσεις εκκαθαρίζονται, χωρίς να ληφθεί υπόψη η επιφύλαξη, δεδομένου ότι, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 20 του ΚΦΔ, η επιφύλαξη δεν συνεπάγεται την αναστολή της είσπραξης του φόρου.

3.5. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής με τη χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE, λόγω αποδεδειγμένης τεχνικής αδυναμίας που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί από την Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ. ή εφόσον κρίνεται από τον αρμόδιο Προϊστάμενο Δ.Ο.Υ. σε εξαιρετικές περιπτώσεις ότι συντρέχει αντικειμενική και πραγματική αδυναμία υποβολής της δήλωσης με τον ανωτέρω τρόπο, επιτρέπεται να υποβληθεί αυτή σε στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση) με τους ανωτέρω αναφερόμενους τρόπους.

3.6. Οι εκπρόθεσμες αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2022 υποβάλλονται ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου. Εάν η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί χειρόγραφα, τότε και η εμπρόθεσμη ή εκπρόθεσμη τροποποιητική δήλωση υποβάλλεται επίσης χειρόγραφα.

3.7. Οι εκπρόθεσμες αρχικές και τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος φορολογικών ετών 2017 και έπειτα, υποβάλλονται υποχρεωτικά με τη χρήση της ανωτέρω διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE. Οι τροποποιητικές δηλώσεις για αναδρομικά ποσά μισθών, συντάξεων, επιδομάτων και λοιπών αναδρομικών ποσών φορολογικού έτους 2015 και επόμενων, τα οποία καταβλήθηκαν από το φορολογικό έτος 2017 και επόμενα και για την καταβολή των οποίων αποστέλλεται σχετική πληροφορία στη φορολογική διοίκηση από τον καταβάλλοντα αυτά, υποβάλλονται κατ' εξαίρεση με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας Υποβολής Δηλώσεων Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE.

3.8. Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση που φορολογικός κάτοικος Ελλάδας μετέφερε την κατοικία του στο εξωτερικό εντός του 2022, η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα καθ' όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους και το αργότερο έως τις 31.12.2023, σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 67 ΚΦΕ.
 
4. ΠΟΥ ΥΠΟΒΑΛΛΕΤΑΙ Η ΔΗΛΩΣΗ

4.1. Η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. στη χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η τελευταία δηλωθείσα στο Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ., διεύθυνση κατοικίας ή κύριας διαμονής του φορολογούμενου. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος ασκεί ατομικά, επιχειρηματική δραστηριότητα θα υποβληθεί στη Δ.Ο.Υ. στην χωρική αρμοδιότητα της οποίας βρίσκεται η τελευταία δηλωθείσα στο Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ. διεύθυνση της έδρας της επιχείρησης κατά τον χρόνο υποβολής της δήλωσης.

4.2. Όσοι φορολογούμενοι συμμετέχουν σε προσωπικές εταιρείες, ΕΠΕ, κοινωνίες, κοινοπραξίες, κ.λπ. τη δήλωσή τους θα την υποβάλλουν στη Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας που βρίσκεται η κατοικία τους και όχι στη Δ.Ο.Υ. της περιφέρειας που βρίσκεται η έδρα της εταιρείας, κοινωνίας, κοινοπραξίας κ.λπ.

4.3. Σε περίπτωση που έχει διακοπεί η άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. της τελευταίας δηλωθείσας στο Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης κατοικίας ή κύριας διαμονής του φορολογούμενου.

4.4. Για φορολογικούς κατοίκους αλλοδαπής που έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης στην Ελλάδα και έχουν ορίσει φορολογικό εκπρόσωπο, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8 του ΚΦΔ και στην υπό στοιχεία ΠΟΛ.1283/2013 απόφαση ΓΔΔΕ, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, εάν ο φορολογικός εκπρόσωπος που έχουν ορίσει υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. της περιοχής του νομού Αττικής.
Σε περίπτωση που ο φορολογικός εκπρόσωπος που έχουν ορίσει υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε Δ.Ο.Υ. εκτός της περιοχής του νομού Αττικής, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. της πρωτεύουσας του νομού.
Σε περίπτωση που ο φορολογικός εκπρόσωπος υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε Δ.Ο.Υ. των νομών Δωδεκανήσου και Κυκλάδων, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. στην οποία υπάγεται. Αν λειτουργούν σε κάποια πρωτεύουσα νομού περισσότερες Δ.Ο.Υ., η δήλωση υποβάλλεται στην Α' Δ.Ο.Υ. της πρωτεύουσας αυτού του νομού, εκτός του νομού Θεσσαλονίκης, όπου η δήλωση υποβάλλεται στη Δ' Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης.
Για κατοίκους αλλοδαπής, που διαθέτουν ταχυδρομική διεύθυνση στην Ελλάδα όπου διαμένουν προσωρινά και έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος στην Ελλάδα, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού, εάν η διεύθυνση του φυσικού προσώπου κατοίκου αλλοδαπής υπάγεται ως προς τη φορολογία εισοδήματος σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. της περιοχής του Νομού Αττικής. Σε περίπτωση που η διεύθυνση προσωρινής διαμονής, του φυσικού προσώπου κατοίκου αλλοδαπής υπάγεται σε οποιαδήποτε Δ.Ο.Υ. εκτός της περιοχής του Νομού Αττικής, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. της πρωτεύουσας του Νομού.
Σε περίπτωση που η διεύθυνση προσωρινής διαμονής του φυσικού προσώπου κατοίκου αλλοδαπής υπάγεται σε Δ.Ο.Υ. των νομών Κυκλάδων και Δωδεκανήσου, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. στην οποία υπάγεται.
Αν λειτουργούν σε κάποια πρωτεύουσα νομού περισσότερες Δ.Ο.Υ., η δήλωση υποβάλλεται στην Α' Δ.Ο.Υ. της πρωτεύουσας αυτού του νομού, εκτός του νομού Θεσσαλονίκης, όπου η δήλωση υποβάλλεται στη Δ' Δ.Ο.Υ. Θεσσαλονίκης.

4.5. Σε περίπτωση υποβολής των δηλώσεων από κληρονόμους θανόντος ή από κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομίας, ή από δικαστικό εκκαθαριστή κληρονομιάς, η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. στην χωρική αρμοδιότητα της οποίας κατοικούσε ο κληρονομούμενος ή βρισκόταν η έδρα της επιχειρηματικής - επαγγελματικής του εγκατάστασης πριν από τον θάνατό του.

4.6. Σε περίπτωση συζύγων/μερών συμφώνου συμβίωσης που υπάγονται σε διαφορετική Δ.Ο.Υ., η δήλωση υποβάλλεται στη Δ.Ο.Υ. στην οποία υποβάλλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος ο σύζυγος/το μέρος συμφώνου συμβίωσης, το οποίο δηλώνεται ως υπόχρεος.

4.7. Ο φορολογούμενος συμπληρώνει τα πεδία του Πίνακα 1 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος (έντυπο Ε1) με τα στοιχεία του ήδη ορισθέντος φορολογικού εκπροσώπου του στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι στις περιπτώσεις ορισμού φορολογικού εκπροσώπου δε μετατίθεται η υποχρέωση του φυσικού προσώπου φορολογικού κατοίκου αλλοδαπής για υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, στον εκπρόσωπο (ΠΟΛ.1283/2013). Επισημαίνεται ότι τα φυσικά πρόσωπα φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής που έχουν επικαιροποιήσει τα στοιχεία τους σύμφωνα με τα οριζόμενα στις Α.1025/2022 και Α.1042/2023 Αποφάσεις του Διοικητή της ΑΑΔΕ, μπορούν να υποβάλλουν τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματός τους, ακόμη και στην περίπτωση που δεν διαθέτουν ταχυδρομική διεύθυνση στην Ελλάδα και δεν έχουν ορίσει φορολογικό εκπρόσωπο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 8 του ΚΦΔ και της ΠΟΛ.1283/2013, καθώς η υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος ως ουσιαστική φορολογική υποχρέωση που απορρέει από τις διατάξεις του άρθρου 67 του ΚΦΕ εκπληρώνεται από τους ίδιους (Ε.2010/2023).

4.8. Οι φορολογούμενοι υποχρεούνται να ενημερώνουν το Τμήμα Διοικητικής και Μηχανογραφικής Υποστήριξης της Δ.Ο.Υ. της κατοικίας για οποιαδήποτε μεταβολή στη Διεύθυνση κατοικίας, οικογενειακής κατάστασης κλπ. Ειδικά για οποιαδήποτε μεταβολή στη διεύθυνση του τόπου άσκησης της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας, αυτή θα πρέπει να πραγματοποιείται εντός τριάντα (30) ημερών.

5. ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΣΥΖΥΓΩΝ - ΑΝΗΛΙΚΩΝ - ΕΝΗΛΙΚΩΝ ΑΓΑΜΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

5.1. Τα ανήλικα τέκνα είναι εξαρτώμενα μέλη των γονέων τους εφόσον το εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ και εφόσον συνοικούν με αυτούς ή όταν παρουσιάζουν αναπηρία τουλάχιστον 67% και το εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 6.000 ευρώ μη υπολογιζόμενου του ποσού της διατροφής, του εξωιδρυματικού επιδόματος ή προνοιακών επιδομάτων αναπηρίας. Στην περίπτωση αυτή το εισόδημά τους δηλώνεται και φορολογείται στο όνομα του γονέα που έχει τη γονική μέριμνα και σε κάθε περίπτωση στο όνομα του συζύγου, ο οποίος θεωρείται καταρχήν υπόχρεος για την υποβολή της δήλωσης. Σε περίπτωση που αυτός έχει χάσει τη γονική μέριμνα, προστίθεται στο εισόδημα του άλλου γονέα και φορολογείται στο όνομά του.

5.2. Κατ' εξαίρεση, φορολογείται χωριστά το εισόδημα του ανήλικου άγαμου παιδιού ανεξαρτήτως ποσού εφόσον προέρχεται:
α) από την παροχή της προσωπικής του εργασίας,
β) από σύνταξη λόγω θανάτου του πατέρα ή της μητέρας του.

5.3. Στην περίπτωση που το ανήλικο άγαμο τέκνο υποβάλλει ξεχωριστή φορολογική δήλωση για μια ή και για τις δύο από τις παραπάνω περιπτώσεις και παράλληλα αποκτά και εισοδήματα άλλης κατηγορίας, όπως πχ. εισοδήματα από ακίνητα, αυτά αναγράφονται στη δήλωση του υπόχρεου γονέα.

5.4. Αντίθετα, τα ενήλικα τέκνα που πληρούν τις προϋποθέσεις της περίπτωσης β' της παρ.1 του άρθρου 11 ΚΦΕ είναι εξαρτώμενα μέλη εφόσον το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσόν των 3.000 ευρώ, ενώ τα ενήλικα τέκνα που πληρούν τις προϋποθέσεις της περίπτωσης γ' της παρ. 1 του άρθρου 11 ΚΦΕ εφόσον το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσόν των 6.000 ευρώ. Σε κάθε όμως περίπτωση τα ενήλικα τέκνα που αποκτούν εισόδημα υποβάλλουν χωριστή φορολογική δήλωση σύμφωνα με το άρθρο 67 παρ. 1 του ΚΦΕ.

5.5. Σε περίπτωση υποβολής εντύπου Ε3 για ανήλικο τέκνο, του οποίου τα εισοδήματα φορολογούνται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4 του άρθρου 11 του ΚΦΕ, δηλαδή στο όνομα του γονέα που ασκεί τη γονική μέριμνα, η δήλωση του γονέα με το Ε3 του ανηλίκου υποβάλλεται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση) με τους προβλεπόμενους τρόπους.

5.6. Στις περιπτώσεις χωριστών δηλώσεων θα δηλώνονται στον πίνακα 8 ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους τα τέκνα που προέρχονται από τον κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα του καθένα εξ αυτών. Το ίδιο ισχύει και κατά τη λύση της έγγαμης σχέσης ή του συμφώνου συμβίωσης, όπου τα τέκνα θεωρείται ότι βαρύνουν και τους δύο γονείς, οι οποίοι δικαιούνται την μείωση του φόρου του άρθρου 16 του ΚΦΕ, υπό την προϋπόθεση ότι είναι μισθωτοί ή συνταξιούχοι ή κατ' επάγγελμα αγρότες και το αγροτικό εισόδημά τους είναι μεγαλύτερο από το 50% του συνολικού εισοδήματός τους (Ε.2103/2021 εγκύκλιος).

6. ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΒΟΛΗ ΤΗΣ ΟΦΕΙΛΗΣ

6.1. Από την εκκαθάριση της δήλωσης μπορεί να προκύψει υποχρέωση καταβολής (χρεωστικό υπόλοιπο) ή δικαίωμα επιστροφής φόρου (πιστωτικό υπόλοιπο). Η καταβολή του φόρου εισοδήματος των φυσικών προσώπων του φορολογικού έτους 2022 πραγματοποιείται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου 2023 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επτά (7) επόμενων μηνών. Όταν ο φόρος που οφείλεται με βάση την εμπρόθεσμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων φορολογικού έτους 2022, καταβληθεί εφάπαξ εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας για την καταβολή της πρώτης δόσης δηλαδή μέχρι την 31η Ιουλίου 2023, παρέχεται στο συνολικό ποσό του φόρου και των λοιπών συμβεβαιούμενων με αυτόν οφειλών έκπτωση τρία τοις εκατό (3%). Στις περιπτώσεις που η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα, είτε στη Δ.Ο.Υ., είτε με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE και καλείται ο φορολογούμενος για έλεγχο δικαιολογητικών και η δήλωση εκκαθαρίζεται από τη Δ.Ο.Υ. μετά την καταληκτική ημερομηνία της πρώτης δόσης, ο φόρος καταβάλλεται σε οκτώ (8) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, σύμφωνα με την παρ. 86 του άρθρου 72 του ΚΦΕ. Αν ο φόρος στην περίπτωση αυτή εξοφληθεί εφάπαξ εντός της προθεσμίας της πρώτης δόσης, παρέχεται η έκπτωση 3% της ανωτέρω διάταξης.

6.2. Η καταβολή του φόρου που προσδιορίζεται από δηλώσεις φορολογούμενων που συμμετέχουν σε νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν απλογραφικά βιβλία, οι οποίοι μπορούν να υποβάλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος μέχρι το πρώτο δεκαπενθήμερο του επόμενου μήνα από τη λήξη της προθεσμίας υποβολής της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος νομικών προσώπων και νομικών οντοτήτων, γίνεται σε έξι (6) ισόποσες μηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Σεπτεμβρίου 2023 και η καθεμία από τις επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των πέντε επόμενων μηνών.

6.3. Ο φόρος του άρθρου 5Β του ΚΦΕ, για το εισόδημα που προκύπτει στην αλλοδαπή, καταβάλλεται σε μία (1) δόση μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μηνός Ιουλίου εκάστου έτους και δε συμψηφίζεται με άλλες φορολογικές υποχρεώσεις ή τυχόν πιστωτικά υπόλοιπα του προσώπου που έχει υπαχθεί στις συγκεκριμένες διατάξεις. Με την καταβολή του φόρου αυτού εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση του φυσικού προσώπου για το εισόδημα αυτό.

6.4. Στις περιπτώσεις που η δήλωση υποβάλλεται εμπρόθεσμα με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE και ο φορολογούμενος καλείται για έλεγχο δικαιολογητικών στη Δ.Ο.Υ., τα δικαιολογητικά προσκομίζονται εντός προθεσμίας δεκαπέντε ημερών από την ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της δήλωσης και λήψης του μηνύματος με το οποίο καλείται για έλεγχο. Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής η Δ.Ο.Υ. εκκαθαρίζει τις εν λόγω δηλώσεις, με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της (άρθρο 32 παρ. 2 ΚΦΔ), αμελλητί και το αργότερο, εντός τριάντα (30) ημερών από την παρέλευση της ως άνω προθεσμίας.

6.5. Από το φορολογικό έτος 2018 και μετά στις περιπτώσεις κοινής δήλωσης συζύγων η βεβαίωση του φόρου ή η επιστροφή φόρου, κατά περίπτωση, αφορά τον κάθε σύζυγο χωριστά και δεν θα γίνεται συμψηφισμός μεταξύ χρεωστικού και πιστωτικού ποσού μεταξύ των συζύγων. Στις κοινές δηλώσεις συζύγων/ΜΣΣ η εκτύπωση των δύο (2) πράξεων προσδιορισμού φόρου (εκκαθαριστικά) πραγματοποιείται με τους κωδικούς πρόσβασης του καθενός συζύγου και σε περίπτωση που η σύζυγος/ΜΣΣ δεν διαθέτει κωδικούς πρόσβασης οι πράξεις προσδιορισμού φόρου θα εκτυπώνονται με τους κωδικούς του συζύγου/του άλλου ΜΣΣ. Στις πράξεις προσδιορισμού φόρου των κοινών δηλώσεων των έγγαμων αναφέρονται τα εισοδήματα και των δύο συζύγων/ΜΣΣ και διαφοροποιείται μεταξύ τους ο Πίνακας Γ της πράξης, στον οποίο αναγράφονται τα ποσά του κάθε συζύγου/ΜΣΣ χωριστά.

6.6. Η καταβολή του φόρου που προσδιορίζεται από δηλώσεις που υποβάλλονται καθ' όλη τη διάρκεια του φορολογικού έτους, γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του πρώτου μήνα του επόμενου έτους, ενώ για τις δηλώσεις αυτής της περίπτωσης που υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ. εμπρόθεσμα και η πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εκδίδεται το επόμενο έτος, η καταβολή γίνεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοση της πράξης διοικητικού προσδιορισμού φόρου.

6.7. Αν προκύψει πιστωτικό υπόλοιπο, εμφανίζεται μήνυμα που ενημερώνει για την υποχρέωση γνωστοποίησης του λογαριασμού πληρωμών στη Φορολογική Διοίκηση (του αριθμού ΙΒΑΝ) η οποία πραγματοποιείται με υποβολή ηλεκτρονικής Υπεύθυνης Δήλωσης του δικαιούχου στην ψηφιακή πύλη myAADE στην καρτέλα «Μητρώο & Επικοινωνία» της ΑΑΔΕ. Κατά την υποβολή της δήλωσης, μέσω υπερσύνδεσμου, δίνεται η δυνατότητα στον υπόχρεο να μεταβεί στην αντίστοιχη ηλεκτρονική εφαρμογή, ενώ ο/η σύζυγος/ΜΣΣ στην περίπτωση που με βάση την εκκαθάριση της κοινής τους δήλωσης δικαιούται επιστροφή φόρου, θα εισέλθει σε αυτήν, με τους δικούς του/ης κωδικούς πρόσβασης. Σε περίπτωση κοινού λογαριασμού αυτός δύναται να δηλώνεται από έως δύο δικαιούχους.

6.8. Δεν βεβαιώνεται το ποσό που οφείλεται με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου, εφόσον τούτο δεν υπερβαίνει τα τριάντα (30) ευρώ ανά σύζυγο (παρ. 1 άρθρου 18 ν. 3522/2006 ΦΕΚ 276 Α').

6.9. Δεν επιστρέφεται ποσό φόρου με βάση την πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου μικρότερο των πέντε (5) ευρώ ανά σύζυγο (παρ. 2 άρθρου 18 ν. 3522/2006).

7. ΠΛΗΡΩΜΗ ΟΦΕΙΛΩΝ ΠΡΟΣ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

7.1. Γίνεται στους φορείς είσπραξης που έχουν οριστεί με την αριθμ. πρωτ. Δ.Π.Δ.Α. Α.Α.Δ.Ε. Γ 1107473 ΕΞ 2017 (Β 2435/17.7.2017) Απόφαση του Διοικητή ΑΑΔΕ (πιστωτικά ιδρύματα και ΕΛ.ΤΑ., Τράπεζα της Ελλάδος, Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων), με τη χρήση του μοναδικού κωδικού, ο οποίος ονομάζεται «Ταυτότητα Οφειλής» (Τ.Ο.) και καταβάλλεται είτε το σύνολο, είτε μέρος της οφειλής ή των δόσεων αποπληρωμής αυτής. Ο εν λόγω κωδικός ακολουθεί την οφειλή μέχρι την εξόφλησή της.

7.2. Ο υπόχρεος, προκειμένου να καταβάλει τις οφειλές του, επιλέγει τον φορέα είσπραξης που επιθυμεί καθώς και τον τρόπο πληρωμής (πληρωμή σε κατάστημα ή χρήση των εναλλακτικών τρόπων πληρωμής που παρέχονται από τους φορείς είσπραξης όπως e-banking, ATM).

7.3. Οι ως άνω οριζόμενοι φορείς, δεν μπορούν να αρνηθούν την είσπραξη, εάν ο υπόχρεος προς καταβολή δεν τηρεί λογαριασμό σε αυτούς.

8. ΔΙΚΑΙΟΛΟΓΗΤΙΚΑ ΠΟΥ ΣΥΝΥΠΟΒΑΛΛΟΝΤΑΙ ME ΤΗ ΔΗΛΩΣΗ

8.1. Όλα τα δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται με την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος πρέπει να είναι διατυπωμένα στην Ελληνική γλώσσα. Αν ο εκδότης αυτών των δικαιολογητικών είναι αλλοδαπός, απαιτείται η επίσημη μετάφρασή τους στην Ελληνική γλώσσα. Για τα πρόσωπα, τις Υπηρεσίες και τους φορείς που διενεργούν μεταφράσεις, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ισχύουν τα αναφερόμενα στο αριθμ. Δ. ΟΡΓ. Δ 1087498 ΕΞ 2021/08.10.2021 έγγραφο της Διεύθυνσης Οργάνωσης.

8.2. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται σε κάθε περίπτωση καθορίζονται είτε απευθείας από διάταξη του νόμου, είτε από υπουργικές αποφάσεις, αποφάσεις του Διοικητή και διαταγές, καθώς και την απόφαση για τον τύπο και περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φορολογικού έτους 2022 (Α.1042/2023).

8.3. Εφόσον κάποια από τα δικαιολογητικά που ορίζονται με την Απόφαση για τον Τύπο και Περιεχόμενο της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων έχουν ήδη συνυποβληθεί με δηλώσεις προηγούμενων ετών στη Φορολογική Διοίκηση ή έχουν διαφυλαχθεί σε περίπτωση ηλεκτρονικής υποβολής ή υπάρχει διαθέσιμο ηλεκτρονικό αρχείο και δεν έχει επέλθει κάποια μεταβολή στα στοιχεία που αναγράφονται σ' αυτά, δεν απαιτείται έκδοση νέων δικαιολογητικών. Αρκεί να υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, στην οποία θα αναγράφεται το φορολογικό έτος που αφορούσε το κάθε συγκεκριμένο δικαιολογητικό που τυχόν υποβλήθηκε, ότι δεν έχει επέλθει μεταβολή στα στοιχεία που αναγράφονται σ' αυτό και με την προϋπόθεση ότι, αν το συγκεκριμένο δικαιολογητικό είναι ορισμένης χρονικής ισχύος, καλύπτει και το φορολογικό έτος 2022.

8.4. Σε περίπτωση υποβολής της δήλωσης με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE δεν συνυποβάλλονται δικαιολογητικά, αλλά αυτά φυλάσσονται από τον φορολογούμενο και παραδίδονται εφόσον ζητηθούν.

8.5. Για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των οποίων η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων και ζητούνται δικαιολογητικά, προσκομίζονται ή αποστέλλονται με τους προβλεπόμενους τρόπους μόνο τα δικαιολογητικά που αφορούν σε κωδικούς της δήλωσης για τους οποίους δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση. Εφόσον η αρχική δήλωση έχει υποβληθεί χειρόγραφα και η τροποποιητική δήλωση υποβάλλεται με τον ίδιο τρόπο.
 
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΠΙΝΑΚΑ 1: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ

Όλες οι ενδείξεις του Πίνακα 1 πρέπει να είναι συμπληρωμένες με ΚΕΦΑΛΑΙΑ γράμματα.

Στη δήλωση έχουν συμπληρωθεί από την υπηρεσία τα στοιχεία του υπόχρεου και της συζύγου. Εάν στην ήδη συμπληρωμένη δήλωση υπάρχουν λάθη στα στοιχεία αυτά ή δεν έχουν συμπληρωθεί τα στοιχεία της συζύγου/ΜΣΣ, πρέπει οπωσδήποτε να προχωρήσετε σε διόρθωση - συμπλήρωση στο Μητρώο της Δ.Ο.Υ. πριν την υποβολή της φορολογικής δήλωσης.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Τα στοιχεία του φορολογούμενου απαιτείται να είναι επικαιροποιημένα, καθόσον χρησιμοποιούνται και ως στοιχεία επικοινωνίας από τη Φορολογική Διοίκηση. Κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης με χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας για την επιβεβαίωση στοιχείων, υποχρεωτικά θα πρέπει ο υπόχρεος και η σύζυγος να έχουν ήδη επικαιροποίησει τα στοιχεία επικοινωνίας τους στο myAADE / Μητρώο & Επικοινωνία, εάν αυτά έχουν μεταβληθεί έως την υποβολή της δήλωσης του φορολογικού έτους 2022, κατά τα αναφερόμενα στην Α.1025/2022 απόφαση του Διοικητή της ΑΑΔΕ. Εάν δεν τα έχουν επικαιροποιήσει, μέσω συνδέσμου οδηγούνται στο myAADE για τη συμπλήρωση των στοιχείων επικοινωνίας.
Επισημαίνεται η ανάγκη να συμπληρώνεται ορθά η ηλεκτρονική διεύθυνση (e-mail) του φορολογούμενου, καθώς αυτή χρησιμοποιείται για την κοινοποίηση πράξεων σύμφωνα με το άρθρο 5 ΚΦΔ. Η κοινοποίηση που έχει πραγματοποιηθεί στη συγκεκριμένη διεύθυνση θεωρείται ότι έχει συντελεστεί νόμιμα με αποτέλεσμα να επιφέρει όλες τις συνέπειες που προβλέπονται από τον νόμο για τον φορολογούμενο.
Ειδικά, ο φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής υποχρεούται να επιβεβαιώσει και τη χώρα φορολογικής κατοικίας του, όπως αυτή είναι καταχωρημένη στα στοιχεία μητρώου/φυσικού προσώπου, καθώς χρησιμοποιείται για σκοπούς ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των κρατών. Επιπλέον, για τον ίδιο λόγο, συμπληρώνει υποχρεωτικά τον αριθμό φορολογικής ταυτοποίησης στην αλλοδαπή (ΑΦΤ). Αριθμός φορολογικής ταυτοποίησης μπορεί να είναι ο αντίστοιχος ΑΦΜ στην αλλοδαπή χώρα, ο αριθμός κοινωνικής ασφάλισης, ο αριθμός ταυτότητας ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο χρησιμοποιούν οι αλλοδαπές φορολογικές αρχές. Συμπληρώνει, επίσης, την πλήρη διεύθυνση κατοικίας του στην αλλοδαπή με λατινικούς χαρακτήρες στα αντίστοιχα πεδία. Εάν ως Α.Φ.Τ. χρησιμοποιείται ο αριθμός ταυτότητας ή ο αριθμός κοινωνικής ασφάλισης ή οποιοσδήποτε άλλος αριθμός ανάλογα με τα ισχύοντα σε κάθε χώρα και σε αυτόν περιέχονται και γράμματα, τότε συμπληρώνεται ο συγκεκριμένος αριθμός. Σε περίπτωση που στη χώρα φορολογικής κατοικίας δεν υπάρχει υποχρέωση απόκτησης Α.Φ.Τ. ή αριθμού κοινωνικής ασφάλισης το πεδίο καταχώρησης παραμένει κενό. Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν συμφωνεί με τη χώρα φορολογικής κατοικίας που εμφανίζεται στην επιβεβαίωση στοιχείων ή το πεδίο της χώρας φορολογικής κατοικίας είναι κενό, θα πρέπει να τροποποιήσει/ συμπληρώσει το σχετικό πεδίο. Οι παραπάνω φορολογούμενοι υποχρεούνται σε κάθε περίπτωση, εφόσον κληθούν, να προσκομίσουν το πιστοποιητικό φορολογικής κατοικίας (tax residence certificate) στην αρμόδια Δ.Ο.Υ., προκειμένου να αποδείξουν τη χώρα της φορολογικής τους κατοικίας.
Τα φυσικά πρόσωπα τα οποία αιτούνται μεταβολής της φορολογικής κατοικίας τους για το έτος 2022, ακολουθούν τη διαδικασία που ορίζεται στην ΠΟΛ.1201/2017 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ, ενώ για προγενέστερα του 2022 έτη, ακολουθούν τη διαδικασία της ΠΟΛ.1177/2014 εγκυκλίου, αλλά με τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στην ΠΟΛ.1201/2017 Απόφαση Διοικητή ΑΑΔΕ.
Το επώνυμο της συζύγου πρέπει να συμπληρώνεται όπως και στην ταυτότητα. Για τις γυναίκες σε χηρεία ή σε διάσταση ή διαζευγμένες που δεν έχουν ακόμη αλλάξει ταυτότητα, εάν στην ήδη συμπληρωμένη δήλωση υπάρχει το όνομα του συζύγου, πρέπει να αντικατασταθεί με το όνομα του πατέρα. Οι στρατιωτικοί, οι αστυνομικοί, οι λιμενικοί, οι πυροσβέστες που δεν συμπληρώνουν αριθμό αστυνομικής ταυτότητας, υποχρεούνται στη συμπλήρωσή της υπηρεσιακής ταυτότητας.
Σημειώνεται ότι οι έγγαμοι ή μέρη συμφώνου συμβίωσης φορολογούμενοι που υποβάλλουν κοινή δήλωση, θα πρέπει να συμπληρώσουν απαραίτητα το παραλληλόγραμμο με την ένδειξη "Αριθμός Φορολογικού Μητρώου Συζύγου/ΜΣΣ" με τον ΑΦΜ της συζύγου/ΜΣΣ, καθώς και τον ΑΜΚΑ της συζύγου/ΜΣΣ. Σε καμιά περίπτωση, δε θα γράφεται στο τετραγωνίδιο αυτό ο ΑΦΜ και ο ΑΜΚΑ του συζύγου, αλλά θα συμπληρώνεται μόνο με τον ΑΦΜ/ΑΜΚΑ της συζύγου/ΜΣΣ.
Επισημαίνεται ότι στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος αναγράφεται υποχρεωτικά ο ΑΜΚΑ του υπόχρεου και της συζύγου/ΜΣΣ με εξαίρεση τις περιπτώσεις που δεν υποχρεούνται σε απόκτηση ΑΜΚΑ.
Ωστόσο, εξαιρούνται οι υπόχρεοι, οι οποίοι, για λόγους που άπτονται ευαίσθητων προσωπικών τους δεδομένων, δεν επιθυμούν να γνωστοποιήσουν τον ΑΜΚΑ, ούτε για τους ίδιους, ούτε για τα εξαρτώμενα μέλη τους, καθώς και οι υπάλληλοι της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης Ευξείνου Πόντου.

ΠΡΟΣΟΧΗ: 1) Για τον υπόχρεο: η διεύθυνση άσκησης επιχειρηματικής δραστηριότητας συμπληρώνεται μόνο από όσους αποκτούν εισόδημα από αυτήν την κατηγορία, ενώ η διεύθυνση κατοικίας συμπληρώνεται υποχρεωτικά από όλους ανεξαιρέτως τους φορολογούμενους. 2) Για τη σύζυγο/ΜΣΣ: συμπληρώνεται κατά περίπτωση η διεύθυνση κατοικίας ή εφόσον ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα, η διεύθυνση στην οποία αυτή ασκείται.
Επιπλέον εάν είστε έγγαμος ή μέρος συμφώνου συμβίωσης πρέπει να επιλέξετε "X" πάνω στη λέξη "ΕΓΓΑΜΟΣ/ΜΣΣ". (Μην επιλέξετε "X" αν είστε διαζευγμένος ή βρίσκεστε σε χηρεία ή σε διάσταση). Επίσης, συμπληρώνονται τα στοιχεία του εκπροσώπου (κηδεμόνα, αντιπροσώπου, δικαστικού συμπαραστάτη, προσωρινού διαχειριστή ή συνδίκου πτώχευσης ή δικαστικού εκκαθαριστή, κ.λπ.) ή φορολογικού εκπροσώπου, εφόσον συντρέχει περίπτωση υποβολής δήλωσης για τα εισοδήματα:
α) Προσώπου που κατοικεί στην αλλοδαπή, έχει ορίσει φορολογικό εκπρόσωπο και αποκτά εισόδημα από πηγή που βρίσκεται στην Ελλάδα.
β) Ανηλίκου ή προσώπου που έχει υποβληθεί σε δικαστική συμπαράσταση.
γ) Προσώπου που απεβίωσε, για το οποίο η φορολογική δήλωση υποβάλλεται από τους κληρονόμους του.
δ) Σχολάζουσας κληρονομιάς.
ε) Από περιουσιακά στοιχεία που έχουν τεθεί υπό μεσεγγύηση, βρίσκονται σε κατάσταση επιδικίας ή αφορούν πτωχευτική περιουσία.
Επίσης, το παραλληλόγραμμο με την ένδειξη "Αριθμός Φορολογικού Μητρώου του Φορολογικού Εκπροσώπου" αφορά στον ΑΦΜ του εκπροσώπου και συμπληρώνεται με τα στοιχεία του ορισθέντος φορολογικού εκπροσώπου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 8 του ΚΦΔ και στην υπό στοιχεία ΠΟΛ.1283/2013 απόφαση ΓΔΔΕ (Β'3367). Σε περίπτωση που εκπρόσωπος είναι η σύζυγος, θα συμπληρώσει στο πεδίο αυτό τον δικό της Α.Φ.Μ.
Το πεδίο «χωριστή δήλωση συζύγων» συμπληρώνεται με τον ΑΦΜ του ετέρου συζύγου, από όποιον έγγαμο φορολογούμενο έχει επιλέξει να υποβάλει χωριστή δήλωση από τον άλλο σύζυγο. Στις ηλεκτρονικές δηλώσεις το πεδίο αυτό είναι προσυμπληρωμένο.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΠΙΝΑΚΑ 2: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ

Στον Πίνακα αυτό είναι συγκεντρωμένες κάποιες πληροφορίες, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη σωστή εκκαθάριση της δήλωσης και το σωστό υπολογισμό του φόρου εισοδήματος.
Για τη συμπλήρωση του εν λόγω πίνακα, επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ" μόνο σε καταφατική περίπτωση.

Κωδικοί 327-328
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ", αν ο ίδιος ή/και η σύζυγός σας/ΜΣΣ υποβάλλετε δήλωση με εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα για πρώτη φορά, προκειμένου να υπολογιστεί η προκαταβολή μειωμένη κατά 50%. Περιορίζεται η προκαταβολή στο μισό σε όσους αναγράφουν για πρώτη φορά εισοδήματα ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης από επιχειρηματική δραστηριότητα.

Κωδικοί 319 -320
Συμπληρώνονται από τη Φορολογική Διοίκηση, στην περίπτωση που ο/η φορολογούμενος/η είναι φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής.

Κωδικοί 015-016
Οι κωδικοί 015-016 συμπληρώνονται από φορολογούμενους, ανεξαρτήτως φορολογικής κατοικίας, που υπάγονται στις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 30 του ΚΦΕ και μόνο εφόσον συντρέχουν οι εξής προϋποθέσεις:
i) πρόκειται για αλλοδαπό διπλωματικό ή προξενικό εκπρόσωπο, πρόσωπο που εργάζεται σε πρεσβεία, διπλωματική αποστολή, προξενείο ή αποστολή αλλοδαπού κράτους για τη διεκπεραίωση κρατικών υποθέσεων, ο οποίος είναι πολίτης του εν λόγω κράτους και κάτοχος διπλωματικού διαβατηρίου. Απαιτείται να προσκομίζεται, εφόσον ζητηθεί από τη Φορολογική Διοίκηση, κατά περίπτωση, δικαιολογητικό που αποδεικνύει την υπηκοότητα του προσώπου αυτού και το διπλωματικό του διαβατήριο ή βεβαίωση από την πρεσβεία/ προξενείο που εργάζεται.
ii) πρόκειται για πρόσωπο που εργάζεται σε θεσμικό όργανο της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή Διεθνούς Οργανισμού που έχει εγκατασταθεί βάσει διεθνούς συνθήκης την οποία εφαρμόζει η Ελλάδα. Απαιτείται να προσκομίζεται, εφόσον ζητηθεί από τη Φορολογική Διοίκηση, κατά περίπτωση, δικαιολογητικό που αποδεικνύει την ιδιότητα αυτή, όπως είναι η βεβαίωση του θεσμικού οργάνου της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Διεθνούς Οργανισμού στον οποίο εργάζεται.

Κωδικοί 023-024
Συμπληρώνονται από τους φορολογούμενους που απαλλάσσονται από την πραγματοποίηση δαπανών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής. Σημειώστε "Χ" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ" εάν ο ίδιος ή και τη σύζυγός σας ή και το άλλο μέλος του συμφώνου συμβίωσης έχετε συμπληρώσει το εβδομηκοστό (70ό) έτος της ηλικίας σας δηλαδή έχετε γεννηθεί έως και την 31.12.1952, είστε άτομο με ποσοστό αναπηρίας ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, βρίσκεστε σε δικαστική συμπαράσταση, είστε φορολογικός κάτοικος αλλοδαπής που υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα, είστε Δημόσιος λειτουργός ή δημόσιος υπάλληλος που υπηρετεί στην αλλοδαπή ή φορολογικός κάτοικος Ελλάδας που διαβιεί ή εργάζεται στην αλλοδαπή, είστε ανήλικος που υποχρεούται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και έχετε γεννηθεί από την 1.1.2004 και έπειτα, υπηρετείτε την υποχρεωτική στρατιωτική σας θητεία, κατοικείτε μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους (ως τουριστικοί τόποι ορίζονται όσοι περιλαμβάνονται στο π.δ. 899/1976, όπως τροποποιήθηκε με το π.δ. 664/1977), είστε δικαιούχος του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος, του άρθρου 29 του ν.4659/2020 [πρώην Κοινωνικό Εισόδημα Αλληλεγγύης (ΚΕΑ)], βρίσκεστε σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των έξι (6) μηνών), διαμένετε σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα ή είστε φυλακισμένος.

Κωδικός 329
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ", στην περίπτωση που η δήλωση υποβάλλεται από κηδεμόνα σχολάζουσας κληρονομιάς, μεσεγγυούχο, προσωρινό διαχειριστή, σύνδικο πτώχευσης, ή δικαστικό εκκαθαριστή. Οι δηλώσεις αυτές υποβάλλονται στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση) αυτοπροσώπως ή με τους προβλεπόμενους τρόπους. Σε περίπτωση διορισμού δικαστικού εκκαθαριστή κληρονομιάς, ο δικαστικός εκκαθαριστής έχει υποχρέωση να υποβάλει και τις σχετικές δηλώσεις φόρου εισοδήματος για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν μέχρι την ημερομηνία θανάτου (στον ΑΦΜ του αποβιώσαντος). Για τα εισοδήματα της κληρονομιάς που αποκτώνται μετά τον θάνατο του κληρονομουμένου, ο δικαστικός εκκαθαριστής υποβάλει χειρόγραφα στη Δ.Ο.Υ. αυτοπροσώπως ή με αποστολή με τους προβλεπόμενους τρόπους τη δήλωση στον ΑΦΜ του κληρονόμου, ενώ παραμένει η υποχρέωση του κληρονόμου να υποβάλλει (με τη χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων) δήλωση για τα μη κληρονομιαία εισοδήματά του.

Κωδικός 330
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ", αν υποβάλλετε τη δήλωση ως επίτροπος, κηδεμόνας ανηλίκου ή δικαστικός συμπαραστάτης.

Κωδικός 331
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ", αν υποβάλλετε τη δήλωση ως κληρονόμος του φορολογουμένου που απεβίωσε. Ο εξ απογραφής κληρονόμος δηλώνει τα εισοδήματα που προέρχονται από την κληρονομιαία περιουσία, η οποία έγινε αποδεκτή με το ευεργέτημα της απογραφής, από κοινού με τα εισοδήματα που προέρχονται από την ατομική του περιουσία (σε μια ενιαία δήλωση), αδιαφόρως εάν η κληρονομιά αποτελεί χωριστή ομάδα με πιθανότητα μερικής ή ολικής διάθεσης αυτής προς ικανοποίηση των κληρονομικών πιστωτών (Γνωμ. 474/1998 Ν.Σ.Κ).

Κωδικοί 013-014
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ", εάν εσείς ή και η σύζυγός σας/ΜΣΣ είστε συνταξιούχοι και έχετε γεννηθεί μέχρι 31-12-1957. Οι συγκεκριμένοι κωδικοί συμπληρώνονται και από τους φορολογούμενους στους οποίους χορηγείται μηνιαία σύνταξη σύμφωνα με τον ν. 1296/1982 και την περ. 5 της υποπαρ. ΙΑ6 του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012, για την εφαρμογή της περ. ζ του άρθρου 33 ΚΦΕ.

Κωδικοί 017-018
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ" εάν έχετε κάνει έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας για πρώτη φορά από 1-1-2020 και μετά.

Κωδικοί 019-020
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ" χωρίς να τίθεται θέμα επιλογής σας, αν εσείς ο ίδιος ή η σύζυγος σας/ΜΣΣ ασκείτε επιχειρηματική δραστηριότητα εκδίδετε ΑΠΥ, αλλά δεν έχετε την εμπορική ιδιότητα, ούτε διατηρείτε επαγγελματική εγκατάσταση άλλη από την κατοικία σας και εφόσον συντρέχουν αθροιστικά οι ακόλουθες δύο (2) προϋποθέσεις:
α) Έχετε έγγραφη σύμβαση με φυσικά ή και νομικά πρόσωπα / νομικές οντότητες τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες,
β) Τα φυσικά ή και νομικά πρόσωπα τα οποία λαμβάνουν τις υπηρεσίες σας δεν υπερβαίνουν τα τρία (3) ή εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτό, ποσοστό 75% των ακαθαρίστων εσόδων σας από επιχειρηματική δραστηριότητα προέρχεται από ένα (1) από τα πρόσωπα που λαμβάνουν τις υπηρεσίες.

Κωδικοί 027-028
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ", αν εσείς ο ίδιος ή η σύζυγος σας/ΜΣΣ ασκείτε επιχειρηματική δραστηριότητα με ιδιότητα εμπορική και έχετε γεννηθεί μέχρι και την 31-12-1960.

Κωδικοί 021-022
Οι κωδικοί αυτοί είναι προσυμπληρωμένοι με την ένδειξη "ΝΑΙ" όταν ασκείτε επιχειρηματική δραστηριότητα και είστε ασφαλισμένος στον e-ΕΦΚΑ (πρώην ΟΓΑ), προκειμένου να υπολογιστεί η μείωση του φόρου που προβλέπεται στο άρθρο 16 ΚΦΕ, για το μέρος του εισοδήματος που προέρχεται από την αγροτική δραστηριότητα.

Κωδικοί 037-038
Οι κωδικοί αυτοί είναι προσυμπληρωμένοι με την ένδειξη "ΝΑΙ" όταν ο ασκών αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα είναι κατ' επάγγελμα αγρότης σύμφωνα με την επίσημη ταυτοποίηση από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.

Κωδικοί 035-036
Οι νέοι κωδικοί 035-036 συμπληρώνονται στην περίπτωση που αποκτάτε εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα και υπάγεστε στις διατάξεις του άρθρου 15 του ν. 4935/2022, με τις οποίες παρέχεται, υπό προϋποθέσεις, το κίνητρο της απαλλαγής από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν από την άσκηση ατομικής αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας, με βάση τη φορολογική νομοθεσία, κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%). Ειδικότερα, οι ανωτέρω κωδικοί συμπληρώνονται, εφόσον, είστε κατ' επάγγελμα αγρότης μέλος νομικού προσώπου και ενώσεως προσώπων εγγεγραμμένων στο Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων του άρθρου 22 του ν. 4673/2020 (Α' 52) και προμηθεύετε το νομικό πρόσωπο ή τη νομική οντότητα με ποσότητες προϊόντων ίσες με το εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) τουλάχιστον της συνολικής ποσότητας όμοιων ή παρεμφερών προϊόντων παραγωγής σας, ή είστε κατ' επάγγελμα αγρότης και έχετε συνάψει σύμβαση με συγκεκριμένη επιχείρηση αγοραστή, με αντικείμενο τη συμβολαιακή γεωργία, με την οποία δεσμεύεστε για την εισφορά ποσοτήτων προϊόντων ίσων με εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) τουλάχιστον της συνολικής ποσότητας όμοιων ή παρεμφερών προϊόντων της παραγωγής σας.

Κωδικοί 385-386
Οι κωδικοί 385-386 συμπληρώνονται προκειμένου να γίνει υπαγωγή στις εξαιρέσεις του άρθρου 20 του ΚΦΕ, σχετικά με τις μειώσεις φόρου των φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής. Σε αυτούς τους κωδικούς καταχωρείται η ένδειξη όταν ο φορολογούμενος είναι κάτοικος χώρας - μέλους της Ε.Ε. ή ΕΟΧ και:
α) απέκτησε στην Ελλάδα τουλάχιστον το 90% του παγκόσμιου εισοδήματός του ή
β) το φορολογητέο εισόδημά του είναι τόσο χαμηλό ώστε θα δικαιούταν την μείωση του φόρου δυνάμει της φορολογικής νομοθεσίας του κράτους της κατοικίας του.
Για την υπαγωγή στην περίπτωση ά απαιτείται βεβαίωση της αλλοδαπής φορολογικής Αρχής για το συνολικό εισόδημά τους και για το εισόδημα που απέκτησαν στην Ελλάδα, ενώ για την εφαρμογή της περ. β' απαιτείται βεβαίωση της αλλοδαπής φορολογικής Αρχής, από την οποία να προκύπτει ότι το φορολογητέο εισόδημα των εν λόγω φυσικών προσώπων στο κράτος κατοικίας τους είναι τόσο χαμηλό που ενώ θα δικαιούνταν της μείωσης του φόρου δυνάμει, της φορολογικής τους νομοθεσίας, δεν επωφελούνται αυτής (σχετ. οι C-39/2010, C-169/2003 και C-279/1993 αποφάσεις του ΔΕΕ). Στην περίπτωση που δεν χορηγούνται από την αλλοδαπή χώρα οι ως άνω βεβαιώσεις, αρκεί αντίγραφο της φορολογικής δήλωσης θεωρημένο κατά τα διεθνή νόμιμα.

Κωδικοί 029-030
Επιλέξτε "X" πάνω στη λέξη "ΝΑΙ" στην περίπτωση που εσείς ή/ και η σύζυγός σας/ΜΣΣ αποκτάτε εισοδήματα ή/και έχετε περιουσία ή/και τηρείτε χρηματοοικονομικό λογαριασμό στην αλλοδαπή. Στην περίπτωση αυτή επιλέγεται ή συμπληρώνεται η χώρα, καθώς και μία από τις κάτωθι κατηγορίες:
1. εισόδημα στην αλλοδαπή
2. περιουσία στην αλλοδαπή
Ως περιουσία νοείται και επιλέγεται διακριτά:
α) ακίνητα και λοιπά περιουσιακά στοιχεία
β) χρηματοοικονομικός λογαριασμός στην αλλοδαπή (πχ. τραπεζικές καταθέσεις, χρηματοοικονομικές επενδύσεις).
γ) χρηματοοικονομικά προϊόντα αλλοδαπού εκδότη που έχουν επενδυθεί μέσω ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος (στην προκειμένη περίπτωση αναγράφεται ο ΑΦΜ του ημεδαπού χρηματοπιστωτικού ιδρύματος/ θεματοφύλακα).
Σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4428/2013 (Ενότητα Γ' του Τμήματος VIII του Παραρτήματος Ι του άρθρου τρίτου του ν. 4428/2016), ως χρηματοοικονομικός λογαριασμός της πιο πάνω περίπτωσης 2β) νοείται κάθε λογαριασμός που τηρείται σε Χρηματοπιστωτικό Ίδρυμα. Στον όρο περιλαμβάνονται οι Καταθετικοί Λογαριασμοί, οι Λογαριασμοί Θεματοφυλακής και:
α) σε περίπτωση Επενδυτικής Οντότητας, κάθε συμμετοχικό ή συνδεόμενο με οφειλή δικαίωμα επί του Χρηματοπιστωτικού Ιδρύματος,
β) κάθε συμμετοχικό ή συνδεόμενο με οφειλή δικαίωμα επί του Χρηματοπιστωτικού Ιδρύματος και
γ) κάθε Ασφαλιστήριο Συμβόλαιο με Αξία Εξαγοράς ή Συμβόλαιο Προσόδων που προσφέρεται από Χρηματοπιστωτικό Ίδρυμα ή τηρείται σε Χρηματοπιστωτικό Ίδρυμα, πλην των μη συνδεόμενων με επενδύσεις και μη μεταβιβάσιμων συμβολαίων προσόδων άμεσης καταβολής που προσφέρονται σε φυσικά πρόσωπα και καλύπτουν παροχές σύνταξης ή αναπηρίας.

Κωδικοί 905-906
Επιλέξτε «Χ» πάνω στη λέξη «ΝΑΙ», εάν εσείς ή/και η σύζυγός σας/ΜΣΣ παρουσιάζετε αναπηρία κάθε μορφής με ποσοστό 80% και άνω (συμπεριλαμβανομένου του 80%). Τα απαλλασσόμενα από φόρο εισοδήματος και εισφορά αλληλεγγύης ποσά των πιο πάνω προσώπων προσυμπληρώνονται στους κωδικούς 617-618 του Πίνακα 6 της δήλωσης. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ηλεκτρονική πληροφόρηση, συμπληρώνονται οι κωδικοί 657-658. Εάν τα παραπάνω ποσά αφορούν μισθούς- συντάξεις, ο τυχόν παρακρατηθείς φόρος συμπληρώνεται στους κωδικούς 315-316, ενώ η τυχόν παρακρατηθείσα εισφορά αλληλεγγύης στους κωδικούς 333-334.

Κωδικοί 011-012
Επιλέξτε «Χ» πάνω στη λέξη «ΝΑΙ», εάν εσείς ή/και η σύζυγός σας/ΜΣΣ είστε βουλευτής/ευρωβουλευτής και χρηματοδότης πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων. Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται από όσους ανήκουν στην κατηγορία της παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 3023/2002, όπως ισχύει και αφορά τους βουλευτές και ευρωβουλευτές των οποίων τα ποσά της αποζημίωσης και των συντάξεων που διαθέτουν στα κόμματα ή σε συνασπισμούς κομμάτων δεν συμπεριλαμβάνονται στον υπολογισμό του ανωτάτου ορίου ιδιωτικής χρηματοδότησης πολιτικού κόμματος ή συνασπισμού.

Κωδικοί 007-008
Επιλέξτε Χ» πάνω στη λέξη «ΝΑΙ», εάν εσείς ή/και η σύζυγός σας/ΜΣΣ φιλοξενείτε ενήλικα φυσικά πρόσωπα υπόχρεα σε υποβολή δήλωσης, εκτός από αυτούς που αναφέρονται στον Πίνακα 8. Τα στοιχεία που συμπληρώνονται είναι ο ΑΦΜ του φιλοξενούμενου, οι μήνες φιλοξενίας και τα τετραγωνικά μέτρα. Οι κωδικοί αυτοί δεν συμπληρώνονται από τους έγγαμους φορολογούμενους που έχουν γνωστοποιήσει την επιλογή τους για υποβολή χωριστής δήλωσης, προκειμένου να δηλώσουν τον έτερο σύζυγο με τον οποίο συνοικούν και ο οποίος δεν έχει ποσοστό συνιδιοκτησίας στην κύρια κατοικία ή στη δωρεάν παραχωρημένη ή δεν συμμετέχει ως μισθωτής στη μισθωμένη κύρια κατοικία.
 
Κωδικοί 039-040
Οι κωδικοί αυτοί είναι προσυμπληρωμένοι με την ένδειξη «ΝΑΙ» και αφορούν τους φορολογούμενους που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Α του ν. ΚΦΕ, σχετικά με την εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή φυσικών προσώπων που μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα. Για φορολογούμενους που υπάγονται στις εν λόγω διατάξεις και πραγματοποίησαν επενδύσεις, από την 12/12/2019 και μετά, οι οποίες αποτελούν προϋπόθεση για την ένταξή τους στο άρθρο 5 Α και προκειμένου για την κάλυψη ή περιορισμό της διαφοράς που προκύπτει μεταξύ του τεκμαρτού και του συνολικού εισοδήματος του φορολογουμένου, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 30 του ΚΦΕ, η Φορολογική Διοίκηση υποχρεούται να λάβει υπόψη της εισαγωγή συναλλάγματος που δεν εκχωρείται υποχρεωτικά στην Τράπεζα της Ελλάδος και δεν απαιτείται η δικαιολόγηση της απόκτησής του στην αλλοδαπή, κατά τα οριζόμενα στη υποπερίπτωση δδ' της περίπτωσης δ' της παρ. 2 του άρθρου 34 του ΚΦΕ (σχετ. Α.1036/2020 Απόφαση Υφυπουργού Οικονομικών και Διοικητή της ΑΑΔΕ). Η πράξη προσδιορισμού φόρου του άρθρου 5Α εκδίδεται από τη Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού και Εναλλακτικής Φορολόγησης Φορολογικών Κατοίκων Ημεδαπής.

Κωδικοί 041-042
Οι κωδικοί αυτοί είναι προσυμπληρωμένοι με την ένδειξη "ΝΑΙ" όταν έχετε υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Β του ΚΦΕ, αναφορικά με την εναλλακτική φορολόγηση εισοδήματος που προκύπτει στην αλλοδαπή φυσικών προσώπων που λαμβάνουν σύνταξη από την αλλοδαπή και μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα. Η υπαγωγή στις συγκεκριμένες διατάξεις αποδεικνύεται με την εγκριτική Απόφαση που εκδίδεται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού και Εναλλακτικής Φορολόγησης Φορολογικών Κατοίκων Ημεδαπής. Οι φορολογούμενοι που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 5Β του ΚΦΕ, φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή επτά τοις εκατό (7%) για το σύνολο του εισοδήματός τους που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή, εκτός κι αν αυτό φορολογείται διαφορετικά δυνάμει διατάξεων των ΣΑΔΦΕ. -Τυχόν φόρος που έχει καταβληθεί από τον φορολογούμενο στην αλλοδαπή για τα εισοδήματα που καλύπτονται από τον εναλλακτικό τρόπο φορολόγησης, εκπίπτει από τον φόρο της περίπτωσης αυτής με βάση τις διατάξεις του άρθρου 9 του ΚΦΕ, μέχρι τον φόρο που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα, εφόσον είτε προβλέπεται από τις ΣΑΔΦΕ δικαίωμα φορολόγησης και στα δύο κράτη, είτε δεν υφίσταται ΣΑΔΦΕ με το κράτος πηγής του εισοδήματος. Τυχόν υπερβάλλον ποσό φόρου δεν επιστρέφεται.

Κωδικοί 043-044
Οι κωδικοί αυτοί είναι προσυμπληρωμένοι με την ένδειξη "ΝΑΙ" όταν έχετε υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ και αποκτάτε εισόδημα από μισθωτή εργασία που προκύπτει στην ημεδαπή, από πλήρωση νέας θέσης εργασίας. Η υπαγωγή στις συγκεκριμένες διατάξεις αποδεικνύεται με την εγκριτική Απόφαση που εκδίδεται από τον Προϊστάμενο της Δ.Ο.Υ. Κατοίκων Εξωτερικού και Εναλλακτικής Φορολόγησης Φορολογικών Κατοίκων Ημεδαπής, όπου αναγράφεται η επωνυμία και το ΑΦΜ του εργοδότη για τον οποίο πληρούται η προϋπόθεση της νέας θέσης εργασίας. Φυσικό πρόσωπο που υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 5Γ ΚΦΕ απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α για το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματος του από μισθωτή εργασία στην Ελλάδα για επτά (7) συναπτά φορολογικά έτη.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΠΙΝΑΚΑ 3: ΜΕΙΩΣΗ ΦΟΡΟΥ ΛΟΓΩ ΑΝΑΠΗΡΙΑΣ

Στον Πίνακα αυτό θα δώσετε τις πληροφορίες που είναι αναγκαίες για τη μείωση του ποσού του φόρου κατά διακόσια (200) ευρώ για τα άτομα με αναπηρία κλπ.
Απαντήστε στα ερωτήματα του πίνακα σύμφωνα με τις οδηγίες που ακολουθούν.

Κωδικοί 001-002
Επιλέξτε «Χ» πάνω στη λέξη «ΝΑΙ», εάν εσείς ή/και η σύζυγός σας/ΜΣΣ παρουσιάζετε αναπηρία τουλάχιστον 67%. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να συνυποβάλλετε τις προβλεπόμενες γνωματεύσεις υγειονομικών επιτροπών, από τις οποίες να προκύπτει το ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω και η χρονική της διάρκεια. Για να συμπληρωθεί αυτός ο κωδικός απαιτείται απαραίτητα γνωμάτευση υγειονομικών επιτροπών του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.) ή της Ανωτάτης του Στρατού Υγειονομικής Επιτροπής (Α.Σ.Υ.Ε). Σε περίπτωση που έχουν εκδοθεί ελλιπείς γνωματεύσεις ή γνωματεύσεις από αναρμόδιες, βάσει του εκάστοτε ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου, υγειονομικές επιτροπές δεν είναι δυνατό να γίνουν δεκτές για την αναγνώριση φορολογικών ελαφρύνσεων. Οι ήδη εκδοθείσες γνωματεύσεις πριν την 01.09.2011 (ημερομηνία έναρξης λειτουργίας του ΚΕ.Π.Α.) από τις υγειονομικές επιτροπές των νομαρχιών ή περιφερειών, μπορούν να χρησιμοποιούνται για την αναγνώριση της υπόψη φορολογικής ελάφρυνσης επ' αόριστον, αν πρόκειται για επ' αόριστον κρίση, ή αλλιώς μέχρι την ημερομηνία που λήγει η ισχύς τους. Σε περίπτωση που έχουν εκδοθεί ελλιπείς γνωματεύσεις, δεν θα γίνονται δεκτές για την αναγνώριση της εν λόγω φορολογικής ελάφρυνσης.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν λαμβάνεται υπόψη επαγγελματική ή ασφαλιστική αναπηρία.

Κωδικοί 005-006
Συμπληρώνεται ο αριθμός των προσώπων που έχετε αναφέρει στον Πίνακα 8 εφόσον αυτά παρουσιάζουν αναπηρία τουλάχιστον 67%. Ο αριθμός (π.χ. «1», «2», κλπ) των προσώπων που έχουν συγγένεια με τον υπόχρεο θα συμπληρωθεί στο λευκό τετραγωνίδιο μετά τον κωδικό 005 και ο αριθμός των προσώπων που έχουν συγγένεια με τη σύζυγο συμπληρώνεται στο λευκό τετραγωνίδιο μετά τον κωδικό 006.
α. Στις κοινές δηλώσεις έγγαμων ή Μ.Σ.Σ. που έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) αναπηρία, συμπληρώνεται ο κωδικός 005 από τον υπόχρεο κι αν ο φόρος του δεν επαρκεί για να πιστωθεί το ποσό των διακοσίων (200) ευρώ, αυτό πιστώνεται, κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, στον φόρο του άλλου συζύγου/ΜΣΣ, εκτός κι αν την μείωση την έχει ήδη λάβει το εξαρτώμενο τέκνο. Στις κοινές δηλώσεις έγγαμων ή ΜΣΣ, τα τέκνα καθένα εξ αυτών που δεν έχουν αποκτήσει από κοινού, δηλώνονται από τον γονέα είτε στον κωδικό 005 είτε στον κωδικό 006, κατά περίπτωση, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχουν ήδη περιληφθεί στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης του έτερου γονέα των τέκνων. Στην περίπτωση αυτή αν ο φόρος του έγγαμου ή ΜΣΣ γονέα που νομίμως δήλωσε στον αντίστοιχο κωδικό το τέκνο του, δεν επαρκεί για να πιστωθεί το ποσό των διακοσίων (200) ευρώ, αυτό δεν πιστώνεται στον φόρο του άλλου συζύγου/ΜΣΣ, δεδομένου ότι δεν πρόκειται για κοινό τέκνο. Στις περιπτώσεις που διενεργείται εκ των υστέρων διασταύρωση και διαπιστώνεται από τον έλεγχο ότι η αναπηρία δηλώθηκε και η μείωση λήφθηκε και από το γονέα και από το εξαρτώμενο τέκνο, η μείωση φόρου δε χορηγείται στον γονέα και εκδίδεται νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 32 ν. 4987/2022 (ΚΦΔ).
β. Στις περιπτώσεις που έγγαμοι φορολογούμενοι ή ΜΣΣ έχουν επιλέξει να υποβάλλουν χωριστές δηλώσεις και έχουν από κοινού εξαρτώμενα τέκνα με αναπηρία τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) η μείωση πραγματοποιείται άπαξ, σε κάθε περίπτωση μόνο σε έναν σύζυγο/ΜΣΣ, χωρίς να μεταφέρεται το δικαίωμα πίστωσης φόρου στον άλλο σύζυγο/ΜΣΣ Στις περιπτώσεις που διενεργείται εκ των υστέρων διασταύρωση και διαπιστώνεται από τον έλεγχο ότι το τέκνο με αναπηρία δηλώθηκε και από τους δύο συζύγους/ΜΣΣ, η μείωση φόρου γίνεται στον σύζυγο/ΜΣΣ με τον μεγαλύτερο φόρο εισοδήματος. Η μείωση δεν χορηγείται στον γονέα εάν έχει ήδη χορηγηθεί στο εξαρτώμενο τέκνο και εκδίδεται νέα πράξη διοικητικού προσδιορισμού του φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 32 ΚΦΔ. Τα ανωτέρω ισχύουν και στην περίπτωση τέκνου που δηλώνεται ως εξαρτώμενο και από τους δύο γονείς, οι οποίοι δεν είναι έγγαμοι ή ΜΣΣ.

Κωδικοί 009-010
Επιλέξτε «Χ» πάνω στη λέξη «ΝΑΙ», εάν εσείς, η σύζυγος σας/ΜΣΣ ή εξαρτώμενο μέλος σας:
α) Είστε ανάπηρος αξιωματικός ή οπλίτης που έχει αποστρατευθεί, ανεξάρτητα εάν η αναπηρία σας προήλθε από πολεμική αιτία ή σε ειρηνική περίοδο και ανεξάρτητα από το εάν οφείλεται ή όχι στην υπηρεσία,
β) Είστε αξιωματικός με τραύμα ή νόσημα που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο,
γ) Είστε στρατιωτικός συνταξιούχος που δικαιούστε αναπηρική σύνταξη και δεν την παίρνετε διότι διοριστήκατε σε έμμισθη δημόσια θέση και παίρνετε μισθό,
δ) Είστε στρατιωτικός συνταξιούχος που δικαιούστε αναπηρική σύνταξη και παραιτηθήκατε από αυτή γιατί επιλέξατε τη σύνταξη με βάση τα χρόνια της υπηρεσίας σας,
ε) Είστε θύμα πολέμου ή τρομοκρατικών ενεργειών και δικαιούστε σύνταξη από πολεμική αιτία,
στ) Είστε θύμα από τον άμαχο πληθυσμό και λαμβάνετε σύνταξη λόγω πολεμικής αιτίας,
ζ) Είστε μέλος οικογένειας αξιωματικού ή οπλίτη, ο οποίος απεβίωσε κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας σε ειρηνική περίοδο και δικαιούστε να λαμβάνετε σύνταξη από τον Κρατικό Προϋπολογισμό για την αιτία αυτή,
η) Δικαιούστε σύνταξη από το δημόσιο ταμείο ως ανάπηρος ή θύμα εθνικής αντίστασης ή εμφυλίου πολέμου.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν θα συμπληρώνονται ταυτόχρονα οι κωδικοί 001-002 και 009-010.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΠΙΝΑΚΑ 4: ΦΟΡΟΛΟΓΟΥΜΕΝΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΕΙΩΣΕΙΣ

Στον Πίνακα αυτό συμπληρώνονται τα φορολογούμενα εισοδήματά σας ανάλογα με την κατηγορία προέλευσής τους, καθώς και τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης. Τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης αναγράφονται στους κωδικούς που προβλέπονται σε κάθε κατηγορία εισοδημάτων (από μισθωτή υπηρεσία και συντάξεις, από επιχειρηματική/αγροτική δραστηριότητα, από κεφάλαιο, από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου) στους υποπίνακες 4Α, 4Β, 4Γ, 4Δ, 4Ε. Σε όποιους από τους κωδικούς εισοδήματος αλλοδαπής προέλευσης υφίσταται πίνακας και για τις ανάγκες ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των χωρών, ο φορολογούμενος θα συμπληρώνει τον πίνακα αυτόν ως εξής:
1) Θα επιλέγει τη χώρα ή τις χώρες στις οποίες απέκτησε εισόδημα και
2) Θα αναγράφει το σχετικό ποσό που απέκτησε σε κάθε μία από αυτές.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Φορολογούμενοι που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 5Β ΚΦΕ και αποκτούν εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης, δηλώνουν τα εν λόγω εισοδήματα στους κωδικούς εισοδημάτων αλλοδαπής προέλευσης των επιμέρους υποπινάκων του πίνακα 4 ακόμη και αν απαλλάσσονται του φόρου ή φορολογούνται με χαμηλότερο του 7% συντελεστή φόρου δυνάμει άλλων διατάξεων του ΚΦΕ, προκειμένου να φορολογηθούν με βάση τα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου 5Β. Στους ίδιους κωδικούς δηλώνονται και τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης που φορολογούνται με χαμηλότερο συντελεστή δυνάμει διατάξεων των ΣΑΔΦΕ ή άλλων διεθνών συνθηκών, προκειμένου να φορολογηθούν κατ' εφαρμογή αυτών. Τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης που απαλλάσσονται του φόρου δυνάμει διατάξεων ΣΑΔΦΕ ή άλλων διεθνών συνθηκών συμπληρώνονται στους σχετικούς κωδικούς του πίνακα 6.
Ο πίνακας 4 έχει επτά υποπίνακες (Α, Β, Γ1, Γ2, Δ1, Δ2 και Ε). Ειδικότερα:

ΥΠΟΠΙΝΑΚΑΣ 4Α: ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΜΙΣΘΩΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ & ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ - ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΘΕΝΤΕΣ ΦΟΡΟΙ & ΜΕΙΩΣΕΙΣ

Το εισόδημα από μισθωτή εργασία περιλαμβάνει τα πάσης φύσεως εισοδήματα σε χρήμα ή σε είδος που αποκτώνται στο πλαίσιο υφιστάμενης, παρελθούσας ή μελλοντικής εργασιακής σχέσης και είναι αυτό που προκύπτει από μισθούς, ημερομίσθια, επιχορηγήσεις, επιδόματα κ.λπ. και γενικά από κάθε παροχή που καταβάλλεται περιοδικά ως αντάλλαγμα εξαρτημένης εργασίας, καθώς και το εισόδημα που προκύπτει από συντάξεις (κύριες ή επικουρικές), μερίσματα ή βοηθήματα και κάθε άλλου είδους παροχές που καταβάλλουν οι ασφαλιστικοί φορείς στους συνταξιούχους τους, καθώς και το εισόδημα από συντάξεις που χορηγούνται από επαγγελματικά ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο.
Ομοίως, εισόδημα από μισθωτή εργασία θεωρείται και το εισόδημα που αποκτούν οι δικηγόροι ως πάγια αντιμισθία για την παροχή νομικών υπηρεσιών, καθώς και το εισόδημα που αποκτούν οι ξεναγοί οι οποίοι υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 1545/1985.
Επίσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 13 του ΚΦΕ, εισόδημα από μισθωτή εργασία θεωρούνται και οι παροχές σε είδος που λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή συγγενικό του πρόσωπο ή κατά περίπτωση όπου ρητά προβλέπεται στο νόμο ένας εταίρος ή μέτοχος και οι οποίες σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο αυτό συνυπολογίζονται και προσαυξάνουν το φορολογητέο εισόδημα από μισθωτή εργασία του δικαιούχου.
Ως εισόδημα από μισθωτή εργασία θεωρείται επίσης, για τους σκοπούς του ΚΦΕ, το εισόδημα διευθυντών ή μελών του ΔΣ εταιρειών, νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων καθώς και το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα εφόσον συντρέχουν σωρευτικά οι προϋποθέσεις που ορίζονται στην περ. σΓ της παρ.2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ (κωδικοί 325-326, 307-308).
Στο εισόδημα από μισθωτή εργασία εντάσσεται επίσης και ποσοστό έως 35% των κερδών προ φόρων, το οποίο καταβάλλεται από τους Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας στους εργαζομένους τους.
Καθαρό εισόδημα από μισθωτή εργασία είναι αυτό που απομένει μετά την αφαίρεση των εισφορών στα Ασφαλιστικά Ταμεία, που βαρύνουν πραγματικά τον μισθωτό ή συνταξιούχο.
Επίσης, το ακαθάριστο εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις περιλαμβάνει και τις αποζημιώσεις και συντάξεις που λαμβάνουν οι Ευρωβουλευτές της Ελλάδας κατ' εφαρμογή του άρθρου 9 της απόφασης 2005/684/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Για τον υπολογισμό του καθαρού εισοδήματος δεν πρέπει να αφαιρέσετε το ποσό του φόρου και το ποσό έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ που παρακρατήθηκε στις αποδοχές, ούτε τις κρατήσεις που έγιναν από τον μισθό για την εξόφληση στεγαστικού ή άλλου δανείου.
Επίσης, οι κάθε είδους καθαρές αποδοχές, πρόσθετες αμοιβές, αποζημιώσεις, συντάξεις που καταβλήθηκαν αναδρομικά μέσα στο 2022 σε μισθωτούς και συνταξιούχους βάσει νόμου, απόφασης δικαστηρίου ή συλλογικής σύμβασης, καθώς και οι περιπτώσεις που χορηγούνται καθυστερημένα είτε συντάξεις είτε αναδρομικά από ασφαλιστικούς οργανισμούς, φορολογούνται στα έτη που ανάγονται, καθόσον χρόνος απόκτησης των αναδρομικών αυτών αποδοχών θεωρείται ο χρόνος που ο δικαιούχος απόκτησε δικαίωμα είσπραξης και θα δηλωθούν με συμπληρωματική δήλωση στον χρόνο που αφορούν. Με συμπληρωματική δήλωση στον χρόνο που αφορούν θα δηλωθούν και οι ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές που καταβλήθηκαν μέσα στο 2022 και υπό την προϋπόθεση ότι αναγράφονται διακεκριμένα στην ετήσια βεβαίωση αποδοχών που χορηγείται στον δικαιούχο ή προκύπτει με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο το έτος στο οποίο ανάγονται (όπως βεβαίωση από πιστοποιημένο λογιστή - φοροτεχνικό βάσει αναλυτικών περιοδικών δηλώσεων (Α.Π.Δ.) του ασφαλιστικού φορέα, κ.λπ. ή παλαιότερες βεβαιώσεις αποδοχών από τις οποίες προκύπτει το ύψος των αποδοχών που είχαν καταστεί ανείσπρακτες, δικαστική απόφαση, κ.α.). Για τις αποδοχές αυτές για τις οποίες ο φόρος μισθωτών υπηρεσιών αποδόθηκε ή όφειλε να είχε αποδοθεί σε προγενέστερο φορολογικό έτος υποβάλλονται τροποποιητικές δηλώσεις στη Δ.Ο.Υ. για τα έτη που οι αποδοχές αυτές ανάγονται.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Διευκρινίζεται ότι απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και όχι από κρατήσεις κ.λπ., κάθε επίδομα ή παροχή μόνο εφόσον αναφέρεται ρητά στο άρθρο 14 του ΚΦΕ ή στον νόμο που χορηγεί, αυτά.
Ειδικότερα, για τη συμπλήρωση του Υποπίνακα 4Α διευκρινίζουμε τα εξής:

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση φυσικών προσώπων που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, στους κωδ. 301-302, 325-326 και 359-360 προσυμπληρώνεται από τη φορολογική διοίκηση βάσει των ηλεκτρονικών αρχείων που έχει στη διάθεση της (Α.1099/2019 απόφαση) το πενήντα τοις εκατό (50%) του καθαρού εισοδήματος από μισθωτή εργασία που προέρχεται από την πλήρωση νέας θέσης εργασίας. Το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του ως άνω καθαρού εισοδήματος απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43 Α και προσυμπληρώνεται στους κωδ. 617-618 του Πίνακα 6.

Κωδικοί 301-302
Συμπληρώνεται το καθαρό εισόδημα, αθροίζοντας όλα τα καθαρά ποσά που πήρατε ως μισθωτός από μισθούς, ημερομίσθια, επιδόματα, κ.λπ. καθώς και το ποσό που προκύπτει από την αποτίμηση τυχόν χορηγούμενης παροχής σε είδος που σύμφωνα με το άρθρο 13 του ΚΦΕ προσαυξάνει το φορολογητέο εισόδημά σας. Στους κωδικούς αυτούς θα συμπληρωθούν και οι καθαρές αποδοχές συντακτών ή δημοσιογράφων που αποκτούν εισόδημα από μισθωτή εργασία. Τα ποσά αυτά αναγράφονται στις βεβαιώσεις αποδοχών που σας χορήγησε ο εργοδότης σας (Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Επιχειρήσεις, Οργανισμοί κ.λπ.). Επιπλέον, στους ίδιους κωδικούς προσυμπληρώνεται από τη φορολογική διοίκηση βάσει των ηλεκτρονικών αρχείων που έχει στη διάθεσή της και η έκτακτη οικονομική ενίσχυση, ύψους εξακοσίων (600) ευρώ, που έλαβε το ένστολο προσωπικό του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη και του Λιμενικού Σώματος - Ελληνικής Ακτοφυλακής επί της οποίας δεν επιβάλλεται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ και κατά την καταβολή της δεν διενεργήθηκε παρακράτηση φόρου εισοδήματος.
Τα ποσά που αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς θα πρέπει να συμφωνούν με τη βεβαίωση του εργοδότη, από την οποία προκύπτουν το είδος των αποδοχών ή συντάξεων, το ακαθάριστο και καθαρό ποσό, οι κρατήσεις, ο φόρος και το ποσό που παρακρατήθηκε έναντι της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ.
Ειδικά, οι μισθωτοί που δεν εισέπραξαν δεδουλευμένες αποδοχές του έτους 2022 και δεν τους χορηγήθηκε βεβαίωση αποδοχών λόγω επίσχεσης εργασίας ή λόγω πτώχευσής του εργοδότη ή από λόγους ανώτερης βίας (π.χ. κατάληψη) θα υποβάλουν δήλωση φόρου εισοδήματος χωρίς να περιλάβουν σε αυτή τις αποδοχές τους αυτές, αλλά θα πρέπει να συνυποβάλουν και υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 στην οποία θα δηλώνεται ο λόγος, για τον οποίο δεν χορηγήθηκε από τον εργοδότη η σχετική βεβαίωση αποδοχών (σημειώνεται, ότι μόνο στις περιπτώσεις αυτές δικαιολογείται για τους εργοδότες η μη χορήγηση βεβαιώσεων αποδοχών). Οι μισθωτοί που δεν εισέπραξαν δεδουλευμένες αποδοχές του έτους 2022 είτε λόγω οικονομικής αδυναμίας του εργοδότη τους, είτε επειδή έχει γίνει επίσχεση εργασίας ή πτώχευση και στους οποίους χορηγείται βεβαίωση αποδοχών στην οποία οι ανωτέρω ανείσπρακτες δεδουλευμένες αποδοχές συμπληρώνονται σε διακεκριμένη σειρά, θα υποβάλλουν δήλωση φόρου εισοδήματος χωρίς να δηλώσουν τις ανείσπρακτες αυτές δεδουλευμένες αποδοχές.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Διευκρινίζεται ότι οι ενδείξεις και τα ποσά που αναγράφονται στη βεβαίωση αποδοχών ή συντάξεων που χορηγεί ο εργοδότης ή ο ασφαλιστικός φορέας δεν επιτρέπεται σε καμιά περίπτωση να μεταβάλλονται. Εάν συντρέχει περίπτωση, μεταβάλλονται μόνο από τον κατά νόμο αρμόδιο εκδότη αυτών, στον οποίο πρέπει να απευθύνονται οι φορολογούμενοι.

Κωδικοί 303-304
Συμπληρώνεται το άθροισμα των καθαρών ποσών από κύριες συντάξεις, που πήρατε ως συνταξιούχος από κύρια ταμεία συντάξεων. Τα ποσά των συντάξεων, κ.λπ. συμπληρώνονται βάσει των βεβαιώσεων αποδοχών ή συντάξεων από το ασφαλιστικό σας ταμείο. Αν στη βεβαίωση περιλαμβάνεται εκτός από την κύρια σύνταξη και επικουρική, αλλά σε ξεχωριστή σειρά η καθεμιά, στους κωδικούς αυτούς θα συμπληρώνεται μόνο το ποσό της κύριας σύνταξης και το ποσό της επικουρικής σύνταξης συμπληρώνεται στους κωδικούς 321-322.

Κωδικοί 321-322
Συμπληρώνεται το άθροισμα των καθαρών ποσών από επικουρικές συντάξεις, μερίσματα και βοηθήματα που πήρατε ως συνταξιούχος από Ταμεία Μετοχικά, Αρωγής ή Αλληλοβοηθείας και Επικουρικά.
 
Κωδικοί 325-326
Συμπληρώνεται το εισόδημα που προκύπτει αφενός από τις αμοιβές μελών ΔΣ εταιρείας μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών κρατήσεων και αφετέρου το εισόδημα από τις αμοιβές διαχείρισης ΕΠΕ, ΙΚΕ και προσωπικών εταιρειών οι οποίες επίσης αποτελούν εισόδημα της περ. δ' της παρ.2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ, δηλαδή εισόδημα από μισθωτή εργασία. Στους κωδικούς αυτούς δεν συμπληρώνονται αμοιβές μελών ΔΣ και εταίρων λοιπών νομικών προσώπων που προέρχονται από διανομή κερδών.

Κωδικοί 307-308
Συμπληρώνεται το καθαρό εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα (αφαιρουμένων των ασφαλιστικών εισφορών) που αποκτήσατε από παροχή υπηρεσίας προς πελάτες σας (φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες) υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:
α) να έχετε έγγραφη σύμβαση με τους πελάτες σας οι οποίοι λαμβάνουν τις υπηρεσίες σας και
β) οι πελάτες σας οι οποίοι λαμβάνουν τις υπηρεσίες σας να μην υπερβαίνουν τους τρείς (3), ή εφόσον υπερβαίνουν τον αριθμό αυτό, ποσοστό 75% του ακαθάριστου εισοδήματός σας από επιχειρηματική δραστηριότητα να προέρχεται από έναν (1) από τους πελάτες σας οι οποίοι λαμβάνουν τις υπηρεσίες σας και
γ) να μην έχετε την εμπορική ιδιότητα και
δ) η επαγγελματική σας έδρα να είναι ίδια με την κατοικία σας.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση φυσικών προσώπων που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ, στους κωδικούς 307- 308 αντλείται και προσυμπληρώνεται από τους αντίστοιχους κωδικούς του Εντύπου Ε3 το πενήντα τοις εκατό (50%) του καθαρού εισοδήματος που προέρχεται από την πλήρωση νέας θέσης εργασίας. Το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του ως άνω καθαρού εισοδήματος απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α ΚΦΕ και συμπληρώνεται στους κωδ. 657-658.

Κωδικοί 309-310
Συμπληρώνεται το καθαρό ποσό που προκύπτει αφού αθροίσετε τα πληρωτέα ποσά (ονομαστική αξία μείον ασφαλιστικές εισφορές) που αναγράφονται σε όλα τα εργόσημα έτους 2022, τα οποία σας μεταβιβάστηκαν εξαιτίας της παροχής εργασίας σας σε διάφορους εργοδότες.

Κωδικοί 311-312
Συμπληρώνεται το εισόδημα που προσδιορίζεται από τις αναλυτικές καταστάσεις (οικοδομικών ενσήμων, αυτασφάλισης, κ.λπ.) του ασφαλιστικού φορέα (e-ΕΦΚΑ-πρώην Ι.Κ.Α.). Επιπλέον αναγράφονται και τα ποσά που καταβάλλει ο ασφαλιστικός φορέας στους δικαιούχους ως δωρόσημα, εκτός κι αν έχει ήδη περιληφθεί το ποσό αυτό στους κωδικούς 301-302.
 
Κωδικοί 343-344
Συμπληρώνεται το εισόδημα των περιπτώσεων 1, 2, 3, 4, 6, 17 και 19 του Υποπίνακα 4Α για το οποίο σας έχει χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση (με καταχώρηση του ΑΦΜ εργοδοτών-ασφαλιστικών φορέων) και το οποίο δεν είναι ήδη προσυμπληρωμένο στους αντίστοιχους κωδικούς του ίδιου πίνακα κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση των ποσών που αναγράφονται στις αντίστοιχες στήλες των βεβαιώσεων αποδοχών που σας χορηγήθηκαν. Στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνεται το εισόδημα που προκύπτει από τα δικαιώματα προαίρεσης απόκτησης μετοχών, όταν πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ.4 του άρθρου 13 ΚΦΕ (όπως αυτή ισχύει από το φορολογικό έτος 2020 και μετά), δηλαδή όταν οι μετοχές που αποκτώνται κατά την άσκηση των δικαιωμάτων μεταβιβάζονται πριν από τη συμπλήρωση 24 μηνών από την χορήγηση των δικαιωμάτων.

Κωδικοί 351-352
Εφόσον είστε μισθωτός ή συνταξιούχος, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνονται οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν από εσάς τους ίδιους σε ασφαλιστικούς οργανισμούς υποχρεωτικής ασφάλισης εξαιτίας εξαγοράς χρόνου ασφάλισης, καθώς και εισφορές ΝΑΤ.
Εφόσον λαμβάνετε αμοιβή διαχείρισης Ι.Κ.Ε, οι καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές μερίζονται από εσάς τον ίδιο αναλογικά και στις δύο κατηγορίες του εισοδήματός σας (μέρισμα και μισθωτή εργασία) και συμπληρώνετε μόνο το μέρος των ασφαλιστικών εισφορών που αναλογεί στο εισόδημα από μισθωτή εργασία (αμοιβή διαχείρισης-ΠΟΛ.1113/2015 εγκύκλιος). Στην περίπτωση που δεν διανεμήθηκε μέρισμα από την ΙΚΕ και λάβατε μόνο αμοιβή διαχείρισης εντός του φορολογικού έτους, εκπίπτει όλο το ποσό των καταβληθεισών εισφορών από την αμοιβή διοίκησης. Εάν είστε μισθωτός και συμμετέχετε σε Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Α.) ή/και σε Ιδρύματα Επαγγελματικών Συνταξιοδοτικών Παροχών (Ι.Ε.Σ.Π.), λόγω της ιδιότητάς σας αυτής, τότε στους ίδιους κωδικούς συμπληρώνονται και οι εισφορές υπέρ Τ.Ε.Α. ή/και Ι.Ε.Σ.Π. που καταβάλλονται από εσάς τους ίδιους και δεν παρακρατούνται μέσω της μισθοδοσίας σας. Στους ίδιους κωδικούς αναγράφετε τις ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλλατε ως ασκούμενος δικηγόρος από την εγγραφή σας στον οικείο Δικηγορικό Σύλλογο και την υπαγωγή σας υποχρεωτικά στην ασφάλιση των Τομέων Υγείας Δικηγόρων του Κλάδου Υγείας του πρώην ΕΤΑΑ και ήδη e-ΕΦΚΑ, εφόσον δεν υπάγεστε στην υποχρεωτική ασφάλιση άλλου ασφαλιστικού οργανισμού για παροχές ασθένειας, κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 3 του άρθ. 48 του ν. 3996/2011, καθώς το εισόδημα που αποκτούν οι ασκούμενοι δικηγόροι θεωρείται ότι προκύπτει από εργασιακή σχέση κατά την έννοια των διατάξεων του άρθρου 12 ΚΦΕ (ΠΟΛ.1047/2015).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν συμπληρώνονται τα ποσά των ασφαλιστικών εισφορών - εισφορών υπέρ Τ.Ε.Α. ή/και Ι.Ε.Σ.Π. που παρακρατούνται και αποδίδονται από τον εργοδότη-ασφαλιστικό φορέα για μισθωτούς- συνταξιούχους και που αναγράφονται στις αντίστοιχες βεβαιώσεις αποδοχών.
 
Κωδικοί 315-316
Συμπληρώνεται το σύνολο του φόρου που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα που δηλώνονται στους κωδικούς 301-326 (περ. 1, 2, 3, 4 και 19 του Υποπίνακα 4Α), όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση των ποσών που αναγράφονται στις αντίστοιχες στήλες των βεβαιώσεων αποδοχών (φόρος που παρακρατήθηκε). Στους κωδικούς αυτούς αναγράφεται και ο φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα για το εισόδημα των κωδικών 359-360 (περ. 19 του Υποπίνακα 4Α).

Κωδικοί 333-334
Συμπληρώνεται το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ που παρακρατήθηκε.

Κωδικοί 347-348
Συμπληρώνεται το σύνολο του φόρου που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα (από μισθωτή εργασία κ.λπ.) που δηλώσατε στους κωδικούς 343-344 της περίπτωσης 8 του Υποπίνακα 4Α. ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς (347-348) παρακρατηθέντες φόροι που είναι ήδη προσυμπληρωμένοι στους κωδικούς 315-316 του Υποπίνακα 4Α, σύμφωνα με την άθροιση των ποσών που αναγράφονται στις αντίστοιχες στήλες των βεβαιώσεων αποδοχών.

Κωδικοί 349-350
Συμπληρώνεται το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ που παρακρατήθηκε στα εισοδήματα που δηλώσατε στους κωδικούς 343-344 της περίπτωσης 8 του Υποπίνακα 4Α όπως αυτό προκύπτει από τις σχετικές βεβαιώσεις αποδοχών που σας χορηγήθηκαν. Δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς παρακρατηθέντα ποσά ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ που είναι ήδη προσυμπληρωμένα στους κωδικούς 333-334.

Κωδικοί 389-390
Συμπληρώνεται το καθαρό ποσό από μισθούς, συντάξεις, κ.λπ. αλλοδαπής προέλευσης που η Ελλάδα έχει δικαίωμα φορολόγησης και συνεπώς επιβάλλει φόρο με βάση τις διατάξεις του ΚΦΕ. Επίσης, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται και το ποσό των αποζημιώσεων και των συντάξεων που λαμβάνουν οι Ευρωβουλευτές της Ελλάδας κατ' εφαρμογή του άρθρου 9 της απόφασης 2005/684/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, επιλέγοντας ως χώρα προέλευσης, τη χώρα προσωρινής διαμονής κατά τον χρόνο άσκησης των καθηκόντων τους.

Κωδικοί 651-652
Συμπληρώνεται το ποσό του φόρου που αποδεδειγμένα καταβλήθηκε συνολικά στην αλλοδαπή, δηλαδή τόσο αυτός που τυχόν παρακρατήθηκε στην πηγή όσο και ο φόρος που τυχόν καταβλήθηκε επιπρόσθετα εκ των υστέρων στην αλλοδαπή, για το εισόδημα που συμπληρώνεται στους κωδικούς 389-390 (εισόδημα από μισθούς, συντάξεις, κλπ αλλοδαπής προέλευσης που η Ελλάδα έχει δικαίωμα φορολόγησης). Στην ίδια περίπτωση περιλαμβάνεται και το ποσό του φόρου που καταβλήθηκε υπέρ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, για το οποίο επιλέγεται η ένδειξη «Λοιπές περιπτώσεις».

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε κάθε κωδικό φόρου που παρακρατήθηκε ή/και καταβλήθηκε στην αλλοδαπή του εντύπου Ε1 θα επιλέγεται:
- εάν το ποσό φόρου παρακρατήθηκε ή/και καταβλήθηκε σε χώρες με τις οποίες υφίσταται ΣΑΔΦ και στη ΣΑΔΦ προβλέπεται η μέθοδος της πίστωσης.
- λοιπές περιπτώσεις.
Η ανωτέρω επιλογή προβλέφθηκε για την εφαρμογή της Ε.2147/2019 εγκυκλίου, σε περίπτωση που ο φόρος καταβλήθηκε σε χώρες με τις οποίες υφίσταται ΣΑΔΦ, και στη ΣΑΔΦ προβλέπεται η μέθοδος της πίστωσης. Όταν το εισόδημα αποκτάται από χώρες με τις οποίες υφίσταται ΣΑΔΦ, για το οποίο εισόδημα έχει και η Ελλάδα δικαίωμα φορολόγησης, και στη Σύμβαση περιλαμβάνονται διατάξεις για την εξάλειψη της διπλής φορολογίας οι οποίες προβλέπουν την μέθοδο της πίστωσης, στην έννοια του φόρου εισοδήματος Ελλάδας έναντι του οποίου παρέχεται η πίστωση του φόρου αλλοδαπής με βάση τα οριζόμενα και στο άρθρο 9 του ΚΦΕ, περιλαμβάνεται και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν. 3986/2011 και του άρθρου 43Α του ΚΦΕ κατά το ποσό που αναλογεί στο εισόδημα αλλοδαπής (Ε.2147/2019 εγκύκλιος).
Για τις λοιπές περιπτώσεις όπως π.χ. όταν το εισόδημα αποκτάται από χώρες με τις οποίες δεν υφίσταται ΣΑΔΦ, στην έννοια του φόρου εισοδήματος Ελλάδας έναντι του οποίου παρέχεται η πίστωση του φόρου αλλοδαπής με βάση τα οριζόμενα και στο άρθρο 9 του ΚΦΕ, δεν θα περιλαμβάνεται και η ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν.3986/2011 και του άρθρου 43Α του ΚΦΕ κατά το ποσό που αναλογεί στο εισόδημα αλλοδαπής.
Τα παραπάνω ισχύουν για την πίστωση φόρου αλλοδαπής από όλες τις κατηγορίες των εισοδημάτων και συγκεκριμένα τους κωδικούς 651-652 αν πρόκειται για εισόδημα από μισθούς, συντάξεις κλπ. αλλοδαπής προέλευσης, τους κωδικούς 265-266 αν πρόκειται για εισόδημα αξιωματικών και κατώτερου πληρώματος εμπορικού ναυτικού, τους κωδικούς 469-470 για εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, τους κωδικούς 653-654 για εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, τους κωδικούς 683-684 για μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και τέλος τους κωδικούς 867-868 για εισόδημα από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου.
Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 170Β).
Σημειώνεται ότι για εισοδήματα από τις Η.Π.Α. στις οικείες ενδείξεις θα συμπληρώνεται μόνο το ποσό του ομοσπονδιακού φόρου των Η.Π.Α. και όχι και ο πολιτειακός φόρος.
 
Κωδικοί 391-392
Συμπληρώνεται το καθαρό ποσό από μισθούς, συντάξεις, κ.λπ. αλλοδαπής προέλευσης που η Ελλάδα, βάσει ΣΑΔΦ, έχει αποκλειστικό δικαίωμα φορολόγησης και ως εκ τούτου δεν πραγματοποιείται πίστωση φόρου που τυχόν καταβλήθηκε στην αλλοδαπή.

Κωδικοί 393-394
Συμπληρώνεται το ποσό των αποδοχών που καταβάλλονται από ημεδαπές εταιρείες για μισθωτές υπηρεσίες που παρέχονται στην αλλοδαπή από φορολογικό κάτοικο Ελλάδας και οι οποίες δεν υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου στην Ελλάδα. Στις περιπτώσεις αυτές που τυχόν παρακρατήθηκε φόρος στην Ελλάδα, αυτός συμπληρώνεται στους κωδικούς 315-316, ενώ ο φόρος που παρακρατήθηκε και καταβλήθηκε στην αλλοδαπή στους κωδικούς 651-652.

Κωδικοί 395-396
Συμπληρώνεται το ποσό του ασφαλίσματος που σας καταβλήθηκε (περιοδικά ή εφάπαξ ή πρόωρη εξαγορά) από αλλοδαπούς φορείς χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα στο πλαίσιο ομαδικού ασφαλιστηρίου συνταξιοδοτικού συμβολαίου που ο εργοδότης σας είχε συνάψει με αυτούς τους φορείς και για το οποίο ασφάλισμα δεν διενεργήθηκε παρακράτηση φόρου.

Κωδικοί 359-360
Προσυμπληρώνεται από τη Φορολογική Διοίκηση το συνολικό εισόδημα ημεδαπής προέλευσης που αποκτούν οι αμειβόμενοι αθλητές και οι προπονητές από τις ημεδαπές αθλητικές ανώνυμες εταιρείες, τα τμήματα αμειβόμενων αθλητών ή τα αναγνωρισμένα αθλητικά σωματεία καθώς και οι εκπαιδευτές των Διαιτητών Ομαδικών Αθλημάτων από τις Ομοσπονδίες.

Κωδικοί 397-398
Συμπληρώνεται το συνολικό εισόδημα που αποκτούν οι αμειβόμενοι αθλητές και οι προπονητές από αλλοδαπές αθλητικές ανώνυμες εταιρείες, από αλλοδαπά τμήματα αμειβόμενων αθλητών ή από αλλοδαπά αναγνωρισμένα αθλητικά σωματεία καθώς και οι εκπαιδευτές των Διαιτητών Ομαδικών Αθλημάτων από τις αλλοδαπές Ομοσπονδίες.

Κωδικοί 387-388
Στους νέους κωδικούς 387-388 συμπληρώνετε την εφάπαξ αποζημίωση που σας καταβλήθηκε στην αλλοδαπή από οποιονδήποτε αλλοδαπό φορέα χωρίς μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα και για οποιονδήποτε λόγο διακοπής της σχέσεως εργασίας ή άλλης σύμβασης, η οποία συνδέει το φορέα με τον δικαιούχο της αποζημίωσης, όταν έχει και η Ελλάδα δικαίωμα φορολόγησης, ενώ, τυχόν καταβληθείς φόρος στην αλλοδαπή αναγράφεται στους κωδικούς 651-652.
 
ΥΠΟΠΙΝΑΚΑΣ 4Β: ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΞ/ΚΩΝ ΚΑΙ ΚΑΤΩΤ. ΠΛΗΡΩΜΑΤΟΣ Ε.Ν. ΚΑΙ ΚΥΒΕΡΝΗΤΩΝ/ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΑΕΡΟΣΚΑΦΩΝ

Για την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων φορολογικού έτους 2022 φυσικών προσώπων που αποκτούν εισοδήματα από τις υπηρεσίες τους ως αξιωματικοί ή κατώτερο πλήρωμα σε πλοία του εμπορικού ναυτικού (καθώς και λοιπά πρόσωπα των παραπάνω περιπτώσεων που λαμβάνουν επίδομα ΕΛΟΕΝ) ή ως κυβερνήτες, συγκυβερνήτες και μηχανικοί αεροσκαφών, αεροπορικών εταιρειών με φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα, προκειμένου τα εισοδήματα αυτά να φορολογηθούν με τις ειδικές διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 15 του ΚΦΕ, απαιτείται να συμπληρωθούν οι οικείες ενδείξεις του υποπίνακα 4Β.
Ειδικότερα, για τη συμπλήρωση του υποπίνακα 4Β διευκρινίζουμε τα εξής:

Κωδικοί 255-256
Συμπληρώνονται αθροιστικά οι καθαρές αποδοχές που έχουν καταβληθεί μέσα στο 2022 σε ευρώ και σε ξένο νόμισμα (μετά τη μετατροπή τους σε ευρώ) στους αξιωματικούς και το κατώτερο πλήρωμα που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού και στους κυβερνήτες, συγκυβερνήτες και μηχανικούς αεροσκαφών, αεροπορικών εταιρειών με φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα. Τονίζεται ότι η συμπλήρωση των κωδικών 255-256 γίνεται με την ορθή μεταφορά των ποσών των καθαρών αποδοχών αθροιστικά, όπως αυτά προκύπτουν από την οικεία βεβαίωση των αποδοχών. Οι βεβαιώσεις αυτές πρέπει να παρουσιάζουν τον χρόνο παροχής εργασίας και τις αμοιβές που καταβλήθηκαν πραγματικά και όχι μόνο τις αμοιβές που προβλέπουν οι συλλογικές συμβάσεις. Η μετατροπή σε ευρώ πρέπει να γίνει με βάση την επίσημη ισοτιμία του ευρώ προς το ξένο νόμισμα, κατά το χρόνο καταβολής των αμοιβών.

Κωδικοί 251-252
Συμπληρώνονται αθροιστικά οι καθαρές αποδοχές, που έχουν καταβληθεί μέσα στο 2022 σε ευρώ και σε ξένο νόμισμα (μετά τη μετατροπή τους σε ευρώ) για τις οποίες σας έχει χορηγηθεί σχετική βεβαίωση και οι οποίες δεν είναι ήδη προ-συμπληρωμένες στους αντίστοιχους κωδικούς του ίδιου υποπίνακα (κωδικοί 255-256) κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης.

Κωδικοί 257-258
Στους κωδικούς αυτούς, συμπληρώνεται αθροιστικά ο φόρος που παρακρατήθηκε, όπως αυτός αναγράφεται στην οικεία στήλη των βεβαιώσεων αποδοχών.

Κωδικοί 259-260
Συμπληρώνεται αθροιστικά ο φόρος που παρακρατήθηκε, για τον οποίο σας έχει χορηγηθεί η σχετική βεβαίωση και ο οποίος δεν είναι ήδη προσυμπληρωμένος στους αντίστοιχους κωδικούς του ίδιου πίνακα (257-258) κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης.
 
Κωδικοί 261-262
Συμπληρώνεται το ποσό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α του ΚΦΕ που σας παρακρατήθηκε, όπως αυτό προκύπτει από τις σχετικές βεβαιώσεις αποδοχών που σας χορηγήθηκαν. Δεν αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς παρακρατηθέντα ποσά ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43Α ΚΦΕ που είναι ήδη προσυμπληρωμένα στους κωδικούς 333-334.

Κωδικοί 263-264
Στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται το καθαρό ποσό αποδοχών αλλοδαπής προέλευσης (σε ευρώ) μόνο των αξιωματικών και κατώτερου πληρώματος που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού.

Κωδικοί 265-266
Στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται το συνολικό ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε ή έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή μόνο των αξιωματικών και κατώτερου πληρώματος που υπηρετούν σε πλοία του εμπορικού ναυτικού. Το ποσό του φόρου αυτού δεν συμπληρώνεται στους κωδικούς αριθμούς 315-316, 347-348 του υποπίνακα 4Α, ούτε στους κωδικούς αριθμούς 257-258, 259-260 του υποπίνακα 4Β. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ .Ε. (ΦΕΚ 170Β').
Σημειώνεται ότι για εισοδήματα από τις Η.Π.Α. στις οικείες ενδείξεις θα συμπληρώνεται μόνο το ποσό του ομοσπονδιακού φόρου των Η.Π.Α. και όχι και ο πολιτειακός φόρος.

Κωδικοί 253-254
Εφόσον αποκτάτε συγχρόνως μέσα στο ίδιο φορολογικό έτος αμοιβές κατώτερου πληρώματος και αμοιβές αξιωματικού του εμπορικού ναυτικού, τότε στους κωδικούς αυτούς, συμπληρώνονται μόνο οι καθαρές αποδοχές που καταβλήθηκαν μέσα στο 2022 και αφορούν τις αμοιβές σας ως κατώτερο πλήρωμα του εμπορικού ναυτικού (αθροιστικά σε ευρώ, καθώς και σε ξένο νόμισμα, μετά τη μετατροπή τους σε ευρώ), ανεξάρτητα από τον συντελεστή φόρου που παρακρατήθηκε. Οι κωδικοί αυτοί συμπληρώνονται ΜΟΝΟ στην περίπτωση που αποκτάτε συγχρόνως μέσα στην ίδια χρήση αμοιβές κατώτερου πληρώματος και αμοιβές αξιωματικού του εμπορικού ναυτικού, προκειμένου να γίνει η εκκαθάριση του φόρου.
Επίσης, επισημαίνεται ότι στην περίπτωση αυτή, συμπληρώνονται συγχρόνως και οι κωδικοί αριθμοί 255-256 ή 251-252 με το άθροισμα των καθαρών αποδοχών σας, τόσο αυτών που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως κατώτερου πληρώματος, όσο και αυτών που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως αξιωματικός του εμπορικού ναυτικού.

Κωδικοί 267-268
Συμπληρώνεται το καθαρό ποσό αποδοχών αλλοδαπής προέλευσης κατώτερου πληρώματος που την ίδια χρήση έχει και την ιδιότητα αξιωματικού εμπορικού ναυτικού.
Επίσης, επισημαίνεται ότι στην περίπτωση αυτή, συμπληρώνονται συγχρόνως και οι κωδικοί αριθμοί 263-264 με το σύνολο των καθαρών αποδοχών σας για τις οποίες ο φόρος καταβλήθηκε στην αλλοδαπή, τόσο αυτές που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως κατώτερο πλήρωμα, όσο και αυτές που προέρχονται από την απασχόλησή σας ως αξιωματικός.

Κωδικοί 201-202
Στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται η κατηγορία επαγγέλματος με συμπλήρωση του ανάλογου κωδικού ως εξής: 1: Αξιωματικός εμπορικού ναυτικού/λοιπά πρόσωπα που λαμβάνουν το επίδομα ΕΛΟΕΝ αξιωματικού του εμπορικού ναυτικού, 2: Κατώτερο πλήρωμα εμπορικού ναυτικού/λοιπά πρόσωπα που λαμβάνουν το επίδομα ΕΛΟΕΝ κατώτερου πληρώματος εμπορικού ναυτικού, 3: Κατώτερο πλήρωμα και αξιωματικός εμπορικού ναυτικού στην ίδια χρήση/λοιπά πρόσωπα που λαμβάνουν το επίδομα ΕΛΟΕΝ κατώτερου πληρώματος και αξιωματικού του εμπορικού ναυτικού στην ίδια χρήση, 4: Κυβερνήτες, συγκυβερνήτες, μηχανικοί αεροσκαφών (αεροπορικών εταιρειών με φορολογική κατοικία ή μόνιμη εγκατάσταση στην Ελλάδα).

ΥΠΟΠΙΝΑΚΑΣ 4Γ1: ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Κωδικοί 461-462
Καθαρό εισόδημα από άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας

Μεταφέρεται το καθαρό εισόδημα από την άσκηση ατομικής αγροτικής δραστηριότητας από το έντυπο Ε3 του οποίου η συμπλήρωση είναι απαραίτητη για το φορολογικό έτος 2022. Όσον αφορά στον τρόπο φορολόγησης του εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα:

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στους κωδ. 461-462 μεταφέρεται από τον πίνακα ΣΤ του Εντύπου Ε3 το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα φυσικών προσώπων που έχουν μεταφέρει τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, και έχουν υπαχθεί στον ειδικό τρόπο φορολόγησης των διατάξεων του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ. Το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του ως άνω εισοδήματος απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43 Α και συμπληρώνεται στους κωδ. 657-658. Από 1.1.2014 έχει καταργηθεί η φορολόγηση του αγροτικού εισοδήματος σύμφωνα με το άρθρο 42 του ν.2238/1994 (τεκμαρτός προσδιορισμός του αγροτικού εισοδήματος). Το εισόδημα που αποκτάται από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, φορολογείται πλέον σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 21 του ΚΦΕ, με λογιστικό τρόπο. Συγκεκριμένα, όσοι αποκτούν εισόδημα από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το αν απαλλάσσονται ή όχι από την τήρηση βιβλίων και την ένταξή τους ή όχι στο ειδικό καθεστώς Φ.Π.Α., προσδιορίζουν τα ακαθάριστα έσοδα και τα κέρδη τους λογιστικά (με βάση τα τηρούμενα βιβλία και στοιχεία). Οι αγρότες που δεν είναι υπόχρεοι και δεν τηρούν βιβλία θα προσδιορίζουν τα κέρδη τους με βάση τα δεδομένα των φορολογικών στοιχείων που προβλέπονται και οφείλουν να τηρούν και να διαφυλάσσουν έως τον χρόνο παραγραφής. Επιπρόσθετα, σε περίπτωση που αγρότες μη υπόχρεοι σε έκδοση στοιχείων έχουν πραγματοποιήσει και λιανικές πωλήσεις, προσθέτουν στα ακαθάριστα έσοδά τους και τις πωλήσεις αυτές που αποδεικνύονται είτε με απλές αποδείξεις είσπραξης, είτε με οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο. Τα κέρδη από ατομική αγροτική επιχείρηση φορολογούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 29 του ΚΦΕ. Συγκεκριμένα, τα κέρδη από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται πλέον αυτοτελώς με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15 (κλίμακα μισθωτών), χωρίς δηλαδή τα εισοδήματα αυτά να αθροίζονται με τυχόν εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα και από μισθούς και συντάξεις. Αυτό σημαίνει ότι εάν κάποιος έχει εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και από μισθωτή εργασία και συντάξεις (που φορολογούνται αθροιστικά) και παράλληλα έχει και εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, η κλίμακα του άρθρου 15 εφαρμόζεται αυτοτελώς για το εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα και ξεχωριστά για το άθροισμα του εισοδήματος από επιχειρηματική δραστηριότητα και του εισοδήματος από μισθωτή εργασία και συντάξεις.
Διευκρινίζεται ότι κατ' εφαρμογή της παρ. 2 του άρθρου 29 του ΚΦΕ σε περίπτωση που ένας νέος επιτηδευματίας δηλώνει εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα παράλληλα με εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, έχει τη μείωση του φορολογικού συντελεστή του πρώτου κλιμακίου του άρθρου 15 κατά πενήντα τοις εκατό (50%) εφόσον αθροιστικά τα ακαθάριστα έσοδα από επιχειρηματική και αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δεν υπερβαίνουν τις δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ.
Επιπλέον, η παράγραφος 2 του άρθρου 29 του ΚΦΕ έχει εφαρμογή για όποιον ασκεί ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το αν υπάρχει απαλλαγή ή όχι από την τήρηση βιβλίων με βάση τα Ε.Λ.Π. και την ένταξή του στα καθεστώτα του ΦΠΑ. Η εν λόγω μείωση εφαρμόζεται για το πρώτο έτος που δηλώνεται εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα μέσω Ε3 και για τα δύο (2) επόμενα έτη για τα οποία δηλώνεται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα (ΠΟΛ.1205/2018 εγκύκλιος).
Επιπρόσθετα, οι μειώσεις του φόρου του άρθρου 16 εφαρμόζονται και για τους κατ' επάγγελμα αγρότες (κωδικοί 037-038), όπως αυτοί ορίζονται στην κείμενη νομοθεσία (άρθρο 2 παρ. 1 του ν. 3874/2010, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 65 του ν.4389/2016), εφόσον τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματός τους προέρχεται από αγροτική δραστηριότητα. Στο εισόδημα του προηγούμενου εδαφίου δεν περιλαμβάνονται η κύρια σύνταξη από e-ΕΦΚΑ (πρώην ΟΓΑ), οι αμοιβές από παροχή εργασίας με εργόσημο, οι αμοιβές εργαζομένων υπαγομένων στην ασφάλιση ΟΓΑ σε τυποποιητήρια, συσκευαστήρια και σε συναφείς χώρους, για έως εκατόν πενήντα (150) ημερομίσθια ανά έτος, καθώς και οι αμοιβές μελών αγροτικών ή/και γυναικείων συνεταιρισμών, που απασχολούνται περιστασιακά και υπάγονται στην ασφάλιση e-ΕΦΚΑ (πρώην ΟΓΑ). Τονίζεται ότι η ανωτέρω διαδικασία γίνεται σύμφωνα με την επίσημη ταυτοποίηση των κατ' επάγγελμα αγροτών από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Συγκεκριμένα, για τους κατ' επάγγελμα αγρότες, σε περίπτωση που το εισόδημα προκύπτει μόνο από ατομική αγροτική επιχείρηση, ο φόρος μειώνεται κατά το ποσό που προβλέπεται στο άρθρο 16. Στην περίπτωση, όμως, που αποκτάται εισόδημα από μισθούς και συντάξεις μαζί με εισόδημα ατομικής αγροτικής επιχείρησης, οι μειώσεις του φόρου που προβλέπονται στο άρθρο 16 υπολογίζονται μία φορά για το σύνολο των εισοδημάτων. Στην περίπτωση, όμως, που αποκτάται εισόδημα από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση μαζί με εισόδημα από λοιπές κατηγορίες, η μείωση του φόρου που προβλέπεται στο άρθρο 16 θα εφαρμόζεται αναλογικά μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται αποκλειστικά από μισθωτή εργασία και συντάξεις ή και από ατομική αγροτική επιχείρηση.
Ωστόσο, όταν αποκτάται εισόδημα από ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα, η οποία υπάγεται στην ασφάλιση του e-ΕΦΚΑ (πρώην ΟΓΑ) σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, μαζί με εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα, η μείωση του φόρου που προβλέπεται στο άρθρο 16 υπολογίζεται μόνον στο εισόδημα που αποκτάται από την αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, ανεξάρτητα από το εάν αυτός χαρακτηρίζεται ως κατ' επάγγελμα αγρότης σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και του ποσοστού συμμετοχής του εισοδήματός του από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα σε σχέση με το συνολικό εισόδημα. Εφόσον, μαζί με τα εισοδήματα του προηγούμενου εδαφίου αποκτάται και εισόδημα από μισθωτή εργασία ή συντάξεις, η μείωση του φόρου θα υπολογίζεται αναλογικά μόνο στο μέρος του εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτή εργασία και συντάξεις, καθώς και από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.

Κωδικοί 463-464
Αναγράφονται τα συνολικά καθαρά κέρδη από ατομική αγροτική δραστηριότητα στην αλλοδαπή

Κωδικοί 465-466
Ζημιά από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.
Ο διαχωρισμός των δραστηριοτήτων (επιχειρηματική - αγροτική) προκειμένου να εφαρμοστεί η αυτοτελής φορολόγηση επί του αγροτικού εισοδήματος ανάλογα με την δραστηριότητα, έχει εφαρμογή και για τις διαδικασίες μεταφοράς της ζημιάς. Συνεπώς, η ζημία από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα δύναται να συμψηφιστεί μόνο με κέρδη από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα.
Η διαδικασία της μεταφοράς ζημιάς, όπως ορίζεται με τις διατάξεις του άρθρου 27 του ΚΦΕ, ισχύει και για την άσκηση αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Επίσης έχουν εφαρμογή και οι διατάξεις του άρθρου 34 του ιδίου νόμου περί διαφοράς εισοδήματος και υπολογισμό του φόρου αυτής. Από τον συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων προκύπτει ότι εάν κάποιος εμφανίζει ζημιά αλλά φορολογείται βάσει τεκμηρίου για το τρέχον φορολογικό έτος, δεν δικαιούται να μεταφέρει αυτή τη ζημιά για συμψηφισμό στα επόμενα φορολογικά έτη.

Κωδικοί 467-468
Αναγράφονται οι ζημιές προηγουμένων ετών που προέκυψαν από την άσκηση ατομικής αγροτικής δραστηριότητας στην ημεδαπή.

Κωδικοί 475-476
Ακαθάριστα έσοδα από άσκηση ατομικής αγροτικής δραστηριότητας.
Αναγράφονται τα έσοδα των παραγωγών γεωργικών, πτηνοτροφικών, κτηνοτροφικών, δασοκομικών, υλοτομικών και αλιευτικών προϊόντων, που προέρχονται είτε από την πώληση των προϊόντων που παράγουν είτε από την εξαγωγή τους, και ανεξάρτητα από τον τόπο και τον τρόπο (λιανικώς ή χονδρικώς) προκειμένου να φορολογηθούν ως έσοδα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα με την κλίμακα του άρθρου 15. Ειδικότερα, οι ως άνω παραγωγοί αποκτούν εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα μόνο στην περίπτωση πώλησης (χονδρικώς ή λιανικώς) των δικών τους προϊόντων, δηλαδή των προϊόντων που έχουν παράγει οι ίδιοι (και μόνο για αυτά) είτε από δικό τους κατάστημα είτε σε λαϊκές αγορές. Επομένως, σύμφωνα με τα ανωτέρω, για τον προσδιορισμό του εισοδήματος από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα προϋπόθεση είναι τα πωλούμενα προϊόντα να παράγονται αποκλειστικά από τον πωλητή τους-παραγωγό και να μην έχουν υποστεί μεταποίηση. Στην έννοια της μεταποίησης δε συμπεριλαμβάνεται η απλή συσκευασία. Στην περίπτωση που ο παραγωγός των παραπάνω προϊόντων πωλεί (λιανικώς ή χονδρικώς), παράλληλα με τα δικά του και προϊόντα που έχει προμηθευτεί από άλλους παραγωγούς, τότε θεωρείται ότι ασκείται παράλληλα επιχειρηματική εμπορική δραστηριότητα (δηλαδή για τα έσοδα που προέρχονται από την πώληση προϊόντων τρίτων, και μόνο για αυτά). Επίσης, δεν συνιστούν εισόδημα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα οι δραστηριότητες εκμετάλλευσης του εξοπλισμού των παραπάνω παραγωγών (π.χ. μίσθωση αγροτικών μηχανημάτων κ.λπ.) καθώς οι δραστηριότητες αυτές συνιστούν παροχή υπηρεσιών σε τρίτους. Παρομοίως, η αμοιβή που τυχόν λαμβάνει παραγωγός των παραπάνω προϊόντων για υπηρεσίες που παρέχει ο ίδιος σε άλλους αγρότες δεν αποτελεί αγροτικό εισόδημα (σχετική η εγκύκλιος Δ12 Α 1109216 ΕΞ 24.7.2014). Επιπρόσθετα, κατ' εφαρμογή της περ. στ' της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 3874/2010 (Α' 151), όπως προστέθηκε με το άρθρο 116 του ν. 4316/2014 (Α' 270) και τροποποιήθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 56 του ν. 4811/2021 (Α'108), ο ορισμός της αγροτικής δραστηριότητας ισχύει και για λόγους φορολόγησης του κέρδους από τη διαχείριση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας έως 500 KW (ΠΟΛ.1116/2015 εγκύκλιος). Από 1.1.2017 η δραστηριότητα της οικοτεχνίας όπως ορίζεται στις διατάξεις του ν. 3874/2010 (άρθρο 2 παρ. 1 περ. δ') και του ν. 4235/2014 (άρθρο 56 παρ. 2α), περιλαμβάνεται για φορολογικούς σκοπούς στην έννοια της αγροτικής επιχειρηματικής δραστηριότητας.
 
Κωδικοί 469-470
Αναγράφονται οι φόροι που παρακρατήθηκαν και καταβλήθηκαν στην αλλοδαπή. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 170Β').

Αγροτικές Επιδοτήσεις και Αποζημιώσεις

Ειδικά, για τους ασκούντες ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα περιλαμβάνονται εκ των άμεσων ενισχύσεων του Πυλώνα I της Κοινής Γεωργικής Πολιτικής, όπως αυτές ορίζονται, μόνο η βασική ενίσχυση καθώς και κατά το ποσό που υπερβαίνουν τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, οι πράσινες και συνδεδεμένες ενισχύσεις. Οι αγροτικές αποζημιώσεις στο σύνολό τους δεν περιλαμβάνονται στον προσδιορισμό του κέρδους από επιχειρηματική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, η βασική ενίσχυση φορολογείται από το πρώτο ευρώ, ενώ οι πράσινες και οι συνδεδεμένες φορολογούνται μόνο κατά το μέρος που, αθροιζόμενες, υπερβαίνουν τις δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ.
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 33 του ν.4772/2021 τροποποιήθηκε η παρ. 4 του άρθρου 8 ΚΦΕ και ορίζεται συμπληρωματικά ότι κατ' εξαίρεση για τις αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις ως χρόνος κτήσης του εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος της είσπραξής τους, εκτός από την περίπτωση που εισπράττονται αναδρομικά κατόπιν ένστασης ή δικαστικής απόφασης, όπου χρόνος κτήσης τους δύναται να θεωρείται και o χρόνος στον οποίο ανάγονται. Σύμφωνα δε με τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 49 του ν. 4772/2021, οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 33 ισχύουν για τις αγροτικές ενισχύσεις και επιδοτήσεις που εισπράττονται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2021 και μετά (σχετική η Ε.2059/2021 Εγκύκλιος).
Για την ειδική περίπτωση όπου ως χρόνος κτήσης των αγροτικών ενισχύσεων επιλέγεται ο χρόνος στον οποίο ανάγονται (αναδρομική είσπραξη κατόπιν ένστασης ή δικαστικής απόφασης) δεν επιβάλλονται πρόστιμα και τόκοι για τις τροποποιητικές δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος που υποβάλλονται από όσους λαμβάνουν αυτές τις αγροτικές ενισχύσεις, εφόσον οι σχετικές βεβαιώσεις εκδόθηκαν καθυστερημένα από τον ΟΠΕΚΕΠΕ και εκ του λόγου αυτού δεν ήταν δυνατή η υποβολή δήλωσης για το εισόδημα αυτό εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας. Από το φορολογικό έτος 2018 και μετά οι τροποποιητικές δηλώσεις υποβάλλονται με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE ενώ για τα προηγούμενα έτη υποβάλλονται στη Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση), με τους προβλεπόμενους τρόπους, μέχρι το τέλος του φορολογικού έτους που εκδόθηκε η βεβαίωση. Η καταβολή του φόρου γίνεται σύμφωνα με όσα ορίζουν οι διατάξεις του τέταρτου εδαφίου της παραγράφου 6 του άρθρου 67 του ΚΦΕ.
Τα ποσά που προέρχονται από πλεονάσματα Αγροτικών Συνεταιρισμών αποτελούν, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 27 του ν. 4673/2020, εισόδημα από αγροτική δραστηριότητα των μελών τους και περιλαμβάνονται ως ακαθάριστο έσοδό τους στο ατομικό Έντυπο Ε3 που υποβάλλουν, ενώ τα διανεμόμενα κέρδη των Αγροτικών Συνεταιρισμών αποτελούν, σύμφωνα με την παρ. 10β' του άρθρου 26 του ίδιου νόμου, εισόδημα από μερίσματα των μελών τους και αναγράφονται στις ατομικές δηλώσεις των μελών, ανάλογα με την κατηγορία των βιβλίων που τηρεί ο ΑΣ, είτε στους κωδικούς 431-432 του Πίνακα 6 είτε στους κωδικούς 291-292 του Υποπίνακα 4Δ1.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Για το φορολογικό έτος 2022 στα απαλλασσόμενα εισοδήματα από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α, εντάσσονται και τα εισοδήματα από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα συμπεριλαμβανομένων και των αγροτικών επιδοτήσεων που εισπράττονται το φορολογικό έτος 2022 και φορολογούνται κατά το έτος αυτό, ανεξάρτητα του φορολογικού έτους στο οποίο ανάγονται.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Όλες οι κατηγορίες των εισοδηματικών αγροτικών επιδοτήσεων/ενισχύσεων, κατά το μέρος που δεν λήφθηκαν υπόψη κατά τον προσδιορισμό του κέρδους από ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα και ειδικά κατά το φορολογικό έτος 2022 κατά τον υπολογισμό της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, θα συμπληρώνονται στην αντίστοιχη επιλογή των κωδικών 659-660.

ΥΠΟΠΙΝΑΚΑΣ 4Γ2: ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Το καθαρό εισόδημα (κέρδη) από επιχειρηματική δραστηριότητα ανεξάρτητα της τήρησης απλογραφικών/διπλογραφικών βιβλίων προκύπτει με λογιστικό προσδιορισμό, με βάση τα τηρούμενα βιβλία απεικόνισης των συναλλαγών της περιόδου κατά την οποία πραγματοποιούνται και αποδεικνύονται με τα κατάλληλα δικαιολογητικά και αποτυπώνονται στο έντυπο Ε3. Τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα φορολογούνται με την κλίμακα της παραγράφου 1 του άρθρου 15, αφού προστεθούν σε τυχόν εισοδήματα από μισθούς και συντάξεις. Για τα κέρδη από επιχειρηματική δραστηριότητα δεν εφαρμόζονται οι μειώσεις φόρου του άρθρου 16 με βάση την οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενου.
Από 1.1.2020 για το εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα υπάρχει υποχρέωση πραγματοποίησης ελάχιστου ποσού δαπανών αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής κατά τα οριζόμενα στην παρ.6 του άρθρου 15 ΚΦΕ.

Κωδικοί 401-402
Αναγράφονται τα συνολικά καθαρά κέρδη από την άσκηση ατομικής επιχείρησης στην ημεδαπή, μεταφερόμενα από τον Πίνακα ΣΤ του εντύπου Ε3 το οποίο συνυποβάλλεται με τη δήλωση. Περιλαμβάνονται συνολικά κέρδη ανεξαρτήτως τήρησης απλογραφικών ή διπλογραφικών βιβλίων, από εμπορική δραστηριότητα, παραγωγική δραστηριότητα και παροχή υπηρεσιών γενικά, συμπεριλαμβανομένων και των πρώην ελευθέριων επαγγελμάτων του άρθρου 48 του ν. 2238/1994.
Στον κωδικό αυτό δεν συμπεριλαμβάνονται κέρδη από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα τα οποία αναγράφονται στον υποπίνακα Γ1.
Για τα φυσικά πρόσωπα που έχουν μεταφέρει τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα και έχουν υπαχθεί στον ειδικό τρόπο φορολόγησης των διατάξεων του άρθρου 5Γ του ΚΦΕ για εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, μεταφέρεται στους κωδικούς αυτούς από τον πίνακα ΣΤ του Εντύπου Ε3 το πενήντα τοις εκατό (50%) του εισοδήματος αυτού. Το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) του ως άνω εισοδήματος απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43 Α και συμπληρώνεται στους κωδ. 657-658.

Κωδικοί 413-414
Αναγράφεται η ζημία (εκτός της ζημίας από αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα) του ίδιου φορολογικού έτους από ατομική επιχείρηση στην ημεδαπή η οποία μεταφέρεται από το έντυπο Ε3 που συνυποβάλλεται με τη δήλωση.

Κωδικοί 415-416
Αναγράφεται το υπόλοιπο της ζημίας προηγούμενων φορολογικών ετών, που προέρχεται από ατομική επιχείρηση στην ημεδαπή, όταν υπάρχει δικαίωμα να μεταφερθεί διαδοχικά στα επόμενα 5 φορολογικά έτη για συμψηφισμό. Επισημαίνεται ότι κατά την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων γίνεται έλεγχος των δηλωθέντων ποσών μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής χωρίς ωστόσο να γίνεται αυτόματη μεταφορά των ζημιών προηγούμενων χρήσεων στους αντίστοιχους κωδ. 415-416.

Κωδικοί 425-426
Αναγράφονται τα ακαθάριστα έσοδα από την ατομική άσκηση επιχείρησης στην ημεδαπή. Τα ποσά των κωδικών αυτών δεν επηρεάζουν την εκκαθάριση. Επισημαίνεται ότι με την ΠΟΛ.1223/2015 εγκύκλιο διευκρινίστηκαν θέματα όπως η έννοια του φορολογικού έτους και ο χρόνος κτήσης του εισοδήματος.

Κωδικοί 403-404
Αναγράφονται τα εισοδήματα φυσικών προσώπων που αποκτούν από επιχειρηματική δραστηριότητα, χωρίς έναρξη δραστηριότητας στο μητρώο της Δ.Ο.Υ. και οι οποίοι δεν είναι υπόχρεοι σε τήρηση βιβλίων και στοιχείων με βάση τα Ε.Λ.Π. (ν. 4308/2014) και αμείβονται με τίτλο κτήσης, φορολογούνται επί των ακαθαρίστων εσόδων τους, αφού αφαιρεθούν οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν παρακρατηθεί από τις αμοιβές τους όπου προβλέπεται, ενώ δεν αναγνωρίζονται προς έκπτωση από το εισόδημά τους λοιπές δαπάνες. Στην περίπτωση αυτή υπάγεται ενδεικτικά το εισόδημα δημόσιων ή ιδιωτικών υπαλλήλων ή συνταξιούχων που είναι αυτοεκδότες συγγραφείς ή εισηγητές εκπαιδευτικών προγραμμάτων και σεμιναρίων. Ως αυτοεκδότες νοούνται οι συγγραφείς που έχουν απαλλαγεί από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων και συγγράφουν, τυπώνουν, εκδίδουν και προωθούν τα βιβλία τους, χωρίς να έχουν παραχωρήσει την εκμετάλλευση σε κάποιο εκδοτικό οίκο (ΔΕΑΦ Α 1118624 ΕΞ 2016/25.7.2016 έγγραφό μας).

Κωδικοί 409-410
Αναγράφονται τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα των παραπάνω δικαιούχων, όταν ο καταβάλλων τις αμοιβές τους, δεν απέστειλε ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου ως όφειλε, τα στοιχεία της «βεβαίωσης αμοιβών από επιχειρηματική δραστηριότητα» [Α.1006/2023 (Β'220, 381)].

Κωδικοί 427-428
Αναγράφεται το εισόδημα, που φορολογείται ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και αφορά περιπτώσεις που εντάσσονται στην έννοια της επιχειρηματικής συναλλαγής κατά τις διατάξεις της παρ. 3 του άρθρου 21 του ΚΦΕ. Δηλαδή, αφορά τις περιπτώσεις μεμονωμένων πράξεων με σκοπό την επίτευξη κέρδους, καθώς και συστηματικής διενέργειας πράξεων (τρείς και άνω ομοειδείς συναλλαγές εντός εξαμήνου ή εντός διετίας στην περίπτωση ακινήτων) στις οποίες δεν υπάρχει υποχρέωση τήρησης βιβλίων και στοιχείων με βάση τα Ε.Λ.Π..

Κωδικοί 411-412
Αναγράφονται τα καθαρά κέρδη από την άσκηση ατομικής επιχείρησης στην αλλοδαπή. Στους κωδικούς αυτούς αναγράφεται και το εισόδημα των παρ. 3 και 4 του άρθρου 66 ΚΦΕ (Ε.2018/2022). Επισημαίνεται ότι τα κέρδη που προέρχονται από συμμετοχή σε εταιρείες της αλλοδαπής που φορολογούνται ως νομικά πρόσωπα στην αλλοδαπή και διανέμουν κέρδη στα μέλη τους, φορολογικούς κατοίκους Ελλάδας, αποτελούν εισόδημα από κεφάλαιο (μερίσματα) και αναγράφονται στους ανάλογους κωδικούς του υποπίνακα Δ1.

Κωδικοί 601-602
Αναγράφονται τα ποσά των φόρων που προκαταβλήθηκαν για τα εισοδήματα (θετικά ή αρνητικά) που περιλαμβάνονται στους κωδικούς 401-402 και 413-414 (υποπίνακας Γ2), εφόσον υπάρχουν σχετικές βεβαιώσεις και ο φόρος έχει υπολογιστεί με τα ποσοστά που αναφέρονται στην ένδειξη αυτή. Επίσης, το ποσό της προκαταβολής φόρου που υπολογίζεται από τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους επί των ακαθαρίστων αμοιβών των δικηγόρων, καθώς και το ποσό της παρακράτησης φόρου επί των μερισμάτων που καταβάλλονται στους δικηγόρους από τους οικείους δικηγορικούς συλλόγους. Σημειώνεται ότι στους κωδικούς αυτούς δηλώνονται και οι παρακρατηθέντες και οι προκαταβλητέοι φόροι των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα της περ. στ' της παρ. 2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ που έχουν αναγραφεί στους κωδ. 307-308 του υποπίνακα 4 Α.

Κωδικοί 605-606
Αναγράφονται τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν για τα αντίστοιχα εισοδήματα επιχειρηματικής δραστηριότητας που περιλαμβάνονται στους κωδικούς 425-426, 403-404, 409-410 του υποπίνακα Γ2, εφόσον υπάρχουν σχετικές βεβαιώσεις. Σημειώνεται ότι στους κωδικούς αυτούς δηλώνονται και οι παρακρατηθέντες και οι προκαταβλητέοι φόροι των εισοδημάτων από επιχειρηματική δραστηριότητα της περ. στ' της παρ. 2 του άρθρου 12 του ΚΦΕ που έχουν αναγραφεί στους κωδ. 307-308 του υποπίνακα 4 Α.

Κωδικοί 611-612
Αναγράφονται τα ποσά των προκαταβληθέντων ή παρακρατηθέντων φόρων όπως αναγράφονται και στις περιπτώσεις 9 και 10 του υποπίνακα Γ2 για τους οποίους σας έχουν χορηγηθεί οι σχετικές βεβαιώσεις και οι οποίοι δεν είναι ήδη προσυμπληρωμένοι στους αντίστοιχους κωδικούς του ίδιου πίνακα κατά την ηλεκτρονική υποβολή της δήλωσης, λόγω μη υποβολής των στοιχείων των βεβαιώσεων αποδοχών ή αμοιβών με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας μέσω διαδικτύου (Α.1006/2023) από τους υπόχρεους.

Κωδικοί 653-654
Αναγράφονται τα ποσά των φόρων που αποδεδειγμένα καταβλήθηκαν ή/και παρακρατήθηκαν στην αλλοδαπή, για τα εισοδήματα από επιχειρηματική δραστηριότητα που αποκτήθηκαν στην αλλοδαπή. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 170Β ). Σημειώνεται ότι για εισοδήματα από τις Η.Π.Α. στις οικείες ενδείξεις θα συμπληρώνεται μόνο το ποσό του ομοσπονδιακού φόρου των Η.Π.Α. και όχι και ο πολιτειακός φόρος.

Κωδικοί 607-608
Αναγράφεται ο αυτοτελής φόρος που βεβαιώθηκε ή καταβλήθηκε με βάση τις διατάξεις της παρ.2 του άρθρου 5 του ν.δ. 1146/1972, όπως ισχύει, κατά την πώληση αυτοκινήτου που αποτελεί πάγιο στοιχείο ατομικής επιχείρησης, εφόσον η πωλήτρια επιχείρηση επιθυμεί να συμπεριλάβει το υπερτίμημα από την εν λόγω πώληση στα λοιπά της εισοδήματα, προκειμένου αυτό να φορολογηθεί με τις γενικές διατάξεις φορολογίας εισοδήματος (άρθρα 15 και 29 του ΚΦΕ).

Κωδικοί 437-438
Αναγράφονται τα κέρδη της παρ.1 του άρθρου 71Ζ του ΚΦΕ

Κωδικοί 439-440
Αναγράφονται οι ζημιές της παρ.1 του άρθρου 71Ζ του ΚΦΕ

ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι κωδικοί 437-438 και 439-440 αφορούν στα φυσικά πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (περιοχές Κοζάνης, Καστοριάς, Γρεβενών και Φλώρινας) και στην περιφερειακή ενότητα Αρκαδίας της Περιφέρειας Πελοποννήσου και παράγουν ηλεκτρικά οχήματα και αγαθά ή είδη σχετικά με τα ηλεκτρικά οχήματα. Αναγράφεται κατά περίπτωση το κέρδος ή η ζημιά που προσδιορίζεται από την δραστηριότητα αυτή. Ο φορολογικός συντελεστής κάθε κλιμακίου της παρ. 1 του άρθρου 29 μειώνεται κατά πέντε (5) ποσοστιαίες μονάδες μόνο στο εισόδημα που αποκτάται από τη δραστηριότητα αυτήν, αρχής γενομένης από το φορολογικό έτος μέσα στο οποίο πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά κέρδη από την παραγωγή αυτήν και έως τη συμπλήρωση πέντε (5) κερδοφόρων φορολογικών ετών (παρ. 1 άρθρου 71Ζ του ΚΦΕ, σχετ. Ε.2051/2021 εγκύκλιος).

ΥΠΟΠΙΝΑΚΑΣ 4Δ1: ΜΕΡΙΣΜΑΤΑ, ΤΟΚΟΙ, ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ

Στον υποπίνακα Δ1 δηλώνονται τα εισοδήματα της κατηγορίας εισοδήματος από κεφάλαιο που αποκτήθηκαν κατά το φορολογικό έτος 2022, ο φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα στις περιπτώσεις που προβλεπόταν παρακράτηση, ο φόρος που παρακρατήθηκε στην αλλοδαπή εφόσον και η αλλοδαπή χώρα και η Ελλάδα είχαν δικαίωμα φορολόγησης.
Η συμπλήρωση των εισοδημάτων είναι υποχρεωτική, είτε αποκτήθηκαν στην Ελλάδα, είτε στην αλλοδαπή και ανεξάρτητα από το αν τα χρηματικά ποσά παρέμειναν στην αλλοδαπή. Δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης τα φυσικά πρόσωπα που είναι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής και αποκτούν εισόδημα αποκλειστικά από τόκους κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και από τόκους εταιρικών ομολογιών της παραγράφου 5 του άρθρου 37 (άρθ. 67, παρ. 1).
Με βάση τα ηλεκτρονικά αρχεία που αποστέλλονται στη Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ. [Α.1006/2023 (Β 220, 381) και Α.1100/2019 (Β 951) αποφάσεις Διοικητή ΑΑΔΕ και ΠΟΛ.1033/2014 απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. όπως αυτή τροποποιήθηκε με τις ΠΟΛ.1054/2015, ΠΟΛ.1260/2015, Α.1177/2019 και Α.1271/2021 αποφάσεις], για τα εισοδήματα ημεδαπής προέλευσης οι φορολογούμενοι ενημερώνονται μέσω πίνακα για τα ποσά των εισοδημάτων τους και των παρακρατηθέντων φόρων.
Στον υποπίνακα αυτό θα δηλώνονται τα κέρδη που διανέμουν οι εταιρείες όλων των νομικών μορφών, περιλαμβανομένων και των προσωπικών εταιρειών που τηρούν διπλογραφικά βιβλία.
Ομοίως δηλώνονται και οι τόκοι που εισπράττονται, από κάθε αιτία, καθώς και τα δικαιώματα, όταν δεν εισπράττονται στο πλαίσιο επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Ο φορολογικός συντελεστής για τα μερίσματα που αποκτώνται από το φορολογικό έτος 2020 και εξής είναι πέντε τοις εκατό (5%).

Κωδικοί 291-292
Αναγράφονται τα μερίσματα που δεν απαλλάσσονται του φόρου, με βάση ειδικές διατάξεις (πριν από την αφαίρεση του παρακρατούμενου φόρου) των εισηγμένων και μη εισηγμένων εταιρειών, τα κέρδη που διανέμουν νομικά πρόσωπα και νομικές οντότητες που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, οι προσωρινές απολήψεις εταίρων, καθώς και οι αμοιβές που καταβάλλονται με οποιαδήποτε μορφή στα μέλη ΔΣ, διαχειριστές και εργατοϋπαλληλικό προσωπικό από τα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας, εφόσον είναι ημεδαπής προέλευσης.
Τα προμερίσματα ΑΕ, καθώς και οι προσωρινές απολήψεις ΕΠΕ και ΙΚΕ, αναγράφονται μόνο αν αποτελούν εισόδημα του φορολογικού έτους 2022, δηλαδή έχουν καταβληθεί κατά το φορολογικό έτος 2021 αλλά εγκρίθηκαν από το αρμόδιο όργανο κατά το φορολογικό έτος 2022. Αυτά που καταβλήθηκαν μέσα στο φορολογικό έτος 2022, αλλά θα εγκριθούν κατά το 2023 δεν αναγράφονται, διότι θα αποτελέσουν εισόδημα του φορολογικού έτους 2023.
Οι προσωρινές απολήψεις των εταίρων προσωπικών εταιρειών με διπλογραφικά βιβλία, αναγράφονται εφόσον καταβλήθηκαν κατά το φορολογικό έτος 2022 (σχετ. ΠΟΛ.1223/2015 εγκύκλιος).
Στους ίδιους κωδικούς αναγράφονται και οι υπεραποδόσεις των μαθηματικών αποθεματικών από ατομικά ασφαλιστήρια συμβόλαια των ασφαλιστικών εταιρειών (σχετ. ΠΟΛ.1042/2015 εγκύκλιος). Στην περίπτωση λήξης ή πρόωρης εξαγοράς ατομικού συμβολαίου ασφάλισης ζωής, το μέρος που αναλογεί στην επιστροφή καταβεβλημένων ασφαλίστρων, αποτελεί επενδεδυμένο κεφάλαιο που επιστρέφεται και όχι εισόδημα και δεν καλύπτει τεκμήρια.

Κωδικοί 295-296
Αναγράφονται τα μερίσματα και προμερίσματα (πριν από την αφαίρεση τυχόν παρακρατούμενου φόρου) των εισηγμένων και μη εισηγμένων μετοχών αλλοδαπής, οι υπεραποδόσεις των μαθηματικών αποθεματικών από ατομικά ασφαλιστήρια συμβόλαια ασφαλιστικών εταιρειών αλλοδαπής, οι διανομές κερδών προσωπικών εταιρειών με διπλογραφικά αλλοδαπής, οι προσωρινές απολήψεις αλλοδαπής, οι διανομές κερδών των καταπιστευμάτων και των εξωχώριων εταιρειών, η διανομή κερδών αμοιβαίων κεφαλαίων που είναι εγκατεστημένα σε τρίτες χώρες και οι αμοιβές που καταβάλλονται με οποιαδήποτε μορφή στα μέλη ΔΣ, διαχειριστές και εργατοϋπαλληλικό προσωπικό από τα κέρδη του νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας αλλοδαπής προέλευσης. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή ή η παρακράτησή του, αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν με την ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (Β' 170). Ειδικά για την πίστωση του εταιρικού φόρου που προβλέπεται στους όρους των ΣΑΔΦ με τις χώρες που αναφέρονται στην Ε. 2018/2019 εγκύκλιο, όσον αφορά στη φορολογία μερισμάτων, προκειμένου να συμπληρωθούν οι κωδικοί 683-684 με το ποσό του εταιρικού αλλοδαπού φόρου που αναλογεί στον μέτοχο, έτσι ώστε ο φόρος αυτός να πιστωθεί από αυτόν που αναλογεί για το μέρισμα αυτό στην Ελλάδα, απαιτούνται τα δικαιολογητικά που προβλέπονται στην ως άνω εγκύκλιο.
Στην περίπτωση που εκ παραδρομής έχει παρακρατηθεί φόρος για τα αλλοδαπά μερίσματα και στην ημεδαπή, ενώ δεν προβλέπεται (ΠΟΛ.1042/2015 εγκύκλιος), αυτός συμπληρώνεται στους κωδικούς 297-298. Αν δεν συμπληρωθεί κανένα ποσό παρακρατηθέντος φόρου ενώ έχει συμπληρωθεί εισόδημα σε κάποιον από τους κωδικούς του Υποπίνακα αυτού, υπολογίζεται ο φόρος που αναλογεί και επιβάλλεται με την πράξη διοικητικού ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου που εκδίδεται κατά περίπτωση.
Προκειμένου να κριθεί αν το εισόδημα από μερίσματα ή λοιπά διανεμόμενα ποσά από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα αποτελεί εισόδημα ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των περιπτώσεων ι' και ια', κατά περίπτωση, της παραγράφου 1 και οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 5 του ΚΦΕ.

Κωδικοί 299-300
Αναγράφονται στους κωδικούς αυτούς:
α) Τα ποσά των εισαχθέντων στην Ελλάδα μερισμάτων φυσικών προσώπων μετόχων ή εταίρων πλοιοκτητριών εταιρειών ή εταιρειών χαρτοφυλακίου αυτών, ναυλωτριών εταιρειών υπό γυμνή ναύλωση πλοίων ή μισθωτριών εταιρειών πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση που υπάγονται στο νέο Συνυποσχετικό οικειοθελούς παροχής που υπογράφτηκε ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο και τη ναυτιλιακή κοινότητα, αόριστης χρονικής διάρκειας που κυρώθηκε με το άρθρο 56 του ν. 4607/2019 (Α'65), όπως τροποποιήθηκε με την Πρόσθετη Πράξη του νέου Συνυποσχετικού που κυρώθηκε με το άρθρο 6 του ν. 5000/2022 (Α'226), με την οποία επιβάλλεται από το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής εθελούσια καταβολή πέντε τοις εκατό (5%) στα μερίσματα αυτά. Τα μερίσματα της περίπτωσης αυτής απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α ΚΦΕ.
β) Τα ποσά των μερισμάτων που λαμβάνουν οι μέτοχοι/εταίροι των επιχειρήσεων οποιασδήποτε νομικής μορφής, ανεξαρτήτως εάν οι επιχειρήσεις αυτές τηρούν απλογραφικά ή διπλογραφικά βιβλία, από τη διανομή των κερδών που προκύπτουν από την εκμετάλλευση των πλοίων του άρθρου 57 του ν. 4646/2019 (Α'201), όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 8 του ν. 5000/2022, τα οποία, σύμφωνα με την περ. β της παρ. 12 του ίδιου άρθρου, φορολογούνται με τον συντελεστή φόρου μερισμάτων των γενικών διατάξεων φορολογίας εισοδήματος, ήτοι πέντε τοις εκατό (5%) και ο φόρος προσδιορίζεται ετησίως κατά τον χρόνο εκπλήρωσης των φορολογικών υποχρεώσεων των δικαιούχων των εισοδημάτων αυτών με την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

Κωδικοί 667-668
Τόκοι (προ φόρου) ημεδαπής προέλευσης. Δηλώνονται οι τόκοι που αποκτώνται από οποιαδήποτε αιτία, π.χ. τόκοι τραπεζικών καταθέσεων, τόκοι δανεισμού, τόκοι εταιρικών ομολόγων, τόκοι που επιδικάστηκαν, κ.λπ., πριν από την αφαίρεση του φόρου.

Κωδικοί 669-670
Τόκοι (προ φόρου) αλλοδαπής προέλευσης. Δηλώνονται, όπως παραπάνω, οι τόκοι που αποκτώνται στο εξωτερικό.

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ: Στους κωδικούς 667-668 και 669-670 του υποπίνακα αυτού δηλώνονται οι τόκοι που εισπράττονται ανάλογα με την προέλευσή τους (ημεδαπής ή αλλοδαπής) και επιλέγεται, κατά την υποβολή με τη χρήση της διαδικτυακής υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE, αν προέρχονται από τραπεζικές καταθέσεις ή από οποιαδήποτε άλλη αιτία. Αναφορικά με τα μερίσματα και τους τόκους αλλοδαπής προέλευσης που προκύπτουν από επενδύσεις που πραγματοποιούνται μέσω ημεδαπού θεματοφύλακα, δεν απαιτείται η αναγραφή της χώρας προέλευσής τους για το καθένα ξεχωριστά και δεν επιλέγεται αλλοδαπή χώρα, αναγράφεται όμως ο ΑΦΜ του ημεδαπού θεματοφύλακα.
Στις περιπτώσεις κοινών τραπεζικών λογαριασμών σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (κάθε μορφής στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό) υπάρχει υποχρέωση δήλωσης των ποσών των τόκων καταθέσεων που αναλογούν στους πραγματικούς δικαιούχους, οι οποίοι καθορίζονται με βάση τις πραγματικές περιστάσεις. Ο Προϊστάμενος της Δ.Ο.Υ. έχει, σε κάθε περίπτωση, τη διακριτική ευχέρεια να κρίνει αιτιολογημένα διαφορετικά.

Κωδικοί 671-672
Δικαιώματα (προ φόρου) ημεδαπής προέλευσης (που δεν αφορούν την επιχειρηματική σας δραστηριότητα).

Κωδικοί 673-674
Δικαιώματα (προ φόρου) αλλοδαπής προέλευσης (που δεν αφορούν την επιχειρηματική σας δραστηριότητα).
Στην περίπτωση των πνευματικών δικαιωμάτων, διευκρινίζεται ότι όταν η εκμετάλλευση των βιβλίων έχει ανατεθεί από τον συγγραφέα σε εκδοτικούς οίκους, οι οποίοι καταβάλλουν δικαιώματα σε δημιουργούς που δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα σχετική με την είσπραξη των δικαιωμάτων, το εισόδημα αυτό θεωρείται εισόδημα από κεφάλαιο.
Όμως αν εισπράττονται δικαιώματα που αφορούν επιχειρηματική δραστηριότητα, π.χ. επαγγελματίες συγγραφείς, καλλιτέχνες, κ.λπ., αυτά αποτελούν ακαθάριστο έσοδο, δηλώνονται στο Ε3 και φορολογούνται, μετά την αφαίρεση των εκπιπτόμενων δαπανών, ως εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα.
Περαιτέρω, οι αυτοεκδότες, δηλαδή οι συγγραφείς που έχουν απαλλαγεί από την τήρηση βιβλίων και στοιχείων και συγγράφουν, τυπώνουν, εκδίδουν και προωθούν τα βιβλία τους, χωρίς να έχουν παραχωρήσει την εκμετάλλευση σε κάποιο εκδοτικό οίκο, είναι μη υπόχρεοι σε υποβολή Ε3, χωρίς έναρξη στο Μητρώο (κωδ. 403-404), ωστόσο φορολογούνται ως αποκτώντες εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, εξ' ολοκλήρου επί των ακαθαρίστων εσόδων, καθόσον δεν αναγνωρίζονται δαπάνες (σχετ. το ΔΕΑΦ Α 1118624 ΕΞ 2016/25.7.2016 έγγραφό μας).
 
Κωδικοί 293-294
Φόρος που παρακρατήθηκε για μερίσματα ημεδαπής προέλευσης. Δηλώνεται ο φόρος που έχει παρακρατηθεί από την ημεδαπή εταιρεία που πραγματοποίησε την διανομή κερδών.

Κωδικοί 297-298
Φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα για μερίσματα αλλοδαπής προέλευσης. Δηλώνεται ο φόρος που έχει εκ παραδρομής παρακρατηθεί από ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατά την εισαγωγή του μερίσματος στην Ελλάδα.

Κωδικοί 675-676
Φόρος που παρακρατήθηκε για τόκους ημεδαπής προέλευσης. Δηλώνεται ο φόρος που έχει παρακρατηθεί από τόκους που εισπράχθηκαν στην Ελλάδα.

Κωδικοί 677-678
Φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα για τόκους αλλοδαπής προέλευσης. Δηλώνεται ο φόρος που έχει τυχόν παρακρατηθεί από ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατά την εισαγωγή των τόκων στην Ελλάδα.

Κωδικοί 679-680
Φόρος που παρακρατήθηκε ή/και καταβλήθηκε για δικαιώματα ημεδαπής προέλευσης. Δηλώνεται ο φόρος που έχει παρακρατηθεί από δικαιώματα που εισπράχθηκαν στην Ελλάδα.

Κωδικοί 681-682
Φόρος που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα για δικαιώματα αλλοδαπής προέλευσης. Δηλώνεται ο φόρος που έχει τυχόν παρακρατηθεί από ημεδαπό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα κατά την εισαγωγή των δικαιωμάτων στην Ελλάδα.

Κωδικοί 683-684
Φόρος που παρακρατήθηκε ή/και καταβλήθηκε στην αλλοδαπή στα εισοδήματα (μερίσματα, τόκους και δικαιώματα) αλλοδαπής που έχει δικαίωμα φορολόγησης και η Ελλάδα. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα σχετικά δικαιολογητικά έγγραφα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον ΚΦΕ (άρθρο 16 ΚΦΔ) και όπως αυτά καθορίζονται στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 170Β').
Δηλώνεται ο φόρος που παρακρατήθηκε στα πιο πάνω εισοδήματα, αν αυτά αποκτήθηκαν σε αλλοδαπές χώρες που έχουν δικαίωμα φορολόγησης.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η διανομή κερδών εταιρειών με απλογραφικά βιβλία δηλώνεται στον Πίνακα 6, στα αφορολόγητα εισοδήματα και συγκεκριμένα στους κωδικούς 431-432.
Ομοίως, στον Πίνακα 6, στους κωδικούς 659-660 δηλώνονται, μεταξύ άλλων, οι τόκοι Ομολόγων Ελληνικού Δημοσίου ή Εντόκων Γραμματίων Ελληνικού Δημοσίου (παρ. 2 άρθρου 37 ΚΦΕ), τα μερίσματα εισηγμένων σε χρηματιστήριο μετοχών που απαλλάσσονται του φόρου, εισαχθέντα μερίσματα πλοιοκτητριών εταιρειών που δεν φορολογούνται με τον ν. 4607/2019, καθώς και μερίσματα λοιπών ημεδαπών πλοιοκτητριών εταιρειών καθώς επίσης τα μερίσματα εταιρειών ναύλωσης γυμνού πλοίου και χρηματοδοτικής μίσθωσης πλοίου και τα κέρδη ατομικών επιχειρήσεων ναύλωσης γυμνού πλοίου και χρηματοδοτική μίσθωση πλοίου (λόγω της προσθήκης των νέων άρθρων 26 β και 26 γ στο ν. 27/1975, με το άρθρο 61 του ν. 4646/2019). ενώ στους κωδικούς 657-658 δηλώνονται μερίσματα από ημεδαπές ναυλομεσιτικές εταιρείες της περίπτωσης β της παραγράφου 5 του άρθρου 43 του ν. 4111/2013 καθώς και οι έκτακτες αμοιβές και τα ποσοστά (bonus) που οι εταιρείες αυτές διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους. Στον ίδιο κωδικό αναγράφονται και οι έκτακτες αμοιβές και τα ποσοστά (bonus) που οι εταιρείες του άρθρου 25 του ν. 27/1975, που ασχολούνται με την διαχείριση πλοίων και είναι εγκατεστημένες στην Ελλάδα, διανέμουν σε μέλη Δ.Σ. ή σε διευθυντές, στελέχη και υπαλλήλους τους.
Στις περιπτώσεις που τα εισοδήματα είναι αλλοδαπής προέλευσης και δεν έχει δικαίωμα φορολόγησης η Ελλάδα, τα εισοδήματα είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στον Πίνακα 6.

ΥΠΟΠΙΝΑΚΑΣ 4Δ2: ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΑΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ

Εισόδημα από ακίνητη περιουσία είναι αυτό που προέρχεται από εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση χρήσης σε τρίτους, γης ή ακινήτου.
Το εισόδημα αυτό αποκτάται από κάθε φυσικό πρόσωπο στο οποίο έχει νόμιμα μεταβιβασθεί, με οριστικό συμβόλαιο ή έχει αποκτηθεί με δικαστική απόφαση ή λόγω χρησικτησίας το δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή νομής ή επικαρπίας ή οίκησης, καθώς και από τον υπεκμισθωτή σε περίπτωση υπεκμίσθωσης.
Επίσης, εισόδημα από ακίνητη περιουσία, το οποίο δηλώνεται αναλυτικά στα έντυπα φορολογίας εισοδήματος Ε1 και Ε2, είναι τα ποσά που προέρχονται από εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρηση χρήσης χώρων τοποθέτησης επιγραφών και κοινόχρηστων χώρων, τα ποσά της αποζημίωσης για την πρόωρη λύση της μίσθωσης που καταβλήθηκαν από το μισθωτή, της αποζημίωσης για επίταξη ή εξωσυμβατική χρήση ακίνητης περιουσίας (601 ΑΚ), καθώς και τα ποσά της άυλης εμπορικής αξίας που καταβλήθηκαν από τον μισθωτή κατά τη μίσθωση ακινήτου στις περιπτώσεις μικτών συμβάσεων, ήτοι συμβάσεων στις οποίες πέραν του δικαιώματος μίσθωσης περιλαμβάνεται και το δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης του ακινήτου.
Στο εισόδημα από ακίνητη περιουσία δεν περιλαμβάνεται το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλλεται στους λογαριασμούς των δικαιούχων σύμφωνα με τις διατάξεις της περ. ά της παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 4690/2020 (Α'104), καθόσον το εν λόγω ποσό δεν εμπίπτει σε καμία κατηγορία εισοδήματος, δεν υπόκειται σε οποιονδήποτε φόρο, τέλος, εισφορά ή άλλη κράτηση υπέρ του Δημοσίου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 43A ΚΦΕ κατά περίπτωση και συμπληρώνεται στον Πίνακα 6 (κωδ. 781-782).
Πριν συμπληρώσετε τις ενδείξεις αυτού του πίνακα πρέπει να συμπληρώσετε και να συνυποβάλετε την Αναλυτική Κατάσταση για τα Μισθώματα από Ακίνητη Περιουσία (Ε2).
Το έντυπο Ε2 δεν θα συμπληρώνεται σε περίπτωση:
α) Καταβολής αποζημίωσης για την πρόωρη λύση της μίσθωσης από τον μισθωτή καθώς και της άυλης αξίας στις περιπτώσεις μικτών συμβάσεων, ήτοι συμβάσεων όπου πέραν του δικαιώματος μίσθωσης περιλαμβάνεται και το δικαίωμα εμπορικής εκμετάλλευσης του ακινήτου. Τα ποσά αυτά αναγράφονται στους κωδικούς αριθμούς 121-122 του υποπίνακα αυτού. Σημειώνεται ότι δεν βεβαιώνεται με την εκκαθάριση της δήλωσης Φορολογίας Εισοδήματος χαρτόσημο και ΟΓΑ χαρτοσήμου των περιπτώσεων αυτών, αλλά η καταβολή τους ρυθμίζεται από τις διατάξεις του χαρτοσήμου.
β) Ιδιοκατοίκησης κύριας ή δευτερεύουσας κατοικίας (εξοχικής ή μη εξοχικής) ή χρήσης για τις ανάγκες του φορολογούμενου χώρου στάθμευσης-αποθήκης με διαφορετική διεύθυνση από αυτή της κύριας κατοικίας ή δευτερεύουσας. Στην περίπτωση αυτή δεν θα συμπληρώνεται ο πίνακας αυτός, αλλά θα συμπληρώνονται μόνο οι ενδείξεις του Πίνακα 5 (υποπίνακας 1α), σύμφωνα με τις οδηγίες που δίνονται παρακάτω για τη συμπλήρωσή του.
Από τα συνολικά ποσά των στηλών του εντύπου Ε2 μεταφέρονται τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία γης ή ακινήτου στους αντίστοιχους κωδικούς του υποπίνακα αυτού, εκτός από το εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης μιας κύριας κατοικίας προς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος και εξ αγχιστείας, επιφάνειας μέχρι διακόσια (200) τετραγωνικά μέτρα. Τονίζεται ότι στην πιο πάνω περίπτωση μεταφέρεται στη δήλωση το τεκμαρτό εισόδημα 3% της αντικειμενικής αξίας της δωρεάν παραχωρούμενης κατοικίας για την περίπτωση που η κατοικία αυτή υπερβαίνει τα διακόσια τετραγωνικά μέτρα (200τμ) και μόνο για την υπερβάλλουσα επιφάνεια, καθώς και ότι δεν δύναται να δηλωθεί μέρος κατοικίας ως δωρεάν παραχωρούμενο και το υπόλοιπο να δηλωθεί κενό.
Επισημαίνεται ότι στην επιφάνεια των διακοσίων τετραγωνικών μέτρων προσμετρώνται εκτός από τους κύριους χώρους και οι βοηθητικοί χώροι (θέσεις στάθμευσης αποθήκες κλπ.), ακόμη κι αυτοί που βρίσκονται σε διαφορετική οικοδομή από αυτή που βρίσκεται η κύρια κατοικία, πλησίον αυτής και εφόσον δεν υπάρχουν στην οικοδομή της κύριας αυτής κατοικίας τέτοιοι χώροι.
Επίσης, δεν μεταφέρεται από το Ε2 στη δήλωση και το εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ακινήτων στο Ελληνικό Δημόσιο ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου.
Επιπλέον, δεν υπολογίζεται τεκμαρτό εισόδημα για τα πρόσωπα που ασκούν ατομική αγροτική επιχειρηματική δραστηριότητα, από ιδιοχρησιμοποίηση ή δωρεάν παραχώρηση προς ανιόντες, κατιόντες ή συζύγους, αγροτικών εκτάσεων στις οποίες περιλαμβάνονται λιβάδια, καλλιεργήσιμες γαίες, βοσκήσιμες γαίες και κάθε είδους κατασκευές ή εγκαταστάσεις που χρησιμοποιούνται για την άσκηση της δραστηριότητας αυτής.
Διευκρινίζεται ότι στην περίπτωση ανείσπρακτων εισοδημάτων από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας (παρ. 4 του άρθρου 39 του ΚΦΕ) που δηλώθηκαν στο προηγούμενο φορολογικό έτος στους κωδ. 125-126 και εισπράχθηκαν κατά το έτος 2022, δηλώνονται τα συνολικά ποσά στις αντίστοιχες στήλες του εντύπου Ε2 και μεταφέρονται τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία γαιών - γης ή ακινήτου στους αντίστοιχους κωδικούς του υποπίνακα αυτού.
Επιπλέον, από 1.1.2017 το εισόδημα που αποκτάται από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου της οικονομίας διαμοιρασμού, όπως αυτή ορίζεται στο άρθρο 111 του ν. 4446/2016 (μέσω ψηφιακών πλατφορμών), είναι εισόδημα από ακίνητη περιουσία και εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 39Α και της παραγράφου 4 του άρθρου 40 του ΚΦΕ, εφόσον τα ακίνητα εκμισθώνονται επιπλωμένα χωρίς την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας πλην της παροχής κλινοσκεπασμάτων. Σε περίπτωση που παρέχονται οποιεσδήποτε άλλες υπηρεσίες, το εισόδημα αυτό αποτελεί εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα του άρθρου 21 του ΚΦΕ. Το εν λόγω εισόδημα δηλώνεται, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, συγκεντρωτικά στη στήλη 17 του εντύπου Ε2, στους κωδικούς 60 «Βραχυχρόνια εκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39A του ν. 4172/2013» και 61 «Βραχυχρόνια υπεκμίσθωση ακινήτων άρθρου 39A του ν. 4172/2013» και μεταφέρονται στους αντίστοιχους κωδικούς του υποπίνακα αυτού. Επίσης, στον κωδικό 63 της ίδιας ως άνω στήλης (17) «Εκμίσθωση κατοικίας που υπεκμισθώνεται για βραχυχρόνια μίσθωση μέσω ψηφιακής πλατφόρμας» δηλώνεται το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτά ο εκμισθωτής από την εκμίσθωση κατοικίας η οποία υπεκμισθώνεται βραχυχρόνια στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού μέσω ψηφιακής πλατφόρμας από τον μισθωτή. Το εν λόγω εισόδημα μεταφέρεται από την υπηρεσία στους κωδικούς 105-106 του εντύπου Ε1.
Τονίζεται ότι για την επιβολή των τελών χαρτοσήμου ή ΦΠΑ στις μισθώσεις γης και ακινήτων ισχύουν τα όσα έχουν διευκρινιστεί με τις ΠΟΛ.1008/2007, Ε.2016/2019 και ΠΟΛ.1180/2013 εγκυκλίους της αρμόδιας Υπηρεσίας (Διεύθυνση Εφαρμογής Έμμεσης Φορολογίας). Για τις περιπτώσεις που κατά τα ανωτέρω δεν οφείλονται τέλη χαρτόσημου, το ακαθάριστο εισόδημα γης και ακινήτων που έχει συμπληρωθεί κατά περίπτωση στους κωδικούς 101-102, 105-106, 107-108, 111-112, 131-132, συμπληρώνεται και στους κωδικούς 741-742, σύμφωνα με τις αναγραφόμενες οδηγίες για τη συμπλήρωση τους.
 
Κωδικοί 103-106, 109-110
Συμπληρώνεται το σύνολο των ενοικίων, που αποκτήσατε, κατά κατηγορία ακινήτων, όπως αυτές εμφανίζονται στη δήλωση, μεταφέροντας από τα συνολικά ποσά των αντίστοιχων στηλών του εντύπου Ε2 τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία ακινήτου, στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης. Στη περίπτωση που εισοδήματα των κωδικών 105-106 υπάγονται σε ΦΠΑ μεταφέρονται και στους κωδικούς 741-742. Ειδικά στους κωδικούς 105-106 μεταφέρονται ποσά που έχουν αναγραφεί, κατά την ηλεκτρονική υποβολή, στο έντυπο Ε2 στον υποκωδικό 62: «Εκμίσθωση κατοικίας που υπεκμισθώνεται» που αποτελούν το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτάει ο εκμισθωτής από την εκμίσθωση κατοικίας η οποία στη συνέχεια υπεκμισθώνεται από τον μισθωτή.

Κωδικοί 101-102
Συμπληρώνεται το σύνολο των ενοικίων που αποκτήσατε από εκμίσθωση γαιών-γης (οικόπεδα, αγροτικές εκτάσεις κλπ.), εγκαταστάσεων ή κατασκευών (ιχθυοκαλλιέργειες, λίμνες κ.λπ.) μεταφέροντας από το συνολικό ποσό της αντίστοιχης στήλης του εντύπου Ε2, τα επί μέρους ποσά αυτών. Στη περίπτωση που υπάγονται σε ΦΠΑ μεταφέρονται και στους κωδικούς 741-742.

Κωδικοί 107-108
Συμπληρώνεται το σύνολο των ενοικίων που αποκτήσατε από εκμίσθωση χρήσης γαιών-γης και ακινήτων για την τοποθέτηση επιγραφών, κεραιών, ανεμογεννητριών κλπ. μεταφέροντας από το συνολικό ποσό της αντίστοιχης στήλης του εντύπου Ε2, τα επί μέρους ποσά αυτών.

Κωδικοί 111-112
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτήσατε από υπεκμίσθωση ακινήτων μεταφέροντας, από τα συνολικά ποσά των αντίστοιχων στηλών του εντύπου Ε2, τα επιμέρους ποσά αυτών κατά κατηγορία γης ή ακινήτου.

Κωδικοί 113-114
Συμπληρώνεται το ενοίκιο που καταβάλατε στον εκμισθωτή, εφόσον έχετε αποκτήσει εισόδημα από υπεκμίσθωση ακινήτων.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση υπεκμίσθωσης τμήματος του ακινήτου πρέπει να συμπληρώνεται το ενοίκιο που καταβάλατε για το τμήμα αυτό και όχι το ενοίκιο ολόκληρου του ακινήτου.

Κωδικοί 115-116
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτήσατε από υπεκμίσθωση γαιών-γης μεταφέροντας, από τα συνολικά ποσά των αντίστοιχων στηλών του εντύπου Ε2, τα επιμέρους ποσά αυτών κατά κατηγορία γαιών-γης.
 
Κωδικοί 117-118
Συμπληρώνεται το ενοίκιο που καταβάλατε στον εκμισθωτή, εφόσον έχετε αποκτήσει εισόδημα από υπεκμίσθωση γαιών-γης.

Κωδικοί 129-130
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικιών, εκτός από τη δωρεάν παραχώρηση της χρήσης μίας κύριας κατοικίας προς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος και εξ αγχιστείας, επιφάνειας μέχρι διακόσια (200) τετραγωνικά μέτρα, μεταφέροντας από το συνολικό ποσό της αντίστοιχης στήλης του εντύπου Ε2, τα επιμέρους ποσά αυτών.

Κωδικοί 143-144, 141-142, 147-148
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα που αποκτήσατε από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης, κατά κατηγορίες ακινήτων, όπως αυτές εμφανίζονται στη δήλωση, μεταφέροντας από τα συνολικά ποσά των αντίστοιχων στηλών του εντύπου Ε2 τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία ακινήτου, στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

Κωδικοί 145-146
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση ακινήτου σύμφωνα με την ανάλυση του πίνακα, μεταφέροντας από τα συνολικά ποσά των αντίστοιχων στηλών του εντύπου Ε2, τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία ακινήτου στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

Κωδικοί 149-150
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοχρησιμοποίηση γαιών-γης, εγκαταστάσεων, ή κατασκευών (ιχθυοκαλλιέργειες, λίμνες κλπ.) μεταφέροντας από τα συνολικά ποσά της αντίστοιχης στήλης του εντύπου Ε2, τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία ακινήτου στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

Κωδικοί 131-132
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο εισόδημα από εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων καταστημάτων, γραφείων, αποθηκών κ.λπ. (εκτός κατοικιών) κατά το ποσοστό συμμετοχής καθεμίας εκ των διηρημένων ιδιοκτησιών μεταφέροντας από τα συνολικά ποσά της αντίστοιχης στήλης του εντύπου Ε2, τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία ακινήτου στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.

Κωδικοί 133-134
Συμπληρώνεται α) το ακαθάριστο εισόδημα από εκμίσθωση κοινόχρηστων χώρων (κατοικιών) και β) το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση της χρήσης ή από ιδιοχρησιμοποίηση κοινόχρηστων χώρων (κατοικιών, καταστημάτων, γραφείων, αποθηκών κ.λπ.) κατά το ποσοστό συμμετοχής καθεμίας εκ των διηρημένων ιδιοκτησιών μεταφέροντας από τα συνολικά ποσά των αντίστοιχων στηλών του εντύπου Ε2, τα επιμέρους ποσά κατά κατηγορία ακινήτου στους αντίστοιχους κωδικούς της δήλωσης.
 
Κωδικοί 121-122
Συμπληρώνεται το ποσό της αποζημίωσης που καταβλήθηκε από τον μισθωτή στον εκμισθωτή λόγω πρόωρης λύσης της μίσθωσης (άρθρο 43 του Π.Δ. 34/1995). Επίσης, συμπληρώνονται και τα ποσά της άυλης εμπορικής αξίας που καταβλήθηκαν από τον μισθωτή πέρα από τα ενοίκια, κατά την εκμίσθωση γης ή ακινήτου.

Κωδικοί 163-164
Συμπληρώνεται το ποσό της αποζημίωσης που καταβάλατε το έτος 2022 με βάση νόμο (ν.813/1978, όπως τροποποιήθηκε με το ν.2041/1992) στον μισθωτή ακινήτου, σε περίπτωση λύσης επαγγελματικής μίσθωσης.

Κωδικοί 165-166
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο εισόδημα που αποκτήσατε το 2022 από την εκμίσθωση του ακινήτου στην περίπτωση που καταβλήθηκε αποζημίωση που συμπληρώθηκε στους κωδικούς 163-164.

Κωδικοί 159-160
Συμπληρώνεται το συνολικό ποσό των δαπανών που εκπίπτουν από το ακαθάριστο εισόδημα ακίνητης περιουσίας (γαίες) για αντιπλημμυρικά έργα και έργα αποξήρανσης ελών για τις περιπτώσεις 1δ, 3, 4γ και 5β του υποπίνακα.

Κωδικοί 741-742
Συμπληρώνεται το ακαθάριστο εισόδημα γης ή ακινήτων που έχει συμπληρωθεί κατά περίπτωση στους κωδικούς 101-102, 105-106, 107-108, 111-112, 131-132 και κατά την εκκαθάριση της δήλωσης εισοδήματος δεν πρέπει να βεβαιωθεί τέλος χαρτοσήμου για ειδικές περιπτώσεις π.χ. εισόδημα από επίταξη ακινήτου, εισόδημα που υπάγεται σε ΦΠΑ κ.λπ. Επισημαίνεται ότι τα ποσά της αποζημίωσης για την πρόωρη λύση της μίσθωσης που καταβλήθηκαν από τον μισθωτή και τα ποσά της άυλης εμπορικής αξίας που καταβλήθηκαν από τον μισθωτή πέρα από τα ενοίκια κατά την μίσθωση του ακινήτου συμπληρώνονται μόνο στους κωδικούς 121-122 και δεν μεταφέρονται στους κωδικούς 741-742.

Κωδικοί 171-172
Συμπληρώνεται από τον φορολογούμενο το συνολικό καθαρό εισόδημα από ακίνητα που βρίσκονται στην αλλοδαπή (μετά την αφαίρεση του 5% για δαπάνες, η αφαίρεση αυτή διενεργείται μόνο όταν το εισόδημα προέρχεται από ακίνητα και όχι από γαίες-γη), εκτός από τη δωρεάν παραχώρηση της χρήσης μιας κύριας κατοικίας προς ανιόντες ή κατιόντες εξ αίματος και εξ αγχιστείας, επιφάνειας μέχρι 200 τ.μ..

Κωδικοί 175-176
Συμπληρώνεται το ποσό του φόρου εισοδήματος που καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για το εισόδημα ακίνητης περιουσίας που έχει γραφτεί στους κωδικούς 171-172. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 170Β ). Σημειώνεται ότι για εισοδήματα από τις Η.Π.Α. στις οικείες ενδείξεις θα συμπληρώνεται μόνο το ποσό του ομοσπονδιακού φόρου των Η.Π.Α. και όχι και ο πολιτειακός φόρος.

Κωδικοί 125-126
Συμπληρώνεται το ποσό των ανείσπρακτων εισοδημάτων από την εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας (παρ. 4 του άρθρου 39 του ΚΦΕ). Προκειμένου να δηλωθούν ως ανείσπρακτα τα εισοδήματα από εκμίσθωση ακίνητης περιουσίας, θα πρέπει, μέχρι την προθεσμία υποβολής της ετήσιας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, να έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μισθίου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή να έχει ασκηθεί (κατατεθεί και κοινοποιηθεί) εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων και να έχει προσκομιστεί πριν την υποβολή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, το κατά περίπτωση ευκρινές αντίγραφο αυτών στη Δ.Ο.Υ.
Επισημαίνεται ότι αναγνωρίζεται ποσοστό 5% επί του ακαθάριστου εισοδήματος ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης ως δαπάνες επισκευής συντήρησης ανακαίνισης ή άλλες πάγιες και λειτουργικές δαπάνες όσων ακινήτων αποφέρουν φορολογητέο εισόδημα, ανεξάρτητα από το είδος και τη χρήση αυτών, εξαιρουμένων των εισοδημάτων από εκμίσθωση, δωρεάν παραχώρηση, ιδιοχρησιμοποίηση γαιών και χώρων τοποθέτησης επιγραφών.

ΥΠΟΠΙΝΑΚΑΣ 4Ε: ΕΙΣΟΔΗΜΑ ΑΠΟ ΥΠΕΡΑΞΙΑ ΜΕΤΑΒΙΒΑΣΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ

Στον υποπίνακα Ε δηλώνεται το εισόδημα που προκύπτει από μεταβιβάσεις τίτλων του άρθρου 42 του ΚΦΕ, όπως μετοχές, μερίδια, μερίδες, ομόλογα, παράγωγα, κ.λπ., που πραγματοποιούνται από επαχθή αιτία. Τονίζεται ότι οι μεταβιβάσεις από χαριστική αιτία δεν αποτελούν αντικείμενο του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ΚΦΕ).
Στον εν λόγω Υποπίνακα συμπληρώνεται και το εισόδημα του άρθρου 42Α του ΚΦΕ. Στον υποπίνακα αυτόν επίσης δεν συμπληρώνεται η υπεραξία από μεταβιβάσεις εισηγμένων μετοχών όταν ο μεταβιβάζων συμμετέχει στην εταιρεία με ποσοστό συμμετοχής μικρότερο του 0,5% ή από μεταβιβάσεις τίτλων που αποτελούν αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά οι οποίοι έχουν αποκτηθεί πριν από την 1/1/2009. Τα εισοδήματα αυτά είναι αφορολόγητα και δηλώνονται στον Πίνακα 6.
Ως τιμή κτήσης για τίτλους που έχουν αποκτηθεί λόγω κληρονομικής διαδοχής ή μεταβίβασης με χαριστική αιτία, λαμβάνεται η αξία βάσει της οποίας υπολογίστηκε ο φόρος κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής ή χορηγήθηκε απαλλαγή από αυτόν (όπως προστέθηκε με την παρ. 9 του άρθρου 115 ν. 4549/2018).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 41 του ΚΦΕ (Μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας), έχει ανασταλεί μέχρι τις 31.12.2024 (ν. 5000/2022 άρθρο 14) και ως εκ τούτου η υπεραξία από μεταβίβαση ακινήτων δεν αναγράφεται.

Κωδικοί 829-830
Κέρδος από τη μεταβίβαση τίτλων ημεδαπής. Συμπληρώνεται κατά περίπτωση:
α) το κέρδος του φορολογικού έτους 2022 από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ν. ΚΦΕ, όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από ημεδαπή επιχείρηση και η υπεραξία τους φορολογείται. Αναγράφεται ο ΑΦΜ της εταιρείας της οποίας πωλήθηκαν οι μετοχές. Κατά τη συμπλήρωση των ανωτέρω κωδικών δεν αφαιρείται από τον φορολογούμενο η μεταφερόμενη ζημία προηγουμένων ετών, καθώς αυτή αναγράφεται, από το φορολογικό έτος 2021 και έπειτα, στους κωδικούς 873-874 και αφαιρείται από το κέρδος του τρέχοντος έτους κατά την εκκαθάριση.
β) το εισόδημα που προκύπτει κατά την παρ. 1 του άρθρου 42Α του ΚΦΕ για έναν εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με τη μορφή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών, όπως αυτά προσδιορίζονται κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης και ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση, εφόσον μεταβιβάστηκαν οι μετοχές εντός του 2022 και μετά από τη συμπλήρωση είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την απόκτηση των δικαιωμάτων προαίρεσης, Κατά το φορολογικό έτος άσκησης των δικαιωμάτων οι φορολογούμενοι έχουν διαθέσιμη την αναρτημένη ηλεκτρονική πληροφόρηση για το εισόδημα που προσδιορίστηκε κατά την άσκηση των δικαιωμάτων (προσυμπλήρωση στους κωδικούς 423-424 του πίνακα 6), καθώς και τον χρόνο χορήγησης των δικαιωμάτων για να υπολογίσουν τον χρόνο διακράτησης, αλλά το αναγράφουν στη δήλωση για να φορολογηθεί κατά το φορολογικό έτος μεταβίβασης των μετοχών.
γ) Το εισόδημα που προκύπτει κατά την παρ. 2 του άρθρου 42Α του ΚΦΕ για έναν εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με τη μορφή δικαιωμάτων προαίρεσης απόκτησης μετοχών, όπως αυτά προσδιορίζονται κατά τον χρόνο άσκησης του δικαιώματος προαίρεσης και ανεξαρτήτως εάν συνεχίζει να ισχύει η εργασιακή σχέση, εφόσον μεταβιβάστηκαν οι μετοχές, εντός του 2022 και πληρούνται σωρευτικά οι ακόλουθοι όροι:
(i) τα ως άνω δικαιώματα αποκτώνται εντός πέντε (5) ετών μετά από τη σύσταση της εταιρείας, (ίί)η εταιρεία δεν έχει συσταθεί μέσω συγχώνευσης, και
(iii) οι μετοχές μεταβιβαστούν μετά από τη συμπλήρωση τριάντα έξι (36) μηνών από την απόκτηση των δικαιωμάτων προαίρεσης. Κατά το φορολογικό έτος άσκησης των δικαιωμάτων οι φορολογούμενοι έχουν διαθέσιμη την αναρτημένη ηλεκτρονική πληροφόρηση για το εισόδημα που προσδιορίστηκε κατά την άσκηση των δικαιωμάτων (προσυμπλήρωση στους κωδικούς 423 -424 του πίνακα 6), καθώς και τον χρόνο χορήγησης των δικαιωμάτων για να υπολογίσουν τον χρόνο διακράτησης, αλλά το αναγράφουν στη δήλωση για να φορολογηθεί κατά το φορολογικό έτος μεταβίβασης των μετοχών.
δ) Το εισόδημα που προκύπτει κατά την παρ. 3 του άρθρου 42 Α του ΚΦΕ για έναν εργαζόμενο ή εταίρο ή μέτοχο με τη μορφή μετοχών που του χορηγούνται από νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα στο πλαίσιο προγραμμάτων δωρεάν διάθεσης μετοχών, στα οποία τίθεται ως προϋπόθεση η επίτευξη συγκεκριμένων στόχων ή η επέλευση συγκεκριμένου γεγονότος, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η διάθεση των μετοχών, το οποίο αποτελεί εισόδημα από υπεραξία εφόσον μεταβιβαστούν οι μετοχές οποτεδήποτε μετά από την απόκτησή τους από τον δικαιούχο του προγράμματος. Κατά το φορολογικό έτος που διατίθενται οι δωρεάν μετοχές οι φορολογούμενοι έχουν διαθέσιμη την αναρτημένη ηλεκτρονική πληροφόρηση με τον αριθμό των μετοχών που τους χορηγήθηκαν και την αξία των μετοχών κατά τον χρόνο της δωρεάν διάθεσής τους (προσυμπλήρωση στους κωδικούς 423-424 του πίνακα 6), αλλά το αναγράφουν στη δήλωση για να φορολογηθεί κατά το έτος μεταβίβασης των μετοχών αυτών, υπολογίζοντάς το σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 4α και β του άρθρου 42Α.
Στις περιπτώσεις που εντός του ίδιου φορολογικού έτους προκύπτει παράλληλα και εισόδημα του άρθρου 42 και εισόδημα του άρθρου 42Α, συμπληρώνονται τα ποσά διακριτά, καθώς επίσης και όταν συμπληρώνεται εισόδημα του άρθρου 42Α ο φορολογούμενος επιλέγει αν τυχόν πληρούνται οι προϋποθέσεις της παρ. 2 του άρθρου αυτού προκειμένου να φορολογηθεί το εισόδημα αυτό με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%), σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο του άρθρου 43 του ΚΦΕ.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στις περιπτώσεις που μεταβιβάζονται εισηγμένες μετοχές από μεταβιβάζοντα που συμμετέχει στο κεφάλαιο με ποσοστό μικρότερο του 0,5% ή οι εισηγμένες μετοχές αποκτήθηκαν πριν από την 1.1.2009, το κέρδος είναι αφορολόγητο και δηλώνεται στον Πίνακα 6, στους κωδικούς των αφορολόγητων εισοδημάτων 659- 660. Ομοίως, στους ίδιους κωδικούς δηλώνεται και η υπεραξία μεταβίβασης εταιρικών ομολόγων, καθώς και τα κέρδη από ημεδαπά αμοιβαία κεφάλαια ή κράτους μέλους ΕΕ-ΕΟΧ/ΕΖΕΖ.

Κωδικοί 865-866
Κέρδος από τη μεταβίβαση τίτλων αλλοδαπής. Συμπληρώνεται κατά περίπτωση:
α) Το κέρδος από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ΚΦΕ, όταν οι τίτλοι έχουν εκδοθεί από αλλοδαπή επιχείρηση και η υπεραξία τους φορολογείται
β) Το εισόδημα που προκύπτει σύμφωνα με τις παρ. 1 και 3 του άρθρου 42Α ΚΦΕ όταν οι τίτλοι εκδίδονται στην αλλοδαπή από αλλοδαπή επιχείρηση.
 
Κωδικοί 867-868
Συμπληρώνεται ο φόρος που τυχόν παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε στην αλλοδαπή για το εισόδημα των άρθρων 42 και 42Α (παρ. 1 και 3) του ΚΦΕ και γίνεται διάκριση αν ο φόρος αλλοδαπής αφορά εισόδημα του άρθρου 42 ή του άρθρου 42Α (παρ. 1 και 3) ΚΦΕ. Στην περίπτωση που το εισόδημα που αποκτήθηκε στην αλλοδαπή εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής των παρ. 1 και 3 του άρθρου 42Α του ΚΦΕ, ο φόρος που παρακρατήθηκε ή καταβλήθηκε στην αλλοδαπή εκπίπτει από τον φόρο που αναλογεί για το εισόδημα αυτό στην Ελλάδα κατά τον χρόνο φορολογίας του στην Ελλάδα, σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις του άρθρου 9 του ΚΦΕ και της ισχύουσας ΣΑΔΦ που εφαρμόζεται, ανεξάρτητα από το ενδεχόμενο να έχει πραγματοποιηθεί η φορολόγηση στην αλλοδαπή σε προγενέστερο έτος. Η καταβολή του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 170Β').

Κωδικοί 871-872
Συμπληρώνεται η ζημία από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ΚΦΕ του ίδιου φορολογικού έτους (2022), η οποία δύναται να μεταφέρεται για πέντε (5) έτη προκειμένου να συμψηφιστεί με κέρδη από την ίδια αιτία και γίνεται διάκριση της ζημιάς σε ημεδαπής/αλλοδαπής. Ως ζημιά νοείται μόνο αυτή που προκύπτει αποκλειστικά από τίτλους που κατονομάζονται στην παρ. 1 του άρθρου 42 του ΚΦΕ και όχι από τους τίτλους των οποίων η υπεραξία από τη μεταβίβασή τους απαλλάσσεται της φορολογίας.

Κωδικοί 873-874
Στους κωδικούς 873-874 αναγράφονται οι μεταφερόμενες ζημιές από την πώληση τίτλων του άρθρου 42 του ΚΦΕ των προηγούμενων φορολογικών ετών, οι οποίες δεν έχουν συμψηφιστεί με κέρδη από την ίδια αιτία και γίνεται διάκρισή τους σε ημεδαπής/αλλοδαπής.

Κωδικοί 875-876
Στους νέους κωδικούς 875-876 αναγράφεται η εισαχθείσα υπεραξία από την πώληση μετοχών πλοιοκτητριών εταιρειών ή εταιρειών χαρτοφυλακίου αυτών, ναυλωτριών εταιρειών υπό γυμνή ναύλωση πλοίων ή μισθωτριών εταιρειών πλοίων υπό χρηματοδοτική μίσθωση που υπάγονται στο νέο Συνυποσχετικό οικειοθελούς παροχής ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο και τη ναυτιλιακή κοινότητα, αόριστης χρονικής διάρκειας που κυρώθηκε με το άρθρο 56 του ν. 4607/2019 (Α'65), όπως τροποποιήθηκε με την Πρόσθετη Πράξη του νέου Συνυποσχετικού, που κυρώθηκε με το άρθρο 6 του ν. 5000/2022 (Α'226), στην οποία επιβάλλεται από το φορολογικό έτος 2022 και εφεξής εθελούσια καταβολή πέντε εκατό (5%) αν εισαχθούν στην Ελλάδα, ενώ απαλλάσσονται από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης του άρθρου 43Α ΚΦΕ.
 
ΠΡΟΣΟΧΗ: Προκειμένου να κριθεί αν το εισόδημα από τη μεταβίβαση τίτλων αποτελεί εισόδημα ημεδαπής ή αλλοδαπής προέλευσης, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περίπτωσης θ της παραγράφου 1 του άρθρου 5 του ΚΦΕ. Όταν προσδιορίζονται κέρδη από αγοραπωλησίες τίτλων προερχόμενων από πολλές διαφορετικές αλλοδαπές χώρες, επιλέγεται η χώρα που βρίσκεται ο θεματοφύλακας των τίτλων. Σε περίπτωση που έχει παρακρατηθεί φόρος στην αλλοδαπή και οι τίτλοι τηρούνται σε αλλοδαπό θεματοφύλακα εξετάζεται η χώρα που βρίσκεται ο θεματοφύλακας προκειμένου να επιλεχθεί εάν το ποσό φόρου παρακρατήθηκε σε χώρα με την οποία υφίσταται ΣΑΔΦ και στη ΣΑΔΦ προβλέπεται η μέθοδος της πίστωσης ή, αν δεν συντρέχει η περίπτωση αυτή, λοιπές περιπτώσεις. Αν πρόκειται για ημεδαπό θεματοφύλακα δεν απαιτείται η αναγραφή της χώρας προέλευσης και δεν επιλέγεται αλλοδαπή χώρα, συμπληρώνεται όμως ο ΑΦΜ του.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Για όλες τις περιπτώσεις και όλες τις κατηγορίες εισοδημάτων που ζητείται πίστωση φόρου αλλοδαπής προέλευσης, η καταβολή ή η παρακράτηση του ποσού του φόρου στην αλλοδαπή αποδεικνύεται με τα δικαιολογητικά έγγραφα που ορίστηκαν στην ΠΟΛ.1026/2014 Απόφαση Γ.Γ.Δ.Ε. (ΦΕΚ 170Β').
Σημειώνεται ότι προκειμένου για εισοδήματα από τις Η.Π.Α. στις οικείες ενδείξεις θα συμπληρώνεται μόνο το ποσό του ομοσπονδιακού φόρου των Η.Π.Α. και όχι και ο πολιτειακός φόρος.
Στην περίπτωση που ο φόρος αλλοδαπής έχει καταβληθεί σε άλλο νόμισμα πέραν του ευρώ (π.χ. σε δολάρια Η.Π.Α.), για τις ανάγκες της πίστωσης του φόρου αλλοδαπής λαμβάνεται υπόψη η ισοτιμία ευρώ και ξένου νομίσματος, όπως αυτή προκύπτει κατά την ημερομηνία καταβολής του φόρου στην αλλοδαπή που αναγράφεται στη σχετική βεβαίωση της αρμόδιας φορολογικής αρχής ή Ορκωτού Ελεγκτή. Σε περίπτωση, όμως, πληρωμών που καταβάλλονται περιοδικά, η μετατροπή θα πρέπει να γίνει με βάση τη μέση ετήσια ισοτιμία, όπως αυτή καθορίζεται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΠΙΝΑΚΑ 5: ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΣ ΕΤΗΣΙΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗΣ ΔΑΠΑΝΗΣ

Α. ΓΕΝΙΚΑ

Στον Πίνακα αυτό περιλαμβάνονται τα στοιχεία προσδιορισμού του εισοδήματος με βάση τις αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες διαβίωσης, καθώς και τις ετήσιες δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του φορολογουμένου, της συζύγου του και των προσώπων που τους βαρύνουν. Δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις για τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης του άρθρου 31 του ΚΦΕ φυσικού προσώπου που έχει την κατοικία του στην αλλοδαπή, ανεξαρτήτως αν αποκτά εισόδημα στην Ελλάδα, ενώ εφαρμόζονται οι διατάξεις απόκτησης περιουσιακών στοιχείων του άρθρου 32 του ΚΦΕ για τους φορολογικούς κατοίκους αλλοδαπής μόνο στην περίπτωση που αποκτάται εισόδημα στην Ελλάδα.
Για τον προσδιορισμό της ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης με βάση την κύρια και δύο δευτερεύουσες κατοικίες είτε ιδιόκτητες, είτε μισθωμένες είτε δωρεάν παραχωρούμενες, και ανεξάρτητα από την επιφάνεια τους, συμπληρώνεται ο υποπίνακας 1α.
Για τη συμπλήρωση των ενδείξεων του υποπίνακα 1α αυτού παραθέτουμε τις ακόλουθες διευκρινίσεις:

Β. ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ ΔΙΑΒΙΩΣΗΣ

1α. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης για ιδιοκατοικούμενη ή μισθωμένη ή δωρεάν παραχωρούμενη κύρια κατοικία και έως δύο δευτερεύουσες κατοικίες.

Επισήμανση: Για τους μήνες Ιανουάριο έως και Μάιο 2022, κατ' εφαρμογή των περ. 8α) και 8β) της παρ. 8 του άρθρου 2 της υπό στοιχεία 3365/2022 κοινής απόφασης των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, προσυμπληρώνονται, χωρίς δυνατότητα μεταβολής από το φορολογούμενο, τα στοιχεία της κύριας κατοικίας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας που αποτελεί μισθωμένη κατοικία εξαρτώμενων τέκνων της οικογένειας που σπουδάζουν στο εσωτερικό, όπως επικαιροποιήθηκαν κατά την υποβολή της προβλεπόμενης στην ανωτέρω διάταξη αίτησης. Για τους υπόλοιπους μήνες του έτους, εάν υπάρχει μεταβολή της κύριας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας, συμπληρώνεται αντιστοίχως ο σχετικός πίνακας από το φορολογούμενο, όπως συμπληρώνεται για το σύνολο του έτους και από τους λοιπούς φορολογούμενους που δεν επικαιροποίησαν τα στοιχεία της κύριας ή/και της δευτερεύουσας κατοικίας τους κατά την υποβολή της αίτησης της ως άνω υπό στοιχεία 3365/2022 κοινής απόφασης.

Ένδειξη κύρια κατοικία
Συμπληρώνεται η διεύθυνση της κατοικίας κύριας διαμονής και οι υπόλοιπες τρεις οδοί που περικλείουν το τετράγωνο σε κάθε περίπτωση.

Κωδικοί 208-217-224
Αναγράφεται ο ταχυδρομικός κώδικας της κύριας και των δευτερευουσών κατοικιών.

Κωδικοί 204-205-206
Συμπληρώνεται υποχρεωτικά ο αριθμός παροχής ρεύματος όλων των κατοικιών (κύριες και δευτερεύουσες), είτε είναι ιδιοκατοικούμενες είτε μισθωμένες είτε δωρεάν παραχωρούμενες.

Κωδικός 203
Επιλέξτε τη λέξη «ΝΑΙ» σε περίπτωση που μισθώνετε κύρια κατοικία ή σας έχει παραχωρηθεί δωρεάν κύρια κατοικία, ανεξάρτητα από την επιφάνειά της. Δεν συμπληρώνεται όταν πρόκειται για ιδιόκτητες κατοικίες. Για τις περιπτώσεις δωρεάν παραχωρημένης κατοικίας, συμπληρώνεται ο ΑΦΜ του ιδιοκτήτη που παραχωρεί την κατοικία στον κωδικό 808.

Κωδικοί 207-209
Επιλέξτε τη λέξη «ΝΑΙ» σε περίπτωση που μισθώνετε δευτερεύουσα/σες κατοικίες ή σας έχουν παραχωρηθεί δωρεάν δευτερεύουσα/σες κατοικίες, ανεξάρτητα από την επιφάνειά τους. Δεν συμπληρώνεται όταν πρόκειται για ιδιόκτητες κατοικίες. Για τις περιπτώσεις δωρεάν παραχωρημένης κατοικίας, συμπληρώνεται ο ΑΦΜ του ιδιοκτήτη που παραχωρεί την κατοικία στους κωδικούς 809¬810.

Κωδικοί 808-809-810
Συμπληρώνεται ο ΑΦΜ του ιδιοκτήτη που παραχωρεί την κατοικία (κύρια ή δευτερεύουσα) κατά περίπτωση.

Κωδικοί 240-241-242
Ένδειξη μονοκατοικία

Επιλέξτε τη λέξη «ΝΑΙ» αν η κύρια ή δευτερεύουσα/ες κατοικία/ιες είναι μονοκατοικία. Συμπληρώνεται για ιδιόκτητες, μισθωμένες ή δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες.
Μονοκατοικία είναι το κτίσμα που αποτελεί λειτουργικά μία μόνο κατοικία με τους βοηθητικούς χώρους (αποθήκες, θέσεις στάθμευσης κλπ.), η οποία μπορεί να είναι σε ένα όροφο ή σε περισσότερους ορόφους (μεζονέτα) και δεν εφάπτεται με άλλο κτίσμα είτε οριζόντια είτε κάθετα. Μονοκατοικίες θεωρούνται επίσης και κτίσματα σε επαφή με άλλα, που ανήκουν όμως σε διαφορετικές κάθετες ιδιοκτησίες και πληρούν κατά τα λοιπά τις παραπάνω προϋποθέσεις. Οι περιπτώσεις που ακολουθούν δεν χαρακτηρίζονται μονοκατοικίες: α) Διώροφος οικοδομή με ισόγειο κατάστημα και 1ο όροφο κατοικία. β) Ισόγειο διαμέρισμα που βρίσκεται σε επαφή με άλλο ισόγειο. γ) Ισόγεια επαγγελματική στέγη που βρίσκεται σε επαφή με άλλη μονοκατοικία. Τα πιο πάνω ισχύουν ανεξάρτητα αν έχει συσταθεί πράξη οριζόντιας ιδιοκτησίας.
Ένδειξη θέση-όροφος.
Συμπληρώνεται ο όροφος που βρίσκεται η κατοικία π.χ. ισόγειο, 1ος, κ.λπ..

Κωδικοί 211-218-225
Συμπληρώνεται η επιφάνεια της κατοικίας. Στην επιφάνεια αυτή περιλαμβάνεται η επιφάνεια του κύριου χώρου της κατοικίας καθώς και η επιφάνεια των χώρων της κατοικίας των οποίων την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης έχετε νομιμοποιήσει με τον ν. 4178/2013 και τον ν. 3843/2010. Η επιφάνεια των χώρων της κατοικίας πρέπει να είναι σε ακέραιο αριθμό. Αν υπάρχει δεκαδικό ψηφίο στρογγυλοποιείστε στον αμέσως πλησιέστερο ακέραιο αριθμό π.χ. 95,4 γράψτε 95, 95,5 γράψτε 96.
 
Κωδικοί 212-219-226
Συμπληρώνεται αθροιστικά η επιφάνεια των ιδιόκτητων ή μισθωμένων βοηθητικών χώρων (αποθήκη και χώρος στάθμευσης) που είναι ανεξάρτητοι π.χ. στο υπόγειο ή στον ακάλυπτο χώρο της ίδιας οικοδομής. Επίσης, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται και η επιφάνεια των ιδιόκτητων ή μισθωμένων βοηθητικών χώρων που είναι ανεξάρτητοι (αποθήκη και χώρος στάθμευσης) και η δ/νση αυτών διαφέρει από την δ/νση της κατοικίας, αλλά η χρήση τους γίνεται για τις ανάγκες των φορολογουμένων ή των εξαρτωμένων μελών.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι η διαφορετική διεύθυνση των βοηθητικών χώρων αναγράφεται στο ίδιο πεδίο με τη διεύθυνση κατοικίας.
Σε περίπτωση δεκαδικών ισχύουν όσα αναφέρονται στους προηγούμενους κωδικούς 211-218-225 (κύριοι χώροι). Διευκρινίζεται ότι στους κωδικούς αυτούς δεν συμπληρώνεται η επιφάνεια του χώρου στάθμευσης σε πυλωτή. Επισημαίνεται τέλος ότι σε περίπτωση μονοκατοικίας λαμβάνεται αθροιστικά με την επιφάνεια των χώρων του γκαράζ και των αποθηκών και η τυχόν επιφάνεια των άλλων βοηθητικών χώρων π.χ. του λεβητοστασίου και του κλιμακοστασίου.

Κωδικοί 231-232-233
Συμπληρώνεται η επιφάνεια των χώρων (υπόγεια, πατάρια, ημιυπαίθριοι κλπ.) των οποίων την αυθαίρετη αλλαγή χρήσης έχετε νομιμοποιήσει με τον ν.4178/2013 και τον ν.3843/2010.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι οι νομιμοποιήσεις των ημιυπαίθριων χώρων σύμφωνα με τον ν. 3843/2010, καθώς και οι νομιμοποιήσεις αυθαίρετων κατασκευών και αυθαίρετων αλλαγών χρήσης (υπόγεια, πατάρια κ.λπ.) που πραγματοποιήθηκαν με τους ν. 4178/2013 και ν. 3843/2010, θα πρέπει να ληφθούν υπόψη στην συμπλήρωση του υποπίνακα της περίπτωσης 1.

Κωδικοί 213-214, 220-221, 227-228
Συμπληρώνεται το ποσοστό της συνιδιοκτησίας ή το ποσοστό συμμετοχής στη δαπάνη ενοικίου βάσει του μισθωτηρίου συμβολαίου σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας, του υπόχρεου ή της συζύγου μόνο σε ακέραιο ποσοστό. Δηλαδή τυχόν δεκαδικά στρογγυλοποιούνται στην πλησιέστερη μονάδα π.χ. 39,5% σε 40% ή 35,2% σε 35%. Αν το ποσοστό συνιδιοκτησίας ή ενοικίου έχει μεταβληθεί από οποιαδήποτε αιτία μέσα στο έτος, στους κωδικούς αυτούς θα καταχωρήσετε δύο εγγραφές με το αντίστοιχο ποσοστό.

Κωδικοί 215-222-229
Συμπληρώνονται οι μήνες ιδιοκατοίκησης ή μίσθωσης ή δωρεάν παραχώρησης, αν πρόκειται για μισθωμένη κατοικία, μέσα στο 2022.

Κωδικοί 216-223-230
Συμπληρώνεται η τιμή ζώνης που ισχύει την 31.12.2022 όταν η τιμή ζώνης είναι άνω των 2.800 ευρώ.
 
ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι ανωτέρω οδηγίες συμπλήρωσης ισχύουν και για την πρώτη και δεύτερη δευτερεύουσα κατοικία. Όταν κάποια από τις παραπάνω κατοικίες βρίσκεται σε περιοχή εκτός αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, τότε στα στοιχεία του ακινήτου συμπληρώνεται μόνο ο νομός και ο δήμος ή κοινότητα, κατά περίπτωση. Επίσης, οι κενές και ημιτελείς κατοικίες δεν συμπληρώνονται στον Πίνακα 5 του εντύπου Ε1 αλλά στο έντυπο Ε2.

1β. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη για λοιπές κατοικίες και αυτοτελείς βοηθητικούς χώρους

Κωδικοί 707-708
Συμπληρώνεται το ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των λοιπών δευτερευουσών κατοικιών. Πιο συγκεκριμένα, συμπληρώνεται η αντικειμενική δαπάνη των δευτερευουσών κατοικιών που δεν εμφανίζονται στον υποπίνακα 1α που παρατίθεται πάνω από τους κωδικούς αυτούς. Επίσης, στους κωδικούς αυτούς συμπληρώνεται η ετήσια αντικειμενική δαπάνη για τη χρήση αυτοτελών βοηθητικών χώρων χωρίς τη δήλωση κύριων χώρων κύριας κατοικίας ή δευτερευουσών κατοικιών, ποσού σαράντα (40) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο (τμ).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Κατά την υποβολή με χρήση της διαδικτυακής Υπηρεσίας υποβολής δηλώσεων μέσω της ψηφιακής πύλης myAADE στην περίπτωση που οι δευτερεύουσες κατοικίες, είναι περισσότερες από δύο και επομένως δεν μπορούν να εμφανίζονται στον υποπίνακα 1α, οι επιπλέον κατοικίες συμπληρώνονται σε πίνακα που υπάρχει στην εφαρμογή. Σε περίπτωση χειρόγραφης υποβολής της δήλωσης συμπληρώνεται σχετικός πίνακας με τη γραμμογράφηση του Πίνακα 1α και στους κωδικούς 707-708 γράφεται αθροιστικά η ετήσια αντικειμενική δαπάνη των κατοικιών αυτών.
Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, με βάση τα τετραγωνικά μέτρα της ιδιοκατοικούμενης ή μισθωμένης ή της δωρεάν παραχωρούμενης κύριας κατοικίας ορίζεται κλιμακωτά, για τα ογδόντα (80) πρώτα τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με σαράντα (40) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, για τα επόμενα από ογδόντα ένα( 81) μέχρι και εκατόν είκοσι (120) τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με εξήντα πέντε (65) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, για τα επόμενα από εκατόν είκοσι ένα (121) μέχρι και διακόσια (200) τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με εκατόν δέκα (110) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο, για τα διακόσια ένα (201) έως τριακόσια (300) τετραγωνικά μέτρα κύριων χώρων αυτής, με διακόσια (200) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο και για τα πλέον των τριακοσίων (300) τετραγωνικών μέτρων κύριων χώρων αυτής, με τετρακόσια (400) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των βοηθητικών χώρων της κύριας κατοικίας λαμβάνεται ποσό σαράντα (40) ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται, προκειμένου για κατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές με τιμή ζώνης, σύμφωνα με τον αντικειμενικό προσδιορισμό των ακινήτων, από 2.800 ευρώ ως 4.999 ευρώ το τ.μ., κατά ποσοστό 40% και για περιοχές με τιμή ζώνης από 5.000 ευρώ και άνω το τ.μ., κατά ποσοστό 70%.
Όλα τα παραπάνω ποσά προσαυξάνονται, προκειμένου για μονοκατοικίες, κατά ποσοστό 20%. Σημειώνεται ότι η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, που εκτιμάται με βάση τα τετραγωνικά μέτρα μιας ή περισσοτέρων ιδιοκατοικούμενων, μισθωμένων ή δωρεάν παραχωρούμενων δευτερευουσών κατοικιών, καθώς και των βοηθητικών χώρων αυτών, ορίζεται στο ένα δεύτερο (1/2) της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης όπως αυτή ορίζεται ανωτέρω.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η δαπάνη για βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου που πραγματοποιείται από φυσικά πρόσωπα - μισθωτές δεν εμπίπτει στις διατάξεις του άρθρου 31 του ΚΦΕ (αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες για τον προσδιορισμό τεκμαρτού εισοδήματος, σχετ. Ε.2141/2019).
Διευκρινίζεται, τέλος, ότι τα τέκνα που φιλοξενούνται από τους γονείς τους στην κατοικία των γονέων, καθώς και οι γονείς που φιλοξενούνται στην κατοικία των τέκνων τους δεν επιβαρύνονται με την αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης της κατοικίας, η οποία επιβαρύνει τους γονείς ή τα τέκνα αντίστοιχα που ιδιοκατοικούν.
Στην περίπτωση που αυτός που φιλοξενείται είναι υπόχρεος σε υποβολή δήλωσης εισοδήματος, συμπληρώνει την ένδειξη «Φιλοξενία» στον Πίνακα 6 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματός του. Η ανωτέρω περίπτωση δεν αφορά την δωρεάν παραχώρηση κατά την οποία η διεύθυνσηνση του παραχωρούντος είναι διαφορετική από τη διεύθυνσηνση του λαμβάνοντα την παραχώρηση.
Σημειώνεται ότι στην περίπτωση της δωρεάν παραχώρησης ακινήτου δεν δύναται ο παραχωρών το ακίνητο να δηλώνει ότι φιλοξενείται σε αυτό. Επίσης, δεν δύναται να δηλωθεί μέρος της κατοικίας ως δωρεάν παραχωρούμενο και το υπόλοιπο να δηλωθεί ως κενό (Α.1041/2019 Απόφαση Διοικητή).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Σε περίπτωση που εξαρτώμενο μέλος, κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 11 του ΚΦΕ, μισθώνει κατοικία ή οποιουδήποτε τύπου και για οσοδήποτε χρόνο κατάλυμα, εξαιρουμένων των καταλυμάτων βραχυχρόνιας μίσθωσης στο πλαίσιο της οικονομίας του διαμοιρασμού (αρ. 111 ν. 4446/2016, σχετ Ε.2141/2019), εκτός από αυτήν της κύριας κατοικίας της οικογένειας (φοιτητής που σπουδάζει σε διαφορετικό τόπο, τέκνο που υπηρετεί τη στρατιωτική του θητεία κλπ.) και εφόσον δεν έχει δική του υποχρέωση υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 11 και 67 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (σχετ. ΠΟΛ.1067/2015 εγκύκλιος), η κατοικία αυτή δηλώνεται ως δευτερεύουσα από τον γονέα που είναι υπόχρεος να περιλάβει τα εισοδήματα του εξαρτώμενου μέλους του στη δική του δήλωση, προκειμένου να υπαχθεί στις διατάξεις του άρθρου 31 του ΚΦΕ, ακόμη και στην περίπτωση που το μισθωτήριο συντάσσεται στο όνομα του τέκνου. Ακολούθως, στον Πίνακα 6 αναγράφεται το καθαρό ποσό του ενοικίου που καταβάλλεται για την ενοικίαση κατοικίας ή άλλου καταλύματος, η οποία χρησιμοποιείται για την ικανοποίηση των στεγαστικών αναγκών κάθε παιδιού που σπουδάζει σε σχολές ή σχολεία του εσωτερικού, εφόσον τα παιδιά αυτά αναγράφονται στον Πίνακα 8 της δήλωσης.

1γ. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη για τα επιβατικά αυτοκίνητα Ι.Χ., Μ.Χ. (οικογένειας, ατομικής- εταιρικής επιχ/σης, κοινωνιών και κοινοπραξιών)

Κωδικοί 840-843
Συμπληρώνεται ο ΑΦΜ κύριου ή κατόχου για Ε.Ι.Χ. , Μ.Χ.

Κωδικοί 750-753
Συμπληρώνονται τα στοιχεία κυκλοφορίας για Ε.Ι.Χ. ή Μ.Χ.

Κωδικοί 703-706
Συμπληρώνονται τα κυβικά εκατοστά για Ε.Ι.Χ. ή Μ.Χ.

Κωδικοί 761-764
Συμπληρώνονται οι μήνες κυριότητας για Ε.Ι.Χ. ή Μ.Χ.

Κωδικοί 771-774
Συμπληρώνεται το ποσοστό συνιδιοκτησίας.

Κωδικοί 775-778
Συμπληρώνεται το έτος πρώτης κυκλοφορίας Ε.Ι.Χ. ή Μ.Χ στην Ελλάδα, την Ε.Ε. ή τον ΕΟΧ.

Κωδικοί 851-858
Συμπληρώνονται τα ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης των επιβατικών ή μεικτής χρήσης ή τύπου JEEP αυτοκινήτων σας ιδιωτικής χρήσης, αφού προηγουμένως συμπληρώσετε τις άλλες πληροφορίες που ζητάει ο πίνακας (κωδικοί 840-843, 750-753, 703-706, 761-764, 771-774, 775¬778).
Στις περιπτώσεις ενοικίασης ή χρηματοδοτικής μίσθωσης αυτοκινήτων επιβατικών ή μεικτής χρήσης ή αυτοκινήτων τύπου JEEP ιδιωτικής χρήσης, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, που αντιστοιχεί στον χρόνο χρησιμοποίησης αυτών, βαρύνει τον μισθωτή τους.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Προκειμένου να μην επιβληθεί η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης κατ' εφαρμογή των άρθρων 31 και 33 του ΚΦΕ, θα πρέπει ο φορολογούμενος να δηλώνει τον λόγο της απαλλαγής του και να προσκομίζει τα απαραίτητα δικαιολογητικά στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. εφόσον του ζητηθούν. Στις περιπτώσεις που υπάρχει απαλλαγή από την αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης δεν επιβάλλεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης.
Τα ποσά της δαπάνης που θα συμπληρώνετε στους κωδικούς 851-858 της δήλωσης με βάση τα κυβικά εκατοστά όπως διαμορφώνονται μετά τη μείωση τους που υπολογίζονται με ορισμένα κριτήρια όπως το χρονικό διάστημα κυκλοφορίας τους στην Ελλάδα ή την Ε.Ε./ΕΟΧ (παλαιότητα αυτοκινήτου) κλπ., θα τα βρείτε στον πίνακα που παραθέτουμε στο τέλος του παρόντος.
Για τον υπολογισμό του χρονικού διαστήματος που απαιτείται προκειμένου να γίνει η μείωση της αντικειμενικής δαπάνης επιβατικού ή μεικτής χρήσης ή τύπου JEEP αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης λόγω παλαιότητας, ως πρώτος χρόνος θεωρείται αυτός που το αυτοκίνητο τέθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ή σε χώρα της ΕΕ/ΕΟΧ σε κυκλοφορία. Προκειμένου για το φορολογικό έτος 2022 για τον υπολογισμό της μείωσης (30%) λόγω παρόδου των πέντε χρόνων, θα ληφθεί υπόψη το 2016 (φορολογικό) ως πρώτο έτος, ανεξάρτητα αν το αυτοκίνητο κυκλοφόρησε στην αρχή ή στο τέλος του χρόνου αυτού. Η μείωση αυτή υπολογίζεται κατά ποσοστό: α) 30% για το χρονικό διάστημα παλαιότητας πάνω από 5 μέχρι και 10 έτη, β) 50% για το χρονικό διάστημα παλαιότητας πάνω από 10 έτη.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη δεν εφαρμόζεται στην περίπτωση κυριότητας ή κατοχής επιβατικού αυτοκινήτου ιδιωτικής χρήσης, οχήματος τύπου L, μοτοποδηλάτου, μοτοσυκλέτας, καθώς και οχήματος παντός εδάφους ή άλλου μικρού οχήματος με τρεις ή τέσσερεις τροχούς, μηδενικών ρύπων με Λιανική Τιμή Προ Φόρων (Λ.Τ.Π.Φ.) έως πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ. Για τα αυτοκίνητα του προηγούμενου εδαφίου ορίζεται μηδενική ετήσια αντικειμενική δαπάνη, ενώ για τα άνω του ορίου αυτού η ετήσια αντικειμενική δαπάνη ορίζεται σε τέσσερις χιλιάδες (4.000) ευρώ (άρθρο 33 περ. θ του ΚΦΕ).
Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη δεν εφαρμόζεται: (α) για επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης που διαθέτουν πιστοποιητικό αυθεντικότητας το οποίο εκδίδεται από διεθνή ή ημεδαπό φορέα που έχει αρμοδιότητα να εκδίδει τέτοιο πιστοποιητικό και να φέρει ειδικές πινακίδες κυκλοφορίας (β) για επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης τα οποία είναι ειδικά διασκευασμένα για πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%). Ως επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ειδικά διασκευασμένα για κινητικά αναπήρους θεωρούνται εκείνα που διασκευάστηκαν ύστερα από άδεια της αρμόδιας αρχής για να οδηγούνται από πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητική αναπηρία σε ποσοστό τουλάχιστον εξήντα επτά τοις εκατό (67%) ή για να μεταφέρουν αυτά τα πρόσωπα μαζί με τα αντικείμενα που είναι απαραίτητα για τη μετακίνησή τους, (γ) για τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης αναπήρων, που απαλλάσσονται από τα τέλη κυκλοφορίας.
Αν το αυτοκίνητο αγοράσθηκε ή πουλήθηκε ή τέθηκε σε ακινησία ή καταστράφηκε τελείως μέσα στο έτος 2022, από την ετήσια αντικειμενική δαπάνη που αντιστοιχεί σ' αυτό λαμβάνονται υπόψη τόσα δωδέκατα όσοι οι μήνες της κυριότητας ή της κατοχής ή της κυκλοφορίας του. Διάστημα μεγαλύτερο από δεκαπέντε (15) μέρες λογίζεται ως ολόκληρος μήνας.
Το ποσό που προκύπτει από αυτόν τον υπολογισμό, συμπληρώνεται από την υπηρεσία. Για την απόδειξη της ακινησίας ο φορολογούμενος πρέπει μαζί με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος κάθε έτους να υποβάλλει και σχετική βεβαίωση της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. Όσον αφορά επιβατικά Ι.Χ. αυτοκίνητα με ημερομηνία πρώτης άδειας κυκλοφορίας στην Ελλάδα πριν τις 4.3.2004, τα οποία δεν βρίσκονται πλέον στην κατοχή των ιδιοκτητών τους, οι τελευταίοι, προκειμένου να μην επιβαρυνθούν με την ετήσια αντικειμενική δαπάνη του άρθρου 31 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, οφείλουν να προβούν σε διαγραφή αυτών από το Μητρώο Αδειών Κυκλοφορίας Οχημάτων του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από το άρθρο 69 του ν. 4484/2017 (προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης καταστροφής, διάλυσης ή αχρήστευσης).
Η αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει με βάση το Ι.Χ. επιβατικό αυτοκίνητο ή το αυτοκίνητο μεικτής χρήσης ή το αυτοκίνητο τύπου JEEP, του οποίου κύριος ή κάτοχος είναι ανήλικο παιδί, υπολογίζεται ως αντικειμενική δαπάνη του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα ή, αν αυτός έχει χάσει τη γονική μέριμνα, του άλλου γονέα, και κατά συνέπεια η υπόψη δαπάνη πρέπει να αναγράφεται στους κωδικούς 851-858, κατά περίπτωση.
Στην περίπτωση που ο φορολογούμενος (ο σύζυγος ή η σύζυγος) έχει ατομική επιχείρηση, η οποία χρησιμοποιεί για τις ανάγκες της επιβατικά ή μικτής χρήσης αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, για τον υπολογισμό της αντικειμενικής δαπάνης λαμβάνονται υπόψη όλα αυτά τα αυτοκίνητα της ατομικής επιχείρησης.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι, οι νεκροφόρες παρότι για τη καταβολή των τελών κυκλοφορίας χαρακτηρίζονται ως επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα, γίνεται δεκτό να μην λαμβάνονται υπόψη κατά τον υπολογισμό των αντικειμενικών δαπανών των Ε.Ι.Χ.

Αυτοκίνητα (ΙΧ) εταιρειών

Για την ετήσια αντικειμενική δαπάνη που σας βαρύνει από τα αυτοκίνητα εταιρείας ή εταιρειών ή κοινωνιών ή κοινοπραξιών που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, θα συμπληρώνεται κατάσταση, στην οποία θα αναλύεται η δαπάνη από τα αυτοκίνητα της εταιρείας, η ιδιότητα των εταίρων (ομόρρυθμος, διαχειριστής Ε.Π.Ε. κλπ.), το ποσοστό συμμετοχής των ομόρρυθμων εταίρων κλπ. και η ετήσια αντικειμενική δαπάνη αυτών θα μερίζεται μεταξύ των ομόρρυθμων εταίρων ή των μελών της κοινωνίας ή κοινοπραξίας φυσικών προσώπων, κατά το ποσοστό συμμετοχής τους στην εταιρεία, την κοινωνία κ.λπ.
Η αντικειμενική δαπάνη που αναλογεί σε κάθε εταίρο για κάθε εταιρεία δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο της εταιρείας και βαρύνει αυτά τα πρόσωπα, ανεξάρτητα από τον τόπο διαμονής ή κατοικίας τους (π.χ. αν το αυτοκίνητο με τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη έχει δαπάνη 13.300 ευρώ και όλα τα αυτοκίνητα έχουν συνολικά 50.000 ευρώ, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη που αναλογεί σε κάθε εταίρο δεν μπορεί να ξεπερνάει τα 13.300 ευρώ).
Επίσης, για την αντικειμενική δαπάνη που σας βαρύνει από τα αυτοκίνητα εταιρείας της οποίας όλα τα μέλη είναι νομικά πρόσωπα, λόγω της συμμετοχής σας σε νομικό πρόσωπο που είναι μέλος της, θα συμπληρώνετε ανάλογη κατάσταση (σε περίπτωση χειρόγραφης υποβολής) στην οποία εκτός των παραπάνω, θα αναλύεται και η αντικειμενική δαπάνη της εταιρείας της οποίας είστε μέλος λόγω της συμμετοχής της στην άλλη εταιρεία, καθώς και της δαπάνης που βαρύνει εσάς. Το ποσό της αντικειμενικής δαπάνης που σας αντιστοιχεί θα μεταφερθεί στους κωδικούς 851-858, κατά περίπτωση, με αναφορά στις οικείες στήλες "ως συνημμένη Κατάσταση No 1" ή "ως συνημμένη κατάσταση No 2" κ.λπ., κατά περίπτωση.
Ανάλογη κατάσταση [(σε περίπτωση υποβολής στη Δ.Ο.Υ. (χειρόγραφη δήλωση)] θα συμπληρώνετε για τη δαπάνη που σας βαρύνει από τα αυτοκίνητα από τις ατομικές επιχειρήσεις, τις επιχειρήσεις ενοικίασης αυτοκινήτων, τις επιχειρήσεις χρηματοδοτικής μίσθωσης αυτοκινήτων. Για τις ανώνυμες εταιρείες θα συμπληρώσετε όμοια κατάσταση αν έχετε την ιδιότητα του Προέδρου των διοικητικών συμβουλίων τους ή του Διοικητή αυτών ή είστε εντεταλμένος ή διευθύνων σύμβουλός τους.
Τα παραπάνω εφαρμόζονται ανάλογα και για τα φυσικά πρόσωπα που:
α) είναι ταυτόχρονα διαχειριστές και εταίροι Ε.Π.Ε.,
β) είναι εταίροι Ε.Π.Ε. και εφόσον κανείς από τους διαχειριστές της Ε.Π.Ε. δεν είναι εταίρος αυτής,
γ) είναι εντεταλμένοι σύμβουλοι, διευθύνοντες σύμβουλοι, διοικητές και πρόεδροι Α.Ε.. Ειδικά στην περίπτωση αυτή (γ) η κατανομή της τεκμαρτής δαπάνης γίνεται ισομερώς και η αντικειμενική δαπάνη που αναλογεί σε κάθε εταίρο για κάθε εταιρεία δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερη από τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο της εταιρείας και βαρύνει τα πρόσωπα αυτά.
Ανεξάρτητα όμως από τα πιο πάνω, οι υπόχρεοι πρέπει να συμπληρώσουν όλα τα στοιχεία των Ε.Ι.Χ., Μ.Χ. και τύπου JEEP αυτοκινήτων της εταιρείας στον πίνακα 5 (ένδειξη 1 γ).
Εάν ο χώρος δεν επαρκεί για να συμπληρωθούν όλα τα στοιχεία όλων των αυτοκινήτων που λαμβάνονται υπόψη, προκειμένου να υπολογιστεί η οικεία δαπάνη που βαρύνει το φορολογούμενο και τη σύζυγό του, θα συμπληρωθούν, κατά την εξής σειρά :
α) Τα στοιχεία που απαιτούνται για κάθε αυτοκίνητο που ανήκει στον φορολογούμενο, στη σύζυγό του και στα πρόσωπα που τους βαρύνουν και των οποίων η αντίστοιχη δαπάνη βαρύνει τον φορολογούμενο και τη σύζυγό του, καθώς και το ποσό της δαπάνης αυτής.
β) Τα ίδια στοιχεία και ποσά δαπάνης, για κάθε E.I.X. ή Μ.Χ. αυτοκίνητο ή αυτοκίνητο τύπου JEEP, που χρησιμοποιείται για τις ανάγκες ατομικής επιχείρησης του φορολογουμένου ή της συζύγου του.
γ) Τα στοιχεία των αυτοκινήτων κάθε εταιρείας ή κοινοπραξίας κ.λπ. με τη δαπάνη των οποίων βαρύνεται και ο φορολογούμενος ή η σύζυγός του και το ποσό της δαπάνης που αντιστοιχεί στον φορολογούμενο ή τη σύζυγό του.
Επίσης, πρέπει να συνταχθεί κατάσταση με τα αυτοκίνητα της κάθε εταιρείας και πλέον των στοιχείων που αναφέρονται στην ένδειξη 1γ του πίνακα 5, θα συμπεριληφθούν:
α) Το ποσοστό συμμετοχής του φορολογουμένου ή της συζύγου του, κατά περίπτωση, στην εταιρεία, καθώς και το συνολικό ποσοστό συμμετοχής στην ίδια εταιρεία όλων των φυσικών προσώπων που είναι ομόρρυθμοι εταίροι προκειμένου για ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη εταιρεία ή απλοί εταίροι προκειμένου για αστική εταιρεία ή εταίροι που είναι ταυτόχρονα διαχειριστές προκειμένου για Ε.Π.Ε. ή εταίροι Ε.Π.Ε. στην περίπτωση που κανείς από τους εταίρους της δεν είναι και διαχειριστής αυτής.
β) Ο αριθμός των προσώπων που είναι εντεταλμένοι σύμβουλοι, διευθύνοντες σύμβουλοι, διοικητές Α.Ε. και πρόεδροι των διοικητικών συμβουλίων τους.
Αν όλα τα μέλη Ο.Ε. ή Ε.Ε. ή Ε.Π.Ε. ή αστικής εταιρείας, καθώς και κοινωνίας ή κοινοπραξίας, που προαναφέρθηκαν, είναι νομικά πρόσωπα, τότε η ετήσια τεκμαρτή δαπάνη που προκύπτει με βάση τα αυτοκίνητα (Ε.Ι.Χ. ή τύπου JEEP ή μεικτής χρήσης) της υπόψη εταιρείας κλπ. μερίζεται μεταξύ των νομικών προσώπων που είναι μέλη αυτής (εκτός των ετερόρρυθμων εταιρειών) σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν.
Στη συνέχεια, η αντικειμενική δαπάνη που αναλογεί στο κάθε μέλος (ΝΠ) επιμερίζεται στα φυσικά πρόσωπα μέλη αυτού του ΝΠ, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν στα τρία πρώτα εδάφια του παρόντος (- Αυτοκίνητα (ΙΧ) Εταιρειών).
- Για τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα που δεν έχουν εγκατάσταση στην Ελλάδα αλλά υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης, καθώς και για τις αλλοδαπές επιχειρήσεις, το ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης, που προκύπτει με βάση αυτοκίνητα αυτής της περίπτωσης ιδιοκτησίας του αλλοδαπού νομικού προσώπου ή ιδιοκτησίας ή κατοχής γραφείου, υποκαταστήματος ή πρακτορείου της αλλοδαπής επιχείρησης εγκατεστημένου στην Ελλάδα, βαρύνει το πρόσωπο που εκπροσωπεί στην Ελλάδα το αλλοδαπό νομικό πρόσωπο ή την αλλοδαπή επιχείρηση ή προΐσταται του οικείου γραφείου ή υποκαταστήματος ή πρακτορείου.
- Για εκπαιδευτές οδηγών αυτοκινήτων, καθώς και για τις επιχειρήσεις ενοικίασης αυτοκινήτων, που χρησιμοποιούν για τον σκοπό αυτόν περισσότερα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης, για τον υπολογισμό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης λαμβάνεται υπόψη το αυτοκίνητο που δίνει τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη. Και στην περίπτωση όμως αυτή οι υπόχρεοι πρέπει να συμπληρώσουν (σε περίπτωση χειρόγραφης υποβολής) όλα τα αυτοκίνητα που χρησιμοποιούνται γι' αυτόν τον σκοπό, αλλά στους κωδικούς 851-858 θα συμπεριλάβουν μόνο τη μεγαλύτερη αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει από αυτοκίνητο της υπόψη επιχείρησης που χρησιμοποιείται γι' αυτόν τον σκοπό.
- Στις περιπτώσεις ενοικίασης ή χρηματοδοτικής μίσθωσης αυτοκινήτων επιβατικών ιδιωτικής ή μεικτής χρήσης, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, που αντιστοιχεί στον χρόνο χρησιμοποίησης αυτών, βαρύνει τον μισθωτή τους.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι σε κάθε περίπτωση το άθροισμα των ποσών που συμπληρώνεται στους κωδικούς 851,853, 855 και 857 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος πρέπει να ισούται με τη συνολική δαπάνη που βαρύνεται ο φορολογούμενος λόγω των E.I.X. ή Μ.Χ. αυτοκινήτων ή αυτοκινήτων τύπου JEEP, η δαπάνη των οποίων στο σύνολό της ή κατά μέρος της βαρύνει τον φορολογούμενο. Το ίδιο ισχύει και για τη σύζυγο του φορολογουμένου ως προς τα ποσά που έχουν αναγραφεί στους κωδικούς 852, 854, 856 και 858 της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Με βάση το ποσό της δαπάνης που θα προκύψει, υπολογίζεται και ο φόρος πολυτελούς διαβίωσης στα αυτοκίνητα μεγάλου κυβισμού (ΠΟΛ.1159/2015). Από το φορολογικό έτος 2019 και εξής, εξαιρούνται από την επιβολή του φόρου πολυτελούς διαβίωσης και τα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης πολυτέκνων με τέσσερα (4) τουλάχιστον εξαρτώμενα τέκνα κατά την έννοια της περίπτωσης β της παραγράφου 1 του άρθρου 11 του ΚΦΕ. Η απαλλαγή θα χορηγείται στα επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης των έξι και άνω θέσεων και με βάση τα στοιχεία των εξαρτώμενων τέκνων που αναγράφονται στον Πίνακα 8.1., όπως αυτά ορίζονται παραπάνω. Επιπλέον, δεν υπολογίζεται φόρος πολυτελούς διαβίωσης στα αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης μηδενικών ρύπων (ακόμη και σε εκείνα τα Ι.Χ. μηδενικών ρύπων με ΛΤΠΦ άνω των 50.000 ευρώ).

1δ. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη για τα σκάφη αναψυχής Ι.Χ. (οικογένειας κτλ.) & αμοιβές πληρωμάτων αυτών

Κωδικοί 711-714
Συμπληρώνεται το συνολικό ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης σκαφών αναψυχής (εξαιρούνται τα σκάφη επαγγελματικής χρήσης), αφού προηγουμένως συμπληρώσετε τις άλλες πληροφορίες που ζητάει ο πίνακας (κωδικοί 844-845, 779-780, 785-786, 717-718, 729-730, 733¬734, 747-748). Το ύψος της δαπάνης αυτής καθορίζεται ανάλογα με την κατηγορία του σκάφους, ως εξής:
α) για μηχανοκίνητα σκάφη ανοικτού τύπου, ταχύπλοα και μη, ολικού μήκους μέχρι πέντε (5) μέτρα, στο ποσό των τεσσάρων χιλιάδων (4.000) ευρώ, ενώ για τα πάνω από πέντε (5) μέτρα το ποσό αυτό αυξάνεται κατά δύο χιλιάδες (2.000) ευρώ το μέτρο,
β) για ιστιοφόρα ή μηχανοκίνητα ή μικτά σκάφη με χώρους ενδιαίτησης, ολικού μήκους μέχρι και επτά (7) μέτρα, δώδεκα χιλιάδες (12.000) ευρώ, πάνω από επτά (7) και μέχρι δέκα (10) μέτρα προστίθενται τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, πάνω από δέκα (10) και μέχρι δώδεκα (12) μέτρα προστίθενται επτά χιλιάδες πεντακόσια (7.500) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, πάνω από δώδεκα (12) και μέχρι δεκαπέντε (15) μέτρα δέκα πέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, πάνω από δεκαπέντε (15) και μέχρι δεκαοκτώ (18) μέτρα είκοσι δύο χιλιάδες πεντακόσια (22.500) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους, πάνω από δεκαοκτώ (18) και μέχρι είκοσι δύο (22) μέτρα τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους και πάνω από είκοσι δύο (22) μέτρα προστίθενται πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ ανά επιπλέον μέτρο μήκους. Τα παραπάνω ποσά της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης μειώνονται κατά ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) προκειμένου για ιστιοφόρα σκάφη. Κατά το ίδιο ποσοστό μειώνονται και για πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευασθεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο και προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση, των ακόλουθων τύπων: τσερνίκι, βαρκαλάς, υδραίικος βαρκαλάς, γαΐτα, κορίτα (μικρή γαΐτα), χανιώτικη γαΐτα, καραβόσκαρο, αιγυπτιακό καραβόσκαρο, πέραμα, περαματάκι Καλλονής, λίμπερτυ, λέμβος (σκάφη), συμιακή σκάφη, γα(ν)τζάο, μπότης (κούτουλο), μούλος, παπαδιά, τάκος, πριάρι, γούτσος, πλάβα, σκάφος δυτών (βουτηχτάδικο), πάσαρι, γυαλάδικο, πλάκα, φρεγάτα, φρεγαντίνι, μαρτήγος (μαρτηγάνα), μύστικο, σεμπέκ, ζάμπεκο, τσαμπέκο, γαλιότα, φούστα, καραβέλα, γαλιόνι, καράκα, γαλέρα, γαλεάσσα, κιρλαγίτσι, clipper, ταρτάνα, τραμπάκολο, μπαρκέτο, σκιεράτσα, σαχίνι, μαρσιλιάνα, πιελέγκο, πίγκος, ραγιάδο (ραζοβάσελο), σακτούρα (σαχτούρι), σαΐτα (σάικα), σλουπ (sloop), γαυλίς (μπρατσέρα), κέρκουρος (κότερο μπούμα), σακκολαίφη (σακολέβα, μπελλού α λα μαλτέζα), δρόμων (κορβέτο), νάβα, δρόμων ημιολικός (μπάρκο μπέστια), πολάκ(κ)α, βριγαντίνο, βρίκιον (μπρίκι, πάρων), βρικογόλετο, ημιολία (σκούνα), μυοπάρων (γολέτα), επιδρομίς (λόβερ), λιβυρνίς (μπομπάρδα), γαυλολιβυρνίς (μπομπάρδα σαμπατιέρα), γαβάρα (μυοδρόμων), λεύκα, γκαφ, λατίνι, πένα, ψάθα (διψίαθος)"τρεχαντήρι", "βαρκαλάς", "πέραμα", "τσερνίκι" και "λίμπερτυ".
Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη από κάθε σκάφος μειώνεται ανάλογα με την παλαιότητά του κατά ποσοστό δεκαπέντε τοις εκατό (15%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από πέντε (5) έτη και μέχρι δέκα (10) έτη από το έτος που νηολογήθηκε για πρώτη φορά και τριάντα τοις εκατό (30%) αν έχει περάσει χρονικό διάστημα πάνω από δέκα (10) έτη.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι επιβάλλεται και στο ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης που προκύπτει από την κυριότητα ή κατοχή σκαφών αναψυχής ιδιωτικής χρήσης άνω των πέντε (5) μέτρων φόρος πολυτελούς διαβίωσης, ο οποίος ισούται με το γινόμενο του ποσού της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης του σκάφους επί συντελεστή 13% (παρ. 6γ του άρθρου 1 του ν. 4334/2015 ΦΕΚ Α 80/16-7-2015). Δεν λαμβάνεται υπόψη η δαπάνη για την αμοιβή του πληρώματος. Από τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης εξαιρούνται τα ιστιοφόρα σκάφη και πλοία αναψυχής που έχουν κατασκευαστεί ή κατασκευάζονται στην Ελλάδα εξ ολοκλήρου από ξύλο και προέρχονται από την ελληνική ναυτική παράδοση όπως αναλυτικά αναφέρονται ανωτέρω.

Κωδικοί 844-845
Συμπληρώνεται ο ΑΦΜ κύριου ή κατόχου του σκάφους αναψυχής.
 
Κωδικοί 779-780
Επιλέξτε τη λέξη "ΝΑΙ" σε περίπτωση κατοχής ή χρήσης ιστιοφόρου σκάφους αναψυχής ή παραδοσιακού σκάφους.

Κωδικοί 785-786
Επιλέξτε τη λέξη "ΝΑΙ" σε περίπτωση που το σκάφος σας διαθέτει χώρο ενδιαίτησης.

Κωδικοί 717-718
Συμπληρώνεται το ποσοστό συνιδιοκτησίας.

Κωδικοί 729-730
Συμπληρώνεται η πρώτη νηολόγηση.

Κωδικοί 733-734
Συμπληρώνονται οι μήνες κυριότητας του σκάφους αναψυχής.

Κωδικοί 747-748
Συμπληρώνονται τα μέτρα μήκους του σκάφους αναψυχής. Σημειώνεται ότι όταν το μήκος δεν είναι ακέραιος αριθμός μέτρων, τότε συμπληρώνεται ο αμέσως επόμενος ακέραιος αριθμός μέτρων. Διευκρινίζεται ότι ως μήκος του σκάφους θεωρείται το μήκος της ευθείας γραμμής που ενώνει τα πιο απομακρυσμένα σημεία της πλώρης και της πρύμνης του σκάφους.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι όσα προαναφέρθηκαν για τα αυτοκίνητα, συμπεριλαμβανομένης και της ακινησίας, εφαρμόζονται ανάλογα και στην αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης με βάση την κυριότητα ή κατοχή σκαφών αναψυχής, ενώ η μείωση λόγω παλαιότητας ρυθμίζεται ειδικά όπως προαναφέρθηκε. Για την απόδειξη του χρόνου ακινησίας πρέπει να συνυποβάλλεται με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος βεβαίωση της αρμόδιας Λιμενικής Αρχής για το ακριβές χρονικό διάστημα (χρόνος έναρξης και λήξης ακινησίας ή συνέχιση της ακινησίας κατά την 31η Δεκεμβρίου του έτους), που θα προκύπτει από τις αντίστοιχες καταχωρήσεις σε σχετικό βιβλίο που θα τηρείται από αυτή.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν εφαρμόζεται η αντικειμενική δαπάνη που προκύπτει με βάση σκάφη αναψυχής ιδιωτικής χρήσης κυριότητας ή κατοχής μονίμων κατοίκων εξωτερικού. Για τα σκάφη που δεν εφαρμόζεται η ετήσια αντικειμενική δαπάνη δεν συμπληρώνονται οι κωδικοί 711 -714 αλλά απλώς συμπληρώνονται τα υπόλοιπα στοιχεία της ένδειξης 1δ του πίνακα 5 (ΑΦΜ κυρίου ή κατόχου, αριθμός και λιμάνι νηολογίου, μέτρα μήκους κ.λπ.).

Κωδικοί 731-732
Συμπληρώνεται το ποσό της αμοιβής του πληρώματος προκειμένου για σκάφη αναψυχής με μόνιμο πλήρωμα, ναυτολογημένο για μέρος ή για ολόκληρο το έτος.
 
ΠΡΟΣΟΧΗ: Η αντικειμενική δαπάνη αυτοκινήτων Ε.Ι.Χ. καθώς και σκαφών αναψυχής δεν εφαρμόζεται προκειμένου για αυτοκίνητα ή σκάφη αναψυχής που βρίσκονται στην κατοχή ή κυριότητα νομικών προσώπων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.

1ε. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη για τα αεροσκάφη, ελικόπτερα Ι.Χ. και ανεμόπτερα

Κωδικοί 715-716
Συμπληρώνεται το συνολικό ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης αεροσκαφών και ελικοπτέρων, αφού προηγουμένως συμπληρώσετε τις άλλες πληροφορίες που ζητάει ο πίνακας (κωδικοί 709-710, 737, 738, 739). Η αντικειμενική αυτή δαπάνη για κάθε αεροσκάφος κλπ. καθορίζεται ως εξής:
α) Για ανεμόπτερα στο ποσό των οκτώ χιλιάδων (8.000) ευρώ.
β) Για αεροσκάφη με κινητήρα κοινό, εσωτερικής καύσης και στροβιλοελικοφόρα, καθώς και ελικόπτερα, στο ποσό των εξήντα πέντε χιλιάδων (65.000) ευρώ για τους εκατόν πενήντα (150) πρώτους ίππους ισχύος του κινητήρα τους που προσαυξάνεται με το ποσό των πεντακοσίων (500) ευρώ για κάθε ίππο πάνω από τους εκατόν πενήντα (150) ίππους.
γ) Για αεροσκάφη αεριοπροωθούμενα (JET) στο ποσό των διακοσίων (200) ευρώ για κάθε λίμπρα ώθησης. Όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω για τα αυτοκίνητα (ιδιοκτησία επιχειρήσεων, ανηλίκων κλπ.) εκτός της παλαιότητας και της ακινησίας εφαρμόζονται ανάλογα και σε αυτήν την περίπτωση αντικειμενικής δαπάνης.
δ) Για τις υπερελαφρές πτητικές αθλητικές μηχανές (Υ.Π.Α.Μ.) που υπάγονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 4 του υπ'αριθμ. Δ2/26314/8802/27.7.2010 Κανονισμού υπερελαφρών πτητικών αθλητικών μηχανών (ΦΕΚ 1360 Β'), στο ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ.

Κωδικοί 709-710, 737-738-739
Συμπληρώνονται αντίστοιχα το ποσοστό συνιδιοκτησίας οι μήνες κυριότητας, οι ίπποι ή λίμπρες και το έτος πρώτης νηολόγησης.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στις περιπτώσεις σκαφών και αεροσκαφών που ανήκουν σε νομικά πρόσωπα, το τεκμήριο βαρύνει τα μέλη των εταιρειών, όπως και τα τεκμήρια αυτοκινήτων.

1στ. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη για τις δεξαμενές κολύμβησης (πισίνες)

Κωδικοί 765-766
Συμπληρώνεται το συνολικό ποσό της ετήσιας αντικειμενικής δαπάνης με βάση τις δεξαμενές κολύμβησης (πισίνες) που έχετε στην κυριότητα ή στην κατοχή σας για τη συντήρηση και χρήση αυτών. Η ετήσια αντικειμενική δαπάνη, εξωτερικής δεξαμενής κολύμβησης που προκύπτει για τον κύριο ή κάτοχο (μισθωτή κ.λπ) αυτής, ορίζεται, ανάλογα με την επιφάνεια της, ανά κλίμακα, σε εκατόν εξήντα (160) ευρώ το τετραγωνικό μέτρο μέχρι και τα εξήντα (60) τετραγωνικά μέτρα και σε τριακόσια (320) ευρώ το τετραγωνικό μέτρο για επιφάνεια άνω των εξήντα (60) τετραγωνικών μέτρων.
Τα ανωτέρω ισχύουν και όταν η δεξαμενή είναι συναρμολογούμενη αφού ο νόμος δεν κάνει καμία διάκριση (ΠΟΛ.1076/2015).
Προκειμένου για εσωτερική δεξαμενή κολύμβησης τα παραπάνω ποσά διπλασιάζονται.
Στον σχετικό πίνακα αναγράφονται οι μήνες κυριότητας ή κατοχής της δεξαμενής κολύμβησης εντός του έτους για τον υπολογισμό της αντικειμενικής δαπάνης κατά τους μήνες αυτούς, ανεξαρτήτως εάν η δεξαμενή βρίσκεται σε κύρια, δευτερεύουσα ή κενή κατοικία, εκτός της περίπτωσης καταστροφής που αποδεικνύεται με σχετικό πιστοποιητικό. Για κοινόχρηστες δεξαμενές κολύμβησης που βρίσκονται σε πολυκατοικίες, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης επιμερίζεται στους κυρίους ή κατόχους (μισθωτές κ.λπ) των ακινήτων με βάση τα χιλιοστά κάθε διαμερίσματος επί του οικοπέδου. Αν η δεξαμενή κολύμβησης χρησιμοποιείται από τους ενοίκους επιπλωμένων δωματίων ή ξενοδοχείων (ατομικές επιχειρήσεις), από την εκμετάλλευση των οποίων αποκτάται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα, η αντικειμενική δαπάνη αυτής δεν υπολογίζεται (σχετ. ΠΟΛ.1076/2015 εγκύκλιος).

Κωδικός 767
Συμπληρώνεται η επιφάνεια εξωτερικής πισίνας (σε τ.μ.).

Κωδικός 768
Συμπληρώνεται η επιφάνεια εσωτερικής πισίνας (σε τ.μ.).

Κωδικοί 755-758
Συμπληρώνεται το ποσοστό συνιδιοκτησίας.

Κωδικοί 740-749
Συμπληρώνονται οι μήνες χρήσης.

1ζ. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη για δίδακτρα σε ιδιωτικά σχολεία

Κωδικός 769
Συμπληρώνεται η ετήσια αντικειμενική δαπάνη που καταβάλατε για ιδιωτικά σχολεία στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης, με εξαίρεση τα εσπερινά γυμνάσια και λύκεια, καθώς και τα ειδικά σχολεία ατόμων με ειδικές ανάγκες, όπως προκύπτει από τις σχετικές αποδείξεις παροχής υπηρεσιών. Εμφανίζεται πίνακας προς διευκόλυνση της συμπλήρωσης με τα ποσά που έχει στην διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση από την ηλεκτρονική πληροφόρηση της ΠΟΛ.1033/2014 Απόφασης. Στην περίπτωση διαζευγμένων γονέων όπου άλλος γονέας βαρύνεται με τα τέκνα και άλλος καταβάλλει τις δαπάνες διδάκτρων των τέκνων, η ετήσια αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης θα βαρύνει τον γονέα που καταβάλλει τις δαπάνες αυτές. Εάν τα δίδακτρα κλπ καταβάλλονται από εταιρεία που εργάζεται γονέας, η αντικειμενική δαπάνη εξακολουθεί να επιβαρύνει τον γονέα αυτόν (ΠΟΛ.1076/2015 εγκύκλιος). Στην περίπτωση των κοινών δηλώσεων έγγαμων φορολογούμενων η δαπάνη αυτή επιμερίζεται και στους δύο συζύγους, ενώ στην περίπτωση χωριστών δηλώσεων η δαπάνη αναγράφεται στη δήλωση του γονέα που βαρύνεται με την καταβολή του ποσού. Σχολεία στοιχειώδους και μέσης εκπαίδευσης θεωρούνται τα νηπιαγωγεία, τα δημοτικά, τα γυμνάσια και τα λύκεια, όχι οι παιδικοί σταθμοί, τα πανεπιστήμια, τα κολλέγια, τα παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων, τα ιδιωτικά ΙΕΚ, τα εργαστήρια ελευθέρων σπουδών, τα ινστιτούτα σπουδών και οι επαγγελματικές και τεχνικές σχολές, τα δίδακτρα των οποίων δεν συνιστούν δαπάνη υπαγόμενη σε τεκμήρια.

1η. Ετήσια αντικειμενική δαπάνη για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτ/των, δασκάλους και λοιπό προσωπικό

Κωδικός 770
Συμπληρώνεται η ετήσια αντικειμενική δαπάνη που καταβάλατε για οικιακούς βοηθούς, οδηγούς αυτοκινήτων, δασκάλους και λοιπό προσωπικό, η οποία ορίζεται στο εκάστοτε κατώτατο όριο αμοιβών όπως αυτό προσδιορίζεται από τις ισχύουσες διατάξεις για την αντίστοιχη κατηγορία εργαζομένων.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Δεν εφαρμόζεται η αντικειμενική δαπάνη στην περίπτωση που ο φορολογούμενος απασχολεί έναν μόνο οικιακό βοηθό ή όταν ο φορολογούμενος ή πρόσωπο που συνοικεί με αυτόν και τον βαρύνει έχει αναπηρία εξήντα επτά τοις εκατό και πάνω (67%) από διανοητική καθυστέρηση ή φυσική αναπηρία ή είναι ηλικίας άνω των εξήντα πέντε (65) ετών και απασχολεί έναν νοσοκόμο. Σε αυτές τις δύο περιπτώσεις δεν συμπληρώνεται καθόλου ο κωδικός 770.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι οι ανωτέρω ετήσιες αντικειμενικές δαπάνες και υπηρεσίες εφαρμόζονται μειωμένες κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%) προκειμένου για συνταξιούχους οι οποίοι έχουν υπερβεί το 65ο έτος της ηλικίας τους. Η μείωση αυτή εφαρμόζεται για τον υπολογισμό του φόρου εισοδήματος, για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και για την επιβολή του φόρου πολυτελούς διαβίωσης, ενώ λαμβάνει χώρα κατά την εκκαθάριση της δήλωσης από τη Φορολογική Διοίκηση.
Επίσης, από τη Γ.Δ.ΗΛΕ.Δ. κατά την εκκαθάριση προστίθεται η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη του φορολογούμενου που ορίζεται σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ προκειμένου για τον άγαμο και σε πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση, εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα (περ. θ , παρ 1 του άρθρου 31 ΚΦΕ). Σε περίπτωση δήλωσης αποβιώσαντος, η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη υπολογίζεται αναλογικά για τους μήνες που αυτός ήταν εν ζωή. Διάρκεια άνω των 15 ημερών λογίζεται ως μήνας. Στην περίπτωση υποβολής χωριστής δήλωσης η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη ανέρχεται σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ. 
 
Γ. ΕΤΗΣΙΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΗ ΔΑΠΑΝΗ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΙΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΠΟΥ ΚΑΤΕΒΛΗΘΗΣΑΝ

Για τους κωδικούς 719 έως 728, οι οποίοι αφορούν σε δαπάνες απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, υπάρχει διάκριση αν πρόκειται για δαπάνη που πραγματοποιήθηκε στην ημεδαπή ή στην αλλοδαπή.. Επίσης, ζητείται ο ΑΦΜ του συμβαλλόμενου κατά περίπτωση.

Κωδικοί 719-720
Συμπληρώνονται τα συνολικά ποσά (τίμημα και λοιπά έξοδα) που καταβάλατε το 2022 για την αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων Ι.Χ., δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων της οικογένειάς σας ή της ατομικής επιχείρησής σας. Εξαιρούνται όσα αποτελούν το άμεσο αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας καθώς και τα επιβατικά Δ.Χ. καθώς και τα φορτηγά Δ.Χ. και Ι.Χ. που αποτελούν πάγιο εξοπλισμό επαγγελματικής χρήσης. Στην έννοια του επαγγελματικού εξοπλισμού δεν περιλαμβάνεται η απόκτηση Ι.Χ. επιβατικού αυτοκινήτου, για τα οποία ισχύει σε κάθε περίπτωση το τεκμήριο απόκτησης.
Επίσης, εξαιρούνται τα επιβατικά ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητα που είναι ειδικά διασκευασμένα για πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητικές αναπηρίες που υπερβαίνουν σε ποσοστό το εξήντα επτά τοις εκατό (67%), καθώς και οχήματα μηδενικών ρύπων με ΛΤΠΦ μέχρι 50.000 ευρώ Εφόσον συντρέχει κάποια από τις παραπάνω περιπτώσεις που εξαιρούνται της δαπάνης απόκτησης, δε θα συμπληρώνονται οι κωδικοί αυτοί. Ως επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης ειδικά διασκευασμένα για κινητικά ανάπηρους θεωρούνται εκείνα που διασκευάστηκαν ύστερα από άδεια της αρμόδιας αρχής για να οδηγούνται από πρόσωπα που παρουσιάζουν κινητικές αναπηρίες που υπερβαίνουν με ποσοστό τουλάχιστον 67% ή για να μεταφέρουν αυτά τα πρόσωπα μαζί με τα αντικείμενα που είναι απαραίτητα για τη μετακίνησή τους.
ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι, δεν συμπληρώνονται τα συνολικά ποσά (τίμημα και λοιπά έξοδα) που καταβάλατε το 2022 για την αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση αυτοκινήτων Ι.Χ., δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων εφόσον ανήκετε στα πρόσωπα που αναφέρονται στην παράγραφο 2 του άρθρου 12 της Συμφωνίας Έδρας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Τράπεζας Εμπορίου και Ανάπτυξης του Ευξείνου Πόντου, που κυρώθηκε με το ν. 2707/1999 (Α'78).

Κωδικοί 721-722
Συμπληρώνονται συνολικά το ποσό που καταβάλατε το 2022 για αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση πλοίων αναψυχής και λοιπών σκαφών αναψυχής (στα οποία υπάγονται και τα "τζετ σκι") και αεροσκαφών (εξαιρούνται όσα αποτελούν το άμεσο αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας, καθώς και όσα αποτελούν πάγιο εξοπλισμό επαγγελματικής χρήσης). 
 
Κωδικοί 723-724
Συμπληρώνετε το συνολικό ποσό που καταβάλατε το 2022 για αγορά ή χρηματοδοτική μίσθωση κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας. Ως κινητά πράγματα μεγάλης αξίας νοούνται εκείνα που η αξία τους υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ. Αν η αξία κάθε πράγματος είναι μικρότερη του ποσού αυτού, τα αγορασθέντα όμως πράγματα αποτελούν, κατά τις συναλλακτικές αντιλήψεις, ενιαίο σύνολο, τότε για τον υπολογισμό της αξίας λαμβάνεται υπόψη η αξία όλων αυτών των πραγμάτων, εφόσον υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
Εξαιρείται η δαπάνη για την αγορά πάγιου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα. Στην έννοια του πάγιου εξοπλισμού περιλαμβάνονται μηχανήματα, υπολογιστές, έπιπλα, σκεύη, Φ.ΔΧ. αυτοκίνητα, Φ.Ι.Χ. αυτοκίνητα, Ε.Δ.Χ. αυτοκίνητα, , μοτοποδήλατα, μοτοσυκλέτες, σκάφη, αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για την άσκηση επιχείρησης ή ελευθέριου επαγγέλματος. (ΠΟΛ.1076/2015).

ΠΡΟΣΟΧΗ: Στους κωδικούς αριθμούς 719-724 του πίνακα 5 και στις σχετικές καταστάσεις θα συμπεριλάβετε και τα ποσά των δόσεων που καταβλήθηκαν μέσα στο 2022 (π.χ. για αγορά αυτοκινήτου κλπ.) αλλά προέρχονται από αντίστοιχες συναλλαγές που έγιναν σε προηγούμενα έτη.

Κωδικοί 743-744
Συμπληρώνεται το συνολικό ποσό που καταβάλατε το 2022 για αγορά επιχειρήσεων ή σύσταση ή αύξηση του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικώς ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή ανώνυμης εταιρείας ή περιορισμένης ευθύνης εταιρείας ή ιδιωτικής κεφαλαιουχικής εταιρείας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρείας ή αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς. Εάν ο φορολογούμενος αποκτήσει τίτλους μη εισηγμένους σε οργανωμένη αγορά συμπληρώνει και τον ΑΦΜ του εκδότη τους. Στους κωδικούς αυτούς αναγράφονται και οι εισφορές κεφαλαίου που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 70Α του ΚΦΕ. Επίσης, αναγράφονται και οι καταβολές που πραγματοποιούνται από το φορολογικό έτος 2018 και επόμενα, για τα ασφαλιστικά επενδυτικά συμβόλαια, κατά το μέρος που αποτελούν επενδυτικό προϊόν (άρθρο 32 περ. β ΚΦΕ, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 115 παρ.7 ν. 4549/2018). Κατά τη λήξη των συμβολαίων αυτών ή την πρόωρη εξαγορά τους, δύναται να χρησιμοποιηθεί για κάλυψη τεκμηρίου το μέρος του επιστραφέντος επενδεδυμένου κεφαλαίου που αναλογεί σε κεφάλαιο που καταβλήθηκε μετά την 01.01.2018 και συνεπώς να αναγραφεί στους κωδικούς 781-782 του Πίνακα 6.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι στην έννοια των χρεογράφων συμπεριλαμβάνονται οι μετοχές, οι ομολογίες, τα έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου, τα ομόλογα τραπεζών, τα προθεσμιακά συμβόλαια, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης, τα συμβόλαια δικαιωμάτων προαίρεσης, τα μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, οι μετοχές και γενικά προϊόντα που μπορούν να διαπραγματεύονται στα χρηματιστήρια και στις αγορές.
 
Κωδικοί 735-736
Συμπληρώνεται το ποσό που καταβάλατε το 2022 για την αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων ή ανέγερση οικοδομών ή κατασκευή δεξαμενής κολύμβησης.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι στα ποσά των κωδικών αυτών θα συμπεριληφθεί το άθροισμα του τιμήματος, του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, των συμβολαιογραφικών εξόδων καθώς και λοιπών εξόδων και φόρων, που καταβλήθηκαν το 2022 για την αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων.
Στην αγορά ακινήτων ως ποσό τεκμαρτής δαπάνης λαμβάνεται το ποσό της συνολικής επιβάρυνσης, όπως προκύπτει από τα οικεία πωλητήρια συμβόλαια, εκτός εάν από έλεγχο προκύπτει μεγαλύτερο ποσό, οπότε λαμβάνεται υπόψη αυτό.
Κρίσιμος χρόνος για να υπολογιστεί το ποσό της τεκμαρτής δαπάνης είναι ο χρόνος σύνταξης του συμβολαίου μεταβίβασης του ακινήτου εφόσον καταβληθεί ολόκληρο το τίμημα και παραδοθεί η χρήση και η κυριότητα του ακινήτου διαφορετικά, το ποσό της δαπάνης θα κατανέμεται στα φορολογικά έτη που καταβάλλονται οι δόσεις, όπως αυτό προκύπτει από σχετικά παραστατικά πληρωμής.
Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση σύνταξης προσυμφώνου αγοράς.
Σε ανέγερση οικοδομής εφόσον η ανέγερση διαρκέσει περισσότερο του ενός έτους, σε κάθε έτος σαν ποσό δαπάνης θα ληφθεί το αντίστοιχο του κόστους ανέγερσης στο ίδιο έτος, εκτός εάν χρόνος καταβολής έχει ορισθεί διαφορετικά (π.χ. ο χρόνος αποπεράτωσης της οικοδομής). Τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται για επισκευή και συντήρηση κατοικίας δεν υπολογίζονται ως δαπάνη απόκτησης περιουσιακού στοιχείου. Αν όμως πρόκειται για προσθήκες, επεκτάσεις, τότε τίθεται θέμα δαπάνης απόκτησης. Σε περίπτωση αγοράς ακινήτου με συνιδιοκτησία ή σε περίπτωση που περισσότεροι από κοινού ανεγείρουν οικοδομή, σε κάθε έναν αναλογεί ποσό δαπάνης όσο το ποσοστό συμμετοχής του. Σε περίπτωση που από διαφορετικό πρόσωπο αγοράζεται η ψιλή κυριότητα και από άλλο η επικαρπία ακινήτου, σε καθέναν θα υπολογισθεί ποσό δαπάνης απόκτησης που του αναλογεί επιμεριστικά κατά το ποσοστό που προβλέπεται από τη φορολογία κληρονομιών. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που ανεγείρεται οικοδομή σε οικόπεδο στο οποίο άλλο πρόσωπο είναι ψιλός κύριος και άλλο επικαρπωτής, δηλαδή η δαπάνη ανέγερσης επιμερίζεται στους δύο κατά τα ποσοστά που προβλέπονται από τη φορολογία κληρονομιών ανεξάρτητα σε ποιου το όνομα εκδίδεται η άδεια ανέγερσης οικοδομής. Περαιτέρω, σε περίπτωση ανέγερσης οικοδομής από μισθωτή με δικές του δαπάνες σε έδαφος του εκμισθωτή η δαπάνη ανέγερσης βαρύνει τον μισθωτή ο οποίος αναλαμβάνει την ανέγερση και ο οποίος πραγματικά καταβάλλει τα χρηματικά ποσά της εν λόγω δαπάνης. Επίσης, η αξία αγοράς ακινήτου που λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό της δαπάνης απόκτησης, όταν το ακίνητο αποκτάται με αναγκαστικό πλειστηριασμό, είναι το ποσό του εκπλειστηριάσματος και κάθε άλλο ποσό (π.χ. φόρος μεταβίβασης, συμβολαιογραφικά) που πραγματικά κατέβαλε ο υπερθεματιστής εκτός βέβαια εάν από κάποιο άλλο στοιχείο προκύψει εικονικότητα του πλειστηριασμού ή συμφωνία για καταβολή ενός επιπλέον ποσού. Σε ιδιωτικό πλειστηριασμό για τον προσδιορισμό της δαπάνης λαμβάνεται το τίμημα που πραγματικά καταβλήθηκε. Στην περίπτωση που κατά τη διανομή ακινήτων ο δικαιούχος ιδανικής μερίδας λαμβάνει φυσική μερίδα ισάξια της ιδανικής και επιβάλλεται ο φόρος που προβλέπεται για την διανομή, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις της περίπτωσης αυτής ούτε και της περίπτωσης ε' (τεκμήριο δωρεάς) του άρθρου 32 του ΚΦΕ, εφόσον δεν καταβάλλονται για την υπόψη δικαιοπραξία χρηματικά ποσά. Αν όμως λάβει μεγαλύτερη φυσική μερίδα από την ιδανική εφαρμόζονται οι διατάξεις της περίπτωσης αυτής για το μέρος της φυσικής μερίδας του ακινήτου για το οποίο κατέβαλε χρήματα.
Με βάση την περίπτωση ε' του άρθρου 33 του ΚΦΕ, δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις περί τεκμηρίου απόκτησης περιουσιακών στοιχείων όταν πρόκειται για αγορά παγίου εξοπλισμού επαγγελματικής χρήσης από πρόσωπα που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα. Όμως στην έννοια του επαγγελματικού εξοπλισμού δεν περιλαμβάνεται η αγορά ή ανέγερση ακινήτου καθώς και η απόκτηση Ι.Χ. επιβατικού αυτοκινήτου, για τα οποία ισχύει σε κάθε περίπτωση το τεκμήριο απόκτησης για τον φορέα της ατομικής επιχείρησης.

Κωδικοί 759-760
Συμπληρώνεται το ποσό που καταβάλατε το 2022 για τη χορήγηση δανείων προς οποιονδήποτε καθώς και σε εταιρείες ή κοινοπραξίες ή κοινωνίες κ.λπ.

ΕΠΙΣΗΜΑΙΝΕΤΑΙ ότι στους κωδικούς αυτούς συμπεριλαμβάνονται και τα ποσά που χορηγούν εταίροι, μέλη ή μέτοχοι στις εταιρείες που συμμετέχουν, καθώς και οι χρηματικές διευκολύνσεις προς τα ανωτέρω νομικά πρόσωπα.

Κωδικοί 725-726
Συμπληρώνεται το ποσό της ετήσιας δαπάνης που καταβάλατε το έτος 2022 για δωρεές, γονικές παροχές ή χορηγίες χρηματικών ποσών, εφόσον αυτές συνολικά υπερβαίνουν ετησίως τα τριακόσια (300) ευρώ, εκτός από τις δωρεές προς το Δημόσιο, τους Δήμους και τις κοινότητες του Κράτους, τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα, τα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία, που αποτελούν νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου και επιχορηγούνται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό, καθώς και τα προνοιακά ιδρύματα του ευρύτερου δημόσιου τομέα (κρατικά νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου), ως και τα προνοιακά ιδρύματα ιδιωτικού δικαίου των οποίων οι εν γένει δαπάνες λειτουργίας καλύπτονται τουλάχιστον κατά εβδομήντα τοις εκατό (70%) με επιχορηγήσεις από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Επίσης, εξαιρούνται, οι δωρεές ή χορηγίες προς τα κοινωφελή ιδρύματα, τα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς, καθώς και τα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα υπάρχουν ή συνιστώνται, εφόσον επιδιώκουν σκοπούς πολιτιστικούς.

Κωδικοί 727-728
Συμπληρώνεται το ποσό της ετήσιας δαπάνης που καταβάλατε το έτος 2022 για την τοκοχρεολυτική απόσβεση δανείων και πιστώσεων γενικά. Επίσης, συμπληρώνεται το ποσό που καταβάλατε για την τοκοχρεολυτική απόσβεση των χρεώσεων των πιστωτικών καρτών, εφόσον οι χρεώσεις αυτές οφείλονται σε αγορά μη καταναλωτικών αγαθών μέσω αυτών των πιστωτικών καρτών (αγορά αυτοκινήτου, μηχανήματος, πινάκων ζωγραφικής και λοιπών περιουσιακών στοιχείων). Στην περίπτωση αναγραφής ποσού στους κωδικούς 727-728, θα συμπεριλάβετε στα ποσά αυτά και το ποσό τυχόν τόκων υπερημερίας.
Επιπλέον, αναγράφονται αθροιστικά τα ποσά που κατέβαλε ο ίδιος ο φορολογούμενος καθώς και η συνεισφορά του Δημοσίου της παρ.1 του άρθρου 71 του ν. 4714/2020 (πρόγραμμα «Γέφυρα»), για τις δόσεις που αφορούν στην αποπληρωμή των πάσης φύσεως δανείων προς χρηματοδοτικούς φορείς, τα οποία εξασφαλίζονται με εμπράγματη ασφάλεια στην κύρια κατοικία του οφειλέτη. Η συνεισφορά του Δημοσίου με το πρόγραμμα «Γέφυρα» αναγράφεται και στους κωδικούς 781-782 του Πίνακα 6, στην επιλογή «Λοιπές περιπτώσεις».
Στους ίδιους κωδικούς αναγράφεται και το ποσό της ενίσχυσης με την μορφή της επιστρεπτέας προκαταβολής το οποίο επιστρέφεται από τις επιχειρήσεις εντός του έτους 2022 (καταβληθέν ποσό), δεδομένου ότι η επιστρεπτέα προκαταβολή αντιμετωπίζεται ως κρατικό δάνειο σύμφωνα με τις οδηγίες που έχουν δοθεί με τη ΣΛΟΤ 957/2020 (σχετ. Ε.2046/2022 εγκύκλιος).
Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από φυσικό πρόσωπο για αγορά ή ανέγερση ακινήτου που χρησιμοποιείται ως έδρα ατομικής επιχείρησης βαρύνεται με τεκμήριο, διότι η αγορά ή ανέγερση ακινήτου από φυσικό πρόσωπο προσμετράται στα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων, ακόμη κι αν αφορά την ατομική του επιχείρηση. Το δάνειο αυτό θεωρείται στεγαστικό και η αποπληρωμή του βαρύνεται με τεκμήριο.
Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από φυσικό πρόσωπο για την (αποδεδειγμένη) αγορά ταξί δεν βαρύνεται με τεκμήριο, διότι το ταξί που αγοράστηκε με το δάνειο χρησιμοποιείται ως πάγιο ατομικής επιχείρησης κι όχι ως επιβατικό ιδιωτικής χρήσης αυτοκίνητο που σε κάθε περίπτωση θα προσμετρούνταν στα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων. Το δάνειο αυτό, κατά το μέρος που αντιστοιχεί στην αξία αγοράς του αυτοκινήτου και της άδειας, όπως αυτή προκύπτει από τα λογιστικά αρχεία του εκμεταλλευτή, θεωρείται επιχειρηματικό, οπότε δεν αναγράφεται στη δήλωση. Τυχόν υπερβάλλον ποσό δανείου δεν αντιμετωπίζεται ως επαγγελματικό δάνειο. Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από δύο υπόχρεους οφειλέτες, με ποσοστό συμμετοχής 50%, καταρχήν βαρύνει και τους δύο με το ίδιο ποσοστό (50%), εκτός κι αν αποδεικνύεται, με βάση τα προβλεπόμενα τραπεζικά παραστατικά, διαφορετικό ποσοστό καταβολής από τον καθένα. Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από δύο υπόχρεους οφειλέτες, με ποσοστό συμμετοχής 50%, αλλά ο ένας εκ των δύο υπόχρεων έχει υπαχθεί στον ν. 3869/2010, βαρύνει τον υπαγόμενο στις διατάξεις του ν. 3869/2010 κατά το (αποδεδειγμένα) μειωμένο κι όχι κατά το αρχικό ποσό, ακόμη κι αν από το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα στάλθηκε ηλεκτρονικά το αρχικό ποσό των τοκοχρεολυτικών δόσεων.
Η απόσβεση δανείου που χορηγήθηκε στην σύζυγο, εξοφλείται (αποδεδειγμένα) από την ίδια, ενώ το χρηματοπιστωτικό ίδρυμα στέλνει ηλεκτρονικά το ποσό των τοκοχρεολυτικών δόσεων στον ΑΦΜ του συζύγου, βαρύνει αποκλειστικά τη σύζυγο που κατέβαλε τα ποσά.
Η απόσβεση δανείου που χορηγήθηκε σε έναν μόνο φορολογούμενο με ποσοστό 100%, στάλθηκε ηλεκτρονική πληροφόρηση με ένα συγκεκριμένο ποσό τοκοχρεωλυτικών δόσεων, ενώ εν τέλει καταβλήθηκε (αποδεδειγμένα) μικρότερο ποσό, βαρύνει τον υπόχρεο κατά το πραγματικά καταβληθέν ποσό.
Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από τέκνο και εξοφλείται από τον γονέα, ο οποίος δεν είναι (συν-) υπόχρεος ή το αντίστροφο, βαρύνει τον λήπτη του δανείου, ο οποίος είναι και υπόχρεος για την εξόφλησή του.
Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από γονέα, καταβάλλονται (αποδεδειγμένα) οι δόσεις από τον γονέα, αλλά το ακίνητο ανήκει κατά 50% και στο τέκνο, βαρύνει τον πραγματικά καταβάλλοντα τις δόσεις, δηλαδή τον γονέα, ανεξάρτητα από το ιδιοκτησιακό καθεστώς.
Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από πολλούς συνοφειλέτες μαζί, ανεξάρτητα από τη σχέση που έχουν μεταξύ τους, συγγενική ή όχι, βαρύνει τον υπόχρεο - συνοφειλέτη που πραγματικά καταβάλει τις δόσεις και προσκομίζει τα κατάλληλα δικαιολογητικά.
Η απόσβεση δανείου που έχει ληφθεί από φυσικό πρόσωπο και (αποδεδειγμένα) εξοφλείται από τον εγγυητή, βαρύνει τον εγγυητή, ο οποίος είναι αυτός που πραγματικά καταβάλλει τα ποσά των δόσεων. Είναι αδιάφορο αν ο εγγυητής είναι ο γονέας, το τέκνο, συγγενικό πρόσωπο ή κάποιος τρίτος. Ο φορολογούμενος που δεν συμφωνεί με τον χαρακτηρισμό που έχει γίνει για το δάνειό του κατά την ηλεκτρονική αποστολή των αρχείων από τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα ή θεωρεί ότι εμφανίζεται λανθασμένα ως υπόχρεος ή θεωρεί ότι τα ποσοστά που βαρύνουν τον κάθε συνοφειλέτη του δανείου είναι διαφορετικά ή θεωρεί ότι έχει γίνει λάθος στο καταβληθέν ποσό κλπ, έχει τη δυνατότητα καταρχήν να απευθυνθεί στο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα που έστειλε τα στοιχεία για λογαριασμό του, προκειμένου να του χορηγηθεί έντυπη βεβαίωση. Η βεβαίωση της τράπεζας, ή οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο μέσο που αποδεικνύει τους ισχυρισμούς του φορολογούμενου, προσκομίζεται ή αποστέλλεται στη Δ.Ο.Υ., η οποία έχει την αρμοδιότητα του ελέγχου των δικαιολογητικών, της οριστικοποίησης της δήλωσης και της ορθής εκκαθάρισής της.
Οι καταβληθείσες δόσεις επιχειρηματικών δανείων που έχουν καταχωρηθεί στα λογιστικά αρχεία των ατομικών επιχειρήσεων και αφορούν σε δανειακές συμβάσεις που συνήψαν τα εν λόγω πρόσωπα για επιχειρηματικούς σκοπούς, δεν αποτελούν δαπάνη απόκτησης κατά τις διατάξεις του άρθρου 32 (περίπτωση σΓ της παρ. 1 του άρθρου αυτού), οπότε δεν αναγράφονται στους κωδικούς 727-728 του εντύπου Ε1. Το ίδιο ισχύει και για τις δόσεις που καταβάλλονται από τα παραπάνω πρόσωπα στο πλαίσιο συμβάσεων που χαρακτηρίζονται από τα πιστωτικά ιδρύματα ως «δάνεια κεφαλαίου κίνησης» ή ως «σύμβαση πίστωσης δι' ανοιχτού λογαριασμού». (ΠΟΛ.1034/2017 Απόφαση).
Στις περιπτώσεις που η Φορολογική Διοίκηση έχει ηλεκτρονική πληροφόρηση για τα ποσά που καταβλήθηκαν το έτος 2022 για την τοκοχρεωλυτική απόσβεση δανείων δύναται να εμφανίζεται μήνυμα στους φορολογούμενους που να τους καθοδηγεί για τη συμπλήρωση των ποσών. Σε κάθε περίπτωση ο φορολογούμενος συμπληρώνει το πραγματικά καταβαλλόμενο ποσό και προσκομίζει τα προβλεπόμενα έγγραφα στις φορολογικές αρχές αν αυτά ζητηθούν ή αν υποβάλει δήλωση φορολογίας εισοδήματος με επιφύλαξη.
Τέλος, επισημαίνεται ότι η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων φορολογείται με την κλίμακα της παρ.1 του άρθρου 15 του ΚΦΕ με τις μειώσεις του άρθρου 16 του ΚΦΕ, μόνο στις εξής περιπτώσεις:
- όταν ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από μισθωτή εργασία ή συντάξεις,
- όταν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός του προέρχεται από μισθωτή εργασία ή συντάξεις,
- όταν είναι εγγεγραμμένος στο μητρώο ανέργων του Ο.Α.Ε.Δ., ανεξαρτήτως της διάρκειας εντός του έτους της ανεργίας τους (ΠΟΛ.1109/2016 εγκύκλιος),
- όταν δεν υπάρχει εισόδημα από καμία κατηγορία (πραγματικό εισόδημα),
- όταν ο φορολογούμενος έχει εισόδημα μόνο από κεφάλαιο (μερίσματα, τόκους, δικαιώματα και εισόδημα από ακίνητη περιουσία) ή /και από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου (μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας και μεταβίβαση τίτλων), υπό την προϋπόθεση ότι το τεκμαρτό του εισόδημα δεν ξεπερνά το ποσό των 9.500 ευρώ.

Δ. ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΩΝ ΔΑΠΑΝΩΝ

Το ετήσιο συνολικό ποσό της αντικειμενικής δαπάνης, που προκύπτει από την κύρια και τις δευτερεύουσες κατοικίες καθώς και αυτό που προσδιορίστηκε στους κωδικούς 707-770 και 851-858 μπορεί να αμφισβητηθεί από τον φορολογούμενο όταν αυτό είναι μεγαλύτερο από την πραγματική δαπάνη του φορολογουμένου και των εξαρτώμενων μελών που τον βαρύνουν, εφόσον αυτό αποδεικνύεται από τον υπόχρεο με βάση πραγματικά περιστατικά ή στοιχεία. Τέτοια περιστατικά συντρέχουν ιδίως στο πρόσωπο των υπόχρεων, οι οποίοι:
α) υπηρετούν τη στρατιωτική θητεία τους στις Ένοπλες Δυνάμεις,
β) είναι φυλακισμένοι,
γ) νοσηλεύονται σε νοσοκομείο ή κλινική,
δ) είναι άνεργοι και δικαιούνται βοήθημα ανεργίας,
ε) συγκατοικούν με συγγενείς πρώτου βαθμού και έχουν μειωμένες δαπάνες διαβίωσης, λόγω αποδεδειγμένης συμβολής στις δαπάνες αυτές των συγγενών τους με την προϋπόθεση ότι οι τελευταίοι αυτοί έχουν εισόδημα από εμφανείς πηγές,
στ) είναι ορφανοί ανήλικοι οι οποίοι έχουν στην κυριότητά τους επιβατικά αυτοκίνητα ιδιωτικής χρήσης από κληρονομιά του πατέρα ή της μητέρας τους και
ζ) προσκομίζουν στοιχεία από τα οποία αποδεικνύεται ότι για λόγους ανώτερης βίας πραγματοποίησαν δαπάνη μικρότερη από την αντικειμενική.
Όταν συντρέχει μία