ΔΕΔ Α 2892/2021

Χαρτόσημο σε δανειακό τρεχούμενο δοσοληπτικό λογαριασμό που παραμένει αμετάβλητος μέχρι το τέλος της χρήσης

30 Σεπ 2021

Taxheaven.gr
Καλλιθέα, 30.9.2021
Αριθμός Απόφασης: 2892


ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ Α6

Ταχ. Δ/νση: Αριστογείτονος 19
Ταχ. Κώδικας: 176 71 - Καλλιθέα
Τηλέφωνο: 2131604536
ΦΑΞ: 2131604567

ΑΠΟΦΑΣΗ
Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ

Έχοντας υπ' όψη:

1. Τις διατάξεις:
α. Του άρθρου 63 του ν. 4174/2013 (ΦΕΚ Α' 170), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει.
β. του άρθρου 10 της Δ.ΟΡΓ.Α 1125859 ΕΞ 2020/23.10.2020 Απόφασης του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (ΦΕΚ Β' 4738/26.10.2020) με θέμα «Οργανισμός της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.)»,
γ. Της ΠΟΛ.1064/2017 Απόφασης του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΦΕΚ Β' 1440/27-04-2017)
δ. Του άρθρου έκτου, παράγραφος 4, της από 30.3.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α' 75) όπως κυρώθηκε με το ν. 4684/2020 (ΦΕΚ Α' 86), της υπ' αριθ. Α.1049/2021 Κοινής Απόφασης του Υφυπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΦΕΚ Β 984-12.03.2021), καθώς και των υπ' αριθ. Α.1273/2020 (ΦΕΚ B' 5597/21.12.2020), Α.1241/2020 (ΦΕΚ B' 4804/30.10.2020) και Α.1215/2020 (ΦΕΚ B' 4254/30.09.2020) ομοίων κοινών αποφάσεων.

2. Την ΠΟΛ.1069/2014 Εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων του Υπουργείου Οικονομικών.

3. Την αριθ. Δ.Ε.Δ. 1126366 ΕΞ 2016/30.08.2016 (ΦΕΚ 2759 / τ. Β'/01.09.2016) Απόφαση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών «Παροχή εξουσιοδότησης υπογραφής».

4. Τη με ημερομηνία κατάθεσης 09-03-2021 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανή προσφυγή της εταιρείας με την επωνυμία « » με Α.Φ.Μ , όπως νομίμως εκπροσωπείται από την Πρόεδρο και Διευθύνουσα Σύμβουλο αυτής με ΑΦΜ , κατά της με αρ /2020 Οριστικής Πράξης Διορθωτικού Προσδιορισμού Τελών Χαρτοσήμου Φορολογικού έτους 2014, του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α'ΠΑΤΡΩΝ και τα προσκομιζόμενα με αυτήν σχετικά έγγραφα.

5. Την υπ' αριθμ /2020 Οριστική Πράξη Διορθωτικού Προσδιορισμού Τελών Χαρτοσήμου Φορολογικού έτους 2014 του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α'ΠΑΤΡΩΝ, καθώς και την από 25/11/2020 έκθεση μερικού φορολογικού ελέγχου Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου της ΔΟΥ Α'ΠΑΤΡΩΝ, των οποίων ζητείται η ακύρωση.

6. Τις απόψεις της ως άνω φορολογικής αρχής.

7. Την εισήγηση του ορισθέντος Υπαλλήλου του Τμήματος Α6, όπως αποτυπώνεται στο σχέδιο.

Επί της με ημερομηνία κατάθεσης 09-03-2021 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της εταιρείας με την επωνυμία « » με Α.Φ.Μ , η οποία κατατέθηκε εμπρόθεσμα και μετά την μελέτη και την αξιολόγηση όλων των υφιστάμενων στο σχετικό φάκελο εγγράφων και των προβαλλόμενων λόγων της ενδικοφανούς προσφυγής, επαγόμαστε τα ακόλουθα:

Με την υπ' αριθμ /2020 Οριστική Πράξη Διορθωτικού Προσδιορισμού Τελών Χαρτοσήμου φορολογικού έτους 2014 του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α'ΠΑΤΡΩΝ καταλογίσθηκε σε βάρος της προσφεύγουσας διαφορά τελών χαρτοσήμου δοσοληπτικού λογαριασμού 2% ποσού 6.145,47 Ευρώ, πλέον διαφοράς υπέρ Ο.Γ.Α. χαρτοσήμου ύψους 1.229,09 Ευρώ, πλέον διαφορά τελών χαρτοσήμου καταθετικών λογαριασμών 1% ποσού 900,00 ευρώ, πλέον διαφοράς υπέρ Ο.Γ.Α. χαρτοσήμου ύψους 180,00 Ευρώ, πλέον προστίμου άρθρου 58 Ν. 4174/2013 4.227,28 ευρώ, ήτοι συνολικό ποσό ύψους 12.681,84 Ευρώ.

Οι ως άνω διαφορές τελών χαρτοσήμου καταλογίσθηκαν βάσει της από 25/11/2020 έκθεσης μερικού φορολογικού ελέγχου Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου της ΔΟΥ Α' ΠΑΤΡΩΝ, δυνάμει της υπ' αριθμ /2020 εντολής μερικού φορολογικού ελέγχου του προϊσταμένου της ίδιας Δ.Ο.Υ.

Σύμφωνα με την ως άνω έκθεση ελέγχου της ΔΟΥ Α' ΠΑΤΡΩΝ από τον έλεγχο των διπλογραφικών βιβλίων της προσφεύγουσας εταιρείας διαπιστώθηκε ότι ετηρούντο δοσοληπτικοί λογαριασμοί μεταξύ της εταιρείας και των μελών της, στους οποίους κατέθεταν χρήματα τα μέλη αυτής ή ανελάμβαναν έναντι των καταθέσεων που είχαν κάνει και οι οποίοι λόγω της μορφής τους χαρακτηρίσθηκαν από τον έλεγχο δανειακοί τρεχούμενοι δοσοληπτικοί λογαριασμοί,για τους οποίους η προσφεύγουσα δεν είχε αποδώσει το προβλεπόμενο τέλος χαρτοσήμου.

Ειδικότερα στο κεφάλαιο 6. Διαπιστώσεις ελέγχου (σελ. 7 ) της ως άνω έκθεσης ελέγχου αναφέρονται τα εξής:
«Από τον έλεγχο των βιβλίων της οντότητας με ΑΦΜ:
διαπιστώσαμε ότι τηρεί δοσοληπτικούς λογαριασμούς παθητικού επ' ονόματι των μετόχων της,
(λογ.53.08.00.000), - (λογ. 53.08.00.002) και - (λογ.53.08.00.003). Οι λογαριασμοί αυτοί και τα υπόλοιπά τους καταχωρούνται στον ισολογισμό 31/12/2014 της οντότητας ως "Πιστωτές Διάφοροι" στη στήλη Παθητικού δηλαδή Βραχυπρόθεσμων Υποχρεώσεων της προς τρίτους.

Σύμφωνα με το λογιστικό σχέδιο στους λογαριασμούς παθητικού και στην ομάδα 5 καταχωρούνται και παρακολουθούνται οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της επιχείρησης. Στον λογαριασμό 53 "Πιστωτές διάφοροι" και στον δευτεροβάθμιο 53.08 καταχωρούνται αμοιβές που οφείλονται σε ελεύθερους επαγγελματίες, σε μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου και σε τρίτους.

Από τον έλεγχο λογαριασμού 53.08.00.000 , διαπιστώσαμε ότι αυτός λειτουργεί ως δοσοληπτικός, χρεώνεται και πιστώνεται κατά τη διάρκεια της ελεγχόμενης χρήσης με αναλήψεις και καταθέσεις αντίστοιχα, των φυσικών προσώπων που αφορά στο ταμείο και από το ταμείο της οντότητας σε μετρητά. Η ελεγχόμενη, με την τήρηση του λογαριασμού αυτού αναγνωρίζει οφειλή της προς το αναφερόμενο φυσικό πρόσωπο. Το γεγονός ότι διενεργούνται καταθέσεις αλλά και αναλήψεις σε μετρητά από και προς το ταμείο της οντότητας τεκμηριώνει ότι ο λογαριασμός αυτός τηρείται ως αλληλόχρεος δοσοληπτικός και υπάγεται σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. γ' εδάφιο τέταρτο του ΚΝΤΧ σε τέλος χαρτοσήμου 2% πλέον εισφοράς ΟΓΑ επί του μεγαλύτερου χρεωστικού ή πιστωτικού υπολοίπου. Από τον έλεγχο των κατωτέρω αναλυτικά περιγραφόμενων λογαριασμών, 53.08.00.002 - και 53.08.00.003 - , διαπιστώσαμε ότι αυτοί λειτουργούσαν έως και την 31/12/2013 ως αλληλόχρεοι δοσοληπτικοί. Από την 01/01/2014 και όλη τη διαχειριστική χρήση 2014 παύουν να κινούνται. Οι λογαριασμοί δεν θεωρούνται δανειακοί δοσοληπτικοί, τα μεταφερόμενα υπόλοιπα αυτών αποτελούν απλές καταθέσεις και υπάγονται σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 5γ', εδάφιο τέταρτο του Κ.Ν.Τ.Χ. σε τέλος χαρτοσήμου 1% πλέον εισφορά ΟΓΑ.

Ακολουθεί αναλυτική παράθεση των κινήσεων και υπολοίπων των αναφερόμενων λογαριασμών από το τηρούμενο αναλυτικό καθολικό λογαριασμών της ελεγχόμενης οντότητας:


Κατόπιν των ανωτέρω, και σύμφωνα με τις προαναφερθείσες διατάξεις του Κ.Ν.Τ.Χ. και των άρθρων 12,13,14 και 15 αυτού,

Οφείλεται τέλος χαρτοσήμου 2% επί του μεγαλύτερου χρεωστικού ή πιστωτικού υπολοίπου του ανωτέρω αλληλόχρεου δοσοληπτικού λογαριασμού ως κάτωθι: Λογ. 53.08.00.000 μεγαλύτερο υπόλοιπο - πιστωτικό 307.273,52 ευρώ
οφείλεται τέλος χαρτοσήμου 1% επί του υπολοίπου των ανωτέρω καταθετικών λογαριασμών ως κάτωθι:
1. Λογ. 53.08.00.002 υπόλοιπο - πιστωτικό 45.000,00 ευρώ
2. Λογ. 53.08.00.003 υπόλοιπο - πιστωτικό 45.000,00 ευρώ».

Η προσφεύγουσα ζητά και να γίνει δεκτή η υπό κρίση προσφυγή της, να επανεξετάσει η Υπηρεσία μας την νομιμότητα και την ορθότητα της προσβαλλόμενης πράξης και να διαταχθεί η ακύρωση και εξαφάνιση άλλως η τροποποίηση και μεταρρύθμιση επί τα βελτίω αυτής, προβάλλοντας τους κάτωθι λόγους:
- Εσφαλμένος χαρακτηρισμός των συναλλαγών κατά παράβαση ουσιαστικής διάταξης νόμου(αρθρο 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου). Η πραγματική νομική φύση των συναλλαγών αυτών είναι προσωρινές ταμειακές διευκολύνσεις προς την εταιρεία και φαίνονται από τη μεταφορά των υπολοίπων στον ισολογισμό χρήσης 2013. -Παραβίαση των άρθρων 14 και 15 του Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου περί της εννοίας δανειακών τρεχούμενων δοσοληπτικών λογαριασμών στην περίπτωση του Λογαριασμού 53.08.00.000 « ». Ειδικότερα δεν υφίσταται δανειακή σχέση μεταξύ της εταιρείας και της Διευθύνουσας Συμβούλου, η δε Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών δεν απέδειξε και δεν αιτιολόγησε πώς προκύπτει από τις εγγραφές του λογαριασμού 53.08.00.000 η συνομολόγηση δανείου.

-Οι ταμειακές διευκολύνσεις που έλαβαν χώρα μέσα στο 2014 θα έπρεπε να υποβληθούν σε τέλος χαρτοσήμου 1,2%, η αναζήτηση του οποίου υπόκειται σε πενταετή παραγραφή

-Παραβίαση των άρθρων 12 παρ.2 περ. δ' και 13 παρ. 3 του ν. 4172/2013 σύμφωνα με τις οποίες οι συναλλαγές αυτές θα έπρεπε να αντιμετωπισθούν ως παροχές σε είδος

Επειδή με τις διατάξεις των άρθρων 13§1 περ. α', 14 και 15§§1 περ. α', 5περ.γ' του π.δ/τος 28/28-07-1931 «Περί Κώδικος των Νόμων περί Τελών Χαρτοσήμου» (Α' 239), όπως τα άρθρα αυτά ισχύουν, ορίζονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

Άρθρο 13: «Εις το κατά την παρ. 1 του προηγουμένου άρθρου 12 τέλους υπόκεινται: 1.α) Πάσα σύμβασις, οιουδήποτε αντικειμένου, συναπτομένη είτε απ' ευθείας, είτε δια δημοσίου συναγωνισμού ή πάσα εξόφλησις συμβάσεως ή σχετική προς την σύμβασιν απόδειξις, εφ' όσον καταρτίζονται εγγράφως και δη είτε δια δημοσίου, είτε δι' ιδιωτικού καθ' οιονδήποτε τύπον συντεταγμένου εγγράφου»

Άρθρο 14: «Επί των εμπορικών και λοιπών εγγράφων και πράξεων, των κατονομαζομένων εν τω επομένω άρθρω 15, το τέλος ορίζεται εις δύο επί τοις εκατόν (2%) της εν αυτοίς διαλαμβανομένης αξίας εις δραχμάς»,

Άρθρο 15§1: «Εις το κατά την παράγραφαν 1 του προηγουμένου άρθρου 14 τέλος υπόκεινται: 1α) Πάσα σύμβασις, οιουδήποτε αντικειμένου, συναπτομένη είτε απ' ευθείας, είτε δια δημοσίου συναγωνισμού μεταξύ εμπόρων, μεταξύ εμπόρου και εμπορικής εταιρείας πάσης φύσεως, μεταξύ εμπορικών εταιρειών πάσης φύσεως, αφορώσα αποκλειστικώς εις την ασκουμένην υπ' αυτών εμπορίαν και μεταξύ τρίτου εν γένει και ανωνύμου εταιρείας ή πάσα εξόφλησις συμβάσεως ή σχετική προς την σύμβασιν απόδειξις, εφόσον καταρτίζονται εγγράφως και δή είτε δια δημοσίου είτε δι' ιδιωτικού καθ' οιονδήποτε τρόπον συντεταγμένου εγγράφου».

Άρθρο 15 § 5 περ.γ Κώδικας Τελών Χαρτοσήμου (Κ.Ν.Τ.Χ.) (Π.Δ.της 28.7.1931) «Πάσα εν γένει εγγραφή εις τα βιβλία περί καταθέσεως ή αναλήψεως χρημάτων υπό εταίρων ή μετόχων ή άλλων προσώπων προς ή από εμπορικός εν γένει εταιρείας ή επιχειρήσεις, ήτις δεν ανάγεται εις σύμβασιν, πράξιν κ.λπ., υποβληθείσαν εις τα οικεία τέλη χαρτοσήμου ή απαλλαγείσαν νομίμως των τελών τούτων, υπόκεινται εις αναλογικόν τέλος χαρτοσήμου ενα επί τοις εκατόν (1%). Εις ην περίπτωσιν, εκ της εγγραφής ή εξ ετέρου εγγράφου, αποόεικνύεται ότι η κατάθεσις ή ανάληψις αφορά σύμβασιν, πράξιν κ.λπ. υποκειμένην εις μεγαλύτερον ή μικρότερον τέλος χαρτοσήμου, οφείλεται το δια την σύμβασιν, πράξιν κ.λπ. προβλεπόμενον τέλος. Εξαιρετικώς, αι προς τον σκοπόν της ταμειακής διευκολύνσεως των ομορρύθμων και ετερορρύθμων εταιρειών προσωριναί εις τρεχούμενον λογαριασμόν καταθέσεις των ομορρύθμων εταίρων, ως και αι αναλήψεις τούτων, απαλλάσσονται των τελών χαρτοσήμου, εφόσον το εκάστοτε πιστωτικόν υπόλοιπον των καταθέσεων τούτων δεν υπερβαίνει εν συνόλω το ποσόν των δραχμών 25.000. Πιστωτικά υπόλοιπα του τρεχουμένου τούτου λογαριασμού υπερβαίνοντα το ποσόν τούτο υπόκεινται εξ ολοκλήρου εις το οικείον τέλος.

Επί δανείων κινουμένων ως τρεχούμενων δοσοληπτικών λογαριασμών το προσήκον τέλος χαρτοσήμου υπολογίζεται δι' εκάστην διαχειριστικήν περίοδον επί του μεγαλυτέρου ύψους του χρεωστικού ή πιστωτικού αυτών υπολοίπου, κατά περίπτωσιν. Το χρεωστικόν ή πιστωτικόν υπόλοιπον λογαριασμού τινός μεταφερόμενον εις την επομένην διαχειριστικήν περίοδον θεωρείται ως νέα κατάθεσις (δάνειον) δια την εξεύρεσιν του μεγαλυτέρου ύψους της περιόδου ταύτης.»

Επειδή με τις διατάξεις του άρθρου 6 § 1 του Ν.Δ. 4535/1964 ορίζεται ότι τα τέλη χαρτοσήμου αναλογικά και πάγια προσαυξάνονται κατά ποσοστό 20% για εισφορά υπέρ ΟΓΑ.

Επειδή περαιτέρω, στο άρθρο 12 του Ν.Δ. 3717/1957 (Α' 131) ορίζεται ότι: «Η αληθής έννοια των διατάξεων της περί τελών χαρτοσήμου νομοθεσίας, καθ' όσον αφορά εις την υπαγωγήν των εν αυτή αναφερομένων συμβάσεων, πράξεων κλπ, εις τέλη χαρτοσήμου, είναι ότι ως έγγραφον αποδεικνύον την σύμβασιν, πράξιν κλπ, λογίζεται και πάσα σχετική εγγραφή εις τα βιβλία των επιτηδευματιών, ήτις και υποβάλλεται εις το οικείον δια την ούτως αποδεικνυομένην δικαιοπραξίαν τέλος χαρτοσήμου». Κατά την έννοια της προπαρατεθείσης διατάξεως, για την επιβολή τέλους χαρτοσήμου η εγγραφή στα βιβλία, αναπληρώνει το σχετικό έγγραφο περί δανείου, πρέπει να περιέχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία της οικείας συμβάσεως ώστε από την εγγραφή αυτή και μόνο να προκύπτει η συνομολόγηση της συμβάσεως (ΣτΕ 6172/1995, 4287/1995 κ.ά).

Επειδή, σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθ. 15 του ΚΝΤΧ, ερμηνευόμενη σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 1 και 15 παρ. 1α του ΚΝΤΧ και του άρθρου 12 του Ν.Δ 3717/1957 συνάγεται ότι σε τέλος χαρτοσήμου δεν υπόκειται ο οποιοσδήποτε "τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός, δηλαδή οπωσδήποτε αλληλόχρεος λογαριασμός που κινείται εκ διαφόρων αιτιών με χρεωπιστώσεις μεταξύ δύο προσώπων αλλα μόνο ο "τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός", που έχει ως αιτία δανειακή σύμβαση, δηλαδή αυτός που εμφανίζει την κίνηση συμβάσεως δανείου. Για την υποβολή του δε σε τέλος χαρτοσήμου απαιτείται, οι σχετικές εγγραφές στα βιβλία του επιτηδευματία να περιέχουν τα απαιτουμενα εκάστοτε στοιχεία, ώστε από τις εγγραφές αυτές και μόνο να προκύπτει η συνομολόγηση του δανείου, χωρίς να επιτρέπεται πάντως να συναχθεί η συνομολόγηση τέτοιας συμβάσεως από εγγραφή που αναφέρεται σε άλλες έννομες σχέσεις. (ΣτΕ 3313/1987, 3088/1985, ΣΤΕ1701/1990, ΣτΕ 2911/1993 ΕφΑθ 1794/2014, ΣΤΕ 132/2016).

Ο δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός, για να χαρακτηρισθεί ως τέτοιος, θα πρέπει να εμφανίζει συνεχώς κίνηση όχι μόνο προς μία κατεύθυνση (χρέωση ή πίστωση), αλλά και προς τις δύο, ήτοι, πρέπει να παρουσιάζει όχι μόνο καταβολές μετρητών, αλλά και αναλήψεις. Συντρεχούσης της ανωτέρω προϋπόθεσης, τα συμβαλλόμενα μέρη, από τα οποία το ένα, τουλάχιστον, πρέπει να είναι έμπορος, θα τελούν, για κάθε καταχωριζόμενη στον λογαριασμό πράξη, σε αντίστοιχη εναλλασσόμενη εκάστοτε θέση δανειστή και οφειλέτη (Σ.τ.Ε. 264/1975, 4112/1076, 2968/1979).

Συνεπώς, λογαριασμός συνεχώς πιστούμενος ή συνεχώς χρεούμενος κατά την διάρκεια της χρήσης, δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός. Ενώ επίσης δεν θεωρείται ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός εκείνος που από το περιεχόμενό του προκύπτει ότι το ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη είναι πάντοτε πιστωτής και ουδέποτε οφειλέτης (ΑΠ 2/2012, Εφ. Αθ. 3222/1979).

Απαιτείται δηλαδή, για να υπάρχει αλληλόχρεος λογαριασμός, να υφίσταται η δυνατότητα της δημιουργίας από κάθε μέρος απαιτήσεων και οφειλών, οι οποίες όμως πρέπει να προκύπτουν κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην καθορίζουν από την αρχή, ποιο από τα μέρη τη σύμβασης θα είναι οφειλέτης ή πιστωτής του άλλου, όταν θα γίνει η τελική εκκαθάριση των δοσοληψιών τους (ΑΠ 79/1995, ΜΠρΘεσ 1610/2016).

Επειδή, ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός χαρακτηρίζεται αυτός, που περιέχει μόνο χρηματικές πιστωτικές συναλλαγές, ήτοι, χρηματικές δοσοληψίες από δάνεια και καταθέσεις χρημάτων. Ο λογαριασμός αυτός δεν πρέπει να περιέχει εμπορικές συναλλαγές, όπως, για παράδειγμα, συναλλαγές από πώληση αγαθών με πίστωση του τιμήματος, από προκαταβολή μετρητών μέλλουσας αγοραπωλησίας, κ.λπ. O ανωτέρω λογαριασμός, παρότι δεν ταυτίζεται απόλυτα με τη σύμβαση του δανείου, κατά το άρθρο 806 του Αστικού Κώδικα, εντούτοις συνιστά σύμβαση συγγενή με αυτή του δανείου, επειδή τα συμβαλλόμενα μέρη συμφώνησαν να καταγράψουν υποχρεωτικά τα κονδύλιά τους στον ως άνω λογαριασμό σε εκτέλεση σύμβασης δανείου. Διά του τρόπου, όμως, αυτού ο τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός αποκτά αιτία από δανειακή σύμβαση, κατά την έννοια του άρθρου 806 του Αστικού Κώδικα, επειδή εμφανίζει κίνηση δανείου, το οποίο αποδεικνύεται από τη σχετική εγγραφή και εξαιτίας αυτής στον ανωτέρω λογαριασμό, ο οποίος τηρείται στα υπό του εμπόρου τηρούμενα λογιστικά βιβλία (και Σ.τ.Ε. 2968/1979, 356/1981, 205/1982, 4566/1983, 2047/1984, κ.λπ.).

Επειδή στην προκειμένη περίπτωση κατά τον διενεργηθέντα έλεγχο των διπλογραφικών βιβλίων της προσφεύγουσας εταιρείας διαπιστώθηκε, ότι ετηρούντο δοσοληπτικοί λογαριασμοί μεταξύ της εταιρείας και των μελών της, στους οποίους κατέθεταν χρήματα τα μέλη αυτής ή ανελάμβαναν έναντι των καταθέσεων που είχαν κάνει και οι οποίοι λόγω της μορφής τους χαρακτηρίσθηκαν από τον έλεγχο δανειακοί τρεχούμενοι δοσοληπτικοί λογαριασμοί,για τους οποίους η προσφεύγουσα δεν είχε αποδώσει το προβλεπόμενο τέλος χαρτοσήμου.

Ειδικότερα όπως προκύπτει από την από 25/11/2020 έκθεση μερικού φορολογικού ελέγχου Κώδικα Τελών Χαρτοσήμου της ΔΟΥ Α'ΠΑΤΡΩΝ, διαπιστώθηκε ότι ετηρούντο δοσοληπτικοί λογαριασμοί παθητικού επ' ονόματι των μετόχων της, (λογ.53.08.00.000), 53.08.00.002) και - (λογ. (λογ.53.08.00.003),, διαπιστώθηκε ότι

Από τον έλεγχο λογαριασμού 53.08.00.000 αυτός λειτουργεί ως δοσοληπτικός, χρεώνεται και πιστώνεται κατά τη διάρκεια της ελεγχόμενης χρήσης με αναλήψεις και καταθέσεις αντίστοιχα, των φυσικών προσώπων που αφορά στο ταμείο και από το ταμείο της οντότητας σε μετρητά. Ο έλεγχος έκρινε, ότι η ελεγχόμενη, με την τήρηση του λογαριασμού αυτού αναγνωρίζει οφειλή της προς το αναφερόμενο φυσικό πρόσωπο και ότι το γεγονός ότι διενεργούνται καταθέσεις αλλά και αναλήψεις σε μετρητά από και προς το ταμείο της οντότητας τεκμηριώνει ότι ο λογαριασμός αυτός τηρείται ως αλληλόχρεος δοσοληπτικός και καταλόγισε τέλη χαρτοσήμου 2% σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. γ' εδάφιο τέταρτο του ΚΝΤΧ πλέον εισφοράς ΟΓΑ επί του μεγαλύτερου χρεωστικού ή πιστωτικού υπολοίπου.

Από τον έλεγχο των λογαριασμών, 53.08.00.002 - και 53.08.00.003 - , διαπιστώθηκε ότι αυτοί λειτουργούσαν έως και την 31/12/2013 ως αλληλόχρεοι δοσοληπτικοί, οι οποίοι από την 01/01/2014 και όλη τη διαχειριστική χρήση 2014 παύουν να κινούνται. Οι λογαριασμοί δεν κρίθηκαν από τον έλεγχο ως δανειακοί δοσοληπτικοί, τα μεταφερόμενα υπόλοιπα αυτών κρίθηκε ότι αποτελούν απλές καταθέσεις και υπάγονται σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 5γ', εδάφιο τέταρτο του ΚΝΤΧ σε τέλος χαρτοσήμου 1% πλέον εισφορά ΟΓΑ.

Οι κινήσεις των υπό κρίση λογαριασμών, όπως αυτές προκύπτουν από το τηρούμενο αναλυτικό καθολικό λογαριασμών, εμφανίζονται στους παρακάτω πίνακες:



Επειδή από την κίνηση του υπό κρίση λογαριασμού 53.08.00.000 προκύπτει ότι αυτός χρεώνεται και πιστώνεται κατά τη διάρκεια της χρήσης 2014 με αναλήψεις και καταθέσεις αντίστοιχα, των φυσικών προσώπων προς το ταμείο και από το ταμείο της οντότητας σε μετρητά. Προκύπτει δηλαδή εναλλαγή των κινήσεων αυτού και προς τις δύο κατευθύνσεις (χρέωση- πίστωση) καθώς και εναλλαγή των συμβαλλόμενων μερών από δανειστή σε οφειλέτη, συνεπώς ο λογαριαμός εμφανίζει κίνηση δανείου ασχέτως της ύπαρξης δανειακής σύμβασης.

Επισημαίνεται ότι, όπως αναφέρεται στην υπό κρίση οκεία έκθεση ελέγχου (κεφ. 5.2, σελ. 5 και 6) και από τον προγενέστερο έλεγχο της χρήσης 2013, που διενεργήθηκε από την Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών βάσει της με αριθ /2019 εντολής ελέγχου, ο εν λόγω λογαριασμός αποτέλεσε βάση επιβολής τελών χαρτοσήμου και χαρακτηρίσθηκε ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός.
Συνεπώς, κατόπιν των ανωτέρω ορθά χαρακτηρίσθηκε από τον έλεγχο ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός, καθόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις που ορίζονται από τις προαναφερθείσες διατάξεις του Κ.Ν.Τ.Χ. και την σχετική επ' αυτών νομολογία.

Επειδή ο ισχυρισμός που προβάλλεται επικουρικά από την προσφεύγουσα περί φορολογικής αντιμετώπισης των αναλήψεων από την διευθύνουσα σύμβουλο ως παροχών σε είδος σύμφωνα με τα άρθρα 12 παρ.2 περ. δ' και 13 παρ. 3 του ν. 4172/2013 και όχι ως δάνειο κρίνεται αβάσιμος καθόσον αυτό δεν αποδεικνύεται από την κίνηση του λογαριασμού.

Επειδή σύμφωνα με τη θεωρία Παναγιώτη Θ. Ρέππα, Φορολογία Χαρτοσήμου, (Εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα Ε.Ε. 5η έκδοση, σελ. 643-644)
«Αν, όμως, το ανωτέρω υπόλοιπο, που μεταφέρθηκε στον δανειακό τρεχούμενο δοσοληπτικό λογαριασμό παραμένει αμετάβλητο μέχρι το τέλος της χρήσης, και αυτό θα συμβεί στην περίπτωση, που ο εν λόγω λογαριασμός δεν κινηθεί καθόλου, δηλαδή παραμείνει αδρανής καθόλα τη διάρκεια της χρήσης, τότε το ανωτέρω υπόλοιπο θα υπαχθεί, ως απλή κατάθεση σε τέλος χαρτοσήμου 1% σύμφωνα με τη διάταξη του τέταρτου εδαφίου της παραγράφου 5γ' του άρθρου 15 του Κώδικα Χαρτοσήμου, επειδή στην περίπτωση αυτή ο λογαριασμός δεν κινήθηκε ως δανειακός τρεχούμενος δοσοληπτικός λογαριασμός, προϋπόθεση απαραίτητη για την επιβολή επί του ως άνω υπολοίπου τέλους χαρτοσήμου 2% ή 3% κατά περίπτωση.
Σημειώνεται, ότι εάν το παραπάνω υπόλοιπο, το οποίο χαρτοσημάνθηκε, κατά τα ανωτέρω, με τέλος χαρτοσήμου 1% ως απλή κατάθεση, μεταφερθεί και στη μεθεπόμενη χρήση, επίσης, ως απλή κατάθεση, δε θα υπαχθεί σε κανένα τέλος χαρτοσήμου, επειδή το υπόλοιπο αυτό έχει ήδη χαρτοσημανθεί, ως απλή κατάθεση, στην προηγούμενη χρήση. Τούτο φυσικά ισχύει με την προϋπόθεση ότι ο δοσοληπτικός λογαριασμός δεν κινηθεί καθόλου και τη μεθεπόμενη αυτή χρήση»


Επειδή συνεπώς ορθά οι λογαριασμοί 53.08.00.002 - και 53.08.00.003 - δεν κρίθηκαν από τον έλεγχο ως δανειακοί δοσοληπτικοί, αλλά τα μεταφερόμενα υπόλοιπα αυτών κρίθηκε ότι αποτελούν απλές καταθέσεις και υπήχθησαν σύμφωνα με το άρθρο 15 παρ. 5γ', εδάφιο τέταρτο του Κ.Ν.Τ.Χ. σε τέλος χαρτοσήμου 1% πλέον εισφορά ΟΓΑ.

Ως προς την παραγραφή

Επειδή, όπως ορίζει το άρθρο 249 «Εικοσαετής παραγραφή» του Αστικού Κώδικα: «Εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά, οι αξιώσεις παραγράφονται σε είκοσι χρόνια.» Επειδή ούτε στον Κώδικα των Νόμων περί Τελών Χαρτοσήμου, ούτε στον ν. 4169/1961 υπάρχουν διατάξεις περί παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου προς επιβολή τελών χαρτοσήμου, ή της κατ' άρθρο 11 παρ. 1 του ν.4169/1961 ειδικής κοινωνικής εισφοράς, αντιστοίχως. Συνεπώς οι σχετικές αξιώσεις του Δημοσίου υπόκεινται στην κατά το άρθρο 249 του Αστικού Κώδικα εικοσαετή παραγραφή (πρβλ. ΣτΕ 2579/1998, ΣτΕ 3389/1999, ΣτΕ1561/2003.).

Επειδή, το Συμβούλιο της Επικρατείας με την υπ' αριθ. 433/2020 Απόφασή του έκρινε ότι στη φορολογία χαρτοσήμου η προθεσμία παραγραφής της αξίωσης του Δημοσίου για την επιβολή του οφειλόμενου τέλους χαρτοσήμου και της κατ' άρθρο 11 παρ. 1 περ. Γ του ν. 4169/1961 εισφοράς υπέρ ΟΓΑ είναι κατ' αρχήν πενταετής. Εκκινεί, δε, από το τέλος του έτους εντός του οποίου γεννάται η υποχρέωση καταβολής τέλους χαρτοσήμου, κατ' ανάλογη εφαρμογή της διάταξης της παρ. 1 του άρθρου 84 του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (Κ.Φ.Ε., ν. 2238/1994, Α' 151). Κατ' εξαίρεση η προθεσμία παραγραφής της εν λόγω αξίωσης είναι δεκαετής, με την αυτή αφετηρία, κατ' ανάλογη εφαρμογή της παρ. 4 του ίδιου άρθρου 84 του Κ.Φ.Ε., εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παραγράφου αυτής. Μη εφαρμοστέα είναι η γενική διάταξη 249 Α.Κ. περί εικοσαετούς παραγραφής, διότι αφορά σε αστικές σχέσεις και δικαιώματα και δεν διέπει φορολογικές διαφορές. Η φορολογική αρχή οφείλει να διαπιστώνει την οικεία οφειλή και επιβάλλει τα τέλη χαρτοσήμου και την κατ' άρθρο 11 παρ. 1 περ. Γ του ν. 4169/1961 εισφορά επί τη βάσει δεδομένων που προκύπτουν από στοιχεία που τηρεί ο φορολογούμενος στο πλαίσιο υποχρεώσεων που του επιβάλλονται από τη νομοθεσία περί φορολογικών στοιχείων με σκοπό την εκπλήρωση των φορολογικών υποχρεώσεων του ίδιου και των συναλλασσόμενων με αυτόν και ιδίως την εκπλήρωση της υποχρέωσης σε φορολόγηση του εισοδήματός του, ο περί της οποίας φορολογικός έλεγχος πρέπει, να διενεργείται, κατ' αρχήν εντός πενταετίας και, κατ' εξαίρεση, εντός δεκαετίας εφόσον υπάρχουν συμπληρωματικά στοιχεία.

Εξάλλου, και με τις μεταγενέστερες διατάξεις του άρθρου 36 του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, στο πεδίο εφαρμογής του οποίου εμπίπτουν και τα τέλη χαρτοσήμου, ο νομοθέτης θέσπισε ως κανόνα την κριθείσα από τον ίδιο ως επαρκή και εύλογη για την άσκηση της ελεγκτικής αρμοδιότητας της Διοίκησης, πενταετή προθεσμία παραγραφής. Επειδή με την Ε.2049/2021 Εγκύκλιο της ΑΑΔΕ με θέμα «Χρόνος παραγραφής μετά την έναρξη ισχύος του Κ.Φ.Δ. (Ν.4174/2013 )του δικαιώματος του Δημοσίου για την επιβολή τελών χαρτοσήμου και της ειδικής εισφοράς υπέρ ΟΓΑ» με την οποία δόθηκαν επιπλέον διευκρινήσεις, ορίζεται ότι:

1. Από 1/1/2014 το ζήτημα της παραγραφής των τελών χαρτοσήμου και ειδικής εισφοράς υπέρ ΟΓΑ, όπου προβλέπεται, ρυθμίζεται αποκλειστικά από τις διατάξεις του άρθρου 36 του Κ.Φ.Δ..
Συγκεκριμένα σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 36 του ΚΦΔ ορίζεται ότι, «Η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου εντός πέντε (5) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία υποβολής δήλωσης» Συνεπώς ο χρόνος παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου για επιβολή του οφειλόμενου τέλους χαρτοσήμου και της ειδικής εισφοράς υπέρ ΟΓΑ, ορίζεται κατ' αρχήν σε πέντε έτη, υπολογιζόμενα από το τέλος του έτους εντός του οποίου γεννάται η υποχρέωση καταβολής τους, ήτοι από το τέλος του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία καταβολής τους.

2. Εξαιρετικά και μόνο για φορολογικά έτη, περιόδους, υποθέσεις από 1.1.2018 και μετά, πράξη διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου μπορεί να εκδοθεί εντός δέκα (10) ετών από τη λήξη του έτους εντός του οποίου λήγει η προθεσμία για την υποβολή της δήλωσης, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 3α του άρθρου 36 του ΚΦΔ, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 2 του άρθρου 32 του ν. 4646/2019, ήτοι (α) σε περίπτωση που ο φορολογούμενος δεν έχει υποβάλει δήλωση εντός της περιόδου που αναφέρεται στην παράγραφο 1 του άρθρου 36 του ΚΦΔ, (β) σε περίπτωση που μετά την πενταετία περιέλθουν σε γνώση οποιασδήποτε Υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης νέα στοιχεία ή πληροφορίες που δεν θα μπορούσαν να είναι σε γνώση αυτής εντός της πενταετίας και προκύπτει ότι η φορολογική οφειλή υπερβαίνει αυτήν που είχε προσδιορισθεί βάσει προηγούμενου άμεσου, διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου και μόνο για το ζήτημα στο οποίο αφορούν.

3. Για την πληρέστερη κατανόηση των παραπάνω, παρατίθενται τα εξής παραδείγματα:
η. Επί δανείων κινούμενων ως τρεχούμενων δοσοληπτικών λογαριασμών (προθεσμίες όπως ορίζονται στην ΠΟΛ.1035/2017), το προσήκον τέλος χαρτοσήμου υπολογίζεται για κάθε διαχειριστική περίοδο επί του μεγαλύτερου ύψους του χρεωστικού ή πιστωτικού αυτού υπολοίπου κατά περίπτωση:
Ι. ημεδαπό νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα με φορολογικό έτος που λήγει στις 31/12/2017, ολοκληρώνει την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων μέχρι την 30/06/2018.
Η καταληκτική ημερομηνία εμπρόθεσμης απόδοσης των τελών χαρτοσήμου είναι η 15/07/2018, κατά συνέπεια ημερομηνία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τέλη χαρτοσήμου είναι η 31/12/2023.

Επειδή
, εν προκειμένω, στην προσφεύγουσα διενεργήθηκε έλεγχος από τη ΔΟΥ Α' ΠΑΤΡΩΝ για τη χρήση 2014 δυνάμει της υπ' αριθμ /2020 εντολής μερικού φορολογικού ελέγχου του προϊσταμένου της ίδιας Δ.Ο.Υ.

Από τον έλεγχο των διπλογραφικών βιβλίων της προσφεύγουσας διαπιστώθηκε ότι ετηρούντο δοσοληπτικοί λογαριασμοί μεταξύ της εταιρείας και των μελών της, στους οποίους κατέθεταν χρήματα τα μέλη αυτής ή ανελάμβαναν έναντι των καταθέσεων που είχαν κάνει και οι οποίοι από τη μορφή τους χαρακτηρίσθηκαν δανειακοί τρεχούμενοι δοσοληπτικοί λογαριασμοί, για τους οποίους η προσφεύγουσα δεν είχε αποδώσει το προβλεπόμενο τέλος χαρτοσήμου, το οποίο καταλογίσθηκε με την προσβαλλόμενη υπ'αριθμ /2020 Οριστική Πράξη Διορθωτικού Προσδιορισμού Τελών Χαρτοσήμου φορολογικού έτους 2014.

Επειδή, στη προκειμένη περίπτωση ο έλεγχος στη φορολογία χαρτοσήμου των διαχειριστικής περιόδου 2014 ολοκληρώθηκε στις 27/11/2020 με την σύνταξη της προσβαλλόμενης Έκθεσης Μερικού Φορολογικού Ελέγχου Τελών Χαρτοσήμου και την έκδοση της προσβαλλόμενης πράξης.

Επειδή ως προς την προσβαλλόμενη υπ' αριθμ /2020 Οριστική Πράξη Διορθωτικού Προσδιορισμού Τελών Χαρτοσήμου φορολογικού έτους 2014 δεν τίθεται θέμα παραγραφής, καθόσον αυτή εκδόθηκε εντός του πενταετούς χρόνου παραγραφής από το τέλος του έτους εντός του οποίου γεννάται η υποχρέωση καταβολής. Ειδικότερα για το φορολογικό έτος 2014 που λήγει στις 31/12/2014 η προσφεύγουσα ολοκλήρωσε την κατάρτιση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων μέχρι την 30.6.2015 και η καταληκτική ημερομηνία απόδοσης των τελών χαρτοσήμου ήταν η 15/7/2015, κατά συνέπεια ημερομηνία παραγραφής του δικαιώματος του Δημοσίου να επιβάλει τέλη χαρτοσήμου είναι η 31/12/2020.

Αποφασίζουμε

Την απόρριψη της ημερομηνία κατάθεσης 09-03-2021 και με αριθμό πρωτοκόλλου ενδικοφανούς προσφυγής της εταιρείας με την επωνυμία « » με Α.Φ.Μ και την επικύρωση της υπ'αριθμ /2020 Οριστικής Πράξης Διορθωτικού Προσδιορισμού Τελών Χαρτοσήμου φορολογικού έτους 2014 του Προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. Α' Πατρών

Οριστική φορολογική υποχρέωση του υπόχρεου - καταλογιζόμενο ποσό με βάση την παρούσα απόφαση:
υπ'αριθμ /2020 Πράξη Διορθωτικού Προσδιορισμού Τελών Χαρτοσήμου έτους 2014





Εντελλόμεθα όπως αρμόδιο όργανο κοινοποιήσει με τη νόμιμη διαδικασία την παρούσα απόφαση στον υπόχρεο.

ΜΕ ΕΝΤΟΛΗ ΤΟΥ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΥ ΤΗΣ Δ/ΝΣΗΣ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΔΙΑΦΟΡΩΝ
Η ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΗ ΤΗΣ ΥΠΟΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΠΑΝΕΞΕΤΑΣΗΣ
ΓΡΑΜΜΑΤΩ ΣΚΟΥΡΑ

Ακριβές Αντίγραφο
Η Υπάλληλος του Τμήματος Διοικητικής Υποστήριξης

Σημείωση: Κατά της απόφασης αυτής επιτρέπεται η άσκηση προσφυγής ενώπιον των αρμόδιων Διοικητικών Δικαστηρίων εντός τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της.


Taxheaven.gr