ΚΑΝΟΝΙΣΜΌΣ (ΕΕ) αριθ. 702/2014 ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΉΣ της 25ης Ιουνίου 2014 για την κήρυξη ορισμένων κατηγοριών ενισχύσεων στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας και σε αγροτικές περιοχές συμβιβάσιμων με την εσωτερική αγορά κατ' εφαρμογή των άρθρων 107 και 108 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης

(1)

Κρατική χρηματοδότηση που πληροί τα κριτήρια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης συνιστά κρατική ενίσχυση και απαιτείται η κοινοποίησή της στην Επιτροπή βάσει του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης. Ωστόσο, κατ' εφαρμογή του άρθρου 109 της Συνθήκης, το Συμβούλιο δύναται να καθορίζει τις κατηγορίες ενισχύσεων που απαλλάσσονται από την εν λόγω υποχρέωση κοινοποίησης. Σύμφωνα με το άρθρο 108 παράγραφος 4 της Συνθήκης, η Επιτροπή δύναται να εκδίδει κανονισμούς σχετικά με τις ανωτέρω κατηγορίες ενισχύσεων. Βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98, εξουσιοδοτείται η Επιτροπή να δηλώσει, σύμφωνα με το άρθρο 109 της Συνθήκης, ότι ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων δύνανται να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης. Βάσει του εν λόγω κανονισμού, η Επιτροπή εξέδωσε τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1857/2006 της Επιτροπής (2) ο οποίος εφαρμόζεται έως τις 30 Ιουνίου 2014.

(2)

Στις 22 Ιουλίου 2013 ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 994/98 τροποποιήθηκε από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 733/2013 του Συμβουλίου (3) με τον οποίο η Επιτροπή εξουσιοδοτείται να επεκτείνει την απαλλαγή κατά κατηγορία σε νέες κατηγορίες ενισχύσεων, για τις οποίες μπορούν να οριστούν σαφείς προϋποθέσεις συμβατότητας. Αυτές οι νέες κατηγορίες ενισχύσεων στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας πρέπει να περιλαμβάνουν ενισχύσεις για τη διατήρηση της κληρονομιάς, ενισχύσεις για την αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες και ενισχύσεις υπέρ της δασοκομίας οι οποίες μπορούν, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης.

(3)

Το άρθρο 42 της Συνθήκης ορίζει ότι οι κανόνες ανταγωνισμού εφαρμόζονται στην παραγωγή και εμπορία γεωργικών προϊόντων μόνο στην έκταση που καθορίζουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Δυνάμει του άρθρου 211 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (4), οι κανόνες κρατικών ενισχύσεων εφαρμόζονται στις ενισχύσεις για την παραγωγή και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, με την επιφύλαξη ορισμένων παρεκκλίσεων. Το άρθρο 211 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1308/2013 προβλέπει ότι οι κανόνες κρατικών ενισχύσεων δεν εφαρμόζονται σε ενισχύσεις που χορηγούν τα κράτη μέλη για μέτρα που προβλέπονται στον εν λόγω κανονισμό τα οποία χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου ή εν μέρει από την Ένωση και για τα μέτρα που ορίζονται στα άρθρα 213 έως 218 του εν λόγω κανονισμού. Επιπλέον, οι κανόνες κρατικών ενισχύσεων δεν εφαρμόζονται στις ενισχύσεις που καταβάλλουν τα κράτη μέλη κατ' εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (5) ούτε στην πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση εντός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης. Οι ενισχύσεις αυτές που προορίζονται για τη χορήγηση πρόσθετης εθνικής χρηματοδότησης εντός του πεδίου εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης πρέπει να πληρούν τα κριτήρια του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, ώστε να εγκρίνονται από την Επιτροπή ως μέρος του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης του εκάστοτε κράτους μέλους. Εντούτοις, οι κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων εφαρμόζονται τόσο στο μέρος που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Αγροτικής Ανάπτυξης (ΕΓΤΑΑ) όσο και στην πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση για μέτρα τα οποία δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης.

(4)

Εφόσον οι οικονομικές επιπτώσεις των ενισχύσεων δεν διαφέρουν ανάλογα με το αν αυτές συγχρηματοδοτούνται από την Ένωση ή χρηματοδοτούνται μόνο από ένα κράτος μέλος, θα πρέπει να υπάρχει συνέπεια και συνοχή μεταξύ της πολιτικής της Επιτροπής σχετικά με τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων και της στήριξης που παρέχεται στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής και της πολιτικής αγροτικής ανάπτυξης της Ένωσης.

(5)

Θα πρέπει, συνεπώς, να εναρμονιστεί το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού με εκείνο του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, ιδίως όσον αφορά τις ενισχύσεις υπέρ του τομέα της δασοκομίας και τις ενισχύσεις υπέρ των πολύ μικρών και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ) που δραστηριοποιούνται σε αγροτικές περιοχές. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται σε μέτρα ενίσχυσης υπέρ της δασοκομίας και υπέρ ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται σε αγροτικές περιοχές οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης, που καλύπτονται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, μόνο στον βαθμό που τα εν λόγω μέτρα περιλαμβάνονται στα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και συγχρηματοδοτούνται από το ΕΓΤΑΑ. Αντιθέτως, ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ενισχύσεις σε επιχειρήσεις αγροτικών περιοχών προς όφελος δραστηριοτήτων που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης ή σε ενισχύσεις υπέρ του τομέα της δασοκομίας, εάν δεν υφίσταται άμεση σύνδεση με τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης και δεν χορηγείται συγχρηματοδότηση από το ΕΓΤΑΑ. Πρέπει, ωστόσο, να είναι δυνατή η χορήγηση ενισχύσεων για δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης στον τομέα της δασοκομίας και ενισχύσεων για συμβουλευτικές υπηρεσίες στον τομέα της δασοκομίας εκτός των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης που χρηματοδοτούνται εξ ολοκλήρου από τα κράτη μέλη, εφόσον τηρούν τις αντίστοιχες προϋποθέσεις συμβατότητας που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό.

(6)

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν πρόσβαση σε απλουστευμένη διαδικασία, όταν απαιτείται από αυτά να λαμβάνουν έγκριση κρατικής ενίσχυσης τόσο για το συγχρηματοδοτούμενο μέρος όσο και για την πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση των εθνικών τους προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης, σύμφωνα με το άρθρο 81 παράγραφος 1 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1305/2013. Ως προς αυτό, θα πρέπει να επιτραπεί η απαλλαγή των εν λόγω ενισχύσεων από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις συμβατότητας που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό.

(7)

Με την ανακοίνωση της Επιτροπής της 8ης Μαΐου 2012 προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών — Εκσυγχρονισμός των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις (SAM) (6), η Επιτροπή ξεκίνησε μία ευρύτερη επανεξέταση των κανόνων σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις. Οι κύριοι στόχοι του εν λόγω εκσυγχρονισμού είναι: i) η επίτευξη βιώσιμης, έξυπνης και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξης σε μια ανταγωνιστική εσωτερική αγορά, με ταυτόχρονη συμβολή στις προσπάθειες των κρατών μελών για αποτελεσματικότερη χρήση των δημόσιων πόρων· ii) η εστίαση του εκ των προτέρων ελέγχου της Επιτροπής στις υποθέσεις με τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην εσωτερική αγορά και, συγχρόνως, η ενίσχυση της συνεργασίας των κρατών μελών στον τομέα της επιβολής της νομοθεσίας περί κρατικών ενισχύσεων· και iii) η απλούστευση των κανόνων και η εξασφάλιση της ταχύτερης λήψης καλύτερα τεκμηριωμένων και ισχυρότερων αποφάσεων που θα βασίζονται σε σαφή οικονομική αιτιολόγηση, κοινή προσέγγιση και ρητές υποχρεώσεις.

(8)

Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να επιτρέπει την καλύτερη ιεράρχηση των προτεραιοτήτων όσον αφορά τα μέτρα επιβολής της νομοθεσίας καθώς και την περαιτέρω απλούστευση και θα πρέπει να συνδυάζεται με μεγαλύτερη διαφάνεια, αποτελεσματική αξιολόγηση και έλεγχο της συμμόρφωσης προς τους κανόνες περί κρατικών ενισχύσεων σε εθνικό και ενωσιακό επίπεδο, τηρώντας συγχρόνως την αναλογικότητα και διατηρώντας τις θεσμικές αρμοδιότητες της Επιτροπής και των κρατών μελών. Σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας, ο παρών κανονισμός δεν υπερβαίνει τα αναγκαία όρια για την επίτευξη αυτών των στόχων.

(9)

Η Επιτροπή έχει εφαρμόσει τα άρθρα 107 και 108 της Συνθήκης σε ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή, τη μεταποίηση και την εμπορία γεωργικών προϊόντων σε πολλές αποφάσεις, ιδίως στο πλαίσιο του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1857/2006, του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 800/2008 της Επιτροπής (7) και των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007-2013 (8). Έχει αποκτήσει συνεπώς σημαντική εμπειρία σε αυτό τον τομέα. Η εμπειρία της Επιτροπής της έδωσε τη δυνατότητα, αφενός, να προσδιορίσει καλύτερα τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων μπορούν να θεωρηθούν συμβιβάσιμες με την εσωτερική αγορά και να διευρύνει το πεδίο εφαρμογής των απαλλαγών κατά κατηγορία και, αφετέρου, κατέστησε σαφή την ανάγκη να ενισχυθεί η διαφάνεια και η παρακολούθηση και να διασφαλιστεί η ορθή αξιολόγηση των καθεστώτων ενίσχυσης μεγάλης κλίμακας, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις τους στον ανταγωνισμό στην εσωτερική αγορά.

(10)

Οι γενικοί όροι εφαρμογής του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να καθοριστούν με βάση ένα σύνολο κοινών αρχών που εξασφαλίζουν ότι οι ενισχύσεις εξυπηρετούν έναν σκοπό κοινού συμφέροντος, έχουν σαφή χαρακτήρα κινήτρου, είναι κατάλληλες και αναλογικές, χορηγούνται με απόλυτη διαφάνεια και υπόκεινται σε μηχανισμό ελέγχου και τακτική αξιολόγηση και δεν επηρεάζουν δυσμενώς τους όρους των συναλλαγών σε βαθμό που να αντίκειται προς το κοινό συμφέρον.

(11)

Κάθε ενίσχυση η οποία πληροί όλες τις προϋποθέσεις του παρόντος κανονισμού, τόσο τις γενικές όσο και τις ειδικές προϋποθέσεις για την εκάστοτε κατηγορία ενισχύσεων, θα πρέπει να απαλλάσσεται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης. Για να διασφαλιστεί αποτελεσματική εποπτεία και να απλουστευθούν οι διοικητικές διαδικασίες, αλλά χωρίς να αποδυναμωθεί η δραστηριότητα της παρακολούθησης από την Επιτροπή, οι απαλλασσόμενες ενισχύσεις (καθεστώτα ενισχύσεων και μεμονωμένες ενισχύσεις) θα πρέπει να περιλαμβάνουν ρητή αναφορά στον παρόντα κανονισμό.

(12)

Οι κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης που δεν καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό εξακολουθούν να υπόκεινται στην προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης. Ο παρών κανονισμός εφαρμόζεται με την επιφύλαξη της δυνατότητας των κρατών μελών να κοινοποιούν ενισχύσεις οι στόχοι των οποίων ανταποκρίνονται στους στόχους που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό.

(13)

Λόγω του μεγαλύτερου αντίκτυπου που ενδέχεται να έχουν τα καθεστώτα μεγάλης κλίμακας στο εμπόριο και τον ανταγωνισμό, τα καθεστώτα ενισχύσεων με μέσο ετήσιο προϋπολογισμό κρατικών ενισχύσεων που υπερβαίνει ένα ορισμένο όριο υπολογιζόμενο με βάση μια απόλυτη τιμή θα πρέπει καταρχήν να υπόκεινται σε αξιολόγηση κρατικών ενισχύσεων. Η αξιολόγηση θα πρέπει να χρησιμεύει για να ελέγχεται κατά πόσον έχουν εκπληρωθεί οι παραδοχές και οι προϋποθέσεις βάσει των οποίων κηρύχθηκε συμβατό το καθεστώς, καθώς και για να κρίνεται η αποτελεσματικότητα του μέτρου ενίσχυσης με βάση τους γενικούς και ειδικούς στόχους του, και θα πρέπει να παρέχει ενδείξεις σχετικά με την επίπτωση του καθεστώτος στον ανταγωνισμό και το εμπόριο. Για να εξασφαλιστεί ίση μεταχείριση, η αξιολόγηση των κρατικών ενισχύσεων θα πρέπει να πραγματοποιείται με βάση σχέδιο αξιολόγησης εγκεκριμένο από την Επιτροπή. Μολονότι το εν λόγω σχέδιο θα πρέπει συνήθως να καταρτίζεται τη στιγμή του σχεδιασμού του καθεστώτος και να εγκρίνεται εγκαίρως για να τεθεί σε ισχύ το καθεστώς, αυτό ενδέχεται να μην είναι εφικτό σε όλες τις περιπτώσεις. Ως εκ τούτου, για να μην καθυστερεί η έναρξη ισχύος τους, ο παρών κανονισμός θα εφαρμόζεται στα καθεστώτα αυτά για περίοδο μέγιστης διάρκειας έξι μηνών. Η Επιτροπή μπορεί να αποφασίσει να παρατείνει την περίοδο αυτή, όταν εγκριθεί το σχέδιο αξιολόγησης. Για τον σκοπό αυτό, το σχέδιο αξιολόγησης θα πρέπει να κοινοποιείται στην Επιτροπή εντός 20 εργάσιμων ημερών από την έναρξη ισχύος του καθεστώτος. Η Επιτροπή μπορεί επίσης, κατ' εξαίρεση, να αποφασίσει ότι η αξιολόγηση δεν είναι αναγκαία λόγω των ιδιαιτεροτήτων της περίπτωσης. Η Επιτροπή θα πρέπει να λαμβάνει από το κράτος μέλος τις αναγκαίες πληροφορίες, ώστε να είναι σε θέση να διενεργεί την εξέταση του σχεδίου αξιολόγησης, και να ζητεί συμπληρωματικές πληροφορίες χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση, δίνοντας τη δυνατότητα στο κράτος μέλος να συμπληρώσει τα ελλιπή στοιχεία για να μπορέσει η Επιτροπή να λάβει απόφαση. Λόγω του καινοφανούς χαρακτήρα αυτής της διαδικασίας, η Επιτροπή θα παράσχει, σε χωριστό έγγραφο, λεπτομερείς κατευθύνσεις σχετικά με τη διαδικασία που θα εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια της εξάμηνης περιόδου που προβλέπεται για την έγκριση του σχεδίου αξιολόγησης, καθώς και τα σχετικά υποδείγματα, βάσει των οποίων θα πρέπει να υποβάλλονται τα σχέδια αξιολόγησης. Μεταβολές των καθεστώτων που υπόκεινται σε αξιολόγηση, πλην των τροποποιήσεων που δεν είναι ικανές να επηρεάσουν τη συμβατότητα του καθεστώτος ενισχύσεων βάσει του παρόντος κανονισμού ή δεν είναι ικανές να επηρεάσουν σημαντικά το περιεχόμενο του εγκεκριμένου σχεδίου αξιολόγησης, θα πρέπει να εξετάζονται λαμβάνοντας υπόψη το αποτέλεσμα της αξιολόγησης αυτής και θα πρέπει να εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού. Μεταβολές όπως τροποποιήσεις καθαρά τυπικού ή διοικητικού χαρακτήρα ή μεταβολές που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των μέτρων που συγχρηματοδοτούνται από την ΕΕ δεν θα πρέπει, καταρχήν, να θεωρούνται ικανές να επηρεάσουν σημαντικά το περιεχόμενο του εγκεκριμένου σχεδίου αξιολόγησης.

(14)

Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ενισχύσεις που εξαρτώνται από τη χρήση εγχώριων αντί εισαγόμενων προϊόντων ή σε ενισχύσεις εξαγωγικών δραστηριοτήτων. Ειδικότερα, δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ενισχύσεις που χρηματοδοτούν τη συγκρότηση και τη λειτουργία δικτύου διανομής σε άλλο κράτος μέλος ή τρίτη χώρα. Κατά κανόνα, δεν θα πρέπει να θεωρούνται ενισχύσεις δραστηριοτήτων που συνδέονται με εξαγωγές οι ενισχύσεις για την κάλυψη του κόστους συμμετοχής σε εμπορικές εκθέσεις ή του κόστους μελετών ή συμβουλευτικών υπηρεσιών απαραίτητων για τη διάθεση ενός νέου ή ήδη υπάρχοντος προϊόντος σε μια νέα αγορά σε άλλο κράτος μέλος ή τρίτη χώρα.

(15)

Η Επιτροπή πρέπει να εξασφαλίζει ότι οι επιτρεπόμενες ενισχύσεις δεν επηρεάζουν δυσμενώς τους όρους των συναλλαγών σε βαθμό που να αντίκειται προς το γενικό συμφέρον. Συνεπώς, οι ενισχύσεις που χορηγούνται σε δικαιούχους για τους οποίους εκκρεμεί εντολή ανάκτησης ενισχύσεων κατόπιν προηγούμενης απόφασης της Επιτροπής με την οποία οι ενισχύσεις αυτές κηρύσσονται παράνομες και ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά θα πρέπει να εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, με εξαίρεση τις ενισχύσεις για την αποκατάσταση των ζημιών που προκαλούνται από ορισμένες θεομηνίες.

(16)

Ενισχύσεις χορηγούμενες σε προβληματικές επιχειρήσεις θα πρέπει να εξαιρούνται από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, εφόσον οι εν λόγω ενισχύσεις θα πρέπει να αξιολογούνται βάσει των κατευθυντήριων γραμμών όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις διάσωσης και αναδιάρθρωσης προβληματικών επιχειρήσεων (9), ή των κατευθυντήριων γραμμών που τις αντικατέστησαν, με στόχο να αποτρέπεται η καταστρατήγησή τους, εξαιρουμένων, υπό ορισμένες συνθήκες, των ενισχύσεων αποζημίωσης ζημιών που προκλήθηκαν από θεομηνίες, δυσμενές κλιματικό φαινόμενο το οποίο μπορεί να εξομοιωθεί με θεομηνία, ασθένειες ζώων ή προσβολές από επιβλαβείς για τα φυτά οργανισμούς, καθώς και των ενισχύσεων για την αποκατάσταση ζημιών σε δάση από πυρκαγιές, θεομηνίες, δυσμενή κλιματικά φαινόμενα, επιβλαβείς οργανισμούς, ασθένειες, καταστροφικά συμβάντα και φαινόμενα σχετιζόμενα με την κλιματική αλλαγή, όπως προβλέπεται στον παρόντα κανονισμό. Επιπλέον, για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας και λαμβάνοντας υπόψη την κατάσταση έκτακτης ανάγκης δεν θα πρέπει να γίνεται διάκριση, υπό ορισμένους όρους, όταν πρόκειται για την οικονομική κατάσταση της επιχείρησης όσον αφορά την παροχή ενίσχυσης για τις δαπάνες εξάλειψης ζωικών ασθενειών και την παροχή ενίσχυσης για την απομάκρυνση και καταστροφή των νεκρών ζώων. Για λόγους ασφάλειας δικαίου, είναι σκόπιμο να θεσπιστούν σαφή κριτήρια που δεν απαιτούν αξιολόγηση όλων των ιδιαιτεροτήτων της κατάστασης μιας επιχείρησης για να καθοριστεί αν μια επιχείρηση θεωρείται προβληματική για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού.

(17)

Εάν μια κρατική ενίσχυση ή οι όροι με τους οποίους χορηγείται, συμπεριλαμβανομένης της μεθόδου χρηματοδότησής της όταν αυτή αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της, συνεπάγεται μη διαχωρίσιμη παραβίαση της ενωσιακής νομοθεσίας, η ενίσχυση δεν μπορεί να κηρυχθεί συμβιβάσιμη με την εσωτερική αγορά. Ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει, συνεπώς, να εφαρμόζεται σε ενισχύσεις που συνεπάγονται μη διαχωρίσιμη παραβίαση της ενωσιακής νομοθεσίας.

(18)

Η εφαρμογή της νομοθεσίας περί κρατικών ενισχύσεων εξαρτάται σε πολύ μεγάλο βαθμό από τη συνεργασία των κρατών μελών. Συνεπώς, τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν όλα τα απαραίτητα μέτρα ώστε να διασφαλίζεται η συμμόρφωση προς τον παρόντα κανονισμό, συμπεριλαμβανομένης της συμμόρφωσης μεμονωμένων ενισχύσεων που χορηγήθηκαν στο πλαίσιο καθεστώτων απαλλαγής κατά κατηγορία.

(19)

Οι ενισχύσεις που ανέρχονται σε μεγάλα ποσά και χορηγούνται είτε μεμονωμένα είτε σωρευτικά θα πρέπει να αξιολογούνται από την Επιτροπή κατόπιν κοινοποιήσεως, επειδή ο κίνδυνος να επηρεάσουν δυσμενώς τους όρους των συναλλαγών είναι μεγάλος. Συνεπώς, θα πρέπει να καθοριστούν όρια ανά μέγιστο ποσό ενίσχυσης για ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων για επενδύσεις που εμπίπτουν εντός του πεδίου εφαρμογής του παρόντος κανονισμού, λαμβάνοντας υπόψη την κατηγορία της σχετικής ενίσχυσης και την πιθανή επίπτωσή της στις συνθήκες εμπορίου. Κάθε χορηγούμενη ενίσχυση η οποία υπερβαίνει τα εν λόγω ανώτατα όρια θα πρέπει να εξακολουθεί να υπόκειται στην υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης. Τα όρια που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό δεν θα πρέπει να καταστρατηγούνται με τον τεχνητό διαχωρισμό καθεστώτων ενίσχυσης ή σχεδίων ενίσχυσης, π.χ. σε διάφορα επιμέρους καθεστώτα ή σχέδια ενίσχυσης με παρόμοια χαρακτηριστικά, στόχους ή δικαιούχους. Άλλες κατηγορίες ενισχύσεων, στον βαθμό που τηρούνται οι όροι συμβατότητας και η μέγιστη ένταση της ενίσχυσης ή το μέγιστο ποσό ενίσχυσης που προβλέπονται στον παρόντα κανονισμό, δεν θα πρέπει να θεωρηθεί ότι παρουσιάζουν υψηλό κίνδυνο να επηρεάσουν τους όρους των συναλλαγών.

(20)

Για λόγους διαφάνειας, ίσης μεταχείρισης και αποτελεσματικής παρακολούθησης, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε ενισχύσεις για τις οποίες είναι δυνατός ο ακριβής υπολογισμός του ακαθάριστου ισοδύναμου επιχορήγησης εκ των προτέρων χωρίς να είναι αναγκαία η διενέργεια αξιολόγησης κινδύνου («διαφανείς ενισχύσεις»).

(21)

Για ορισμένα ειδικά μέσα ενίσχυσης, όπως τα δάνεια, οι εγγυήσεις, τα μέτρα φορολογικού τύπου και, ιδίως, οι επιστρεπτέες προκαταβολές, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίσει τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες οι εν λόγω ενισχύσεις μπορούν να θεωρούνται διαφανείς. Οι ενισχύσεις που συνίστανται σε εγγυήσεις θα πρέπει να θεωρούνται διαφανείς εάν το ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης έχει υπολογισθεί με βάση τις προμήθειες ασφαλούς λιμένα που έχουν καθοριστεί για τον αντίστοιχο τύπο επιχείρησης. Ενδεικτικά, για τις ΜΜΕ, η ανακοίνωση της Επιτροπής για την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις με τη μορφή εγγυήσεων (10) ορίζει τα επίπεδα ετήσιας προμήθειας με την υπέρβαση των οποίων μια κρατική εγγύηση θεωρείται ότι δεν συνιστά ενίσχυση. Επίσης, θα πρέπει να θεωρούνται διαφανείς, εάν πριν από την εφαρμογή του μέτρου η μεθοδολογία που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της έντασης της ενίσχυσης της κρατικής εγγύησης έχει κοινοποιηθεί και εγκριθεί από την Επιτροπή, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την εφαρμογή των άρθρων 87 και 88 της Συνθήκης ΕΚ στις κρατικές ενισχύσεις με τη μορφή εγγυήσεων. Για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού, οι ενισχύσεις που συνίστανται σε μέτρα χορήγησης επιχειρηματικών κεφαλαίων και σε εισφορές κεφαλαίου δεν θα πρέπει να θεωρούνται διαφανείς ενισχύσεις.

(22)

Οι ενισχύσεις που, σε διαφορετική περίπτωση, θα ενέπιπταν στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού αλλά δεν είναι διαφανείς θα πρέπει πάντοτε να κοινοποιούνται στην Επιτροπή. Οι κοινοποιήσεις αδιαφανών ενισχύσεων θα πρέπει να αξιολογούνται από την Επιτροπή ιδίως με βάση τα κριτήρια που παρατίθενται στις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές 2014 έως 2020 (11) ή τα άλλα συναφή πλαίσια, κατευθυντήριες γραμμές και ανακοινώσεις.

(23)

Προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι ενισχύσεις είναι αναγκαίες και λειτουργούν ως κίνητρο για την περαιτέρω ανάπτυξη δραστηριοτήτων ή έργων, ο παρών κανονισμός δεν θα πρέπει να εφαρμόζεται σε ενισχύσεις για δραστηριότητες ή έργα τα οποία θα αναλάμβανε ο δικαιούχος και χωρίς την ενίσχυση. Δεν πρέπει να επιτρέπεται η αναδρομική χορήγηση ενισχύσεων για δραστηριότητες ή έργα που έχουν ήδη αναληφθεί από τον δικαιούχο. Οι ενισχύσεις θα πρέπει να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του παρόντος κανονισμού, μόνον εάν η δραστηριότητα ή οι εργασίες για το ενισχυόμενο έργο ξεκινούν μετά την υποβολή γραπτής αίτησης ενίσχυσης από τον δικαιούχο.

(24)

Όσον αφορά ad hoc ενισχύσεις που καλύπτονται από τον παρόντα κανονισμό και οι οποίες χορηγούνται σε δικαιούχο που είναι μεγάλη επιχείρηση, το κράτος μέλος θα πρέπει, πέραν των όρων που αφορούν τον χαρακτήρα κινήτρου και ισχύουν για τις ΜΜΕ, να εξασφαλίζει επίσης ότι ο δικαιούχος έχει αναλύσει, σε εσωτερικό έγγραφο, τη βιωσιμότητα του ενισχυόμενου έργου ή δραστηριότητας με τη χορήγηση της ενίσχυσης και χωρίς αυτήν. Το κράτος μέλος θα πρέπει να επαληθεύει ότι το εν λόγω εσωτερικό έγγραφο επιβεβαιώνει την ουσιώδη αύξηση της εμβέλειας του έργου ή της δραστηριότητας, την ουσιώδη αύξηση του συνολικού ποσού που κατέβαλε ο δικαιούχος για το ενισχυόμενο έργο ή τη δραστηριότητα ή την ουσιώδη επιτάχυνση του ρυθμού ολοκλήρωσης του εκάστοτε έργου ή δραστηριότητας. Θα πρέπει επίσης να είναι δυνατό να διαπιστώνεται ο χαρακτήρας κινήτρου βάσει του γεγονότος ότι το επενδυτικό έργο ή η δραστηριότητα δεν θα είχε υλοποιηθεί στη συγκεκριμένη αγροτική περιοχή χωρίς την ενίσχυση.

(25)

Τα αυτόματα καθεστώτα ενισχύσεων υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων θα πρέπει να εξακολουθήσουν να υπόκεινται σε συγκεκριμένο όρο όσον αφορά τον χαρακτήρα κινήτρου, δεδομένου ότι η χορήγηση ενισχύσεων στο πλαίσιο αυτών των καθεστώτων ενίσχυσης διέπεται από διαφορετικές διαδικασίες σε σχέση με άλλες κατηγορίες ενισχύσεων. Αυτή η συγκεκριμένη προϋπόθεση σημαίνει ότι τα εν λόγω καθεστώτα ενίσχυσης θα πρέπει να έχουν εγκριθεί πριν ξεκινήσουν τα έργα για το ενισχυόμενο έργο ή τη δραστηριότητα. Ωστόσο, ο εν λόγω όρος δεν ισχύει στην περίπτωση διάδοχων φορολογικών καθεστώτων, υπό την προϋπόθεση ότι η δραστηριότητα καλυπτόταν ήδη από τα προηγούμενα φορολογικά καθεστώτα υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων. Για την αξιολόγηση του χαρακτήρα κινήτρου των εν λόγω καθεστώτων ενίσχυσης, η κρίσιμη χρονική στιγμή είναι ο χρόνος θέσπισης του φορολογικού μέτρου για πρώτη φορά στο αρχικό καθεστώς, το οποίο στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από το διάδοχο καθεστώς.

(26)

Όσον αφορά τις ενισχύσεις για αναδασμό, μέτρα προώθησης υπό μορφή δημοσιεύσεων που αποσκοπούν στην ευαισθητοποίηση του κοινού για τα γεωργικά προϊόντα, τις ενισχύσεις για την αντιστάθμιση των ζημιών που προκλήθηκαν από δυσμενές κλιματικό φαινόμενο το οποίο μπορεί να εξομοιωθεί με θεομηνία, τις ενισχύσεις για την αποζημίωση των δαπανών για την εξάλειψη ασθενειών των ζώων και επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών και την αντιστάθμιση των ζημιών που προκαλούνται από τις εν λόγω ασθένειες των ζώων και τους επιβλαβείς για τα φυτά οργανισμούς, τις ενισχύσεις για την κάλυψη των εξόδων απομάκρυνσης και καταστροφής νεκρών ζώων, τις ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, τις ενισχύσεις για την αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες και ενισχύσεις για επενδύσεις για τη διατήρηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς στη γεωργική εκμετάλλευση, ο χαρακτήρας κινήτρου δεν πρέπει να απαιτείται ή πρέπει να θεωρείται ότι υφίσταται, εάν πληρούνται οι ειδικές προϋποθέσεις γι' αυτές τις κατηγορίες ενισχύσεων που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

(27)

Για να εξασφαλιστεί ότι η ενίσχυση ανταποκρίνεται στην αρχή της αναλογικότητας και περιορίζεται στο αναγκαίο ποσό, τα μέγιστα ποσά ενίσχυσης θα πρέπει, στο μέτρο του δυνατού, να ορίζονται ως εντάσεις ενίσχυσης σε σχέση με μια σειρά επιλέξιμων δαπανών. Όταν δεν είναι δυνατόν να καθοριστεί η μέγιστη ένταση ενίσχυσης, λόγω αδυναμίας προσδιορισμού των επιλέξιμων δαπανών ή για να προβλεφθούν απλούστερα μέσα για τα μικρά ποσά, πρέπει να καθορίζονται ανώτατα ονομαστικά ποσά ενίσχυσης, ώστε να διασφαλίζεται η αναλογικότητα της ενίσχυσης. Η ένταση της ενίσχυσης και τα ανώτατα ποσά ενίσχυσης θα πρέπει να καθορίζονται, με βάση την εμπειρία της Επιτροπής, σε επίπεδο που ελαχιστοποιεί τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού στον ενισχυόμενο τομέα, ενώ προωθείται κατάλληλα ο στόχος της διευκόλυνσης της ανάπτυξης των οικονομικών δραστηριοτήτων των δικαιούχων στον τομέα της γεωργίας, στις αγροτικές περιοχές ή στον τομέα της δασοκομίας. Για να υπάρχει συνοχή με τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης που λαμβάνουν ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, τα ανώτατα όρια πρέπει να εναρμονιστούν με τα ανώτατα όρια που καθορίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013, στον βαθμό που αυτό συνάδει με τις αρχές για τις κρατικές ενισχύσεις.

(28)

Για τον υπολογισμό της έντασης των ενισχύσεων, θα πρέπει να συμπεριλαμβάνονται μόνον οι επιλέξιμες δαπάνες. Ο κανονισμός δεν πρέπει να απαλλάσσει τις ενισχύσεις που υπερβαίνουν τη σχετική ένταση ενίσχυσης ως αποτέλεσμα της συμπερίληψης μη επιλέξιμων δαπανών. Ο προσδιορισμός των επιλέξιμων δαπανών θα πρέπει να τεκμηριώνεται εγγράφως με σαφή, συγκεκριμένο και σύγχρονο τρόπο. Όλα τα στοιχεία θα πρέπει να υπολογίζονται πριν από την αφαίρεση φόρων ή άλλων επιβαρύνσεων. Οι ενισχύσεις που καταβάλλονται σε περισσότερες δόσεις θα πρέπει να ανάγονται στην αξία τους κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης. Οι επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει επίσης να ανάγονται στην αξία τους κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης. Το επιτόκιο που πρέπει να εφαρμόζεται για την αναγωγή και για τον υπολογισμό του ύψους της ενίσχυσης στην περίπτωση ενισχύσεων που δεν έχουν τη μορφή επιχορήγησης θα πρέπει να είναι το επιτόκιο αναφοράς που ισχύει κατά την ημερομηνία χορήγησης της ενίσχυσης, όπως ορίζεται στην ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την αναθεώρηση της μεθόδου καθορισμού των επιτοκίων αναφοράς και προεξόφλησης (12). Όταν η ενίσχυση χορηγείται σε μορφή άλλη από εκείνη της επιχορήγησης, το ποσό της ενίσχυσης θα πρέπει να εκφράζεται σε ακαθάριστο ισοδύναμο επιχορήγησης. Σε περίπτωση που η ενίσχυση χορηγείται υπό μορφή φορολογικών πλεονεκτημάτων, οι τμηματικές καταβολές της ενίσχυσης θα πρέπει να προεξοφλούνται με βάση τα προεξοφλητικά επιτόκια που ισχύουν στις διάφορες ημερομηνίες κατά τις οποίες τίθενται σε ισχύ τα φορολογικά πλεονεκτήματα. Είναι σκόπιμο να ενθαρρύνεται η χρήση ενισχύσεων υπό μορφή επιστρεπτέων προκαταβολών, διότι τα συγκεκριμένα μέσα επιμερισμού του κινδύνου ενισχύουν τον χαρακτήρα κινήτρου των ενισχύσεων. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να προβλεφθεί ότι, όταν η ενίσχυση χορηγείται υπό μορφή επιστρεπτέων προκαταβολών, μπορούν να αυξάνονται οι ισχύουσες εντάσεις ενίσχυσης που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό.

(29)

Στην περίπτωση φορολογικών πλεονεκτημάτων σε σχέση με μελλοντικούς φόρους, το ισχύον προεξοφλητικό επιτόκιο και το ακριβές ποσό των τμηματικών καταβολών της ενίσχυσης μπορεί να μην είναι γνωστά εκ των προτέρων. Στην περίπτωση αυτή, τα κράτη μέλη θα πρέπει να θεσπίζουν εκ των προτέρων ένα ανώτατο όριο για την παρούσα αξία της ενίσχυσης με τήρηση της ισχύουσας έντασης ενίσχυσης. Στη συνέχεια, όταν καταστεί γνωστό το ποσό της τμηματικής καταβολής της ενίσχυσης σε συγκεκριμένη ημερομηνία, μπορεί να γίνει προεξόφληση του ποσού αυτού βάσει του εφαρμοστέου προεξοφλητικού επιτοκίου κατά την εν λόγω ημερομηνία. Η παρούσα αξία κάθε δόσης ενίσχυσης θα πρέπει να αφαιρείται από το συνολικό ποσό του ανώτατου ορίου («ανώτατο ποσό»).

(30)

Για να διαπιστωθεί αν τηρούνται τα όρια κοινοποίησης μεμονωμένων ενισχύσεων και οι μέγιστες εντάσεις ενίσχυσης ή τα ανώτατα ποσά ενισχύσεων που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το συνολικό ποσό της κρατικής ενίσχυσης για την ενισχυόμενη δραστηριότητα ή το έργο. Επιπλέον, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προσδιορίζει τις περιστάσεις υπό τις οποίες επιτρέπεται η σώρευση διαφόρων κατηγοριών ενισχύσεων. Οι ενισχύσεις που απαλλάσσονται από κοινοποίηση βάσει του παρόντος κανονισμού και κάθε άλλη συμβατή ενίσχυση που απαλλάσσεται βάσει του παρόντος κανονισμού ή εγκρίνεται από την Επιτροπή, μπορούν να σωρευτούν, εφόσον τα εν λόγω μέτρα αφορούν διαφορετικές προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες. Σε περίπτωση που διαφορετικές πηγές ενίσχυσης αφορούν τις ίδιες προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες —που επικαλύπτονται πλήρως ή εν μέρει— η σώρευσή τους πρέπει να επιτρέπεται μέχρι το ύψος της ανώτατης έντασης ενίσχυσης ή του ανώτατου ποσού της ενίσχυσης που ισχύει για τις εν λόγω ενισχύσεις βάσει του παρόντος κανονισμού. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει επίσης να θεσπίσει ειδικούς κανόνες για τη σώρευση ενισχύσεων με και χωρίς προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες, και για τη σώρευση με ενισχύσεις ήσσονος σημασίας. Οι ενισχύσεις ήσσονος σημασίας συχνά δεν χορηγούνται για συγκεκριμένες προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες ούτε μπορούν να αποδοθούν σε τέτοιου είδους δαπάνες. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να επιτρέπεται η ελεύθερη σώρευση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας με κρατικές ενισχύσεις που τυγχάνουν απαλλαγής δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Ωστόσο, όταν η ενίσχυση ήσσονος σημασίας χορηγείται για τις ίδιες προσδιορίσιμες επιλέξιμες δαπάνες όπως και η κρατική ενίσχυση που απαλλάσσεται δυνάμει του παρόντος κανονισμού, η σώρευση θα πρέπει να επιτρέπεται μόνο έως τη μέγιστη ένταση της ενίσχυσης, όπως ορίζεται στο κεφάλαιο III του παρόντος κανονισμού.

(31)

Η ενωσιακή χρηματοδότηση που τελεί υπό την κεντρική διαχείριση των θεσμικών και λοιπών οργάνων, οργανισμών, κοινών επιχειρήσεων ή άλλων οργάνων της Ένωσης και δεν υπάγεται άμεσα ή έμμεσα στον έλεγχο του κράτους μέλους δεν συνιστά κρατική ενίσχυση. Όταν η εν λόγω ενωσιακή χρηματοδότηση συνδυάζεται με κρατική ενίσχυση, θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνο η δεύτερη για να διαπιστωθεί κατά πόσο τηρούνται τα όρια κοινοποίησης και οι ανώτατες εντάσεις ενισχύσεων ή μέγιστα ποσά ενίσχυσης, υπό την προϋπόθεση ότι το συνολικό ποσό της δημόσιας χρηματοδότησης σε σχέση με τις ίδιες επιλέξιμες δαπάνες δεν υπερβαίνει τα ευνοϊκότερα ποσοστά χρηματοδότησης που θεσπίζονται στους ισχύοντες κανόνες δικαίου της Ένωσης.

(32)

Δεδομένου ότι οι κρατικές ενισχύσεις κατά την έννοια του άρθρου 107 παράγραφος 1 της Συνθήκης απαγορεύονται καταρχήν, είναι σημαντικό να είναι όλα τα μέρη σε θέση να επαληθεύουν κατά πόσον οι ενισχύσεις χορηγούνται σύμφωνα με τους εφαρμοστέους κανόνες. Ως εκ τούτου, η διαφάνεια των κρατικών ενισχύσεων είναι ουσιώδης για την ορθή εφαρμογή των κανόνων της Συνθήκης και συνεπάγεται βελτίωση της συμμόρφωσης, ενίσχυση της λογοδοσίας, αξιολόγηση από ομότιμους και, εντέλει, μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των δημόσιων δαπανών. Για να εξασφαλιστεί η διαφάνεια, τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποχρεούνται να δημιουργήσουν ολοκληρωμένους διαδικτυακούς τόπους για τις κρατικές ενισχύσεις, σε περιφερειακό ή εθνικό επίπεδο, στους οποίους να παρουσιάζονται συνοπτικές πληροφορίες σχετικά με κάθε μέτρο ενίσχυσης που απαλλάσσεται βάσει του παρόντος κανονισμού. Η εν λόγω υποχρέωση θα πρέπει να συνιστά προϋπόθεση συμβατότητας κάθε μεμονωμένης ενίσχυσης με την εσωτερική αγορά. Σύμφωνα με την πάγια πρακτική σχετικά με τη δημοσίευση πληροφοριών βάσει της οδηγίας 2013/37/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (13), πρέπει να χρησιμοποιείται ένα τυποποιημένο μορφότυπο που επιτρέπει την αναζήτηση πληροφοριών, την τηλεφόρτωση και την ευχερή δημοσίευση στο Διαδίκτυο. Οι σύνδεσμοι με τους δικτυακούς τόπους για τις κρατικές ενισχύσεις όλων των κρατών μελών θα πρέπει να αναρτώνται στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής. Σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98, όπως τροποποιήθηκε με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 733/2013, θα πρέπει να δημοσιεύονται στον δικτυακό τόπο της Επιτροπής συνοπτικές πληροφορίες για κάθε μέτρο ενίσχυσης που απαλλάσσεται βάσει του παρόντος κανονισμού.

(33)

Όσον αφορά τη δημοσίευση των πληροφοριών σχετικά με τις χορηγήσεις μεμονωμένων ενισχύσεων, είναι σκόπιμο να καθοριστούν όρια πέραν των οποίων η δημοσίευση μπορεί να θεωρηθεί αναλογική, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της ενίσχυσης. Με βάση την αξιολόγηση των καθεστώτων ενισχύσεων για επενδύσεις στον πρωτογενή γεωργικό τομέα, για τα οποία δηλώνονται οι υψηλότερες ετήσιες δαπάνες στο πλαίσιο της διαδικασίας της ετήσιας έκθεσης 2013, κατηγορία που μπορεί να θεωρηθεί πιο στρεβλωτική από τις άλλες κατηγορίες ενισχύσεων, η Επιτροπή έχει καθορίσει ένα μέσο ποσό ενίσχυσης ανά δικαιούχο 59 596 ευρώ. Προκειμένου να περιορισθεί ο διοικητικός φόρτος για τα κράτη μέλη είναι, επομένως, σκόπιμο να καθοριστεί το κατώτατο όριο για τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με μεμονωμένες ενισχύσεις προς τους παραγωγούς της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής στο επίπεδο των 60 000 ευρώ. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η μεταποίηση των γεωργικών προϊόντων και η εμπορία των γεωργικών προϊόντων είναι συναφείς με εκείνες των βιομηχανικών προϊόντων, είναι σκόπιμο να εναρμονιστεί το όριο για τη δημοσίευση πληροφοριών σχετικά με μεμονωμένες ενισχύσεις προς τους δικαιούχους των εν λόγω επιμέρους κλάδων, καθώς και στον τομέα της δασοκομίας και για δραστηριότητες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρο 42 της Συνθήκης, με το προβλεπόμενο στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 651/2014 της Επιτροπής (14).

(34)

Για τη διασφάλιση της αποτελεσματικής παρακολούθησης, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 2 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98, θεωρείται σκόπιμο να θεσπιστεί τυποποιημένο μορφότυπο με το οποίο τα κράτη μέλη θα πρέπει να υποβάλλουν στην Επιτροπή συνοπτικά πληροφοριακά στοιχεία κάθε φορά που, βάσει του παρόντος κανονισμού, εφαρμόζουν καθεστώς ενισχύσεων ή χορηγούν μεμονωμένη ενίσχυση που δεν εντάσσεται σε κανένα καθεστώς ενίσχυσης. Επιπλέον, είναι σκόπιμο, σύμφωνα με το άρθρο 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 794/2004 της Επιτροπής (15) και με το άρθρο 3 παράγραφος 4 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98, να θεσπιστούν κανόνες υποβολής ετήσιας έκθεσης για τις ενισχύσεις που απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης, σύμφωνα με τους όρους που θεσπίζει ο παρών κανονισμός, καθώς και με τις ειδικές απαιτήσεις για ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων που πρέπει να υποβάλλουν τα κράτη μέλη στην Επιτροπή.

(35)

Δεδομένης της ευρείας διαθεσιμότητας της αναγκαίας τεχνολογίας, οι συνοπτικές πληροφορίες και η ετήσια έκθεση θα πρέπει να υποβάλλονται σε ηλεκτρονική μορφή και να διαβιβάζονται στην Επιτροπή μέσω των ηλεκτρονικών συστημάτων της Επιτροπής.

(36)

Επιπλέον, είναι σκόπιμο, σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 3 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 994/98, να θεσπιστούν κανόνες σχετικά με τα αρχεία που πρέπει να τηρούν τα κράτη μέλη όσον αφορά τις ενισχύσεις που απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης, λαμβάνοντας υπόψη την περίοδο παραγραφής που προβλέπεται στο άρθρο 15 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 659/1999 του Συμβουλίου (16).

(37)

Για να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητα των προϋποθέσεων συμβατότητας που ορίζονται στον παρόντα κανονισμό, θα πρέπει η Επιτροπή να είναι σε θέση να ανακαλεί το ευεργέτημα της απαλλαγής κατά κατηγορία για τα μελλοντικά μέτρα ενισχύσεων σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τις εν λόγω απαιτήσεις. Η Επιτροπή θα πρέπει να είναι σε θέση να περιορίζει την ανάκληση του ευεργετήματος της απαλλαγής κατά κατηγορία σε ορισμένα είδη ενισχύσεων, σε ορισμένους δικαιούχους ή μέτρα ενίσχυσης που λαμβάνουν ορισμένες αρχές, όταν η μη συμμόρφωση με τον παρόντα κανονισμό επηρεάζει μόνο μια περιορισμένη ομάδα μέτρων ή ορισμένες αρχές. Αυτή η στοχευμένη ανάκληση θα πρέπει να παρέχει αναλογική διόρθωση συνδεόμενη άμεσα με τη διαπιστωθείσα μη συμμόρφωση με τον παρόντα κανονισμό. Αν δεν πληρούνται οι προβλεπόμενες στα κεφάλαια Ι και ΙΙΙ γενικές προϋποθέσεις συμβατότητας, η χορηγούμενη ενίσχυση δεν καλύπτεται από τον παρόντα κανονισμό και, κατά συνέπεια, συνιστά παράνομη ενίσχυση, την οποία η Επιτροπή θα εξετάζει στο πλαίσιο της σχετικής διαδικασίας που ορίζεται στον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 659/1999. Εάν δεν πληρούνται οι απαιτήσεις του κεφαλαίου ΙΙ, η ανάκληση του ευεργετήματος της απαλλαγής κατά κατηγορία για τα μελλοντικά μέτρα ενίσχυσης δεν επηρεάζει το γεγονός ότι τα προηγούμενα μέτρα που ήταν σύμφωνα με τον παρόντα κανονισμό υπάγονταν σε καθεστώς απαλλαγής κατά κατηγορία.

(38)

Έχοντας υπόψη το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης, οι ενισχύσεις δεν θα πρέπει να έχουν ως μοναδικό αποτέλεσμα τη διαρκή ή περιοδική μείωση των λειτουργικών δαπανών που θα βάρυναν υπό κανονικές συνθήκες τον δικαιούχο, ενώ θα πρέπει να είναι αναλογικές προς τα μειονεκτήματα που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν, ώστε να διασφαλιστούν τα κοινωνικοοικονομικά οφέλη που θεωρείται ότι είναι προς το συμφέρον της Ένωσης. Οι μονομερείς κρατικές ενισχύσεις που αποσκοπούν απλώς στη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης των παραγωγών, χωρίς να συμβάλλουν κατά κανέναν τρόπο στην ανάπτυξη του τομέα, και ειδικότερα οι ενισχύσεις που χορηγούνται αποκλειστικά βάσει της τιμής, της ποσότητας, της μονάδας παραγωγής ή της μονάδας μέσων παραγωγής, θα πρέπει να θεωρείται ότι συνιστούν λειτουργικές ενισχύσεις ασυμβίβαστες με την εσωτερική αγορά. Επιπλέον, εάν χορηγούνται στον γεωργικό τομέα, οι ενισχύσεις αυτές ενδέχεται να παρεμβαίνουν επίσης στη λειτουργία των μηχανισμών των κοινών οργανώσεων των αγορών. Είναι, συνεπώς, σκόπιμο να περιοριστεί το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού σε ορισμένους τύπους ενισχύσεων.

(39)

Οι ΜΜΕ συμβάλλουν καθοριστικά στη δημιουργία απασχόλησης και, γενικότερα, αποτελούν παράγοντα κοινωνικής σταθερότητας και κινητήριας δύναμης της οικονομίας. Ωστόσο, η ανάπτυξή τους ενδέχεται να περιορίζεται από αδυναμίες της αγοράς, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσχέρειες. Οι ΜΜΕ συχνά δυσκολεύονται να εξασφαλίσουν κεφάλαια ή δάνεια, λόγω της απροθυμίας ορισμένων χρηματοπιστωτικών αγορών να αναλάβουν σχετικούς κινδύνους και των περιορισμένων εγγυήσεων που είναι σε θέση να προσφέρουν οι ΜΜΕ. Οι περιορισμένοι πόροι τους μπορεί επίσης να περιορίζουν την πρόσβασή τους στην πληροφόρηση, ιδίως όσον αφορά τις νέες τεχνολογίες και τις δυνητικές αγορές. Για να διευκολυνθεί η ανάπτυξη των οικονομικών δραστηριοτήτων των ΜΜΕ, ο παρών κανονισμός θα πρέπει, συνεπώς, να απαλλάξει ορισμένες κατηγορίες ενισχύσεων υπέρ των ΜΜΕ από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης.

(40)

Για να εξαλειφθούν οι διαφορές που θα μπορούσαν να προκαλέσουν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και για να διευκολυνθεί ο συντονισμός ανάμεσα στις διάφορες ενωσιακές και εθνικές πρωτοβουλίες που αφορούν τις ΜΜΕ, καθώς και για λόγους διοικητικής σαφήνειας και ασφάλειας δικαίου, ο ορισμός της ΜΜΕ που χρησιμοποιείται για τους σκοπούς του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να βασίζεται στους ορισμούς που όρισε η σύσταση 2003/361/ΕΚ της Επιτροπής (17).

(41)

Για να εξασφαλιστεί η συνοχή με την πολιτική αγροτικής ανάπτυξης και να επιτευχθεί η απλούστευση των κανόνων με βάση την πείρα που έχει ήδη αποκτήσει η Επιτροπή από την εφαρμογή του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1857/2008 και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 800/2008, είναι σκόπιμο να εξαιρεθούν από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης διάφορες κατηγορίες ενισχύσεων υπέρ των ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή, τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων.

(42)

Οι εν λόγω κατηγορίες ενισχύσεων πρέπει να περιλαμβάνουν κυρίως τις επενδυτικές ενισχύσεις, όπως επενδύσεις σε ενσώματα ή σε άυλα στοιχεία ενεργητικού ή για τη μετεγκατάσταση κτιρίων της εκμετάλλευσης, ενισχύσεις για τη σύσταση επιχειρήσεων και τη δημιουργία ευκαιριών για νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες, όπως ενισχύσεις σε νέους γεωργούς και σε μικρές γεωργικές εκμεταλλεύσεις και σε ομάδες παραγωγών, καθώς και ενισχύσεις για συμμετοχή σε συστήματα ποιότητας, ενισχύσεις που διευκολύνουν την ανάπτυξη επιχειρήσεων, όπως ενισχύσεις για δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης, ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενισχύσεις για δραστηριότητες προώθησης, ενισχύσεις για υπηρεσίες αντικατάστασης στη γεωργική εκμετάλλευση, ενισχύσεις για τη διαχείριση κινδύνων και κρίσεων, όπως ενισχύσεις για αποζημίωση ζημιών που προκαλούνται από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα που μπορούν να εξομοιωθούν με θεομηνίες, ενισχύσεις για την κάλυψη των δαπανών για την πρόληψη και εκρίζωση ασθενειών των ζώων και επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών και ενισχύσεις για πληρωμή ασφαλίστρων, καθώς και ενισχύσεις για τον τομέα της κτηνοτροφίας με την επιδίωξη κοινών στόχων δημοσίου συμφέροντος, όπως η διατήρηση της γενετικής ποιότητας και η προστασία της δημόσιας υγείας και της υγείας των ζώων. Οι ενισχύσεις αυτές θα πρέπει να αποσκοπούν ιδίως στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του γεωργικού τομέα στο σύνολό του.

(43)

Επιπλέον, ενισχύσεις που χορηγούνται υπέρ των ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται σε αγροτικές περιοχές θα πρέπει επίσης να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του παρόντος κανονισμού. Ως προς αυτό, και για να εξασφαλιστεί η συνοχή μεταξύ των συγχρηματοδοτούμενων από το ΕΓΤΑΑ μέτρων αγροτικής ανάπτυξης και των μέτρων που χρηματοδοτούνται με πρόσθετους εθνικούς πόρους, οι κανόνες που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο συνεπείς με τους κανόνες που θεσπίστηκαν στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και στις κατ' εξουσιοδότηση και τις εκτελεστικές πράξεις που εκδίδονται βάσει του εν λόγω κανονισμού.

(44)

Άλλες κατηγορίες ενισχύσεων, όπως οι ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας, οι ενισχύσεις για την αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες στον γεωργικό τομέα, οι ενισχύσεις για επενδύσεις υπέρ της διατήρησης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς που βρίσκονται στη γεωργική εκμετάλλευση και οι ενισχύσεις υπέρ της δασοκομίας που χορηγούνται και σε ΜΜΕ και σε μεγάλες επιχειρήσεις θα πρέπει να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης. Ειδικότερα, όσον αφορά τις ενισχύσεις υπέρ της δασοκομίας και για να εξασφαλιστεί η συνοχή μεταξύ των συγχρηματοδοτούμενων από το ΕΓΤΑΑ μέτρων αγροτικής ανάπτυξης και των μέτρων που χρηματοδοτούνται με πρόσθετους εθνικούς πόρους που χρηματοδοτούνται αμιγώς μέσω κρατικών ενισχύσεων, οι κανόνες που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο συνεπείς με τους κανόνες που θεσπίστηκαν στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και στις κατ' εξουσιοδότηση και τις εκτελεστικές πράξεις.

(45)

Ενισχύσεις που χορηγούνται σε ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή, τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων και την εμπορία γεωργικών προϊόντων, οι ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, οι ενισχύσεις υπέρ του τομέα της δασοκομίας ή οι ενισχύσεις υπέρ των ΜΜΕ σε αγροτικές περιοχές για δραστηριότητες που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του άρθρου 42 της Συνθήκης μπορούν επίσης να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης, σύμφωνα με τους όρους που θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 651/2014. Όταν τα κράτη μέλη το θεωρούν καταλληλότερο, μπορούν να επιλέγουν εναλλακτικά να χορηγούν ενισχύσεις που εμπίπτουν στις προαναφερθείσες κατηγορίες, σύμφωνα με τους όρους που θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 651/2014. Ειδικότερα, τα κράτη μέλη μπορούν να επιλέγουν να χορηγούν σε ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή περιφερειακές λειτουργικές ενισχύσεις για την αποζημίωση πρόσθετων δαπανών, εκτός από τα μεταφορικά έξοδα στις εξόχως απόκεντρες περιοχές, ενισχύσεις για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ΜΜΕ, ενισχύσεις χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου, ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη, ενισχύσεις για καινοτομία στις ΜΜΕ, περιβαλλοντικές ενισχύσεις, ενισχύσεις κατάρτισης και ενισχύσεις για εργαζόμενους που βρίσκονται σε μειονεκτική θέση, σύμφωνα με τους όρους που θεσπίζονται στον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 651/2014. Σε αυτό το πλαίσιο, και για να διευκρινιστεί η σχέση μεταξύ του παρόντος κανονισμού και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 651/2014, θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι στόχοι, οι κατηγορίες ενισχύσεων και οι όροι χορήγησης ενισχύσεων που θεσπίζονται στους δύο κανονισμούς είναι διαφορετικοί, αν και ενδέχεται να απευθύνονται στο ίδιο είδος δικαιούχων.

(46)

Για τη βελτίωση των οικονομικών και περιβαλλοντικών επιδόσεων και της αποτελεσματικότητας των ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στον γεωργικό τομέα και την παροχή της αναγκαίας υποδομής για την ανάπτυξη της γεωργίας και τη στήριξη μη παραγωγικών επενδύσεων που είναι αναγκαίες για την επίτευξη περιβαλλοντικών στόχων, οι ενισχύσεις θα πρέπει να χορηγούνται για επενδύσεις σε ενσώματα ή σε άυλα στοιχεία ενεργητικού που συμβάλλουν στην επίτευξη των στόχων αυτών. Οι εν λόγω επενδύσεις θα πρέπει να είναι σύμφωνες με την ενωσιακή νομοθεσία και τις εθνικές νομοθεσίες των οικείων κρατών μελών σχετικά με την περιβαλλοντική προστασία. Επιπλέον, για επενδύσεις που απαιτούν εκτίμηση περιβαλλοντικών επιπτώσεων σύμφωνα με την οδηγία 2011/92/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (18) η ενίσχυση θα πρέπει να υπόκειται στην προϋπόθεση ότι η εν λόγω εκτίμηση έχει διεξαχθεί και ότι έχει χορηγηθεί η σχετική άδεια εκτέλεσης για το συγκεκριμένο επενδυτικό σχέδιο, πριν από την ημερομηνία χορήγησης της μεμονωμένης ενίσχυσης.

(47)

Επειδή η στοχοθετημένη ενίσχυση επενδύσεων στον τομέα της πρωτογενούς γεωργικής παραγωγής ενέχει κινδύνους στρέβλωσης, οι επενδυτικές ενισχύσεις που απαλλάσσονται από την υποχρέωση κοινοποίησης που προβλέπεται στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης βάσει του παρόντος κανονισμού δεν θα πρέπει να περιορίζονται σε ένα συγκεκριμένο γεωργικό προϊόν. Ο όρος αυτός δεν θα πρέπει να εμποδίζει τα κράτη μέλη να εξαιρούν ορισμένα γεωργικά προϊόντα από το πεδίο εφαρμογής μιας δεδομένης ενίσχυσης, ιδίως στις περιπτώσεις όπου δεν υπάρχουν συνήθεις δυνατότητες διάθεσης στην αγορά. Επιπλέον, θα πρέπει εξ ορισμού οι ενισχύσεις για συγκεκριμένα είδη επενδύσεων να μην απαλλάσσονται βάσει του παρόντος κανονισμού από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης.

(48)

Για να εξασφαλιστεί η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της ελαχιστοποίησης των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και της προάσπισης της ενεργειακής απόδοσης και της επάρκειας των πόρων, σε περίπτωση επενδύσεων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις που συνδέονται με πρωτογενή γεωργική παραγωγή, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να προβλέπει ότι η ενίσχυση θα πρέπει να χορηγείται μόνο για επενδύσεις που συνδέονται με την παραγωγή σε επίπεδο γεωργικής εκμετάλλευσης βιοκαυσίμων ή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές, μόνο όταν η εν λόγω παραγωγή δεν υπερβαίνει τη μέση ετήσια κατανάλωση καυσίμου ή ενέργειας από τη συγκεκριμένη εκμετάλλευση. Σε αυτήν την περίπτωση, οι ενισχύσεις για βιοκαύσιμα θα πρέπει να καλύπτονται μόνον εφόσον χορηγούνται για βιώσιμα βιοκαύσιμα, σύμφωνα με την οδηγία 2009/28/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (19).

(49)

Προκειμένου να δοθούν κίνητρα για τη στροφή προς την παραγωγή πιο προηγμένων μορφών βιοκαυσίμων, όπως προβλέπονται από τους οριζόντιους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας, οι ενισχύσεις για την παραγωγή τροφίμων με βάση τα βιοκαύσιμα θα πρέπει να εξαιρεθούν από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος κανονισμού σε περίπτωση ενισχύσεων για επενδύσεις συναφείς με τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων.

(50)

Για να ενθαρρυνθεί και να διευκολυνθεί η αρχική εγκατάσταση νέων γεωργών και η ανάπτυξη εν δυνάμει οικονομικά βιώσιμων μικρών εκμεταλλεύσεων, κρίνεται σκόπιμη η απαλλαγή των ενισχύσεων εκκίνησης από την υποχρέωση κοινοποίησης του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης. Για να διασφαλισθεί η βιωσιμότητα των νέων γεωργικών δραστηριοτήτων, η ενίσχυση θα πρέπει να εξαρτάται από την υποβολή επιχειρηματικού σχεδίου. Οι ενισχύσεις εκκίνησης θα πρέπει να καλύπτουν μόνο την αρχική περίοδο ύπαρξης της επιχείρησης και να μην εξελίσσονται σε λειτουργικές ενισχύσεις.

(51)

Για να βοηθηθεί ο γεωργικός τομέας να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που θέτουν η αύξηση του ανταγωνισμού και η παγίωση των αγορών επόμενων σταδίων σε σχέση με την εμπορία των γεωργικών προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων των τοπικών αγορών, θα πρέπει να ενθαρρυνθεί η σύσταση ομάδων και οργανώσεων παραγωγών. Επομένως, είναι σκόπιμο να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης οι ενισχύσεις εκκίνησης για τις ομάδες και οργανώσεις παραγωγών. Μόνο οι ομάδες και οργανώσεις παραγωγών που μπορούν να χαρακτηριστούν ως ΜΜΕ θα πρέπει να ωφελούνται από την ενίσχυση. Για να εξασφαλιστεί ότι μια ομάδα και οργάνωση παραγωγών καθίσταται βιώσιμη οντότητα, θα πρέπει να υποβληθεί στην αρμόδια αρχή επιχειρηματικό σχέδιο ως προϋπόθεση για την επίσημη αναγνώριση της ομάδας παραγωγών από τα κράτη μέλη. Για να αποφευχθεί η χορήγηση λειτουργικών ενισχύσεων και να διατηρηθεί ο χαρακτήρας κινήτρου, η μέγιστη διάρκεια της ενίσχυσης θα πρέπει να περιορίζεται σε πέντε έτη.

(52)

Για να βελτιωθούν οι δυνατότητες ανάπτυξης της αγοράς και να επιτευχθεί προστιθέμενη αξία για τα εν λόγω γεωργικά προϊόντα, είναι επίσης σκόπιμο να ενθαρρυνθούν οι ΜΜΕ να συμμετέχουν σε ενωσιακά ή εθνικά συστήματα ποιότητας και, ως εκ τούτου, οι ενισχύσεις για συμμετοχή σε συστήματα ποιότητας πρέπει να απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης. Δεδομένου ότι ακριβώς κατά τη στιγμή της ένταξης στα συστήματα ποιότητας, και κατά τα πρώτα έτη της συμμετοχής σ' αυτά, είναι που επιβάλλονται στις ΜΜΕ πρόσθετες δαπάνες και υποχρεώσεις που απορρέουν από τη συμμετοχή τους, οι οποίες δεν αμείβονται πλήρως από την αγορά, η άμεση ενίσχυση στον δικαιούχο θα πρέπει να περιορίζεται στις νέες συμμετοχές και να καλύπτει μέγιστη περίοδο πέντε ετών. Επιπλέον, οι ενισχύσεις υπό μορφή επιδοτούμενων υπηρεσιών θα πρέπει να χορηγούνται για τις δαπάνες για υποχρεωτικά μέτρα ελέγχου σε σχέση με τα συστήματα ποιότητας ή για δαπάνες για δραστηριότητες έρευνας αγοράς ή για την προετοιμασία της αίτησης αναγνώρισης του ενωσιακού συστήματος ποιότητας.

(53)

Για να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα και η αποδοτικότητα των πόρων και για να βελτιωθούν οι περιβαλλοντικές επιδόσεις, η βιώσιμη διαχείριση και οι συνολικές επιδόσεις των ΜΜΕ, είναι σκόπιμη η απαλλαγή από την υποχρέωση κοινοποίησης του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης των ενισχύσεων για τη μεταφορά γνώσεων, για δράσεις ενημέρωσης και συμβουλευτικές υπηρεσίες σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις καθώς και για δράσεις προώθησης.

(54)

Η σωστή διαχείριση κινδύνων και κρίσεων αποτελεί βασικό εργαλείο για τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα του γεωργικού τομέα. Η πρωτογενής γεωργική παραγωγή είναι εκτεθειμένη σε συγκεκριμένους φυσικούς, κλιματικούς και υγειονομικούς κινδύνους και κρίσεις. Συνεπώς, οι ενισχύσεις για τη διαχείριση κινδύνων και κρίσεων και οι ενισχύσεις για τον τομέα της κτηνοτροφίας θα πρέπει να περιορίζονται στις ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή. Οι κρατικές ενισχύσεις για την αποκατάσταση ζημιών που προκαλούνται από δυσμενή κλιματικά φαινόμενα τα οποία μπορούν να εξομοιωθούν με θεομηνίες, οι ενισχύσεις για την καταπολέμηση ασθενειών των ζώων και επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών και οι ενισχύσεις για την πληρωμή ασφαλίστρων θα πρέπει να περιορίζονται στο να βοηθούν τους δικαιούχους οι οποίοι αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες δυσκολίες, μολονότι κατέβαλαν εύλογες προσπάθειες να ελαχιστοποιήσουν τους σχετικούς κινδύνους. Οι κρατικές ενισχύσεις δεν θα πρέπει να αποτελούν κίνητρο για την ανάληψη από τους δικαιούχους περιττούς κινδύνους. Οι συνέπειες απερίσκεπτων επιλογών ως προς τις μεθόδους παραγωγής ή τα προϊόντα θα πρέπει να βαρύνουν τις ίδιες τις ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται στην πρωτογενή γεωργική παραγωγή.

(55)

Η Επιτροπή έχει εφαρμόσει τα άρθρα 107 και 108 της Συνθήκης σε ενισχύσεις για τη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς σε πολυάριθμες περιπτώσεις, και ιδίως στο πλαίσιο των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007–2013 και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1857/2006. Κατά την περίοδο 2007 έως 2013, οι επενδυτικές ενισχύσεις για τη διατήρηση παραδοσιακών τοπίων και κτιρίων προς όφελος ΜΜΕ απαλλάσσονταν από την υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1857/2006, ενώ οι επενδυτικές ενισχύσεις για τη διατήρηση παραδοσιακών τοπίων και κτιρίων προς όφελος μεγάλων επιχειρήσεων υπόκειντο στην υποχρέωση κοινοποίησης και εγκρίνονταν από την Επιτροπή σύμφωνα με τις κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007 έως 2013. Κατά την περίοδο αυτή, η Επιτροπή αξιολόγησε περισσότερες από 87 επενδυτικές ενισχύσεις που αφορούσαν τη διατήρηση παραδοσιακών τοπίων και κτιρίων σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Τα έργα διατήρησης της κληρονομιάς, ακόμη και όταν εκτελούνται από μεγάλες επιχειρήσεις, δεν προκαλούν συνήθως σημαντική στρέβλωση του ανταγωνισμού. Κρίνεται, συνεπώς, σκόπιμο να κάνει χρήση η Επιτροπή των εξουσιών που της ανέθεσε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 994/98 όσον αφορά ενισχύσεις για τη διατήρηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς.

(56)

Για να απαλλάσσονται οι ενισχύσεις προς όφελος της διατήρησης της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς από την υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να χορηγούνται για επενδύσεις σε ενσώματα στοιχεία ενεργητικού ή σε έργα παγίου κεφαλαίου που αποσκοπούν στη διατήρηση της πολιτιστικής ή φυσικής κληρονομιάς. Η πολιτιστική ή φυσική κληρονομιά θα πρέπει να βρίσκεται στη γεωργική εκμετάλλευση του δικαιούχου και να αναγνωρίζεται επίσημα ως τέτοια από την αρμόδια δημόσια αρχή του κράτους μέλους. Δεδομένου του ορίου κοινοποίησης για την εν λόγω ενίσχυση, ύψους 500 000 ευρώ ανά επενδυτικό σχέδιο, το οποίο προβλέπεται από τον παρόντα κανονισμό, που θεωρείται ως υποδομή μικρής κλίμακας σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας και στις αγροτικές περιοχές 2014 έως 2020, είναι σκόπιμο, δυνάμει του παρόντος κανονισμού, να καθοριστεί η μέγιστη ένταση της ενίσχυσης σε ποσοστό μέχρι 100 % των επιλέξιμων δαπανών.

(57)

Καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που προκαλούνται από θεομηνίες επιβάλλουν την άμεση ανάληψη δράσης από τις χορηγούσες αρχές. Είναι, συνεπώς, σημαντικό να εξασφαλιστεί η ταχεία εφαρμογή των προβλεπόμενων ενισχύσεων. Η Επιτροπή έχει εφαρμόσει τα άρθρα 107 και 108 της Συνθήκης σε πολυάριθμες αποφάσεις σχετικά με αποζημιώσεις για ζημίες που προκαλούνται στον γεωργικό τομέα από θεομηνίες. Οι κοινοτικές κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007-2013 κάλυπταν ήδη τη δυνατότητα χορήγησης αποζημιώσεων για ζημίες που προκαλούνται από θεομηνίες στο πλαίσιο καθεστώτων ενισχύσεων. Την περίοδο 2007 έως 2012, και κατ' εφαρμογή των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007–2013, η Επιτροπή ενέκρινε περισσότερα από 25 ενισχύσεις αποζημίωσης για ζημίες που προκλήθηκαν από θεομηνίες στον γεωργικό τομέα. Από την εμπειρία της Επιτροπής συνάγεται ότι, για να είναι αποτελεσματικά, τα μέτρα αυτά πρέπει να εφαρμόζονται με ταχύτητα. Κατά συνέπεια, είναι αναγκαίο να απλουστευτεί η διαδικασία κοινοποίησης των εν λόγω ενισχύσεων. Επιπλέον, οι ενισχύσεις αυτές δεν προκαλούν σημαντική στρέβλωση του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, διότι έχουν αντισταθμιστικό χαρακτήρα και υπόκεινται σε σαφή κριτήρια συμβατότητας με την εσωτερική αγορά. Είναι συνεπώς σκόπιμο να κάνει η Επιτροπή χρήση των εξουσιών που της παρέχει ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 994/98 όσον αφορά τις ενισχύσεις για την αντιστάθμιση των ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες στον γεωργικό τομέα.

(58)

Οι ενισχύσεις για την αντιστάθμιση των ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες θα πρέπει, συνεπώς, να είναι διαθέσιμες σε επιχειρήσεις στο σύνολο του γεωργικού τομέα και να χορηγούνται τόσο σε ΜΜΕ όσο και σε μεγάλες επιχειρήσεις. Οι προϋποθέσεις για την απαλλαγή των ενισχύσεων που αποσκοπούν στην αντιστάθμιση των ζημιών που προκαλούνται από θεομηνίες είναι σύμφωνες με την ήδη καθιερωμένη πρακτική και αφορούν την επίσημη αναγνώριση από τις αρχές του κράτους μέλους του χαρακτήρα του συμβάντος ως φυσικής καταστροφής, την ύπαρξη άμεσης αιτιώδους σχέσης μεταξύ της φυσικής καταστροφής και της ζημίας που υφίσταται ο δικαιούχος και θα πρέπει να εξασφαλίζεται η αποφυγή υπεραντιστάθμισης. Συγκεκριμένα, τα κράτη μέλη θα πρέπει να αποφεύγουν την υπεραντιστάθμιση ως αποτέλεσμα του συνδυασμού αυτών των ενισχύσεων με άλλες αποζημιώσεις που εισπράττουν οι δικαιούχοι, συμπεριλαμβανομένων των ποσών που εισπράττονται στο πλαίσιο ασφαλιστικών καθεστώτων.

(59)

Οι ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη μπορούν να συμβάλουν στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Με βάση την πείρα της Επιτροπής από την εφαρμογή των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς της γεωργίας και δασοκομίας 2007–2013, του κοινοτικού πλαισίου σχετικά με τις κρατικές ενισχύσεις για την έρευνα και ανάπτυξη και την καινοτομία (20) και του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 800/2008 όσον αφορά τις ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη στον τομέα της γεωργίας και της δασοκομίας, θα πρέπει να απαλλάσσονται από την υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης οι ενισχύσεις για έρευνα και ανάπτυξη που πληρούν τις προβλεπόμενες στον παρόντα κανονισμό προϋποθέσεις. Εφόσον η προώθηση της έρευνας και ανάπτυξης αποτελεί σημαντικό στόχο κοινού συμφέροντος, ο παρών κανονισμός θα πρέπει να απαιτεί το ερευνητικό έργο να είναι προς το συμφέρον όλων των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε έναν δεδομένο γεωργικό ή δασοκομικό τομέα ή υποτομέα. Οι πληροφορίες σχετικά με το ερευνητικό έργο και τα αποτελέσματα αυτού θα πρέπει να δημοσιοποιούνται στο διαδίκτυο. Επιπλέον, τα αποτελέσματα της έρευνας θα πρέπει να τίθενται δωρεάν στη διάθεση των ενδιαφερόμενων επιχειρήσεων.

(60)

Η δασοκομία αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της αγροτικής ανάπτυξης. Η Επιτροπή έχει εφαρμόσει τα άρθρα 107 και 108 της Συνθήκης σε πολυάριθμες αποφάσεις για επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον τομέα της δασοκομίας, και ιδίως στο πλαίσιο των κοινοτικών κατευθυντήριων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας 2007–2013. Την περίοδο 2007 έως 2012, η Επιτροπή ενέκρινε 140 ενισχύσεις προς όφελος του τομέα της δασοκομίας βάσει των ανωτέρω κατευθυντήριων γραμμών. Με βάση τη σημαντική πείρα που έχει αποκτήσει η Επιτροπή κατά την εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών σε επιχειρήσεις του τομέα της δασοκομίας, είναι επίσης σκόπιμο, για την απλούστευση των διαδικασιών, αλλά και για να εξασφαλιστεί παράλληλα επαρκής εποπτεία και παρακολούθηση από την Επιτροπή, να κάνει χρήση η Επιτροπή των εξουσιών που της ανέθεσε ο κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 994/98 για τις ενισχύσεις στον δασικό τομέα. Σύμφωνα με την εμπειρία της Επιτροπής, ενισχύσεις που χορηγούνται στον τομέα της δασοκομίας για μέτρα που αποτελούν μέρος των εθνικών προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης και τα οποία είτε συγχρηματοδοτούνται από το ΕΓΤΑΑ είτε χορηγούνται υπό μορφή πρόσθετης εθνικής χρηματοδότησης των εν λόγω συγχρηματοδοτούμενων μέτρων δεν προκαλούν σημαντική στρέβλωση του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά. Επιπλέον, οι ενισχύσεις για τη μεταφορά γνώσεων στον τομέα της δασοκομίας και οι ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες στον δασικό τομέα δεν προκαλούν σημαντική στρέβλωση του ανταγωνισμού στην εσωτερικά αγορά, ακόμη κι αν χορηγούνται εκτός προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης. Ο παρών κανονισμός θα πρέπει να καθορίσει σαφείς προϋποθέσεις συμβατότητας αυτών των μέτρων με την εσωτερική αγορά. Οι εν λόγω προϋποθέσεις θα πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο συνεπείς με τους κανόνες που θεσπίστηκαν με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και τις κατ' εξουσιοδότηση και τις εκτελεστικές πράξεις που εκδίδονται βάσει του εν λόγω κανονισμού.

(61)

Οι εν λόγω κατηγορίες ενισχύσεων θα πρέπει ιδίως να περιλαμβάνουν ενισχύσεις για τη δάσωση και τη δημιουργία δασικών εκτάσεων, ενισχύσεις για τα γεωργοδασοκομικά συστήματα, ενισχύσεις για την πρόληψη και την αποκατάσταση των δασών που έχουν πληγεί από πυρκαγιές, θεομηνίες, δυσμενή καιρικά φαινόμενα, επιβλαβείς για τα φυτά οργανισμούς ή καταστροφικά συμβάντα, επενδυτικές ενισχύσεις για τη βελτίωση της ανθεκτικότητας και της περιβαλλοντικής αξίας των δασικών οικοσυστημάτων, ενισχύσεις λόγω μειονεκτημάτων που συνδέονται με δασικές εκτάσεις Natura 2000, όπως ορίζονται στο άρθρο 3 της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ του Συμβουλίου (21) και στο άρθρο 3 της οδηγίας 2009/147/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (22), ενισχύσεις για δασοπεριβαλλοντικές και κλιματικές υπηρεσίες και για τη διατήρηση των δασών, ενισχύσεις για δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης, ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενισχύσεις για επενδύσεις σε υποδομές και ενισχύσεις για επενδύσεις σε δασοκομικές τεχνολογίες και για τη μεταποίηση, διακίνηση και εμπορία δασικών προϊόντων. Οι ενισχύσεις στον τομέα της δασοκομίας δεν θα πρέπει να νοθεύουν τον ανταγωνισμό και θα πρέπει να είναι ουδέτερες για την αγορά.

(62)

Για να εξασφαλιστεί η συνοχή με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και για να επιτευχθεί απλούστευση των κανόνων για την έγκριση κρατικών ενισχύσεων για το συγχρηματοδοτούμενο σκέλος και την πρόσθετη χρηματοδότηση των εθνικών προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης, τα μέτρα υπέρ του τομέα της δασοκομίας που απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να είναι ταυτόσημα με τα σχετικά μέτρα αγροτικής ανάπτυξης και οι απαλλασσόμενες ενισχύσεις θα πρέπει να χορηγούνται μόνο κατ' εφαρμογή και σύμφωνα με τις διατάξεις του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης του οικείου κράτους μέλους. Ωστόσο, η ένταση της ενίσχυσης και οι επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει επίσης να είναι σύμφωνες με τις γενικές αρχές της Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις και τους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις που εφαρμόζονται στον γεωργικό τομέα. Ως εκ τούτου, δαπάνες όπως το κεφάλαιο κίνησης που λειτουργεί επικουρικά και συνδέεται με νέα επένδυση δεν πρέπει να είναι επιλέξιμες για ενίσχυση δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Σύμφωνα με τα αντίστοιχα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης όπως εγκρίθηκαν από την Επιτροπή, οι επενδυτικές πράξεις που περιλαμβάνονται στα μέτρα για τη δασοκομία θα μπορούσαν επίσης να περιλαμβάνουν εφάπαξ δασικές επεξεργασίες που απαιτούνται για την προετοιμασία των επενδύσεων όπου η σχετική διάταξη για την αγροτική ανάπτυξη επιτρέπει. Θα πρέπει να είναι δυνατή η χορήγηση των ενισχύσεων για μεταφορά γνώσεων, των ενισχύσεων για συμβουλευτικές υπηρεσίες και των ενισχύσεων για αναδασμό δασικών εκτάσεων ανεξαρτήτως του εάν οι ενισχύσεις αυτές περιλαμβάνονται στο εθνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης.

(63)

Η οικονομική διαφοροποίηση και η δημιουργία νέων οικονομικών δραστηριοτήτων έχουν ζωτική σημασία για την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα των αγροτικών περιοχών, ιδίως για τις ΜΜΕ που αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της αγροτικής οικονομίας της Ένωσης. Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 προβλέπει μέτρα για τη στήριξη της ανάπτυξης μη γεωργικών επιχειρήσεων στις αγροτικές περιοχές για την προώθηση της απασχόλησης, τη δημιουργία ποιοτικών θέσεων εργασίας στις αγροτικές περιοχές, τη διατήρηση των ήδη υφιστάμενων θέσεων εργασίας, τη μείωση των διακυμάνσεων της απασχόλησης λόγω εποχικού χαρακτήρα, την ανάπτυξη μη γεωργικών τομέων εκτός της γεωργίας και της μεταποίησης τροφίμων, με ταυτόχρονη ενίσχυση της ολοκλήρωσης των επιχειρήσεων και των τοπικών διατομεακών δεσμών.

(64)

Για να διασφαλιστεί η συνοχή με τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1305/2013 και να επιτευχθεί απλούστευση των κανόνων για την έγκριση κρατικών ενισχύσεων για το συγχρηματοδοτούμενο μέρος και την πρόσθετη εθνική χρηματοδότηση των προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης, κρίνεται σκόπιμη η απαλλαγή από τον παρόντα κανονισμό διαφόρων κατηγοριών ενισχύσεων υπέρ των ΜΜΕ που δραστηριοποιούνται σε αγροτικές περιοχές από την υποχρέωση κοινοποίησης του άρθρου 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης. Οι εν λόγω κατηγορίες ενισχύσεων θα πρέπει να περιλαμβάνουν, ιδίως, ενισχύσεις για επενδύσεις που αφορούν τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων σε μη γεωργικά προϊόντα ή την παραγωγή βαμβακιού, ενισχύσεις για σύσταση επιχειρήσεων για μη γεωργικές δραστηριότητες, ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες, ενισχύσεις για δράσεις μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης, καθώς και ενισχύσεις για νέα συμμετοχή γεωργών σε συστήματα ποιότητας για το βαμβάκι και τα τρόφιμα και για μέτρα προώθησης τροφίμων. Οι ενισχύσεις που θα απαλλάσσονται από την προβλεπόμενη στο άρθρο 108 παράγραφος 3 της Συνθήκης υποχρέωση κοινοποίησης βάσει του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να είναι πανομοιότυπες με τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης τα οποία αφορούν και οι απαλλασσόμενες ενισχύσεις θα πρέπει να χορηγούνται μόνο κατ' εφαρμογή και σύμφωνα με τις διατάξεις του προγράμματος αγροτικής ανάπτυξης του οικείου κράτους μέλους. Ωστόσο, η ένταση της ενίσχυσης και οι επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει επίσης να είναι σύμφωνες με τις γενικές αρχές της Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις και τους οριζόντιους κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις. Ως εκ τούτου, δαπάνες όπως το κεφάλαιο κίνησης που λειτουργεί επικουρικά και συνδέεται με νέα επένδυση δεν πρέπει να είναι επιλέξιμες για ενίσχυση δυνάμει του παρόντος κανονισμού.

(65)

Όσον αφορά τις ενισχύσεις για επενδύσεις που αφορούν τη μεταποίηση γεωργικών προϊόντων σε μη γεωργικά προϊόντα, θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι οι επενδύσεις που συνδέονται με την παραγωγή βιοκαυσίμων ή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές δεν θα πρέπει να είναι επιλέξιμες για ενίσχυση δυνάμει του παρόντος κανονισμού. Κατ' αρχήν, για τις εν λόγω επενδύσεις θα πρέπει να ισχύουν οι οριζόντιοι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις στους τομείς του περιβάλλοντος και της ενέργειας.

(66)

Στην περίπτωση διαφόρων κατηγοριών ενισχύσεων όπως: α) ενισχύσεις για δαπάνες δραστηριοτήτων έρευνας της αγοράς, επινόησης και σχεδιασμού προϊόντων και για την προετοιμασία αιτήσεων για την αναγνώριση συστημάτων ποιότητας· β) ενισχύσεις για τις δαπάνες για υποχρεωτικά μέτρα ελέγχου σε σχέση με τα συστήματα ποιότητας· γ) ενισχύσεις για ενέργειες μεταφοράς γνώσεων και ενημέρωσης· δ) ενισχύσεις για συμβουλευτικές υπηρεσίες· ε) ενισχύσεις για υπηρεσίες αντικατάστασης στη γεωργική εκμετάλλευση· στ) ενισχύσεις για μέτρα προώθησης· ζ) ενισχύσεις για την αποζημίωση των δαπανών για την πρόληψη και την εξάλειψη ασθενειών των ζώων και επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών και η) ενισχύσεις στον τομέα της κτηνοτροφίας, οι ενισχύσεις χορηγούνται στους τελικούς δικαιούχους της ενίσχυσης έμμεσα, σε είδος, μέσω επιδοτούμενων υπηρεσιών. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η ενίσχυση θα πρέπει να καταβάλλεται στον φορέα παροχής της σχετικής υπηρεσίας ή υλοποίησης της δραστηριότητας. Κατά την επιλογή του παρόχου, θα πρέπει να λαμβάνονται δεόντως υπόψη οι ισχύοντες σχετικοί κανόνες δημοσίων συμβάσεων, καθώς και οι αρχές της διαφάνειας, της ελεύθερης πρόσβασης και των μη διακρίσεων κατά τη διαδικασία επιλογής.

(67)

Όπως προκύπτει από την πείρα της Επιτροπής στον τομέα αυτό, είναι καταρχήν αναγκαία η περιοδική αναθεώρηση της πολιτικής για τις κρατικές ενισχύσεις. Για τον λόγο αυτό, η διάρκεια εφαρμογής του παρόντος κανονισμού θα πρέπει να είναι περιορισμένη. Ως εκ τούτου, είναι σκόπιμο να προβλεφθούν μεταβατικές διατάξεις, συμπεριλαμβανομένων των κανόνων για μια περίοδο προσαρμογής μετά τη λήξη ισχύος του παρόντος κανονισμού για τα καθεστώτα ενισχύσεων που τυγχάνουν απαλλαγής. Οι εν λόγω κανόνες θα πρέπει να επιτρέπουν στα κράτη μέλη να προσαρμοστούν στο ενδεχομένως νέο καθεστώς.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ I:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ II:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ III:

Τμήμα 1:

Τμήμα 2:

Τμήμα 3:

Τμήμα 4:

Τμήμα 5:

Τμήμα 6:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ IV:

α)

ενίσχυση υπέρ των πολύ μικρών, των μικρών και των μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ):

β)

ενισχύσεις για επενδύσεις με σκοπό τη διατήρηση της πολιτιστικής και φυσικής κληρονομιάς που βρίσκεται στη γεωργική εκμετάλλευση·

γ)