Αριθμ. απόφ. 10/773/20.12.16
(ΦΕΚ Β' 4325/30-12-2016)
ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡΑΣ
Αφού έλαβε υπόψη:
1. Τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 88 του ν. 4099/2012 «Οργανισμοί συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες και ανώνυμες εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων, Οδηγία 2009/65/ΕΚ.» (ΦΕΚ Α' 250/20.12.2012).
2. Τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 62 του ν. 4099/2012 (ΦΕΚ Α' 250/20.12.2012).
3. Τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 60 του ν. 4099/2012 (ΦΕΚ Α'250/20.12.2012).
4. Την υπ' αριθμ. 3/645/2013 Απόφαση του ΔΣ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β'/1647/3.7.2013).
5. Τις Κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με τα διαπραγματεύσιμα αμοιβαία κεφάλαια και άλλα θέματα που αφορούν τους ΟΣΕΚΑ (01.08.2014, ESMA/2014/937).
6. Τις διατάξεις της περ. α της παρ. 1 του άρθρου 78 του ν. 1969/1991 «Εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου, αμοιβαία κεφάλαια, διατάξεις εκσυγχρονισμού και εξυγιάνσεως της κεφαλαιαγοράς και άλλες διατάξεις.» (ΦΕΚ Α' 167/30.10.1991).
7. Το άρθρο 90 του π.δ. 63/2005 «Κωδικοποίηση της Νομοθεσίας για την Κυβέρνηση και τα Κυβερνητικά Όργανα» (ΦΕΚ Α'/98/22.4.2005),
αποφασίζει ομόφωνα:
Άρθρο 1
Πεδίο εφαρμογής
1. Σκοπός της παρούσας απόφασης είναι:
α) Η θέσπιση υποχρεώσεων σχετικά με τις πληροφορίες που γνωστοποιούνται στους επενδυτές από τους ΟΣΕΚΑ που διαπραγματεύονται σε οργανωμένη αγορά στην Ελλάδα, καθώς και από τους ΟΣΕΚΑ που παρακολουθούν χρηματοοικονομικούς δείκτες.
β) Η θέσπιση υποχρεώσεων για τους ΟΣΕΚΑ που χρησιμοποιούν εξωχρηματιστηριακά χρηματοοικονομικά παράγωγα και αποτελεσματικές τεχνικές διαχείρισης χαρτοφυλακίου.
γ) Η θέσπιση κριτηρίων που πρέπει να πληρούν οι χρηματοοικονομικοί δείκτες στους οποίους επενδύουν οι ΟΣΕΚΑ.
2. Η παρούσα απόφαση εφαρμόζεται:
α) Στους ΟΣΕΚΑ που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς.
β) Στους ΟΣΕΚΑ που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από τις αρμόδιες αρχές άλλων κρατών - μελών σύμφωνα με τις διατάξεις της Οδηγίας 2009/65/ΕΚ και διαπραγματεύονται σε οργανωμένη αγορά που λειτουργεί στην Ελλάδα, σύμφωνα με το ν. 3606/2007.
Άρθρο 2
Ορισμοί
1. Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ (UCITS ETF): ΟΣΕΚΑ του οποίου τουλάχιστον μία κατηγορία μεριδίου αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης καθ' όλη τη διάρκεια της ημέρας σε οργανωμένη αγορά του ν. 3606/2007 με έναν τουλάχιστον ειδικό διαπραγματευτή, ο οποίος λαμβάνει μέτρα ώστε η χρηματιστηριακή αξία των μεριδίων του Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ να μην διαφέρει σημαντικά από την καθαρή αξία ενεργητικού του και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, από την ενδεικτική καθαρή αξία ενεργητικού του.
2. ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί δείκτη. ΟΣΕΚΑ του οποίου η στρατηγική είναι να αναπαράγει ή να παρακολουθεί τις επιδόσεις ενός ή περισσότερων χρηματοοικονομικών δεικτών, όπως μέσω συνθετικής ή φυσικής αναπαραγωγής.
3. Ενεργά διαχειριζόμενος Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ (UCITS ETF): Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ του οποίου ο διαχειριστής διαθέτει διακριτική ευχέρεια όσον αφορά τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου του, σύμφωνα με τους επενδυτικούς στόχους και τις επενδυτικές πολιτικές που έχουν δηλωθεί (σε αντίθεση με ένα Διαπραγματεύσιμο ΟΣΕΚΑ (UCITS ETF) το οποίο παρακολουθεί ένα χρηματοοικονομικό δείκτη και δεν διαθέτει τέτοια διακριτική ευχέρεια)
4. Μοχλευμένος ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη: ΟΣΕΚΑ του οποίου η στρατηγική είναι να έχει μοχλευμένη έκθεση σε χρηματοοικονομικό δείκτη ή έκθεση σε μοχλευμένο χρηματοοικονομικό δείκτη.
5. Ενδεικτική καθαρή αξία ενεργητικού: Μέτρηση της ενδοημερήσιας αξίας της καθαρής αξίας ενεργητικού ενός Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ βάσει των πλέον επικαιροποιημένων πληροφοριών. Η ενδεικτική καθαρή αξία ενεργητικού δεν είναι η αξία στην οποία οι επενδυτές αγοράζουν και πωλούν τα μερίδια τους στη δευτερογενή αγορά.
6. Ετήσια διαφορά παρακολούθησης: Η διαφορά μεταξύ της ετήσιας απόδοσης του ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη και της ετήσιας απόδοσης του χρηματοοικονομικού δείκτη που παρακολουθείται.
7. Σφάλμα παρακολούθησης: Η μεταβλητότητα της διαφοράς μεταξύ της απόδοσης του ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη και της απόδοσης του χρηματοοικονομικού δείκτη ή των χρηματοοικονομικών δεικτών που παρακολουθείται (ούνται). Ο τρόπος υπολογισμού της μεταβλητότητας περιγράφεται στο ενημερωτικό δελτίο του ΟΣΕΚΑ.
Α. Διαπραγματεύσιμοι ΟΣΕΚΑ
Άρθρο 3
Αναγνωριστική ένδειξη, ειδικές γνωστοποιήσεις, διάθεση ενημερωτικού δελτίου
1. Ένας Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ χρησιμοποιεί την αναγνωριστική ένδειξη «Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ (UCITS ETF)», με το οποίο προσδιορίζεται ως διαπραγματεύσιμος. Η εν λόγω αναγνωριστική ένδειξη χρησιμοποιείται στο όνομα του Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ, στους κανόνες ή στην πράξη σύστασης του κεφαλαίου, στο ενημερωτικό δελτίο, στο έγγραφο βασικών πληροφοριών για τους επενδυτές και στις διαφημιστικές ανακοινώσεις.
2. ΟΣΕΚΑ ο οποίος δεν είναι Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ δεν χρησιμοποιεί ούτε το αναγνωριστικό «Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ» ούτε την ένδειξη «Διαπραγματεύσιμος».
3. Ένας Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ γνωστοποιεί σαφώς στο ενημερωτικό δελτίο του, στο έγγραφο βασικών πληροφοριών για τους επενδυτές και στις διαφημιστικές ανακοινώσεις την πολιτική του όσον αφορά τη διαφάνεια του χαρτοφυλακίου, καθώς και πού μπορούν να λαμβάνουν πληροφορίες οι επενδυτές για τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου του ΟΣΕΚΑ, συμπεριλαμβανομένης της ενδεικτικής καθαρής αξίας ενεργητικού, εφόσον συντρέχει περίπτωση.
4. Ένας Διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ γνωστοποιεί σαφώς στο ενημερωτικό του δελτίο με ποιο τρόπο υπολογίζεται η ενδεικτική καθαρή αξία ενεργητικού, καθώς και τη συχνότητα υπολογισμού.
5. Το ενημερωτικό δελτίο ενός Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ διατίθεται στο κοινό με δημοσίευση που γίνεται:
α. σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα της Εταιρίας Διαχείρισης,
β. σε ηλεκτρονική μορφή στην ιστοσελίδα της οργανωμένης αγοράς στην οποία ζητείται η εισαγωγή για διαπραγμάτευση,
γ. σε έντυπη μορφή που τίθεται στη διάθεση του κοινού δωρεάν στα γραφεία της οργανωμένης αγοράς ή της Εταιρίας Διαχείρισης.
6. Το ενημερωτικό δελτίο ενός Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ, περιλαμβάνει επίσης τα ακόλουθα στοιχεία:
α. την ημερομηνία πρώτης έκδοσης μεριδίων, την αρχική τιμή του μεριδίου, την ελάχιστη ποσότητα μεριδίων που απαιτείται για αίτηση έκδοσης ή εξαγοράς μεριδίων καθώς και τον μέγιστο αριθμό μεριδίων που δύναται να εκδοθούν,
β. την οργανωμένη αγορά στην οποία η Εταιρία Διαχείρισης έχει υποβάλλει αίτηση εισαγωγής των μεριδίων του Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ που διαχειρίζεται, καθώς και πληροφορίες σχετικά με τη διαδικασία εισαγωγής προς διαπραγμάτευση, συμπεριλαμβανομένης και της μεθόδου προσδιορισμού της τιμής εισαγωγής,
γ. πληροφορίες σχετικά με τον Ειδικό Διαπραγματευτή,
δ. πληροφορίες σχετικά με τη μερισματική πολιτική του Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ
ε. πληροφορίες σχετικά με το μέγιστο ποσοστό απόκλισης της τιμής του μεριδίου που διαμορφώνεται στην οργανωμένη αγορά σε σχέση με την ενδεικτική καθαρή τιμή του μεριδίου. Το μέγιστο ποσοστό απόκλισης ορίζεται από την Εταιρία Διαχείρισης.
7. Στο ενημερωτικό δελτίο ενός Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ περιλαμβάνονται εμφανώς οι ακόλουθες επισημάνσεις:
α. ότι η απόδοση του Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ δεν είναι εγγυημένη,
β. ότι η χρηματιστηριακή τιμή των μεριδίων μπορεί να μην αντικατοπτρίζει την καθαρή τους τιμή και
γ. ότι υπάρχουν περιπτώσεις όπου η διαπραγμάτευση των μεριδίων στην οργανωμένη αγορά ενδέχεται να ανασταλεί ή να διακοπεί.
Άρθρο 4
Διαπραγματεύσιμοι ΟΣΕΚΑ που παρακολουθούν δείκτη
1. Στο ενημερωτικό δελτίο ενός διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη περιλαμβάνεται εμφανώς η επισήμανση ότι ο επενδυτικός σκοπός του διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ είναι να επιτύχει την απόδοση, είτε θετική είτε αρνητική, του χρηματοοικονομικού δείκτη τον οποίο αναπαράγει.
2. Η ετήσια και η εξαμηνιαία έκθεση ενός διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη αναφέρουν το μέγεθος του σφάλματος παρακολούθησης στη λήξη της υπό εξέταση περιόδου καθώς και τον τρόπο υπολογισμού του. Η ετήσια και η εξαμηνιαία έκθεση αναφέρουν επίσης τις περιπτώσεις υπέρβασης του μέγιστου ποσοστού απόκλισης της τιμής του μεριδίου που διαμορφώνεται στην οργανωμένη αγορά, όπως αυτό έχει οριστεί από την Εταιρία Διαχείρισης, σε σχέση με την ενδεικτική καθαρή τιμή του μεριδίου. Οι υπερβάσεις αυτές αιτιολογούνται. Στην ετήσια έκθεση παρέχονται εξηγήσεις για τις τυχόν αποκλίσεις μεταξύ του αναμενόμενου και του πραγματικού σφάλματος παρακολούθησης κατά τη σχετική περίοδο. Στην ετήσια έκθεση γνωστοποιείται και εξηγείται η ετήσια διαφορά παρακολούθησης μεταξύ των επιδόσεων του ΟΣΕΚΑ και των επιδόσεων του δείκτη που παρακολουθεί.
3. Με την επιφύλαξη των σχετικών διατάξεων του ν. 4099/2012, η Εταιρία Διαχείρισης ενός Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί Δείκτη, δημοσιοποιεί στην ιστοσελίδα της και παρέχει στην οργανωμένη αγορά:
α. την καθαρή τιμή του μεριδίου, τη σύνθεση του ενεργητικού, τον αριθμό μεριδίων που δημιουργούνται και εξαγοράζονται καθώς και το συνολικό αριθμό διαπραγματεύσιμων μεριδίων του ΟΣΕΚΑ κάθε εργάσιμη ημέρα, το αργότερο δύο ώρες πριν την έναρξη διαπραγμάτευσης της επόμενης ημέρας στην οργανωμένη αγορά.
β. τις τιμές και τη σύνθεση του χρηματοοικονομικού δείκτη που παρακολουθεί.
Άρθρο 5
Ενεργά διαχειριζόμενοι Διαπραγματεύσιμοι ΟΣΕΚΑ
1. Ένας ενεργά διαχειριζόμενος διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ ενημερώνει σαφώς τους επενδυτές για τον συγκεκριμένο χαρακτήρα του στο ενημερωτικό δελτίο, στο έγγραφο βασικών πληροφοριών για τους επενδυτές και στις διαφημιστικές ανακοινώσεις.
2. Ένας ενεργά διαχειριζόμενος διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ γνωστοποιεί σαφώς στο ενημερωτικό δελτίο, στο έγγραφο βασικών πληροφοριών για τους επενδυτές και στις διαφημιστικές ανακοινώσεις τον τρόπο με τον οποίο θα υλοποιήσει τη δηλωθείσα επενδυτική πολιτική, συμπεριλαμβανομένης, όπου συντρέχει περίπτωση, της πρόθεσης του να επιτύχει επιδόσεις καλύτερες από εκείνες ενός χρηματοοικονομικού δείκτη.
3. Στην ετήσια και την εξαμηνιαία έκθεση ενός διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ αναφέρονται οι περιπτώσεις υπέρβασης του μέγιστου ποσοστού απόκλισης της τιμής του μεριδίου που διαμορφώνεται στην οργανωμένη αγορά, όπως αυτό έχει οριστεί από την εταιρία διαχείρισης, σε σχέση με την ενδεικτική καθαρή τιμή του μεριδίου. Οι υπερβάσεις αυτές αιτιολογούνται.
4. Με την επιφύλαξη των σχετικών διατάξεων του ν. 4099/2012, η εταιρία διαχείρισης ενός ενεργά διαχειριζόμενου διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ δημοσιοποιεί στην ιστοσελίδα της και παρέχει στην οργανωμένη αγορά:
α. μέσα στο πρώτο δεκαήμερο κάθε μήνα, τη σύνθεση του χαρτοφυλακίου του διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ όπως είχε διαμορφωθεί κατά την τελευταία ημέρα του προηγούμενου μήνα.
β. καθημερινά, το αργότερο δύο ώρες πριν την έναρξη της διαπραγμάτευσης, την καθαρή τιμή του μεριδίου, τον αριθμό μεριδίων που δημιουργούνται και εξαγοράζονται, καθώς και το συνολικό αριθμό διαπραγματεύσιμων μεριδίων του ΟΣΕΚΑ,
γ. την ενδεικτική καθαρή τιμή των διαπραγματεύσιμων μεριδίων του σε ενδοημερήσια βάση, με συχνότητα που καθορίζεται σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της οργανωμένης αγοράς.
Άρθρο 6
Μεταχείριση επενδυτών σε διαπραγματεύσιμους ΟΣΕΚΑ στη δευτερογενή αγορά
1. Εάν η χρηματιστηριακή αξία των μεριδίων του διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ διαφέρει σημαντικά από την καθαρή αξία ενεργητικού του, οι επενδυτές που απέκτησαν τα μερίδια τους (ή, όπου συντρέχει περίπτωση, οποιοδήποτε δικαίωμα απόκτησης μεριδίου το οποίο χορηγήθηκε μέσω διανομής αντίστοιχου μεριδίου) στη δευτερογενή αγορά, δικαιούνται να τα εξαγοράσουν απευθείας στο διαπραγματεύσιμο ΟΣΕΚΑ. Το ενημερωτικό δελτίο του ΟΣΕΚΑ αναφέρει σαφώς το ελάχιστο όριο διαφοράς μεταξύ της χρηματιστηριακής αξίας των μεριδίων και της καθαρής αξίας του ενεργητικού, πέραν του οποίου παρέχεται στους επενδυτές η δυνατότητα απευθείας εξαγοράς των μεριδίων τους από τον ΟΣΕΚΑ. Ενδεικτικά, αυτό μπορεί να ισχύει σε περιπτώσεις αποδιοργάνωσης της αγοράς, όπως σε περίπτωση απουσίας ειδικού διαπραγματευτή. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η οργανωμένη αγορά ενημερώνεται ότι ο διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ είναι ανοικτός για απευθείας εξαγορά στο επίπεδο του διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ.
2. Ο διαπραγματεύσιμος ΟΣΕΚΑ γνωστοποιεί στο ενημερωτικό δελτίο τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθούν οι επενδυτές οι οποίοι αγόρασαν τα μερίδια τους στη δευτερογενή αγορά σε περίπτωση επέλευσης των περιστάσεων που περιγράφονται στην παράγραφο 1, καθώς και το εύλογο δυνητικό κόστος.
3. Εάν τα μερίδια ενός διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ τα οποία αγοράσθηκαν σε δευτερογενή αγορά δεν μπορούν γενικά να εξαγορασθούν από τον ΟΣΕΚΑ με την επιφύλαξη της παραγράφου 1, τότε στο ενημερωτικό δελτίο και στις διαφημιστικές ανακοινώσεις του ΟΣΕΚΑ θα περιλαμβάνεται η ακόλουθη προειδοποίηση:
«Τα μερίδια του διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ που αγοράσθηκαν στη δευτερογενή αγορά δεν μπορούν συνήθως να πωληθούν εκ νέου απευθείας στο διαπραγματεύσιμο ΟΣΕΚΑ. Οι επενδυτές αγοράζουν και πωλούν μερίδια σε δευτερογενή αγορά μέσω διαμεσολαβητή, πράγμα το οποίο μπορεί να συνεπάγεται έξοδα. Επιπλέον, οι επενδυτές μπορεί να πληρώσουν ποσό μεγαλύτερο από την τρέχουσα καθαρή αξία ενεργητικού όταν αγοράζουν μερίδια και μπορεί να εισπράξουν ποσό μικρότερο από την τρέχουσα καθαρή αξία ενεργητικού όταν πωλούν μερίδια».
Άρθρο 7
Υποχρεώσεις διαπραγματεύσιμων ΟΣΕΚΑ που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από τις αρμόδιες αρχές άλλου κράτους-μέλους
Οι διαπραγματεύσιμοι ΟΣΕΚΑ που έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από τις αρμόδιες αρχές άλλου κράτους μέλους και διαπραγματεύονται σε οργανωμένη αγορά στην Ελλάδα, πέραν των προβλεπόμενων στα άρθρα 3 έως 6 της παρούσας, τηρούν τις προϋποθέσεις των άρθρων 89 και 90 του ν. 4099/2012 και της απόφασης 1/756/18.5.2016 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς «Διάθεση στην Ελλάδα μεριδίων/μετοχών ΟΣΕΚΑ άλλου κράτους μέλους σύμφωνα με το άρθρο 89 του ν. 4099/2012».
Β. Λοιπά θέματα που αφορούν τους ΟΣΕΚΑ
Άρθρο 8
ΟΣΕΚΑ που παρακολουθούν χρηματοοικονομικό δείκτη
1. Το ενημερωτικό δελτίο ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:
α. σαφή περιγραφή του χρηματοοικονομικού δείκτη, συμπεριλαμβανομένων πληροφοριών σχετικά με τα υποκείμενα συστατικά στοιχεία τους. Για να αποφεύγεται η αναγκαιότητα συχνής επικαιροποίησης του εγγράφου, το ενημερωτικό δελτίο μπορεί να παραπέμπει τους επενδυτές σε δικτυακό τόπο στον οποίο δημοσιεύεται η ακριβής σύνθεση του χρηματοοικονομικού δείκτη,
β. πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο παρακολούθησης του χρηματοοικονομικού δείκτη (για παράδειγμα, κατά πόσον εφαρμόζει ένα πρότυπο πλήρους, ή βασισμένης σε δείγμα, φυσικής αναπαραγωγής ή μια συν-θετική αναπαραγωγή) και τις συνέπειες της επιλεγείσας μεθόδου για τους επενδυτές όσον αφορά την έκθεση τους στον υποκείμενο χρηματοοικονομικό δείκτη και στον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου,
γ. πληροφορίες σχετικά με το αναμενόμενο επίπεδο σφάλματος παρακολούθησης σε συνήθεις συνθήκες αγοράς, καθώς και τον τρόπο υπολογισμού του
δ. περιγραφή των παραγόντων οι οποίοι είναι πιθανό να επηρεάσουν την ικανότητα του ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη να παρακολουθούν τις επιδόσεις των δεικτών, όπως κόστος συναλλαγής, μικρά δύσκολα ρευστοποιήσιμα συστατικά στοιχεία, επανεπένδυση μερισμάτων κ.λπ.,
2. Οι πληροφορίες της παραγράφου 1 στοιχείο β) ανωτέρω περιλαμβάνονται επίσης περιληπτικά στο έγγραφο βασικών πληροφοριών για τους επενδυτές.
3. Στην ετήσια και εξαμηνιαία έκθεση ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη αναφέρεται το μέγεθος του σφάλματος παρακολούθησης στη λήξη της υπό εξέταση περιόδου. Στην ετήσια έκθεση παρέχονται επίσης εξηγήσεις για τις τυχόν αποκλίσεις μεταξύ του αναμενόμενου και του πραγματικού σφάλματος παρακολούθησης κατά τη σχετική περίοδο. Στην ετήσια έκθεση επίσης γνωστοποιείται και εξηγείται η ετήσια διαφορά παρακολούθησης μεταξύ των επιδόσεων του ΟΣΕΚΑ και των επιδόσεων του χρηματοοικονομικού δείκτη που παρακολουθεί.
Άρθρο 9
Μοχλευμένος ΟΣΕΚΑ που παρακολουθεί χρηματοοικονομικό δείκτη
1. Οι μοχλευμένοι ΟΣΕΚΑ που παρακολουθούν χρηματοοικονομικό δείκτη συμμορφώνονται προς τα όρια και τους κανόνες περί συνολικής έκθεσης στον κίνδυνο που θεσπίζονται στο άρθρο 60 παράγραφος 3 του ν. 4099/2012. Υπολογίζουν τη συνολική έκθεση τους στον κίνδυνο χρησιμοποιώντας είτε την προσέγγιση βάσει των υποχρεώσεων είτε την προσέγγιση βάσει της σχετικής δυνητικής ζημίας, σύμφωνα με τους κανόνες που προσδιορίζονται στην Απόφαση 3/645/2013 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς «Μέτρηση κινδύνων και υπολογισμός της συνολικής έκθεσης σε κίνδυνο και του κινδύνου αντισυμβαλλομένου των ΟΣΕΚΑ και των ΑΕΕΧ». Ο περιορισμός της συνολικής έκθεσης σε κίνδυνο ισχύει και για τους ΟΣΕΚΑ που αναπαράγουν μοχλευμένους χρηματοοικονομικούς δείκτες.
2. Στο ενημερωτικό δελτίο για τους μοχλευμένους ΟΣΕΚΑ που παρακολουθούν χρηματοοικονομικό δείκτη περιλαμβάνονται οι ακόλουθες πληροφορίες:
α. περιγραφή της πολιτικής μόχλευσης, του τρόπου υλοποίησης της (δηλαδή κατά πόσον η μόχλευση είναι στο επίπεδο του χρηματοοικονομικό δείκτη ή προκύπτει από τον τρόπο με τον οποίο ο ΟΣΕΚΑ αποκτά έκθεση σε χρηματοοικονομικό δείκτη), του κόστους της μόχλευσης (όπου συντρέχει περίπτωση) και των κινδύνων που σχετίζονται με την εν λόγω πολιτική, ·
β. περιγραφή των επιπτώσεων τυχόν αντίστροφης μόχλευσης (δηλαδή μειωμένης έκθεσης),
γ. περιγραφή του τρόπου με τον οποίο η απόδοση του ΟΣΕΚΑ μπορεί να διαφέρει σημαντικά, μεσοπρόθεσμα έως μακροπρόθεσμα, από το πολλαπλάσιο της απόδοσης του χρηματοοικονομικού δείκτη. Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνονται επίσης περιληπτικά στο έγγραφο βασικών πληροφοριών για τους επενδυτές.
Άρθρο 10
Χρηματοοικονομικά παράγωγα
1. Εάν ΟΣΕΚΑ συνάπτει συμφωνίες ανταλλαγής συνολικής απόδοσης (total return swap) ή επενδύει σε άλλα χρηματοοικονομικά παράγωγα με παρόμοια χαρακτηριστικά, τα στοιχεία ενεργητικού που κατέχει ο ΟΣΕΚΑ συμμορφώνονται προς τα επενδυτικά όρια που καθορίζονται στα άρθρα 61, 62, 63, και 64 του ν. 4099/2012. Για παράδειγμα, εάν ένας ΟΣΕΚΑ συνάπτει μη χρηματοδοτούμενη συμφωνία ανταλλαγής (unfunded swap), το χαρτοφυλάκιο επενδύσεων του ΟΣΕΚΑ το οποίο αποτελεί αντικείμενο ανταλλαγής πρέπει να συμμορφώνεται προς τα προαναφερθέντα επενδυτικά όρια.
2. Σύμφωνα με το άρθρο 60 παράγραφος 3 του ν. 4099/2012 και το άρθρο 43 παράγραφος 5 της Απόφασης 15/633/2012 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, εάν ένας ΟΣΕΚΑ συνάπτει συμφωνία ανταλλαγής συνολικής απόδοσης (total return swap) ή επενδύει σε άλλα χρηματοοικονομικά παράγωγα με παρόμοια χαρακτηριστικά, η έκθεση σε κίνδυνο της υποκείμενης αξίας των χρηματοοικονομικών παραγώγων λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό των επενδυτικών ορίων που προβλέπονται στο άρθρο 61 του ν. 4099/2012.
3. Το ενημερωτικό δελτίο ενός ΟΣΕΚΑ ο οποίος χρησιμοποιεί συμφωνίες ανταλλαγής συνολικής απόδοσης (total return swap) ή άλλα χρηματοοικονομικά παράγωγα με τα ίδια χαρακτηριστικά περιλαμβάνει τα ακόλουθα στοιχεία:
α. πληροφορίες για την υποκείμενη στρατηγική και τη σύνθεση του επενδυτικού χαρτοφυλακίου ή του χρηματοοικονομικού δείκτη·
β. πληροφορίες για τον (τους) αντισυμβαλλόμενο (-ους) των συναλλαγών·
γ. περιγραφή του κινδύνου αθέτησης εκ μέρους του αντισυμβαλλομένου και των συνεπειών για τις αποδόσεις των επενδυτών·
δ. το βαθμό στον οποίο ο αντισυμβαλλόμενος διαθέτει οποιαδήποτε διακριτική ευχέρεια όσον αφορά τη σύνθεση ή τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου επενδύσεων του ΟΣΕΚΑ ή όσον αφορά τα υποκείμενα χρηματοοικονομικά παράγωγα και κατά πόσον απαιτείται η έγκριση του αντισυμβαλλομένου σε σχέση με οποιαδήποτε συναλλαγή του χαρτοφυλακίου επενδύσεων του ΟΣΕΚΑ· και
ε. με την επιφύλαξη των οριζομένων στην παράγραφο 4, την ταυτότητα του αντισυμβαλλομένου ως διαχειριστή επενδύσεων.
Εάν ο αντισυμβαλλόμενος διαθέτει διακριτική ευχέρεια όσον αφορά τη σύνθεση ή τη διαχείριση του χαρτοφυλακίου επενδύσεων του ΟΣΕΚΑ ή του υποκείμενου χρηματοοικονομικού παραγώγου, η σύμβαση μεταξύ του ΟΣΕΚΑ και του αντισυμβαλλομένου θεωρείται συμφωνία ανάθεσης της διαχείρισης της επένδυσης και συμμορφώνεται προς τις απαιτήσεις περί ανάθεσης του ΟΣΕΚΑ.
Η ετήσια έκθεση του ΟΣΕΚΑ περιέχει στοιχεία σχετικά με τα ακόλουθα:
α. την υποκείμενη έκθεση σε κίνδυνο η οποία προκύπτει από τα χρηματοοικονομικά παράγωγα·
β. την ταυτότητα του (των) αντισυμβαλλομένου (-ων) στις εν λόγω συναλλαγές χρηματοοικονομικών παραγώγων και
γ. το είδος και το ύψος της εξασφάλισης που λαμβάνει ο ΟΣΕΚΑ προκειμένου να μειωθεί η έκθεση στον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου.
Άρθρο 11
Χρηματοοικονομικοί δείκτες
1. Όταν ο ΟΣΕΚΑ προτίθεται να κάνει χρήση των αυξημένων ορίων διαφοροποίησης που αναφέρονται στο άρθρο 62 του ν. 4099/2012, αυτό γνωστοποιείται σαφώς στο ενημερωτικό δελτίο μαζί με περιγραφή των εξαιρετικών συνθηκών αγοράς που δικαιολογούν τη συγκεκριμένη επένδυση.
2. Ο ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε χρηματοοικονομικό δείκτη ο οποίος διαθέτει ένα μοναδικό συστατικό στοιχείο με επίπτωση στη συνολική απόδοση του δείκτη, η οποία υπερβαίνει τις σχετικές απαιτήσεις διαφοροποίησης, δηλαδή 20%/35%, σύμφωνα με το άρθρο 62 ν. 4099/2012. Στην περίπτωση μοχλευμένου χρηματοοικονομικού δείκτη, η επίπτωση ενός συστατικού στοιχείου στη συνολική απόδοση του χρηματοοικονομικού δείκτη συνάδει με τα ίδια ως άνω όρια, αφού ληφθεί υπόψη η μόχλευση.
3. Ο ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε δείκτες βασικών εμπορευμάτων οι οποίοι δεν αποτελούνται από διαφορετικά βασικά εμπορεύματα. Οι υποκατηγορίες του ίδιου βασικού εμπορεύματος (για παράδειγμα προϊόντα από διαφορετικές περιοχές ή αγορές ή προϊόντα που προκύπτουν από τα ίδια πρωτογενή προϊόντα μέσω βιομηχανικής διεργασίας) θεωρούνται ότι αποτελούν το ίδιο βασικό εμπόρευμα, για τον υπολογισμό των ορίων διαφοροποίησης. Για παράδειγμα, οι συμβάσεις αργού πετρελαίου WTI, αργού πετρελαίου Brent, βενζίνης ή πετρελαίου θέρμανσης θεωρούνται όλες υποκατηγορίες του ίδιου βασικού εμπορεύματος (δηλαδή του πετρελαίου). Οι υποκατηγορίες ενός βασικού εμπορεύματος δεν θεωρούνται ότι αποτελούν το ίδιο βασικό εμπόρευμα εάν δεν εμφανίζουν υψηλή συσχέτιση. Δύο συστατικά στοιχεία ενός δείκτη βασικού εμπορεύματος τα οποία αποτελούν υποκατηγορίες του ίδιου βασικού εμπορεύματος δεν θεωρούνται ότι εμφανίζουν υψηλή συσχέτιση εάν 75% των παρατηρήσεων συσχέτισης είναι κάτω του 0,8. Για το σκοπό αυτό, οι παρατηρήσεις συσχέτισης υπολογίζονται βάσει (ί) ισότιμα σταθμισμένων ημερήσιων αποδόσεων των τιμών των αντίστοιχων βασικών εμπορευμάτων και (ii) κυλιόμενου χρονικού διαστήματος 250 ημερών στη διάρκεια 5ετούς περιόδου.
4. Ο ΟΣΕΚΑ πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξει ότι ένας χρηματοοικονομικός δείκτης πληροί τα κριτήρια δείκτη του άρθρου 62 του ν. 4099/2012 και του άρθρου 9 της απόφασης 8/505/2009 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και, μεταξύ άλλων, ότι ο χρηματοοικονομικός δείκτης αποτελεί δείκτη αναφοράς της οικείας αγοράς. Για τον σκοπό αυτό πρέπει:
α. ο χρηματοοικονομικός δείκτης να έχει έναν σαφή, μοναδικό στόχο προκειμένου να αποτελεί κατάλληλο δείκτη αναφοράς της οικείας αγοράς·
β. το πλαίσιο των συστατικών στοιχείων του χρηματοοικονομικού δείκτη και η βάση για την επιλογή των εν λόγω συστατικών στοιχείων στο πλαίσιο της στρατηγικής να προσδιορίζονται με σαφήνεια στους επενδυτές και στις αρμόδιες αρχές·
γ. εάν η διαχείριση μετρητών περιλαμβάνεται στη στρατηγική του χρηματοοικονομικό δείκτη, αυτό δεν επηρεάζει την αντικειμενική φύση της μεθόδου υπολογισμού του χρηματοοικονομικό δείκτη.
Ένας χρηματοοικονομικός δείκτης δεν θεωρείται ότι αποτελεί κατάλληλο δείκτη αναφοράς μιας αγοράς εάν δημιουργήθηκε και υπολογίζεται κατόπιν αιτήματος ενός ή πολύ περιορισμένου αριθμού παραγόντων της αγοράς και σύμφωνα με τις προδιαγραφές των εν λόγω παραγόντων της αγοράς.
5. Στο ενημερωτικό δελτίο του ΟΣΕΚΑ γνωστοποιείται η συχνότητα επανεξισορρόπησης (rebalancing frequency) και οι συνέπειες της στα έξοδα στο πλαίσιο της ακολουθούμενης στρατηγικής.
6. Ένας ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε χρηματοοικονομικό δείκτη του οποίου η συχνότητα επανεξισορρόπησης δεν επιτρέπει στους επενδυτές να αναπαράγουν το χρηματοοικονομικό δείκτη. Οι δείκτες οι οποίοι επανεξισορροπούνται εντός της ημέρας ή σε ημερήσια βάση, δεν πληρούν το συγκεκριμένο κριτήριο. Για τον σκοπό της παρούσας Απόφασης, οι τεχνικές προσαρμογές στους χρηματοοικονομικούς δείκτες (όπως μοχλευμένοι δείκτες ή δείκτες στόχου μεταβλητότητας - volatility target indices) σύμφωνα με δημόσια διαθέσιμα κριτήρια, δεν θεωρούνται επανεξισορρόπηση στο πλαίσιο της παρούσας παραγράφου.
7. Ο ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε χρηματοοικονομικούς δείκτες για τους οποίους η πλήρης μέθοδος υπολογισμού, η οποία επιτρέπει μεταξύ άλλων στους επενδυτές να αναπαράγουν το χρηματοοικονομικό δείκτη, δεν γνωστοποιείται από τον πάροχο του χρηματοοικονομικού δείκτη. Η σχετική γνωστοποίηση περιλαμβάνει την παροχή αναλυτικών πληροφοριών αναφορικά με τα συστατικά στοιχεία του χρηματοοικονομικού δείκτη, τον τρόπο υπολογισμού του (συμπεριλαμβανομένων των συνεπειών της μόχλευσης εντός του δείκτη), τις μεθόδους επανεξισορρόπησης, τις αλλαγές του δείκτη και πληροφορίες για κάθε λειτουργική δυσκολία όσον αφορά την παροχή επίκαιρων ή ορθών δεδομένων. Οι μέθοδοι υπολογισμού περιλαμβάνουν σημαντικές παραμέτρους ή στοιχεία τα οποία πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τους επενδυτές για την αναπαραγωγή του χρηματοοικονομικού δείκτη. Οι εν λόγω πληροφορίες πρέπει να είναι εύκολα προσπελάσιμες από επενδυτές και δυνητικούς, επενδυτές, για παράδειγμα, μέσω του Διαδικτύου και χωρίς χρέωση. Οι πληροφορίες σχετικά με τις επιδόσεις του χρηματοοικονομικού δείκτη διατίθενται ελεύθερα στους επενδυτές.
8. Ο ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε χρηματοοικονομικούς δείκτες οι οποίοι δεν δημοσιεύουν τα συστατικά στοιχεία τους μαζί με τις αντίστοιχες σταθμίσεις τους. Οι εν λόγω πληροφορίες πρέπει να είναι εύκολα προσπελάσιμες από επενδυτές και δυνητικούς, επενδυτές, για παράδειγμα, μέσω του Διαδικτύου και χωρίς χρέωση. Οι σταθμίσεις μπορούν να δημοσιεύονται ύστερα από κάθε επανεξισορρόπηση σε αναδρομική βάση. Οι πληροφορίες αυτές καλύπτουν την παρελθούσα περίοδο, μετά την τελευταία επανεξισορρόπηση, και περιλαμβάνουν όλα τα επίπεδα του χρηματοοικονομικού δείκτη.
9. Ο ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε χρηματοοικονομικούς δείκτες των οποίων η μέθοδος επιλογής και επανεξισορρόπησης των συστατικών στοιχείων τους δεν βασίζεται σε ένα σύνολο προκαθορισμένων κανόνων και αντικειμενικών κριτηρίων.
10. Ο ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε χρηματοοικονομικούς δείκτες των οποίων ο πάροχος δείκτη λαμβάνει πληρωμές από τους εκδότες δυνητικών συστατικών στοιχείων του δείκτη για συμπερίληψη στον δείκτη.
11. Ο ΟΣΕΚΑ δεν επενδύει σε χρηματοοικονομικούς δείκτες των οποίων η μέθοδος επιτρέπει αναδρομικές αλλαγές σε προηγουμένως δημοσιευθείσες τιμές του δείκτη («backfilling»).
12. Ο ΟΣΕΚΑ διενεργεί κατάλληλο τεκμηριωμένο έλεγχο δέουσας επιμέλειας όσον αφορά την ποιότητα του χρηματοοικονομικού δείκτη. Ο έλεγχος δέουσας επιμέλειας λαμβάνει υπόψη κατά πόσον η μέθοδος δημιουργίας του χρηματοοικονομικού δείκτη περιλαμβάνει κατάλληλη εξήγηση των σταθμίσεων και ταξινόμηση των συστατικών στοιχείων βάσει της επενδυτικής στρατηγικής, καθώς και κατά πόσον ο χρηματοοικονομικός δείκτης αποτελεί κατάλληλο δείκτη αναφοράς. Ο έλεγχος δέουσας επιμέλειας εξετάζει επίσης θέματα που σχετίζονται με τα συστατικά στοιχεία του χρηματοοικονομικού δείκτη. Ο ΟΣΕΚΑ αξιολογεί και τη διαθεσιμότητα άλλων πληροφοριών για τον δείκτη, όπως:
i. κατά πόσον υπάρχει σαφής αφηγηματική περιγραφή του δείκτη αναφοράς ·
π κατά πόσον διενεργείται ανεξάρτητος έλεγχος και το πεδίο εφαρμογής ενός τέτοιου ελέγχου ·
iii. τη συχνότητα δημοσίευσης του χρηματοοικονομικού δείκτη και κατά πόσον αυτή θα επηρεάσει την ικανότητα του ΟΣΕΚΑ να υπολογίζει την καθαρή αξία ενεργητικού του.
13. Ο ΟΣΕΚΑ διασφαλίζει ότι ο χρηματοοικονομικός δείκτης υπόκειται σε ανεξάρτητη αποτίμηση.
Άρθρο 12
Το άρθρο 11 της απόφασης 3/645/2013 του ΔΣ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς αντικαθίσταται ως εξής:
Άρθρο 11
Τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου
1. Ο ΟΣΕΚΑ ενημερώνει με σαφήνεια τους επενδυτές στο ενημερωτικό δελτίο για την πρόθεση του να χρησιμοποιήσει τις τεχνικές και τα μέσα που αναφέρονται στο άρθρο 60 παράγραφος 2 του ν. 4099/2012 και στο άρθρο 11 της απόφασης 8/505/2009 της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς «Διευκρίνιση ορισμών της Οδηγίας 85/611/ΕΟΚ του Συμβουλίου». Η ενημέρωση αυτή περιλαμβάνει αναλυτική περιγραφή των κινδύνων που ενέχουν οι εν λόγω δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων του κινδύνου αντισυμβαλλομένου και των δυνητικών συγκρούσεων συμφερόντων, καθώς και των συνεπειών που θα έχουν στις επιδόσεις του ΟΣΕΚΑ. Η χρήση των εν λόγω τεχνικών και μέσων πρέπει να ανταποκρίνεται στα βέλτιστα συμφέροντα του ΟΣΕΚΑ.
2. ΟΣΕΚΑ ο οποίος χρησιμοποιεί τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου διασφαλίζει ότι οι κίνδυνοι που προκύπτουν από τις εν λόγω δραστηριότητες αποτυπώνονται δεόντως στη διαδικασία διαχείρισης κινδύνων του ΟΣΕΚΑ.
3. Οι τεχνικές και τα μέσα που σχετίζονται με μεταβιβάσιμες κινητές αξίες και μέσα της χρηματαγοράς δεν πρέπει
α. να συνεπάγονται αλλαγή στον δηλωθέντα επενδυτικό στόχο του ΟΣΕΚΑ, ούτε
β. να προσθέτουν σημαντικούς συμπληρωματικούς κινδύνους σε σύγκριση με την αρχική πολιτική κινδύνων που περιγράφεται στα έγγραφα πώλησης του.
4. Ο ΟΣΕΚΑ γνωστοποιεί στο ενημερωτικό δελτίο την πολιτική όσον αφορά τα άμεσα και έμμεσα λειτουργικά έξοδα/τις αμοιβές που συνεπάγονται οι τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου, τα οποία/οι οποίες ενδέχεται να αφαιρεθούν από τα έσοδα που αποδίδονται στον ΟΣΕΚΑ. Τα εν λόγω έξοδα και οι αμοιβές δεν περιλαμβάνουν μη εμφανή έσοδα. Ο ΟΣΕΚΑ γνωστοποιεί την ταυτότητα της (των) οντότητας (-ων) στην (στις) οποία (-ες) καταβάλλονται άμεσα και έμμεσα έξοδα και αμοιβές και αναφέρει κατά πόσον αυτές είναι συνδεδεμένες εταιρείες της Εταιρείας Διαχείρισης του ΟΣΕΚΑ ή του θεματοφύλακα.
5. Όλα τα έσοδα που προκύπτουν από τις τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου, μετά την αφαίρεση άμεσων και έμμεσων λειτουργικών εξόδων, επιστρέφονται στον ΟΣΕΚΑ.
6. Ο ΟΣΕΚΑ διασφαλίζει ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να απαιτήσει την επιστροφή οποιασδήποτε κινητής αξίας η οποία αποτέλεσε αντικείμενο δανεισμού ή να καταγγείλει οποιασδήποτε σύμβαση δανεισμού κινητών αξιών την οποία έχει συνάψει.
7. ΟΣΕΚΑ ο οποίος συνάπτει συμφωνία αγοράς και επαναπώλησης διασφαλίζει ότι μπορεί να απαιτήσει ανά πάσα στιγμή την επιστροφή του συνολικού χρηματικού ποσού ή να καταγγείλει τη συμφωνία αγοράς και επαναπώλησης είτε σε δεδουλευμένη βάση είτε βάσει των τρεχουσών τιμών της αγοράς. Όταν είναι εφικτή η ανά πάσα στιγμή απαίτηση της επιστροφής του χρηματικού ποσού βάσει των τρεχουσών τιμών της αγοράς, για τον υπολογισμό της καθαρής αξίας ενεργητικού του ΟΣΕΚΑ χρησιμοποιείται η τρέχουσα τιμή αγοράς της συμφωνίας αγοράς και επαναπώλησης.
8. ΟΣΕΚΑ ο οποίος συνάπτει συμφωνία επαναγοράς διασφαλίζει ότι μπορεί ανά πάσα στιγμή να απαιτήσει την επιστροφή κάθε κινητής αξίας η οποία αποτέλεσε αντικείμενο της συμφωνίας επαναγοράς ή να καταγγείλει τη συμφωνία επαναγοράς την οποία έχει συνάψει.
9. Οι συμφωνίες επαναγοράς και οι συμφωνίες αγοράς και επαναπώλησης ορισμένου χρόνου που δεν υπερβαίνουν τις επτά ημέρες λογίζονται ως ρυθμίσεις, από την άποψη ότι επιτρέπουν στον ΟΣΕΚΑ την ανά πάσα στιγμή απαίτηση της επιστροφής των στοιχείων ενεργητικού.
10. Η αξία των συμφώνων πώλησης με επαναγορά (Repo) επί κινητών αξιών δεν υπερβαίνει το εβδομήντα τοις εκατό (70%) των τοποθετήσεων της Εταιρείας επί της συγκεκριμένης κινητής αξίας.
11. ΟΣΕΚΑ ο οποίος προβαίνει σε συναλλαγές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις εν λόγω πράξεις όταν αναπτύσσει τη διαδικασία διαχείρισης του κινδύνου ρευστότητας, ώστε να διασφαλίζει ότι είναι σε θέση να συμμορφώνεται ανά πάσα στιγμή προς τις υποχρεώσεις εξαγοράς που έχει αναλάβει.
12. Η ετήσια έκθεση του ΟΣΕΚΑ περιέχει επίσης στοιχεία σχετικά με τα ακόλουθα:
α. την έκθεση σε κίνδυνο που προκύπτει από τις τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου ·
β. την ταυτότητα του (των) αντισυμβαλλομένου (-ων) στις εν λόγω τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου·
γ. το είδος και το ύψος της εξασφάλισης που λαμβάνει ο ΟΣΕΚΑ προκειμένου να μειωθεί η έκθεση στον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου · και
δ. τα έσοδα που προκύπτουν από τις τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου για το σύνολο της περιόδου αναφοράς μαζί με τα άμεσα και έμμεσα λειτουργικά έξοδα και τις αμοιβές που καταβλήθηκαν.»
Άρθρο 13
Το άρθρο 21 της Απόφασης 3/645/2013 του ΔΣ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 21
Διαχείριση εξασφάλισης για συναλλαγές εξωχρηματιστηριακών χρηματοοικονομικών παραγώγων (OTC financial derivatives) και τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου
1. Η έκθεση σε κίνδυνο αντισυμβαλλομένου που προκύπτει από συναλλαγές εξωχρηματιστηριακών χρηματοοικονομικών παραγώγων και τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου λαμβάνεται συνολικά υπόψη όταν υπολογίζονται τα όρια του κινδύνου αντισυμβαλλομένου που προβλέπονται στο άρθρο 61 του ν. 4099/2012.
2. Όλα τα στοιχεία ενεργητικού που λαμβάνει ΟΣΕΚΑ στο πλαίσιο τεχνικών αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου θεωρούνται εξασφάλιση για τον σκοπό της παρούσας Απόφασης και συμμορφώνονται προς τα κριτήρια που θεσπίζονται στην παράγραφο 3 κατωτέρω.
3. Εάν ΟΣΕΚΑ συνάπτει συναλλαγές εξωχρηματιστηριακών χρηματοοικονομικών παραγώγων και εφαρμόζει τεχνικές αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου, κάθε εξασφάλιση η οποία χρησιμοποιείται για τη μείωση της έκθεσης στον κίνδυνο αντισυμβαλλομένου συμμορφώνεται ανά πάσα στιγμή προς τα ακόλουθα κριτήρια:
α. Ρευστότητα - κάθε ληφθείσα εξασφάλιση, εκτός εξασφάλισης σε χρήμα, πρέπει να είναι εύκολα ρευστοποιήσιμη και να αποτελεί αντικείμενο διαπραγμάτευσης σε οργανωμένη αγορά με διαφανή τιμολόγηση, ώστε να μπορεί να πωληθεί γρήγορα σε τιμή η οποία προσεγγίζει την αποτίμηση της προ της πώλησης. Η ληφθείσα εξασφάλιση πρέπει να συμμορφώνεται επίσης προς τις διατάξεις του άρθρου 64 του ν. 4099/2012.
β. Αποτίμηση - η ληφθείσα εξασφάλιση αποτιμάται τουλάχιστον σε ημερήσια βάση και τα στοιχεία ενεργητικού τα οποία εμφανίζουν υψηλή μεταβλητότητα τιμής δεν πρέπει να γίνονται δεκτά ως εξασφάλιση, εκτός εάν έχει θεσπισθεί κατάλληλη συντηρητική περικοπή της αποτίμησης (haircut).
γ. Πιστωτική ποιότητα εκδότη - η ληφθείσα εξασφάλιση είναι υψηλής ποιότητας.
δ. Συσχέτιση - η ληφθείσα εξασφάλιση από έναν ΟΣΕΚΑ εκδίδεται από οντότητα η οποία είναι ανεξάρτητη από τον αντισυμβαλλόμενο και η οποία δεν αναμένεται να εμφανίσει υψηλή συσχέτιση με τις επιδόσεις του αντισυμβαλλομένου.
ε. Διαφοροποίηση εξασφάλισης (συγκέντρωση στοιχείων ενεργητικού) - η εξασφάλιση είναι επαρκώς διαφοροποιημένη όσον αφορά τη χώρα, τις αγορές και τους εκδότες. Το κριτήριο της επαρκούς διαφοροποίησης όσον αφορά τη συγκέντρωση των εκδοτών θεωρείται ότι πληρούται εάν ο ΟΣΕΚΑ λαμβάνει από έναν αντισυμβαλλόμενο συναλλαγών αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου και εξωχρηματιστηρικών χρηματοοικονομικών παραγώγων, ένα σύνολο εξασφαλίσεων με έκθεση σε έναν συγκεκριμένο εκδότη η οποία δεν υπερβαίνει το 20% της καθαρής αξίας ενεργητικού του. Εάν ο ΟΣΕΚΑ είναι εκτεθειμένος σε κίνδυνο από διάφορους αντισυμβαλλομένους, τα διάφορα σύνολα εξασφαλίσεων αθροίζονται για τον υπολογισμό του ορίου του 20% της έκθεσης σε έναν μεμονωμένο εκδότη. Κατά παρέκκλιση από την παρούσα υποπαράγραφο, ο ΟΣΕΚΑ μπορεί να είναι πλήρως εξασφαλισμένος με διαφορετικές μεταβιβάσιμες κινητές αξίες και μέσα της χρηματαγοράς που εκδίδει ή εγγυάται κάποιο κράτος μέλος, μία ή περισσότερες από τις τοπικές αρχές του, τρίτη χώρα ή δημόσιος διεθνής φορέας στον οποίο ανήκουν ένα ή περισσότερα κράτη μέλη. Στην περίπτωση αυτή, ο ΟΣΕΚΑ λαμβάνει κινητές αξίες από τουλάχιστον έξι διαφορετικές εκδόσεις, αλλά οι κινητές αξίες οποιασδήποτε μεμονωμένης έκδοσης δεν μπορούν να αντιπροσωπεύουν περισσότερο από 30% της καθαρής αξίας ενεργητικού του ΟΣΕΚΑ. Οι ΟΣΕΚΑ που προτίθενται να είναι πλήρως εξασφαλισμένοι με κινητές αξίες εκδοθείσες ή εγγυημένες από κράτος μέλος, γνωστοποιούν το γεγονός αυτό στο ενημερωτικό δελτίο. Οι ΟΣΕΚΑ προσδιορίζουν επίσης τα κράτη μέλη, τις τοπικές αρχές ή τους δημόσιους διεθνείς φορείς που εκδίδουν ή εγγυώνται κινητές αξίες τις οποίες μπορούν να δεχθούν ως εξασφάλιση που υπερβαίνει το 20% της καθαρής αξίας του ενεργητικού τους.
στ. Οι κίνδυνοι οι οποίοι συνδέονται με τη διαχείριση της εξασφάλισης, όπως οι λειτουργικοί και οι νομικοί κίνδυνοι, προσδιορίζονται, αποτελούν αντικείμενο διαχείρισης και αντισταθμίζονται μέσω της διαδικασίας διαχείρισης κινδύνων.
ζ. Σε περίπτωση μεταβίβασης κυριότητας, η ληφθείσα εξασφάλιση τηρείται από τον θεματοφύλακα του ΟΣΕΚΑ. Για άλλους τύπους συμφωνιών εξασφάλισης, η εξασφάλιση μπορεί να διατηρείται από τρίτο θεματοφύλακα, ο οποίος υπόκειται σε προληπτική εποπτεία και ο οποίος δεν συνδέεται με τον πάροχο της εξασφάλισης.
η. Η ληφθείσα εξασφάλιση πρέπει να είναι πλήρως εκτελεστή από τον ΟΣΕΚΑ ανά πάσα στιγμή χωρίς παραπομπή στον αντισυμβαλλόμενο ή έγκριση από τον αντισυμβαλλόμενο.
θ. Η ληφθείσα εξασφάλιση σε είδος δεν πωλείται, επανεπενδύεται ούτε ενεχυριάζεται.
ι. Η ληφθείσα εξασφάλιση σε χρήμα μπορεί μόνον:
i) να κατατίθεται σε οντότητες οι οποίες καθορίζονται στο άρθρο 59 στοιχείο στ) του ν. 4099/2012.
ii) να επενδύεται σε κρατικά ομόλογα κρατών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου
iii) να χρησιμοποιείται για τον σκοπό συμφωνιών επαναπώλησης, υπό τον όρο ότι οι συναλλαγές διενεργούνται με πιστωτικά ιδρύματα που υπόκεινται σε προληπτική εποπτεία και ο ΟΣΕΚΑ μπορεί να απαιτήσει ανά πάσα στιγμή την επιστροφή του συνολικού χρηματικού ποσού σε δεδουλευμένη βάση·
iv) να επενδύεται σε βραχυπρόθεσμα κεφάλαια χρηματαγοράς, όπως ορίζονται στην Απόφαση 6/587/2011 του ΔΣ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
4. Η εξασφάλιση σε χρήμα η οποία επανεπενδύεται διαφοροποιείται σύμφωνα με τις απαιτήσεις περί διαφοροποίησης οι οποίες εφαρμόζονται στην εξασφάλιση σε είδος.
5. ΟΣΕΚΑ ο οποίος λαμβάνει εξασφάλιση για τουλάχιστον 30% των στοιχείων ενεργητικού του θεσπίζει κατάλληλη πολιτική προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων ώστε να διασφαλίζει την τακτική διενέργεια τέτοιων προσομοιώσεων υπό συνήθεις και εξαιρετικές συνθήκες ρευστότητας και να αξιολογεί τον κίνδυνο ρευστότητας που συνδέεται με την εξασφάλιση. Η πολιτική προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων ρευστότητας προβλέπει τουλάχιστον τα ακόλουθα:
α. σχεδιασμό ανάλυσης σεναρίου προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων, συμπεριλαμβανομένης ανάλυσης διακρίβωσης, πιστοποίησης και ευαισθησίας·
β. εμπειρική προσέγγιση όσον αφορά την εκτίμηση επιπτώσεων, συμπεριλαμβανομένου εκ των υστέρων ελέγχου των εκτιμήσεων κινδύνου ρευστότητας·
γ. αναφορά συχνότητας και ορίου/κατώτατου ορίου ανοχής απωλειών· και
δ. ενέργειες αντιστάθμισης για τη μείωση των απωλειών, συμπεριλαμβανομένων της πολιτικής περικοπής της αποτίμησης (haircut policy) και προστασίας κατά του κινδύνου διαφοράς (gap risk protection).
6. Ο ΟΣΕΚΑ θεσπίζει σαφή πολιτική περικοπής της αποτίμησης (haircut policy), προσαρμοσμένη σε κάθε κατηγορία στοιχείων ενεργητικού που λαμβάνει ως εξασφάλιση. Κατά την επεξεργασία πολιτικής περικοπής της αποτίμησης, ο ΟΣΕΚΑ λαμβάνει υπόψη τα χαρακτηριστικά των περιουσιακών στοιχείων, όπως την πιστοληπτική ικανότητα ή τη μεταβλητότητα της τιμής, καθώς και την έκβαση των προσομοιώσεων ακραίων καταστάσεων που διενεργούνται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 5. Η εν λόγω πολιτική τεκμηριώνεται και δικαιολογεί κάθε απόφαση περί εφαρμογής ή μη εφαρμογής συγκεκριμένης περικοπής της αποτίμησης, σε συγκεκριμένη κατηγορία στοιχείων ενεργητικού.
7. Στο ενημερωτικό δελτίο παρατίθεται δέουσα ενημέρωση των επενδυτών για την πολιτική εξασφαλίσεων του ΟΣΕΚΑ. Η ενημέρωση περιλαμβάνει τους επιτρεπόμενους τύπους εξασφάλισης, το απαιτούμενο επίπεδο εξασφάλισης και την πολιτική περικοπής της αποτίμησης και, σε περίπτωση εξασφάλισης σε χρήμα, την πολιτική επανεπένδυσης (συμπεριλαμβανομένων των κινδύνων που ενέχει η πολιτική επανεπένδυσης).
8. Στην ετήσια έκθεση του ΟΣΕΚΑ, στο πλαίσιο των συναλλαγών εξωχρηματιστηριακών χρηματοοικονομικών παραγώγων και των τεχνικών αποτελεσματικής διαχείρισης χαρτοφυλακίου, περιλαμβάνονται στοιχεία σχετικά με τα ακόλουθα:
α. εάν η ληφθείσα από έναν εκδότη εξασφάλιση υπερβαίνει το 20% της καθαρής αξίας του ενεργητικού του ΟΣΕΚΑ, την ταυτότητα του συγκεκριμένου εκδότη · και
β. κατά πόσον ο ΟΣΕΚΑ είναι πλήρως εξασφαλισμένος με κινητές αξίες εκδοθείσες ή εγγυημένες από κράτος μέλος.»
Άρθρο 14
Διαδικασία έκδοσης και εξαγοράς μεριδίων
Διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ
Η έκδοση και η εξαγορά μεριδίων διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ γίνεται έναντι στοιχείων του ενεργητικού του, είτε ρευστών διαθεσίμων είτε κινητών αξιών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ενημερωτικό του δελτίο εισαγωγής. Τα μερίδια του διαπραγματεύσιμου ΟΣΕΚΑ που εξαγοράζονται μετά την εισαγωγή τους στην οργανωμένη αγορά, ακυρώνονται.
Άρθρο 15
Έναρξη ισχύος
1. Η παρούσα απόφαση ισχύει από τη δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
2. Οι Διαπραγματεύσιμοι ΟΣΕΚΑ που λειτουργούν κατά την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσας Απόφασης, οφείλουν να λάβουν τα αναγκαία μέτρα ώστε να συμμορφωθούν με τα άρθρα 3 έως 6 εντός τεσσάρων μηνών από τη δημοσίευση της στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
3. Από την έναρξη ισχύος της παρούσας παύουν να ισχύουν οι υπ'αριθμ. 2/435/12.7.2007 και 3/435/12.7.2007 αποφάσεις του ΔΣ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς (ΦΕΚ Β'1497/17.8.2007).
Από τις διατάξεις της παρούσας δεν προκαλείται δαπάνη σε βάρος του Κρατικού Προϋπολογισμού.
Η απόφαση αυτή να δημοσιευθεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Ο Πρόεδρος
ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ ΓΚΟΤΣΗΣ