Ανδρέας Κ. Σακελλαριάδης
Λογιστής – Φοροτέχνης
Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΗΜΕΡΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ (26 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ)
-ΤΑ ΘΕΟΦΑΝΕΙΑ (6 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ)
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.Δ. 3755/1957, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του Ν.Δ. 147/1973, άρθρο 4 παρ. 1 του Β.Δ. 748/1966 ως υποχρεωτικές εξαιρέσιμες εορτές νοούνται:
α) Η 25 Μαρτίου
β) Η Δευτέρα του Πάσχα
γ) Η 15 Αυγούστου
δ) Η 25 Δεκεμβρίου
Ως προαιρετικές αργίες σύμφωνα με το άρθρο 4 παρ. 2 του Β.Δ. 748/1966 νοούνται:
α) Η 1 Μαΐου
β) Η 28 Οκτωβρίου
Συνεπώς η δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων καθώς και η εορτή των Θεοφανίων για τον ιδιωτικό τομέα γενικότερα θεωρείται εργάσιμη ημέρα και όχι εξαιρέσιμη εορτή (αργία), εκτός αν έχει καθιερωθεί ως αργία με Διάταγμα, Υπ. Απόφαση, Κανονισμό, ΣΣΕ, Διαιτητικών Αποφάσεων η κατ' έθιμον.
Κατά συνέπεια, η απασχόληση των μισθωτών την ημέρα αυτή είναι νόμιμη και επιπλέον δεν δημιουργεί αξίωση για πρόσθετη αμοιβή τους. Επομένως, οι μισθωτοί γενικά οφείλουν να εργαστούν κανονικά.
Σε περίπτωση όμως που σε συλλογική σύμβαση εργασίας ή διαιτητική απόφαση ορίζεται ως αργία και όρος για την καταβολή της προσαύξηση 75%, ο όρος αυτός υπερισχύει επειδή είναι ευνοϊκότερος.
Π.χ η ΣΣΕ 19/02/2016 Τεχνικών Ραδιοφώνου (Ηλεκτρονικών και Ηχοληπτών) στην παράγραφο Α του άρθρου 11 αναφέρει ότι,: Ως ημέρες αργίας (εξαιρέσιμες) ορίζονται:
α. Η 1η του έτους.
β. Τα Θεοφάνια,
γ. Η Καθαρή Δευτέρα,
δ. Η 25η Μαρτίου,
ε. Η Μεγάλη Παρασκευή,
στ. Το Μεγάλο Σάββατο,
ζ. Η Δευτέρα του Πάσχα.
η. Η 1η Μαΐου.
θ. Του Αγίου Πνεύματος,
ι. Η Κοίμηση της Θεοτόκου,
ια. Η 28η Οκτωβρίου,
ιβ. Τα Χριστούγεννα,
ιγ. Η 26η Δεκεμβρίου,
ιδ. Όλες οι Κυριακές.
Οι μισθωτοί που θα εργασθούν τις ημέρες αυτές θα τους δοθεί η προσαύξηση εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) επί του ενός εικοστού πέμπτου (1/25) των νομίμων αποδοχών του.
Επειδή οι περισσότερες ΣΣΕ-ΔΑ έχουν παύσει να ισχύουν πρέπει να γίνουν οι εξής διακρίσεις:
1. Συλλογικές Συμβάσεις ή Διαιτητικές Αποφάσεις που είναι σε ισχύει, πρέπει να εξετάζεται αν δεσμεύονται και τα δύο μέρη (πρέπει και ο εργοδότης και ο μισθωτός να είναι μέλη των Οργανώσεων που αναφέρονται στο κείμενο κάθε ΣΣΕ-ΔΑ), τότε η διάταξη περί αργίας είναι υποχρεωτική.
Αν δεν δεσμεύονται και τα δύο μέρη τότε δεν υπάρχει υποχρέωση εφαρμογής της διάταξης περί αργίας.
2. Συλλογικές Συμβάσεις ή Διαιτητικές Αποφάσεις που έχουν λήξει ή καταγγελθεί και έχουν εισέλθει στο στάδιο της μετενέργειας, μόνο στους παλαιούς μισθωτούς εξακολουθεί να ισχύει ως θεσμικός όρος περί αργίας της δεύτερης ημέρας των Χριστουγέννων και της εορτής των Θεοφανίων, εκτός και υπάρχει κάποια αντίθετη συμφωνία μεταξύ εργοδότη και μισθωτού. Για δε τους νέους μισθωτούς που θα προσληφθούν μετά την πάροδο του τριμήνου από της λήξεως ή της καταγγελίας, δεν τίθεται θέμα μετενέργειας και ο εργοδότης δικαιούται να τους επιβάλει μονομερώς την απασχόληση τόσο κατά την 26η Δεκεμβρίου όσο και για την ημέρα των Θεοφανίων δίχως την προσαύξηση του 75%.
Κάποιες ΣΣΕ και ΔΑ που έχουν όρο για την δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων και την ημέρα των Θεοφανίων είναι οι ακόλουθες:
-Τεχνικών Ραδιοφώνου (Ηλεκτρονικών και Ηχοληπτών) ΣΣΕ 19/02/2016
-Κλινικές (ΣΣΕ 17/05/2005)
-Ραδιοφωνικών Σταθμών Δημοσιογράφοι (ΣΣΕ 31/07/2002)
-Περιοδικών συντάκτες-δημοσιογράφοι (ΔΑ 14/2005)
-Ραδιοφώνου τεχνικοί (ΣΣΕ 02/03/2004 και ΣΣΕ 30/03/2005)
-Κλινικές ΟΣΝΙΕ όλης της χώρας (ΣΣΕ 17/05/2005)
-Συντάκτες Ημερησίων Εφημερίδων Θεσσαλίας-Στερεάς-Ευβοίας (ΣΣΕ 24/05/2004 και ΣΣΕ 03/06/2004)
Αργίες Δημοσίου
Σχετική η παράγραφος 11 του άρθρου 1 του Ν. 1157/1981 η οποία αναφέρει:
Ημέραι αργίας και ημιαργίας των δημοσίων υπηρεσιών, οργανισμών τοπικής αυτοδιοικήσεως και λοιπών νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ορίζονται αι εξής:
α) Ημέραι αργίας: Η Εθνική εορτή, η 28η Οκτωβρίου, η πρώτη του έτους, τα Θεοφάνεια, η των Τριών Ιεραρχών δια τους εκπαιδευτικούς λειτουργούς, η Καθαρά Δευτέρα, η Μεγάλη Παρασκευή, το Μέγα Σάββατον, η Δευτέρα του Πάσχα, η 1η Μαΐου, η του Αγίου Πνεύματος (Δευτέρα της Πεντηκοστής), η της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η 17η Νοεμβρίου δια τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και τας Ανωτέρας Σχολάς, η πρώτη και δευτέρα ημέρα των Χριστουγέννων και άπασαι αι Κυριακαί, η δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων (26 Δεκεμβρίου) και τα Θεοφάνια.
Τέλος, σε περίπτωση απασχόλησης μισθωτών τόσο κατά την δεύτερη ημέρα των Χριστουγέννων όσο και στην εορτή των Θεοφανίων όταν δεν ισχύει ή ΣΣΕ-ΔΑ που το προέβλεπε σαν αργία σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 21 του Νόμου 1876/1990 ισχύουν τα εξής: Εργοδότης ή εκπρόσωποι αυτού, που παραβιάζουν όρους ισχύουσας συλλογικής σύμβασης εργασίας ή διαιτητικής απόφασης ή υπουργικής απόφασης, τιμωρούνται με χρηματική ποινή 200.000 δραχμών τουλάχιστον. Η διαπίστωση παράβασης γίνεται από τον αρμόδιο υπάλληλο της επιθεώρησης εργασίας, ο οποίος και υποβάλλει τη σχετική έκθεσή του στον εισαγγελέα προς άσκηση της ποινικής δίωξης, δεν μπορεί να επιβληθούν ποινικές κυρώσεις διότι ο Νόμος ορίζει ρητώς ότι κυρώσεις επιβάλλονται μόνο σε όσους παραβιάζουν όρους ισχύουσας ΣΣΕ-ΔΑ.
Προσοχή όμως στις διοικητικές κυρώσεις που προβλέπονται στον Νόμο 3996/2011, διότι πολλοί εργοδότες εξακολουθούν να εφαρμόζουν στις επιχειρήσεις τους την συγκεκριμένη διάταξη σε ορισμένους εργαζόμενους, εκτός και εάν υπάρχει γραπτός ή σιωπηρός συμφωνία μεταξύ των δύο μερών η οποία να προβλέπει την 26η Δεκεμβρίου και την ημέρα των Θεοφανίων ως εργάσιμη ημέρα.