ΠΟΛ.1111/5.5.1999

Φορολογία αποζημίωσης που χορηγείται λόγω εργατικού ατυχήματος με βάση το Ν.551/1915

5 Μάι 1999

Taxheaven.gr
Αθήνα, 5 Μαίου 1999
Αριθμ. πρωτ.: 1031657/568/Α0012

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝ Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛ. ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ - TMHMA A' ΠΟΛ.: 1111

ΘΕΜΑ: Φορολογία αποζημίωσης που χορηγείται λόγω εργατικού ατυχήματος με βάση το ν.551/1915.

Σχετικά με το ανωτέρω θέμα, σας πληροφορούμε ότι το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους, με την υπ' αριθ. 152/1999 Γνωμοδότησή του, έκανε δεκτό ότι η αποζημίωση που καταβάλλεται με βάση το Ν.551/1915 υπάγεται στη φορολογία που προβλέπει η παρ. 1 του άρθρου 14 του Ν.2238/1994, δηλαδή θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και φορολογείται κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στις διατάξεις του άρθρου αυτού.
Τη Γνωμοδότηση αυτή, που έγινε δεκτή από τον Υφυπουργό Οικονομικών, σας κοινοποιούμε κατωτέρω για την εφαρμογή της σε σχετικές περιπτώσεις.



Αρ. Γνωμ.: 152/1999
Περίληψη ερωτήματος: Ερωτάται εάν φορολογείται ως εισόδημα η αποζημίωση που χορηγείται λόγω εορταστικού ατυχήματος με βάση το Ν.551/1915.

1. Στο άρθρο 1 του Ν.2238/1994 "Κύρωση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος" και υπό τον τίτλο "Αντικείμενο του φόρου" ορίζεται ότι: "Επιβάλλεται φόρος στο συνολικό καθαρό εισόδημα που προκύπτει, είτε στην ημεδαπή, είτε στην αλλοδαπή και αποκτάται από κάθε Φυσικό Πρόσωπο για το οποίο συντρέχουν οι προϋποθέσεις των παρ. 1 και 2 του άρθρου 2".
Το εισόδημα, σύμφωνα με το άρθρο 4 του ανωτέρω νόμου, ανάλογα με την πηγή της προέλευσής του, διακρίνεται σε: εισόδημα από ακίνητα, από κινητές αξίες, από εμπορικές επιχειρήσεις, από γεωργικές επιχειρήσεις, από μισθωτές υπηρεσίες και από υπηρεσίες ελεύθερων επαγγελμάτων.
Ως εισόδημα από υπηρεσίες ελευθερίων επαγγελμάτων θεωρείται και κάθε εισόδημα που δεν μπορεί να υπαχθεί σε κάποια από τις προαναφερόμενες κατηγορίες.

2. Στο άρθρο 45, παρ. 1, εδάφιο πρώτο του Ν.2238/1994 ορίζεται:

"Εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες είναι το εισόδημα που προκύπτει κάθε ένα οικονομικό έτος από μισθούς, ημερομίσθια, επιχορηγήσεις, επιδόματα, συντάξεις και γενικά κάθε παροχή που χορηγείται περιοδικά με οποιαδήποτε μορφή, είτε σε χρήμα, είτε σε είδος ή άλλες αξίες, για παρούσα ή προηγούμενη υπηρεσία ή για οποιαδήποτε άλλη αιτία, το οποίο αποκτάται από μισθωτούς γενικά και συνταξιούχους".

3. Στο άρθρο 14 του ιδίου ως άνω νόμου, το οποίο είναι ενταγμένο στο Κεφάλαιο Β' υπό τον τίτλο: "Αυτοτελής Φορολόγηση Ειδικών Περιπτώσεων" και τιτλοφορείται "Αυτοτελής φορολόγηση εισοδήματος από μισθωτές υπηρεσίες", ορίζονται τα εξής:

"Με την επιφύλαξη των διατάξεων της περ. γ' της παρ. 4 του άρθρου 45, φορολογούνται αυτοτελώς, εξαντλημένης της φορολογικής υποχρέωσης, τα ποσά των αποζημιώσεων που καταβάλλονται στους δικαιούχους με βάση:

α) Το άρθρο 1 του Β.Δ.16/18.7.1920.
β) Το Ν.2112/1920.
γ) Το άρθρο 94 του Ν.Δ.3026/1954" (περ. 1, εδάφιο 1).

"Με την επιφύλαξη των διατάξεων της περ. γ' της παρ. 4 του άρθρου 45, οι διατάξεις αυτής της περίπτωσης εφαρμόζονται αναλόγως και για κάθε εφάπαξ αποζημίωση που παρέχεται από οποιονδήποτε φορέα και για οποιονδήποτε λόγο διακοπής της σχέσης, η οποία συνδέει το φορέα με το δικαιούχο της αποζημίωσης. Αν το ποσό που καταβάλλεται στο δικαιούχο της αποζημίωσης υπερβαίνει εκείνο που θα έπρεπε να του καταβληθεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, το συνολικό ποσό της αποζημίωσης που του καταβάλλεται φορολογείται με την πιο πάνω κλίμακα" (εδάφιο 3).

4. Στο άρθρο 1 του Ν.551/1915 ορίζεται:

"Ατύχημα εκ βιαίου συμβάντος, επερχόμενον εις εργάτην ή υπάλληλον των εν τω άρθρο 2 εργασιών και επιχειρήσεων εν τη εκτελέσει της εργασίας ή εξ αφορμής αυτής, παρέχει εις τα κατά τας διατάξεις του παρόντος νόμου δικαιούμενα πρόσωπα δικαίωμα αποζημιώσεως απέναντι του κυρίου της επιχειρήσεως, εάν η εις τον παθόντα εκ του ατυχήματος προελθούσα διακοπή της εργασίας διήρκεσε πλέον των τεσσάρων ημερών, εξαιρουμένης μόνον της περιπτώσεως καθ' ην ο παθών εκ προθέσεως προεκάλεσε το επελθόν ατύχημα".
Από τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 45 του Ν.2238/1994 προκύπτει ότι εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες είναι κάθε εν γένει παροχή σε χρήμα ή σε είδος που δίδεται περιοδικά σε αντάλλαγμα παρεχόμενης υπηρεσίας.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, όμως, καίτοι η παροχή δεν έχει το στοιχείο της περιοδικότητας, ούτε δίδεται σε αντάλλαγμα παρούσας ή προηγούμενης εργασίας, ωστόσο θεωρείται εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, φορολογούμενο όμως όχι σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις περί φορολογίας εισοδήματος, αλλά κατ' ειδικό τρόπο.
Ετσι, κατά το άρθρο 14, παρ. 1 του προαναφερομένου νόμου, η αποζημίωση που καταβάλλεται στον εργαζόμενο (υπάλληλο ή εργατοτεχνίτη) επί καταγγελίας της σύμβασης εργασίας, ως και στο δικηγόρο που αμείβεται με πάγια αντιμισθία επί λύσης της σύμβασης εντολής, θεωρείται μεν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, φορολογείται όμως αυτοτελώς, εξαντλουμένης της φορολογικής υποχρέωσης και αφού προηγουμένως εκ του συνολικού ποσού της αποζημίωσης αφαιρεθεί ποσό 1.000.000 δρχ., το οποίο δεν θεωρείται εισόδημα. Ο τρόπος αυτός φορολόγησης, σύμφωνα με τη διάταξη του εδαφίου γ' της προαναφερόμενης παραγράφου, εφαρμόζεται αναλόγως και για κάθε εφάπαξ αποζημίωση που παρέχεται από οποιονδήποτε φορέα και για οποιονδήποτε λόγο διακοπής της σχέσης, η οποία συνδέει το φορέα με το δικαιούχο της αποζημίωσης. Η ρύθμιση αυτή, δηλαδή, να θεωρείται μεν εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες η καταβαλλομένη στον εργαζόμενο αποζημίωση επί διακοπής για οποιονδήποτε λόγο της σχέσης εργασίας, αλλά να φορολογείται αυτοτελώς και μάλιστα όχι ολόκληρη, αλλά η απομένουσα μετ' αφαίρεση ποσού 1.000.000 δρχ. που δεν θεωρείται εισόδημα, φρονούμε ότι επεβλήθη από το γεγονός ότι η καταβαλλομένη στις ανωτέρω περιπτώσεις αποζημίωση συνδέεται, έμμεσα πλην σαφώς, με την εργασιακή σχέση που συνέδεε τον εργαζόμενο και τον υπόχρεο για την καταβολή αυτής εργοδότη, μη εξικνουμένη όμως μέχρι του σημείου να αποτελεί εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες, λογιζομένη ως τοιούτο κατά πλάσμα, δι' ό και ειδικώς (ευμενώς) φορολογουμένη.

Εν όψει των ανωτέρω, η γνώμη του Τμήματος είναι ότι η καταβαλλόμενη βάσει του Ν.551/1915 αποζημίωση θα υπαχθεί και αυτή στη ρύθμιση του άρθρου 14 του Ν.2238/1994, δηλαδή θα θεωρηθεί εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες και θα φορολογηθεί ως τοιούτο, κατά τα ειδικότερα στις διατάξεις του άρθρου αυτού οριζόμενα.


Taxheaven.gr