ΠΟΛ.1090/7.4.1999 Προγραμματισμός - απολογισμός ελεγκτικού έργου

Αθήνα, 7 Απριλίου 1999
Αριθμ. Πρωτ.: 1036853/1097/ΔE-Α

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΩΝ ΕΛΕΓΧΩN
Δ/ΝΣΗ ΕΛΕΓΧΟΥ
ΤΜΗΜΑΤΑ Α', Β'
ΠΟΛ.: 1090

ΘΕΜΑ: Προγραμματισμός - απολογισμός ελεγκτικού έργου.

1. Οπως έχει κατ' επανάληψη τονιστεί, το Υπουργείο δίδει ιδιαίτερη σημασία στο θέμα του ελέγχου των φορολογικών υποθέσεων και ειδικότερα του τακτικού ελέγχου αυτών.
Στο πλαίσιο, εξάλλου, του σχεδιασμού που πρέπει να διακρίνει τις ενέργειες και τους στόχους του Υπουργείου, είναι αναγκαίο όπως, σε κεντρικό επίπεδο, υπάρχει ολοκληρωμένη εικόνα, τόσο του προγραμματιζόμενου συνολικά και ανά Υπηρεσία ελεγκτικού έργου, όσο και αυτού που τελικά επιτελείται.
Αλλωστε, πέραν της ανάγκης για καταμέτρηση της αποτελεσματικότητας και της απόδοσης του ελέγχου, η σύγκριση του προγραμματιζόμενου και του επιτυγχανόμενου τελικά ελεγκτικού έργου είναι απαραίτητη και για τον πρόσθετο λόγο ότι από αυτή προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα σε σχέση και με τις τυχόν διορθωτικές ενέργειες που επιβάλλεται να γίνουν για τη βελτίωση των ελεγκτικών μηχανισμών ή ακόμη και τις τυχόν νομοθετικές παρεμβάσεις που ενδείκνυται να προωθηθούν.

2. Με βάση τα παραπάνω και εν όψει της εφαρμογής της ΠΟΛ.1144/1998 απόφασης "Ελεγχος ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων και επίλυση φορολογικών διαφορών", με την υπ' αριθ. 1105542/1305/ΔΕ/Α/16.8.1998 διαταγή μας, ζητήθηκε από όλες τις ΔΟΥ και το ΕΘ.Ε.Κ. η αποστολή συγκεκριμένων στοιχείων για το προγραμματιζόμενο μέχρι 31.12.1998 ελεγκτικό τους έργο και τονίστηκε ότι ανάλογα στοιχεία θα ζητούνται εφεξής σε μόνιμη βάση. Ηδη, με την υπ' αριθ. 1013137/1027/ΔΕ-Α/ΠΟΛ.1037/11.2.1999 διαταγή μας, ζητήθηκαν τέτοια στοιχεία και για το διάστημα από 1.1.1999 έως 30.6.1999. Παράλληλα, όπως είναι γνωστό, σε μόνιμη βάση
αποστέλλονται στην Υπηρεσία μας, τόσο από τις ΔΟΥ και το ΕΘ.Ε.Κ., όσο και από τα Π.Ε.Κ., από της έναρξης λειτουργίας τους, στοιχεία με τα αποτελέσματα των διενεργηθέντων ανά Υπηρεσία τακτικών, αλλά και προσωρινών ελέγχων.

3. Ηδη, για το 1998, έγινε επεξεργασία των στοιχείων προγραμματισμού και αποτελεσμάτων του ελεγκτικού έργου που απεστάλησαν από τις ΔΟΥ και το ΕΘ.Ε.Κ. και διαπιστώθηκε ότι, συνολικά για το έτος αυτό, τα αποτελέσματα ήταν ιδιαίτερα θετικά.
Ειδικότερα, η εφαρμογή της ΠΟΛ.1144/1998 απόφασης είχε θετικά αποτελέσματα, τόσο από πλευράς αριθμού υποθέσεων που ελέγχθηκαν και περαιώθηκαν κατόπιν συμβιβασμού, κατά τα ειδικότερα οριζόμενα από την απόφαση αυτή, όσο και από πλευράς ύψους των συνολικά βεβαιωθέντων ποσών.
Η επιτυχία εφαρμογής της απόφασης και γενικά του ελεγκτικού έργου κατά το 1998, οφείλεται βέβαια, πρωτίστως, στην προσπάθεια των ίδιων των υπαλλήλων των Υπηρεσιών και αυτό οφείλουμε ιδιαίτερα να το επισημάνουμε.
Θεωρούμε δεδομένο ότι η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχιστεί, ώστε ο έλεγχος, σε συνδυασμό και με τα μέτρα που λαμβάνονται συνεχώς για την υποστήριξή του, να επιτελέσει το ρόλο και την αποστολή που επιβάλλεται να έχει σε ένα σύγχρονο και δίκαιο φορολογικό σύστημα.

4. Από την επεξεργασία, ωστόσο, των παραπάνω στοιχείων έτους 1998, διαπιστώθηκε, επίσης, ότι, ενώ τα συνολικά για όλη τη χώρα αποτελέσματα κρίνονται θετικά, υφίστανται διαφοροποιήσεις ως προς την απόδοση σε επίπεδο κάθε μιας Υπηρεσίας χωριστά.
Συγκεκριμένα, σε αρκετές ΔΟΥ, το ελεγκτικό έργο που τελικά επιτελέσθηκε υπερέβη αυτό που είχε προγραμματισθεί και σε ορισμένες, μάλιστα, περιπτώσεις παρατηρήθηκαν ιδιαίτερα μεγάλα ποσοστά θετικής απόκλισης. Στις περισσότερες, όμως, ΔΟΥ διαπιστώθηκαν αρνητικές αποκλίσεις μεταξύ προγραμματισθέντος και τελικά επιτελεσθέντος ελεγκτικού έργου, που βέβαια οφείλονται είτε σε εσφαλμένο προγραμματισμό, είτε σε μειωμένη απόδοση, χωρίς βέβαια να αποκλείονται και περιπτώσεις που η αρνητική απόκλιση οφείλεται σε αστάθμητους παράγοντες (π.χ. μεταθέσεις προσωπικού).

5. Με αφορμή τις παραπάνω διαπιστώσεις, τονίζεται ιδιαίτερα ότι ο προγραμματισμός του ελεγκτικού έργου πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη προσοχή και, προς τούτο, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τόσο οι ελεγκτικές δυνατότητες και ιδιαιτερότητες κάθε Υπηρεσίας, όσο και οι ιδιαίτερες συνθήκες της εκάστοτε χρονικής περιόδου, έτσι ώστε να υπάρχει συνέπεια μεταξύ του ελεγκτικού έργου που προγραμματίζεται και αυτού που τελικά επιτελείται.
Επισημαίνεται ότι η Υπηρεσία μας θα παρακολουθεί στενά την πορεία του ελεγκτικού έργου, τόσο ανά Υπηρεσία, όσο και συνολικά.
Αρνητικές αποκλίσεις μεγαλύτερες του ποσοστού 20% που τυχόν θα παρατηρούνται εφεξής μεταξύ του αριθμού των υποθέσεων και οικονομικών ετών που προγραμματίζονται για έλεγχο και αυτών που τελικά ελέγχονται, θα εξετάζονται ιδιαιτέρως και, αν αυτές είναι αδικαιολόγητες, θα λαμβάνονται τα αναγκαία, σε κάθε περίπτωση, μέτρα.

6. Η εντατικοποίηση του ελεγκτικού έργου, με την κατάλληλη κατανομή και αξιοποίηση όλου του υπάρχοντος ελεγκτικού δυναμικού, αποτελεί κύρια αποστολή των Φορολογικών Υπηρεσιών.
Προς το σκοπό αυτό και προκειμένου να μην ατονήσει το ελεγκτικό έργο κατά την περίοδο παραλαβής και επεξεργασίας των φορολογικών δηλώσεων οικονομικού έτους 1999, είναι σκόπιμο όπως σε κάθε ΔΟΥ, ορισμένος αριθμός υπαλλήλων, ανάλογα με τις υπάρχουσες, κατά περίπτωση, υπηρεσιακές δυνατότητες, να συνεχίσει να
ασχολείται και με τη διενέργεια ελέγχων. Οι υπάλληλοι αυτοί θα ορίζονται με ευθύνη των Προϊσταμένων των ΔΟΥ και, για όσο διάστημα θα ασχολούνται με τη διενέργεια ελέγχων, δεν θα ασχολούνται συγχρόνως και με την παραλαβή και επεξεργασία των δηλώσεων.

7. Ακόμη, σημειώνεται ότι το δελτίο αποτελεσμάτων φορολογικών ελέγχων επανασχεδιάστηκε, αφενός μεν, λόγω των αναγκών εκμετάλλευσης και αξιοποίησης των αποτελεσμάτων των ελέγχων αυτών σε όλες τις φάσεις της φορολογικής διαδικασίας, αφετέρου δε, λόγω της προσθήκης του νέου κριτηρίου επιλογής (ιγ'). Η συμπλήρωση των στηλών του νέου αυτού δελτίου δεν παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες. Εφιστάται, όμως, η προσοχή σας στη συμπλήρωση της στήλης (στ') όλων των Πινάκων (Α', Β', Γ') με την ένδειξη "Συνολικό ποσό μείωσης ή διαγραφής
πιστωτικών υπολοίπων ΦΠΑ", της οποίας τα αναγραφόμενα ποσά δεν συμπεριλαμβάνονται σε καμία άλλη στήλη των Πινάκων, δεδομένου ότι τα ποσά αυτά δεν βεβαιώνονται, αλλά υπάρχει υποχρέωση υποβολής συμπληρωματικής δήλωσης.
Ειδικότερα, στη στήλη αυτή θα περιλαμβάνονται τα ποσά πιστωτικού υπολοίπου του ΦΠΑ, για τα οποία η ελεγχθείσα επιχείρηση οφείλει να υποβάλει συμπληρωματικές δηλώσεις για τις επόμενες, μετά την τελευταία ελεγχθείσα χρήση, φορολογικές περιόδους.
Επίσης, σημειώνεται ότι στο τέλος του Πίνακα Α' προστέθηκε νέα οριζόντια στήλη για το σύνολο των υποθέσεων με βιβλία Γ' κατηγορίας ΚΒΣ που προέρχονται από τις ΔΟΥ Β' Τάξης και ελέγχθηκαν βάσει της ΠΟΛ.1144/1998 από τις ΔΟΥ Α' Τάξης, μετά τον ανακαθορισμό της ελεγκτικής αρμοδιότητας που έγινε με την ΠΟΛ.1150/1998 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Η στήλη αυτή θα συμπληρώνεται μόνο από τις ΔΟΥ Α' Τάξης με συνολικά ποσά των ενδείξεων των κάθετων στηλών του Πίνακα αυτού, τα οποία (ποσά) θα εμπεριέχονται και στις άνωθεν της στήλης αυτής οριζόντιες και κάθετες στήλες, κατά περίπτωση.
Τονίζεται ότι, σε κάθε περίπτωση, όλοι οι Πίνακες του δελτίου θα συμπληρώνονται κατά περίπτωση από την ΔΟΥ ή το Ελεγκτικό Κέντρο που πραγματοποίησε την βεβαίωση ή καταλογισμό, ανεξαρτήτως από ποια Υπηρεσία διενεργήθηκε έλεγχος. Παράλληλα, τονίζεται ότι το δελτίο αποτελεσμάτων φορολογικών ελέγχων, όπως έχει
επισημανθεί και στις ΠΟΛ.1183/25.6.1998, ΠΟΛ.1313/29.12.1998 και ΠΟΛ.1004/15.1.1999 διαταγές μας, θα υποβάλλεται στη Διεύθυνση Ελέγχου - Τμήμα Β' από μεν το ΕΘ.Ε.Κ. και τα Π.Ε.Κ. το πρώτο 10ήμερο κάθε μήνα, από δε τις ΔΟΥ το πρώτο 10ήμερο κάθε μονού μήνα, με τα αποτελέσματα των ελέγχων του προηγούμενου μήνα ή διμήνου, αντίστοιχα.

8. Περαιτέρω, επειδή πολλές Υπηρεσίες δεν έχουν ακόμη αποστείλει τα δελτία προγραμματισμού ελεγκτικού έργου πρώτου εξαμήνου 1999, σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ΠΟΛ.1037/11.2.1999 εγκύκλιο και το συνημμένο σ' αυτήν υπόδειγμα, υπενθυμίζουμε, εκ νέου, την υποχρέωση αυτή και παρακαλούμε όσες Υπηρεσίες δεν έχουν ακόμη ανταποκριθεί, να αποστείλουν άμεσα τα παραπάνω δελτία στη Διεύθυνση Ελέγχου, Τμήμα Α', Fax: 32.46.794, για την περαιτέρω επεξεργασία τους.

9. Τέλος, οι αρμόδιοι Επιθεωρητές στους οποίους κοινοποιείται η παρούσα, παρακαλούνται να παρακολουθούν στενά τόσο τον ορθό προγραμματισμό του ελεγκτικού έργου από τις Υπηρεσίες αρμοδιότητάς τους, όσο και την πορεία υλοποίησης του προγραμματισθέντος από κάθε Υπηρεσία έργου.