Προς το περιεχόμενο

ΑΝΑΔΡΟΜΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΝΕΟΤΕΡΗΣ ΕΠΙΕΙΚΕΣΤΕΡΗΣ ΔΙΑΤΑΞΗΣ


Προτεινόμενες αναρτήσεις

H απόφαση Σ.τ.Ε. 2672/1984 έλεγε τα εξής :

" Κύριος σκοπος των διατάξεων των φορολογικών νόμων διά των οποίων επβάλλεται πρόσθετος φόρος ή προσαύξησις εις βάρος του παραλείποντος την υποβολήν της φορολογικής δηλώσεως ή του υποβαλλοντος εκπρόθεσμον ή ανακριβή δήλωσιν είναι ο, επ' απειλή οικονομικής κυρώσεως, εξαναγκασμός του υποχρέου εις ταχείαν και ακριβή συμμόρφωσιν προς την σχετικήν υποχρέωσιν

...όταν όμως ο νομοθέτης, μεταβάλλων αντιλήψεις, κρίνει ότι ο σκοπος ούτος δύναται να επιτευχθή δι' ηπιωτέρων μέσων, τότε ελέγχεται ου μόνον άσκοπος και αδικαιολόγητς, αλλά και αντίθετος προς την νεωτέραν νομοθετικήν βούλησιν η επιβολή των παλαιοτέρων αυστηρών κυρώσεων, αίτινες υπερβάλλουσι το μέτρον, όπερ ήδη κρινεται υπό του νομοθέτου ως αναγκαίον

...εις τάς περιπτώσεις ταύτας ειδικώς, κατ' εξαιρεσιν του γενικού κανόνος περί μη αναδρομικότητος του νόμου υπάρχει τεκμήριον αναδρομικής εφαρμογής του νέου ηπιωτέρου νόμου και επί εκκρεμών υποθέσεων, τεκμήριον όπερ μόνον διά σαφούς αντιθέτου διατάξεως δύναται να ανατραπή . "

Επίσης η απόφαση Σ.τ.Ε. 2462/1981 έλεγε τα εξής :

"Όταν με νεώτερο νόμο καθιερώνονται κυρώσεις επιεικέστερες εκείνων που ίσχυαν για συγκεκριμένη περίπτωση, τότε, κατά γενική αρχή, εφαρμόζεται ο νεώτερος επιεικέστερος νόμος ."

ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ ΑΘΗΝΑΣ

Προστιθέμενης Αξίας.

Μη απόδοση Φ.Π.Α.

Πενταπλάσιο πρόστιμο.

Aριθ. Aπόφ. 2165/2006 (Δ.Πρ.Αθ.)

Πρόεδρος: Παναγιώτης Ζερβέας, Πρόεδρος Πρωτοδικών.

Εισηγήτρια: Αγγελική Καζάνη, Πρωτοδίκης.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Επιβολή πενταπλάσιου-τριπλάσιου προστίμου Φ.Π.Α. Μεταβατικό καθεστώς. Αρχή της αναδρομικής εφαρμογής της νεότερης επιεικέστερης διάταξης.

------------------------------------------------------------------------------------------------------

...............................................................

...3. Επειδή, στην παρ. 3 του άρθρου 48 του Ν. 1642/1986, που έχει προστεθεί με την παρ. 1 του άρθρου 33 του Ν. 1947/1991 (70 Α'), όπως η διάταξη αυτή ίσχυε κατά την ένδικη διαχειριστική περίοδο (1.1 έως 31.12.1993) μετά την αντικατάστασή της από την παρ. 32 του άρθρου 2 του Ν. 2093/1992 (181 Α') και την προσθήκη εδαφίου σ' αυτή με την παρ. 37 του άρθρου 15 του Ν. 2166/1993 (137 Α'), ορίζονται τα εξής: «Όταν μετά από έλεγχο αποδειχθεί ότι ο υποκείμενος στον φόρο, διενήργησε έκπτωση φόρου εισροών ή έλαβε επιστροφή φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 και των εκάστοτε υπουργικών αποφάσεων, που ορίζουν την διαδικασία της επιστροφής αυτής, με βάση πλαστά, εικονικά ή νοθευμένα φορολογικά στοιχεία, ή από οποιαδήποτε μη νόμιμη ενέργεια του υποκειμένου στον φόρο, δεν απεδόθη στο Δημόσιο ο φόρος που οφείλεται και εφόσον το ποσό του φόρου αυτού είναι μεγαλύτερο των εκατό χιλιάδων (100.000) δραχμών, επιβάλλεται ειδικό πρόστιμο ισόποσο με το πενταπλάσιο του φόρου που εξέπεσε ή που επιστράφηκε, χωρίς να το δικαιούται, ή δεν απέδωσε. Το ίδιο πρόστιμο επιβάλλεται σε κάθε άλλη περίπτωση έκπτωσης ή είσπραξης φόρου, που δεν δικαιούται η επιχείρηση, ή μη απόδοσης, εφόσον για την συγκεκριμένη πράξη είναι υπότροπος. Για τα πρόστιμα της παραγράφου αυτής δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του άρθρου 42. Το πρόστιμο της παραγράφου αυτής επιβάλλεται ανεξάρτητα από την υποβολή εκπρόθεσμης συμπληρωματικής εκκαθαριστικής δήλωσης ή εκπρόθεσμης συμπληρωματικής προσωρινής δήλωσης, η οποία υποβάλλεται μετά την ημερομηνία έκδοσης εντολής ελέγχου». Κατά τις διατάξεις αυτές, το πρόστιμο που ανέρχεται στο πενταπλάσιο του φόρου προστιθέμενης αξίας, επιβάλλεται στη μεν περίπτωση που πρόκειται για μη νόμιμη έκπτωση φόρου εισροών ή μη νόμιμη επιστροφή φόρου, εφόσον για το σκοπό αυτό χρησιμοποιήθηκαν πλαστά, εικονικά ή νοθευμένα φορολογικά στοιχεία, στη δε περίπτωση που πρόκειται για μη νόμιμη ενέργεια του υποκειμένου στο φόρο συνεπεία της οποίας δεν αποδόθηκε στο Δημόσιο ο οφειλόμενος φόρος, εφόσον η μη απόδοση του φόρου επετεύχθη με τη χρήση παρεμφερών προς τα ανωτέρω μέσων (βλ. ΣτΕ 71/2004, 102/2003, 4432/2001).

4. Επειδή, μεταγενεστέρως και μετά την αντικατάσταση του άρθρου 48 του Ν. 1642/ 1986 με την παρ. 21 του άρθρου 11 του Ν. 2386/1996 (43 Α'), οπότε η μνημονευμένη στην προηγούμενη σκέψη ρύθμιση της παρ. 3 του άρθρου 48 του Ν. 1642/1986 περιέχεται τροποποιημένη (μετά την αντικατάσταση) στην παρ. 2 του άρθρου 48, με το άρθρο 5 του Ν. 2523/1997 (179 Α') καθιερώθηκε νέος τρόπος καθορισμού των προστίμων που επιβάλλονται για παραβάσεις των διατάξεων του Κώδικα Βιβλίων και Στοιχείων, στο άρθρο δε 6 του νόμου αυτού ορίζονται τα εξής: «1. Στο Φ.Π.Α. όταν μετά από έλεγχο αποδειχθεί ότι ο υποκείμενος στο φόρο ως λήπτης εικονικού φορολογικού στοιχείου ή στοιχείου το οποίο νόθευσε αυτός ή άλλοι για λογαριασμό του, διενήργησε έκπτωση φόρου εισροών ή έλαβε επιστροφή φόρου, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν. 1642/1986 και των εκάστοτε υπουργικών αποφάσεων, που ορίζουν τη διαδικασία της επιστροφής αυτής, ή ως εκδότης δεν απέδωσε φόρο, με βάση πλαστά, εικονικά ή νοθευμένα φορολογικά στοιχεία, επιβάλλεται ειδικό πρόστιμο ισόποσο με το τριπλάσιο του φόρου που εξέπεσε ή που επιστράφηκε ή δεν απέδωσε, ανεξάρτητα αν δεν προκύπτει τελικά ποσό φόρου για καταβολή. 2. Η έννοια των πλαστών και εικονικών στοιχείων ορίζεται από τις διατάξεις των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 19 του παρόντος νόμου». Περαιτέρω, στην παρ. 4 του άρθρου 24 του ίδιου νόμου ορίζονται τα εξής: «Παραβάσεις του Κ.Β.Σ. που διαπράχθηκαν μέχρι το χρόνο έναρξης της ισχύος των σχετικών διατάξεων του παρόντος, για τις οποίες δεν έχουν εκδοθεί από τους προϊσταμένους των δημόσιων οικονομικών υπηρεσιών οι σχετικές αποφάσεις επιβολής προστίμου ή έχουν εκδοθεί οι αποφάσεις αυτές και κατά τον ως άνω χρόνο έναρξης ισχύος των σχετικών διατάξεων δεν έχουν περαιωθεί οριστικά με διοικητική επίλυση της διαφοράς ή εκκρεμεί η συζήτηση προσφυγής κατ' αυτών ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων και του Σ.τ.Ε., κρίνονται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 5, εφόσον προβλέπουν επιεικέστερη μεταχείριση, ανεξάρτητα από το χρόνο διαπίστωσής τους από τις φορολογικές αρχές... Επίσης οι διατάξεις αυτής της παραγράφου εφαρμόζονται ανάλογα και για τα πρόστιμα της παραγράφου 2 του άρθρου 48 του Ν. 1642/ 1986, όπως ισχύει...». Τέλος, στην παρ. 1 του άρθρου 25 του νόμου αυτού ορίζονται τα εξής: «Από την έναρξη ισχύος των διατάξεων του παρόντος νόμου καταργείται κάθε άλλη διάταξη που προβλέπει την επιβολή πρόσθετων φόρων, προστίμων καθώς και διοικητικών και ποινικών κυρώσεων για παράβαση της φορολογικής εν γένει νομοθεσίας. Όπου στην κείμενη νομοθεσία προβλέπεται η επιβολή πρόσθετων φόρων, προστίμων και διοικητικών κυρώσεων νοούνται οι διατάξεις του παρόντος νόμου. Αν προβλέπεται τόσο η επιβολή πρόσθετου φόρου όσο και προστίμου, επιβάλλεται μόνο πρόσθετος φόρος, με εξαίρεση το ειδικό πρόστιμο της παραγράφου 1 του άρθρου 6 του παρόντος νόμου, το οποίο επιβάλλεται ανεξάρτητα από την επιβολή πρόσθετου φόρου» σύμφωνα δε με την παρ. 3 του άρθρου 38 του ίδιου νόμου «Οι διατάξεις των άρθρων 4 ... έως και 9 εφαρμόζονται για παραβάσεις που διαπράττονται από τη δημοσίευση του παρόντος και μετά» και, σύμφωνα με την παρ. 6 του ίδιου άρθρου, οι μνημονευμένες πιο πάνω λοιπές διατάξεις του Ν. 2523/1997 άρχισαν να ισχύουν από τη δημοσίευση του νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δηλαδή από 11.9.1997.

5. Επειδή, στην πάγια διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν. 2523/1997 προβλέφθηκε, μεταξύ άλλων, η επιβολή προστίμου ισόποσου με το τριπλάσιο του φόρου προστιθέμενης αξίας που δεν αποδόθηκε. Το πρόστιμο αυτό επιβάλλεται πλέον μόνο σε περιπτώσεις μη νόμιμης έκπτωσης, μη νόμιμης επιστροφής ή μη νόμιμης απόδοσης του φόρου επί τη βάσει πλαστών, εικονικών ή νοθευμένων στοιχείων όχι δε και σε περιπτώσεις, κατά τις οποίες από οποιαδήποτε μη νόμιμη ενέργεια του υποκείμενου στο φόρο, δεν αποδόθηκε στο Δημόσιο ο φόρος που οφείλεται. Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται, καταρχήν, για παραβάσεις που διαπράττονται από τη δημοσίευση του ως άνω νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (11.9.1997) και εφεξής, η ρύθμιση δε που περιέχεται στη διάταξη αυτή, επιεικέστερη από την προηγούμενη ρύθμιση (της παρ. 3 του άρθρου 48 του Ν. 1642/1986, όπως ίσχυε κατά την ένδικη διαχειριστική περίοδο), εφαρμόζεται, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 24 του Ν. 2523/1997, και για παραβάσεις που έχουν διαπραχθεί πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου αυτού, μόνον, όμως, εφόσον συντρέχουν οι καθοριζόμενες στην πιο πάνω διάταξη προϋποθέσεις. Συγκεκριμένα, εφαρμόζεται όταν, κατά το χρόνο έναρξης της ισχύος του Ν. 2523/1997, δεν είχαν εκδοθεί από τους προϊσταμένους των δημοσίων οικονομικών υπηρεσιών οι σχετικές αποφάσεις επιβολής προστίμου ή είχαν εκδοθεί οι αποφάσεις για την επιβολή προστίμου και κατά τον ίδιο χρόνο οι σχετικές υποθέσεις εκκρεμούσαν ενώπιον των διοικητικών δικαστηρίων ή του Συμβουλίου της Επικρατείας (πρβλ. ΣτΕ 102/ 2003).

6. Επειδή, στην προκείμενη περίπτωση από τα στοιχεία της δικογραφίας, και ιδίως από τις με χρονολογία 12.3.1999 οικείες εκθέσεις ελέγχου φόρου προστιθέμενης αξίας και προστίμων άρθ. 47 και 48 του Ν. 1642/1986 «περί Φ.Π.Α.», που συντάχθηκαν από τους αρμόδιους ελεγκτές υπαλλήλους της παραπάνω Δ.Ο.Υ., προκύπτουν τα εξής: Η προσφεύγουσα εταιρία περιορισμένης, διατηρούσε κατά την ένδικη χρήση (1993) επιχείρηση με αντικείμενο εργασιών την εμπορία και ενοικίαση μοτοποδηλάτων και μοτοσικλετών, επί της οδού Γ' Σεπτεμβρίου αριθμ. ... (Αθήνα) και τηρούσε βιβλία και στοιχεία Γ' κατηγορίας. Περαιτέρω, όπως παρατίθεται αναλυτικά στις προαναφερθείσες εκθέσεις ελέγχου Φ.Π.Α και προστίμων Φ.Π.Α., διαβιβάσθηκαν στη διάδικο Φορολογική Αρχή, με το .../12.9.1990 έγγραφο της ΔΟΥ ..., διάφορα επίσημα και ανεπίσημα στοιχεία της προσφεύγουσας που είχαν παραληφθεί από όργανα του

Αστυνομικού Τμήματος ..., κατά τη διενέργεια αστυνομικού ελέγχου, στο υποκατάστημα που λειτουργούσε η τελευταία στην ... της ..., με αντικείμενο εργασιών την ενοικίαση μοτοποδηλάτων. Ακολούθως, στις 6.6.1995, κατόπιν εντολής του Προϊσταμένου της διαδίκου αρχής, μετέβησαν στην έδρα της προσφεύγουσας, επί της οδού Γ Σεπτεμβρίου αριθμ. ..., οι ελεγκτές υπάλληλοι και ζήτησαν από τον ευρισκόμενο εκεί διαχειριστή της Π.Θ., την επίδειξη των προαναφερθέντων θεωρημένων βιβλίων και στοιχείων της εταιρίας καθώς και τα τιμολόγια των προμηθευτών της. Ο τελευταίος ζήτησε και έλαβε προθεσμία δέκα ημερών για να συγκεντρώσει τα βιβλία και στοιχεία και να τα παραδώσει στον έλεγχο. Παρελθούσης απράκτου της ταχθείσης προθεσμίας η Φορολογική Αρχή απέστειλε προς την προσφεύγουσα την .../23.6.1995 πρόσκληση για την προσκόμιση των βιβλίων και στοιχείων που τηρούσε, όμως, ούτε στην πρόσκληση αυτή ανταποκρίθηκε η προσφεύγουσα. Κατόπιν τούτων, ο έλεγχος λαμβάνοντας υπόψη την άρνηση της εταιρίας να επιδείξει και να προσκομίσει για έλεγχο τα βιβλία και στοιχεία που είχε θεωρήσει καθώς και την παράλειψής της να υποβάλει προσωρινές και εκκαθαριστικές δηλώσεις Φ.Π.Α. για κάθε φορολογική περίοδο, από της ενάρξεως των εργασιών της στις 8.11.1988 έως και 31.12.1994, έκρινε ανεπαρκή τα βιβλία και στοιχεία της και προέβη σε εξωλογιστικό προσδιορισμό των ακαθάριστων εσόδων της, τα οποία προσδιόρισε για την ένδικη χρήση (1993) στο ποσό των 20.520.000 δραχμών, όπως και τις φορολογητέες εκροές της, ενώ, με την .../1999 πράξη επιβολής Φ.Π.Α. καταλόγισε σε βάρος της κύριο φόρο Φ.Π.Α., για τη διαχειριστική περίοδο 1.1.έως 31.12.1993, 3.693.600 δρχ. Ακολούθως, με την .../26.3.1999 πράξη του Προϊσταμένου της ΔΟΥ ... Αθηνών (προσβαλλόμενη) επιβλήθηκε σε βάρος της πρόστιμο 18.468.000 δρχ. (πενταπλάσιο του κύριου φόρου ΦΠΑ), σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν. 1642/1986.

7. Επειδή, ήδη, η προσφεύγουσα εταιρία, με την κρινόμενη προσφυγή ζητεί την ακύρωση της ένδικης πράξης, προβάλλοντας, μεταξύ άλλων, ότι μη απόδοση του οφειλόμενου φόρου προστιθέμενης αξίας, η οποία οφειλόταν στη μη πραγματοποίηση ακαθάριστων εσόδων, δηλαδή φορολογητέων εκροών, διότι τελούσε σε κατάσταση αδράνειας, δεν συνιστά από μόνη της «μη νόμιμη ενέργεια», κατά την έννοια του άρθρου 48 παρ. 3 του Ν. 1642/86, ώστε να επισύρει την επιβολή του ένδικου προστίμου. Περαιτέρω, ισχυρίζεται ότι, εσφαλμένα η Φορολογική Αρχή εφάρμοσε το άρθρο 48 παρ. 3 του Ν. 1642/ 1986, αφού, ήδη, κατά το χρόνο έκδοσης της προσβαλλόμενης πράξης (26.3.1999), ίσχυε η νεότερη και επιεικέστερη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν. 2523/1997, σύμφωνα με την οποία το ένδικο πρόστιμο επιβάλλεται μόνο σε περιπτώσεις λήψης ή έκδοσης εικονικών, πλαστών ή νοθευμένων φορολογικών στοιχείων, παραβάσεις στις οποίες, όμως, δεν είχε υποπέσει η προσφεύγουσα.

8. Επειδή, κατόπιν τούτων και σύμφωνα με όσα έχουν εκτεθεί στην σκέψη 5, εφόσον η επιεικέστερη (έναντι της παρ. 3 του άρθρου 48 του Ν. 1642/1986) διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 6 του Ν. 2523/1997 εφαρμόζεται και στις υποθέσεις (σχετικές με επιβολή προστίμου Φ.Π.Α.) για τις οποίες δεν είχε εκδοθεί πράξη επιβολής προστίμου, κατά το χρόνο έναρξης ισχύος του παραπάνω νόμου (11.9.1997), η διάταξη αυτή είναι εφαρμοστέα και στην προκείμενη περίπτωση, κατά την οποία η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε στις 26.3.1999. Ενόψει αυτών και δεδομένου ότι, όπως προκύπτει από τις οικείες εκθέσεις ελέγχου, η μη απόδοση του οφειλόμενου από την προσφεύγουσα εταιρία φόρου δεν οφειλόταν στην λήψη ή έκδοση πλαστών, εικονικών ή νοθευμένων φορολογικών στοιχείων, αλλά, σε άλλες μη νόμιμες ενέργειες, όπως η παράλειψη υποβολής προσωρινών και εκκαθαριστικών δηλώσεων Φ. Π.Α. για κάθε φορολογική περίοδο, από της ενάρξεως των εργασιών της στις 8.11.1988 έως και 31.12.1994, καθώς και στην άρνηση επίδειξης και προσκομιδής για έλεγχο των βιβλίων και στοιχείων που τηρούσε, το Δικαστήριο κρίνει ότι μη νομίμως επιβλήθηκε σε βάρος της το ένδικο πρόστιμο.

9. Επειδή, κατ' ακολουθίαν, η κρινόμενη προσφυγή πρέπει να γίνει δεκτή και να ακυρωθεί η προσβαλλόμενη πράξη. Τέλος, ενόψει των περιστάσεων, πρέπει να απαλλαγεί το καθ' ου η προσφυγή από τα δικαστικά έξοδα της προσφεύγουσας εταιρίας, κατ' άρθρο 275 παρ. 1 εδάφ. ε' του Κ.Δ.Δ.

Συνδέστε για να σχολιάσετε
Κοινοποίηση σε άλλες σελίδες

Δημιουργήστε έναν λογαριασμό ή συνδεθείτε για να σχολιάσετε

Πρέπει να είστε μέλος για να αφήσετε σχόλιο

Δημιουργήστε έναν λογαριασμό

Εγγραφείτε με νέο λογαριασμό στην κοινότητα μας. Είναι εύκολο!

Εγγραφείτε για έναν νέο λογαριασμό

Σύνδεση

Έχετε ήδη λογαριασμό; Συνδεθείτε εδώ.

Σύνδεση τώρα
  • Πλοηγούταν πρόσφατα   0 μέλη

    • Δεν υπάρχουν εγγεγραμμένοι χρήστες που να βλέπουν αυτή τη σελίδα.
×
×
  • Δημιουργία νέου...