Εθνικοί ύμνοι: Οταν τα έθνη είναι έτοιμα να πεθάνουν

[doctor]

Παίρνοντας πάσα από τον συνάδελφο SOULIS στο θέμα "ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΘΕΜΑ, ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΙ, ΧΙΟΥΜΟΡ"

http://www.taxheaven.gr/acforum/index.php?...mp;#entry151870

άνοιξα το παρόν θέμα το οποίο έχει να κάνει με τους εθνικούς ύμνους των χωρών.

Καταρχήν αναδημοσιεύω την παράθεση του SOULIS από την Ελευθεροτυπία του Σαββάτου 15/7/2006:

Τους ακούμε συχνά και παντού -σε αθλητικά γεγονότα, κατά τη διάρκεια επισκέψεων αξιωματούχων, σε εθνικούς εορτασμούς και χαρμόσυνα γεγονότα σε χώρες σε όλο τον κόσμο. Και ο κάθε πολίτης πιστεύει ότι ο πιο μελωδικός είναι φυσικά αυτός της χώρας του.

Αν δώσουμε όμως λίγη περισσότερη προσοχή στους εθνικούς ύμνους θα διαπιστώσουμε ότι σπάνια αποτελούν ωδές στην ειρήνη και την αρμονία.

Αντίθετα, ο πόλεμος, οι σκληρές συγκρούσεις και το αιματοκύλισμα των εχθρών είναι συνήθως το κοινό τους νόημα.

Μπορεί το Παγκόσμιο να τελείωσε με μία γαλλική κουτουλία και ιταλική νίκη στα πέναλτι, ξεκίνησε όμως με τη γαλλική «Μασσαλιώτιδα», και το «Τραγούδι των Ιταλών».

«Συγκροτήστε τις δυνάμεις σας. Θα κάνουμε επέλαση. Είθε το ακάθαρτο αίμα να ποτίσει τα χωράφια μας» τραγουδούσαν οι Γάλλοι παίχτες.

«Η μητέρα Ιταλία μάς καλεί. Είμαστε έτοιμοι να πεθάνουμε» τραγουδούσαν οι Ιταλοί.

Τις περισσότερες φορές, οι πολίτες των χωρών γνωρίζουν και απαγγέλλουν μόνο τις δύο πρώτες στροφές των εθνικών τους ύμνων, που μιλούν για την όμορφη πατρίδα και το καθήκον του πατριώτη. Οι επόμενες στροφές είναι σκληρότερες, και γι' αυτό συνήθως αποφεύγονται.

Οι Δανοί τραγουδούν για το πώς θα συνθλίψουν τα κρανία των Σουηδών, οι Αργεντίνοι για το δοξασμένο θάνατο για το έθνος, οι Βιετναμέζοι δοξάζονται όταν περνούν πάνω από τα πτώματα των εχθρών τους.

«Οι εθνικοί ύμνοι δημιουργούνται συνήθως σε αποφασιστικές στιγμές στην ιστορία των εθνών, οι οποίες συνήθως χαρακτηρίζονται από πολέμους, βιαιότητες και αιματοκύλισμα», λέει ο Σβερ Λοντγκάαρντ, διεθυντής του Ινστιντούτου Διεθνών Σχέσεων στο Οσλο.

Η Νορβηγία, η πατρίδα των Νόμπελ, έχει εθνικό ύμνο που εξυμνεί τις ομορφιές της χώρας -στις πρώτες στροφές, γιατί προς το τέλος καλεί τους Νορβηγούς «να ακονίσουν τα δρεπάνια τους για να αντιμετωπίσουν τους Σουηδούς στη μάχη».

Ο εθνικός ύμνος των ΗΠΑ, που υιοθετήθηκε με έγκριση του Κογκρέσου το 1931, περιγράφει τη μάχη του 1814, στην οποία οι Αμερικανοί από το Φρούριο ΜακΧένρι αντιστάθηκαν στους Βρετανούς.

Αν ακούσεις το μεξικανικό εθνικό ύμνο σού δημιουργείται η εντύπωση ότι οι πολίτες είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμοι να αρπάξουν ένα πολυβόλο και να πηδήξουν στη σέλα του αλόγου τους για να αντιμετωπίσουν την οποιαδήποτε απειλή.

Η ίδια εντύπωση δημιουργείται και για τους Βρετανούς, καθώς στον εθνικό τους ύμνο επαναλαμβάνεται η φράση «να διασκορπίσουμε τους εχθρούς μας και να τους δούμε να πέφτουν στο έδαφος». Οι Ιρλανδοί με παρόμοιο πάθος τραγουδούν «είμαστε τα παιδιά πολεμικής φυλής και δεν έχουμε ποτέ γνωρίσει την ατίμωση».

Υπάρχουν και χώρες με ειρηνικότερους εθνικούς ύμνους, όπως αυτός των Ελβετών που περιγράφει την ομορφιά του φωτός του ήλιου στις Αλπεις. «Βέβαια δεν πρέπει να μας εκπλήσσει κάτι τέτοιο, γιατί οι Ελβετοί δεν έχουν πολεμήσει τουλάχιστον για 500 χρόνια», σχολιάζει ο Λοντγκάαρντ.

Ο προτεινόμενος εθνικός ύμνος για το Αφγανιστάν ηχεί με απαισιόδοξη νότα -«όσο αναπνέει ακόμη και ο τελευταίος Αφγανός, αυτό το Αφγανιστάν θα παραμείνει». Και στο Ιράκ, τρία χρόνια μετά την στρατιωτική επιχείρηση, στον προτεινόμενο εθνικό ύμνο εξαίρεται η ομορφιά της χώρας αλλά και οι αποφασιστικότητα των νεών Ιρακινών να πεθάνουν για την ανεξαρτησία.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ - 15/07/2006

http://www.enet.gr/online/online_text/c=11...006,id=98457004

[doctor]

Και ερχόμαστε στον δικό μας εθνικό ύμνο. Καμία πρωτοτυπία, μιας και ακολουθεί πιστά το τότε ρεύμα της εποχής, μιμούμενος [αδέξια σύμφωνα με τα σημερινά δεδομένα] τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς εθνικούς ύμνους, και στην μουσική αλλά και .... στους στίχους.

Ο Θανάσης Τριαρίδης αναλύει με τα σημερινά δεδομένα τον Εθνικό μας Ύμνο, και ορθώς τον κρίνει με τα σημερινά δεδομένα, αφού ακόμη και σήμερα όχι μόνο τον τραγουδάμε αλλά ως Ύμνο τον έχουμε ως Εθνικό...

Ο Υμνος εις την Ελευθερίαν του Διονύσιου Κόμη Σολωμού λέγεται πως γράφτηκε μέσα σε ένα μήνα (τον Μάιο του 1823) μετά από παρότρυνση του Σπυρίδωνα Τρικούπη και δημοσιεύτηκε το 1824. Οι δυο πρώτες στροφές αυτού του Ύμνου εγιναν ο «εθνικός ύμνος» του ελληνικού κράτους – τις ξέρουμε όλοι. Σαφώς λιγότεροι έχουμε διαβάσει τις υπόλοιπες 156 στροφές όπου περιγράφονται διάφορα περιστατικά της Ελληνικής Επανάστασης – και όπου κατά καιρούς επαναλαμβάνεται η εμβληματική 2η στροφή «απ’ τα κόκαλα βγαλμένη...» - σε καθαρά ποιητικό επίπεδο μια από τις πιο μεγάλες μεταφορές που έγιναν ποτέ.. Για εκατόν ογδόντα χρόνια διαβάζουμε το ποίημα: στις 39 κεντρικές στροφές του (35-73) περιγράφεται η σφαγή της «αθλίας Τριπολιτσάς».

Μα τι διαβάζουμε, λοιπόν; - η «Ελευθερία» που είναι «βγαλμένη από τα κόκαλα των Ελλήνων τα ιερά» τώρα απαιτεί την σφαγή των «μιαρών σκυλιών», των αμάχων γυναικών, παιδιών και αντρών της Τριπολιτσάς. Αλλιώς: διαβάζουμε ένα κείμενο όπου δοξολογείται η σφαγή αμάχων, όπου το αίμα είναι φύρα και η ανθρώπινη ζωή απαξιώνεται. Κάτι τέτοιο δεν μπορεί να είναι ύμνος στην ελευθερία – κάτι τέτοιο είναι ένας ύμνος στους δολοφόνους...

Παρένθεση (σχεδόν επιβεβλημένη): έχω γράψει πολλές φορές πως ο Σολωμός είναι ένας από τους πιο μεγάλους ποιητές της Ευρώπης – πιθανώς ο πιο μεγάλος του ρομαντισμού. Επίσης γνωρίζω (σωστότερα: υποψιάζομαι) τι οφείλει στον Σολωμό η γλώσσα την οποία μιλώ και στην οποία γράφω – ίσως για αυτό είναι ακόμη πιο αντιφατικό να διαβάζεις από την πένα του ένα ποίημα όπου δοξολογούνται σφαγείς αμάχων. Τέλος γνωρίζω πως τις δύο πρώτες στροφές του σολωμικού ύμνου τις τραγούδησαν πραγματικοί ήρωες μπροστά στα αποσπάσματα των φασιστών (ένα μονάχα παράδειγμα, για το οποίο έχω γράψει κι άλλοτε: αυτό που τραγούδησαν οι διακόσιοι της Καισαριανής εκείνη την Πρωτομαγιά του 1944, ή αυτό που τραγούδησαν οι εξεγερμένοι του Πολυτεχνείου το βράδυ της Παρασκευής προς Σάββατο, 17 Νοεμβρίου 1973 ήταν αναμφίβολα κάτι περά από έναν εθνοφασιστικό ύμνο).

Ωστόσο, η άρνηση του εθνικισμού ως μηχανισμού απανθρωπιάς προϋποθέτει αποδόμηση στερεοτύπων που συγκροτούν το εγώ ή το εμείς μας: δεν μπορώ να αρνηθώ ότι ο Ύμνος του Σολωμού είναι ένα κομμάτι από την ζωή μας – μα, δυστυχώς, είναι και το έμβλημα του εθνοφασισμού μας.

Ας δούμε, λοιπόν, τι λέγεται και τι σημαίνεται σε εκείνες τις κρίσιμες στροφές, από την 35η μέχρι και την 73η (αντιγράφω από την έκδοση και την ορθογραφία του Λίνου Πολίτη, Ίκαρος 1986):

Ιδού εμπρός σου ο τοίχος στέκει

Της αθλίας Τριπολιτσάς·

Τώρα τρόμου αστροπελέκι

Να τις ρίψεις πιθυμάς. (στροφή 35η)

Από την πρώτη στροφή του επισοδείου είναι καθαρό τι πρέπει να συμβεί στην «άθλια» Τριπολιτσά: δυστυχώς το «αστροπελέκι τρόμου» θα είναι μονάχα η αρχή. Πολύ γρήγορα ο ποιητής του Ύμνου απευθύνεται στους μύριους άντρες, γυναίκες και παιδιά της Τριπολιτσάς:

Λίγα μάτια, λίγα στόματα

Θα σας μείνουνε ανοιχτά

Για να κλαύσετε τα σώματα

Που θε νάβρη η συμφορά. (στροφή 38η)

Σύμφωνα με τον ποιητή, η πρώτη «μάχη» δίνετια στο φως της ημέρας όπου «λάμπει, κόφτει το σπαθί» των Ελλήνων (στροφή 39η) ενώ οι εχθροί φεύγοντες δειλιούν και κλείνονται στο κάστρο. Η νύχτα πέφτει – μα η «μάχη» αρχίζει πάλι (στην πραγματικότητα δεν υπήρξε μάχη – υπήρξε αποκλεισμός και πείνα):

Α! Τι νύχτα ήταν εκείνη

Που την τρέμει ο λογισμός

Άλλος ύπνος δεν θα γίνει

Πάρεξ θάνατου πικρός. (στροφή 45η)

Ακολουθεί μια σκηνή εκπληκτικής ποιητικής δύναμης – κι είναι εξαιρετικά πικρό και παράλογο να διαβάζεις τόσο μεγάλη ποίηση να δοξολογεί τόσο βάναυσα μια ανθρωποσφαγή. Ενώ «ο άδης ακαρτέρεε τα σκυλιά» (σημειώνω: τα «σκυλιά» είναι οι προς σφαγήν άμαχοι της Τριπολιτσάς), έξαφνα από τη γη πετιούνται οι μαύροι ίσκιοι όσων (Ελλήνων βέβαια) «είναι άδικα σφαγμένοι από την τούρκικη οργή»

Τ’ ακαρτέρε. – Εφαίνοντ’ ίσκιοι

Αναρίθμιτοι γυμνοί,

Κόρες, γέροντες, νεανίσκοι,

Βρέφη ακόμη στο βυζί. (στροφή 48η)

Όλη μαύρη μυρμηγιάζει,

Μαύρη η εντάφια συντροφιά,

Σαν το ρούχο όπου σκεπάζει

Τα κρεβάτια τα στερνά. (στροφή 49η)

Τόσοι, τόσοι ανταμωμένοι

Επετιούντο από τη γη,

Όσοι είναι άδικα σφαγμένοι

Από τούρκικη οργή. (στροφή 50η)

Τι συμβαίνει, λοιπόν, εδώ: ο Σολωμός του 1823 προσπαθεί να αιτιολογήσει την επικείμενη σφαγή και προσφεύγει σε μια «οραματικής τάξεως» περιγραφή: οι ίσκιοι των Ελλήνων αδικοσφαγμένων ολόκληρης της ιστορίας πετιούνται μέσα από τη γη, προκειμένου να καταστήσουν τη σφαγή των αμάχων της Τριπολιτσάς «δίκαιη». Έχουμε εδώ, λοιπόν, μια αλλόκοτη μεταφυσική παρέμβαση από το υπερπέραν που «διψάει για εκδίκηση». Αν κανείς επιχειρούσε μια ψυχαναλυτική ερμηνεία, θα έλεγε πως το σχήμα «κόρες, γέροντες, νεανίσκοι, βρέφοι ακόμη στο βυζί» επιστρατεύεται ακριβώς γιατί αυτά ήταν κατά κύριο λόγο τα θύματα της Τριπολιτσάς – με αυτά θέλει να ρεφάρει ο ποιητής του Ύμνου.

Κι εδώ μια (ακόμη) παρένθεση: με τον ίδιο τρόπο που ο Σολωμός του 1823 επικαλείται τα φαντάσματα τα αδικοσφαγμένων για να δικαιολογήσει την σφαγή των σωμάτων, ο Κολοκοτρώνης του 1839 επικαλείται την εξίσου δραστική (ή και δραστικότερη) «θεωρία του πλάτανου». Και πάλι η αναφορά γίνεται στη δική του Διήγηση: ο ηθικός αυτουργός της σφαγής της Τριπολιτσάς αφού περίμενει επί τρεις μέρες να ολοκληρωθεί η «δουλειά» των σφαγιαστών, μπαίνει νικητής στην πόλη και κάθεται κάτω από τον ιστορικό πλάτανο της κεντρικής πλατείας όπου αναθυμάται πως εκεί έχουν κρεμαστεί τόσοι δικοί του – κι αυτό «μαλακώνει τη θλίψη του για τον χαμό των Τούρκων». Το κεντρικό επιχείρημα όλων των χασάπηδων της ιστορίας, η θεωρία της «ιστορικής ανταπόδωσης», όπου σφάζουμε βρέφη σήμερα για να πατσίσουμε μια αδικία του παρελθόντος, είναι ήδη, από τα πρώτα χρόνια της Ελληνικής Ανεξαρτησίας μια «εθνική βεβαιότητα»...

Εξάλλου ξαναγυρνώντας στον Ύμνο του 1823 οι προθέσεις ετούτων των σολωμικών φαντασμάτων περιγράφονται σαφώς:

Με τα μάτια τους γυρεύουν

Όπου είν’ αίματα πηχτά,

Και μες τα αίματα χορεύουν

Με βρυχίσματα βραχνά, (στροφή 55η)

Και χορεύοντας μανίζουν

Εις τους Έλληνας κοντά

Και τα στήθια τους εγγίζουν

Με τα χέρια τα ψυχρά. (στροφή 56η)

Πλέον η επικείμενη εθνοκάθαρση έχει νομιμοποιηθεί και από τα φαντάσματα. Δεν απομένει, κάπου στην 59η στροφή, να αρχίζει και η καθεαυτή σφαγή, που θα κρατήσει για δεκαπέντε στροφές:

Κτυπούν όλοι απάνου κάτου·

Κάθε κτύπημα που εβγή

Είναι κτύπημα θανάτου.

Δίχως να δευτερωθεί. (στροφή 59η)

Κοίτα χέρια απελπισμένα

Πως θερίζουνε ζωές

Χάμου πεφτουνε κομμενα

Χέρια, πόδια, κεφαλιές, (στροφή 64η)

Και παλάσκες και σπαθία

Με ολοσκόρπιστα μυαλά,

Και με ολόσχιστα κρανία

Σωθικά λαχταριστά. (στροφή 65η)

Κάποτε νιώθει κανείς πως ακόμη και ο ίδιος ο ποιητής του Ύμνου δεν αντέχει την ίδια του την αφήγηση. Στην 66η στροφή έξαφνα ζητάει να πάψουν οι σκοτωμοί («Φτάνει· ως πότε οι σκοτωμοί;»). Γρήγορα ωστόσο επανέρχεται στο γνώριμο ρυθμό: οι σκοτωμοί θα πάψουν όταν θα αφανιστούν οι «σκύλοι» (όπου «σκύλοι» και «μιαροί» είναι οι σφαγιαζόμενοι άμαχοι).

Ολιγότευαν οι σκύλοι,

Και Αλλά εφώναζαν, Αλλά·

Και των Χριστιανών τα χείλη

Φωτιά εφώναζαν, φωτιά. (στροφή 68η)

Λεονταρόψυχα εκτυπιούντο,

Πάντα εφώναζαν φωτιά,

Και οι μιαροί κατασκορπιούντο

Πάντα εσκούζωντας Αλλά. (στροφή 69η)

Στον 72η στροφή επιχειρείται η έσχατη προσπάθεια μηδενισμού των σφαγμένων αμάχων – μηδενισμού της αξίας τους ως σώμα και ως μνήμη. Το αίμα τους που έχει γίνει σαν ποτάμι στην πεδιάδα, μιαίνει κατά κάποιο τρόπο το «αθώο χορτάρι που πίνει αίμα αντίς για τη δροσιά». Προσοχή: η λέξη «αθώο» χρησιμοποιείται για το χόρτο, την ίδια ώρα που το αίμα 32.000 αμάχων είναι «ρυπαρό αίμα σκυλιών».

Σαν ποτάμι το αίμα εγίνη

Και κυλάει στη λαγκαδιά,

Και το αθώο χόρτο πίνει

Αίμα αντίς για τη δροσιά. (στροφή 72η)

Η πτώση της «αθλίας Τριπολιτσάς» έχει ολοκληρωθεί.

Η 74η στροφή που ακολουθεί μοιάζει με την αποθέωση του παραλόγου: το αίμα 32.000 σφαγμένων Τούρκων και Εβραίων το ήπιε το «αθώο χορτάρι», ωστόσο η Ελευθερία παραμένει «από τα κόκαλα βγαλμένη των Ελλήνων τα ιερά».

Για το γεγονός ότι επί 39 στροφές οι (έχοντες τα «ιερά κόκαλα») Έλληνες είναι αυτοί που σφάζουν, εκκωφαντική σιωπή...

Ετούτες οι 39 (35-73) στροφές του Ύμνου εις την Ελευθερίαν είναι πραγματικά μια μοναδική περίπτωση στην ιστορία της λογοτεχνίας, όπου ένας ποιητής αναλαμβάνει όχι μόνο να δικαιολογήσει αλλά να δοξολογήσει μια ανθρωποσφαγή αμάχων γυναικόπαιδων, θέτοντας την ποίησή του στην υπηρεσία των σφαγέων.

Η λογική αντίδραση για τον ιταλόγλωσσο Σολωμό (που ήξερε καλά πως στην Ευρώπη του Διαφωτισμού δεν αρέσουν οι σφαγές αμάχων) θα ήταν να προσπεράσει τη σφαγή των αμάχων της Τριπολιτσάς – μπορούσε κάλλιστα να γεμίσει 39 στροφές με την σφαγή της Χίου και να «καθαρίσει» με όλα τα μελανά σημεία.

Το ότι αποφάσισε να ενσωματώσει σε έναν ύμνο «εις την Ελευθερίαν» τη δοξολόγηση μιας σφαγής 32.000 ανθρώπων από μέρους των σφαγέων καταδεικνύει το πόσο θεμελιακή θεωρούσε (αυτός και πολλοί άλλοι) την εθνοκάθαρση της Πελοπονήσου για την ελληνική ανεξαρτησία.

Επίσης καταδεικνύει πως ακόμη και για την καρμποναρική Ευρώπη του Διαφωτισμού οι αλλόθρησκοι ήσαν «μιαρά σκυλιά» που ακόμη και το αίμα τους «μιαίνει το αθώο χορτάρι». Τέλος τούτη η σολωμική επιμονή καταδεικνύει ότι η νεώτερη Ελλάδα έβαλε στα θεμέλια του νεότερου πολιτισμού τις πιο σκληροπυρηνικές εθνικιστικές και ρατσιστικές δοξασίες.

Το νέο «Ελληνικό Έθνος» δομήθηκε με φαντασιώσεις μίσους και φρίκης: εφεξής «αστροπελέκια τρόμου» θα πέφταν απάνω στους εχθρούς του, τα σπαθιά των στρατιωτών του «λάμπουν-κόφτουν» όποιον βρεθεί μπροστά του, οι πρόγονοι σηκώνονται σαν ίσκιοι από τη γη και παραστέκουν σε κάθε σφαγή «σκύλων» (ελπίζω να μη χρειάζεται να ξαναθυμίσω ποιοι ονομάζονται «σκύλοι»).

Συμπέρασμα: οι στροφές 35-73 του Ύμνου εις την Ελευθερίαν είναι ένα από τα πιο απάνθρωπα και πιο φριχτά ποιήματα της νεότερης ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Σαφώς και υπήρξαν ποιητές που υποστήριξαν διαφόρους δολοφόνους και λογής φασίστες: μα προσωπικά δεν έχω διαβάσει άλλον ποιητή τέτοιου μεγέθους να δοξολογεί μέσα στην ίδια του την ποίηση τη σφαγή αμάχων από ένοπλους σφαγιαστές.

Να το πω αλλιώς: και ο Πάουντ και ο Χάμσουν και ο Σέλιν υποστήριξαν με θέρμη τους Ναζί – ωστόσο κανένας τους δεν δημοσίευσε ένα ποίημα ή πεζό που να δοξολογεί τα Ες Ες περιγράφωντας αναλυτικά το πώς έβαζαν τους Εβραίους στους θαλάμους αερίων.

Κι ούτε μπορούμε καλά καλά να αναρωτηθούμε το πώς θα αισθανόμασταν αν ένας Γερμανός ποιητής αποκαλούσε «μιαρά σκυλιά» τους εκτελεσμένους των Καλαβρύτων ή τους Διακόσιους της Καισαριανής δοξολογώντας τους Ναζί που τους εκτέλεσαν. Οι στροφές 35-73 του Ύμνου εις την Ελευθερίαν αποτελούν ένα αδιανόητο ηθικό στίγμα: για τον Σολωμό, για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό, για την ίδια την ποίηση, για όλους μας.

Σαν από τραγική ειρωνεία της μοίρας ο Σολωμός από το τέλος της δεκαετίας του 1820 και μέχρι και το τέλος της ζωής του πέρασε στην αντίπερα πλευρά και καταπιάστηκε με ένα αλωνάκι αδικοσφαγμένων.

Στους Ελευθερους Πολιορκημένους προσπαθεί να μιλήσει από τη μεριά ετούτων των σφαγιασμένων – αυτός ο ίδιος που στον Ύμνο δικαίωσε τους σφαγιαστές.

Ήταν τόσο μεγάλος ποιητής που το κατάφερε: οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι είναι ένα ποιητικό όριο για ολόκληρη την λογοτεχνία όπου πράγματι η ψυχή ξαστοχά γλυκά τον εαυτό της – δεν νομίζω πως εδώ και εκατόν πενήντα χρόνια έχει γραφτεί τίποτε ανάλογο. Δεν πιστεύω πως στη ζωή μπορούμε να κρίνουμε τελεσίδικα ανθρώπους από ένα γραπτό τους που γράψαν στα εικοσιπέντε τους ή στα εβδομηνταπέντε τους χρόνια, υπό το κράτος οργής, αυταπάτης ή οπιασδήποτε άλλης συνθήκης ή να ρεφάρουμε «κακές» και «καλές» στιγμές τους. Ο Σολωμός κρίθηκε, κρίνεται και θα κρίνεται από το σύνολο ενός έργου του.

Σε αυτό το κείμενο δεν κρίνω τον Σολωμό: κρίνω τον Ύμνο, τις στροφές 35-73 και λέω πως είναι ένα ποίημα που δοξάζει μια ανθρωποσφαγή αμάχων, πως είναι ένα ποίημα που θρησκεύεται με το μίσος του, ένα κήρυγμα πρόδρομου όσο και θεμελιακού εθνοφασισμού.

Κι εδώ (μια ακόμη) παρένθεση: Υπάρχουν κάμποσοι υποστηρικτές της άποψης πως στα 1821 η σφαγή αμάχων ήταν μια πρακτική ανεκτή, ηθικά επιτρεπτή ή εν πάση περιπτώσει ανήθικη μεν μα παραδεκτά αναμενόμενη, περίπου αυτονόητη. Αυτή και μόνο η ύπαρξη των Ελεύθερων Πολιορκημένων (ή η ύπαρξη του πασίγνωστου πίνακα Η σφαγή της Χίου του Ευγένιου Ντελακρουά) ακυρώνει το (έμπλεο υποκριτικού ιστορισμού) επιχείρημά τους εν τη γενέση του. Εάν οι σφαγές αμάχων του καιρού εκείνου ήταν περίπου αυτονόητες, τότε γιατί ο πίνακας του Ντελακρουά στα 1824 αναστατώνει την Ευρώπη ολόκληρη και δημιουργεί έντονο φιλελληνικό κλίμα;

Εάν η ανθρώπινη ζωή αξιολόγουνταν ως «απόλυτα ασήμαντη» μπροστά στους πολιτικο-στρατιωτικούς στόχους, τότε γιατί ο αφηγητής των Ελεύθερων Πολιορκημένων δεν έχει δει τόπον ενδοξότερο από το αλωνάκι του Μεσολογγίου; Μα δυστυχώς, όπως σε όλες τις περιπτώσεις του εθνοφασισμού, βασιλεύει το πυκνό και θολό παράλογο: οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου δοκιμάζονται από όλους τους πειρασμούς της ζωής, τον Απρίλη και τον Έρωτα που χορεύουν και γελάνε, την δοξασμένη μαύρη πέτρα και το ξερό χορτάρι – αλλά οι πολιορκημένοι της Τριπολιτσάς είναι μιαροί σκύλοι που πρέπει να δεχτούν ένα αστροπελέκι τρόμου μέχρι την «δίκαιη και δοξασμένη» σφαγή τους.

Μπορεί κανείς να πει πως ο πρόδρομος εθνοφασισμός του Ύμνου εις την Ελευθερίαν αρχίζει από τη δεύτερη στροφή όπου με ευκολία λογαριάζει πως η «Ελευθερία» βγαίνει από τα «ιερά κοκκαλα των Ελλήνων» (ως εκ τούτου υπάρχουν και «μιαρά κόκκαλα των μη Ελλήνων - ας πούμε, των Τούρκων ή των Κινέζων), ως εκ τούτου η δοξολογία της σφαγής της Τριπολιτσάς είναι απολύτως αναμενόμενη. Επί της ουσίας συμφωνώ με αυτή τη σκέψη – ωστόσο μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι ο Σολωμός σε εκείνη τη δεύτερη (και διαρκώς επαναλαμβανόμενη) στροφή αναφέρεται σε κόκκαλα αδικοσκοτωμένων (που είναι πάντοτε ιερά, είτε είναι Έλληνες, είτε οποιοιδήποτε άλλοι). Το ίδιο το ποίημα μας απαντά πως ετούτη η όποια σκέψη περί των ιερών αδικοσφαγμένων ανεξαρτήτως καταγωγής είναι μάταιος κόπος: ο Ύμνος λογαριάζει ιερούς μόνο τους αδικοσφαγμένους Έλληνες – οι αδικοσφαγμένοι Τούρκοι και Εβραίοι είναι «καύσιμη ύλη» στο όνομα της «Δικαιοσύνης». Κι όταν σφαγιάζονται, το αίμα τους «μιαίνει» αντί για δροσιά το αθώο χορτάρι».

Τι να κάνουμε: το ερώτημα είναι παλιό και απλό – συχνά μας προκαλεί τρόμο ιδίως όταν, πέρα από μπροσούρες και οδηγίες συλλογικής καθυποταγής, εξατομικεύεται στον καθένα μας:

τι μπορούμε να κάνουμε απέναντι στον δομημένο εθνικισμό μας, απέναντι σε δύο αιώνες ψεμάτων, που διαμόρφωσαν την εκπαίδευσή μας, την οπτική με την οποία βλέπουμε την ιστορία, τη λογοτεχνία, ολόκληρο τον νεολληνικό πολιτισμό, τις παιδικές μας μνήμες. Το να αντισταθεί κανείς τον εθνικισμό προϋποθέτει το να μπορεί να αρνηθεί έναν κομμάτι από τον εαυτό του, από τη ζωή του και τους δομικούς μύθους της κοινωνίας του.

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΡΙΑΡΙΔΗΣ

http://www.triaridis.gr/keimena/keimD035.htm

(Μια πρώτη μορφή αυτού του κειμένου δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Μακεδονία της Κυριακής, στις 10-4-2005, 17-4-2005 και 24-4-2005.)

[Lucky_Luke]

Τον αδικείς τον εθνικό ύμνο doctor.

Χωρίς να διακατέχομαι από κανένα αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας, έχω την εντύπωση ότι πρόκειται για ένα από τα ομορφότερα λογοτεχνικά ποιητικά κείμενα. Μην ξεχνάς ότι φτιάχθηκε για να εξυμνήσει έναν πόλεμο προς την ελευθερία, (οι πόλεμοι ατυχώς είναι σκληροί και απάνθρωποι, αλλά πάντα είναι η τελευταία προσπάθεια των ανελεύθερων και καταπιεσμένων) ,και μην τον κρίνεις αποσπασματικά και με σημερινά "πολιτικώς ορθά" κριτήρια.

Άσε που λέει και άλλα πράματα, όπως πχ για πόρτες που δεν ανοίγαν, 'οταν "η χρεία τες κουρταλή".

Και η μουσική που συνέθεσε ο Νικόλαος Μάντζαρος είναι από τις πιο όμορφες που έχουν γραφτεί κατά τη γνώμη μου.

Παρακάτω παρατίθεται λινκ με όλον τον εθνικό ύμνο, για όποιον θέλει να τον θυμηθεί...

http://www.myriobiblos.gr/greekliterature/...mos_anthem.html

[LandS]

Τον αδικείς τον εθνικό ύμνο doctor.

Χωρίς να διακατέχομαι από κανένα αίσθημα εθνικής υπερηφάνειας, έχω την εντύπωση ότι πρόκειται για ένα από τα ομορφότερα λογοτεχνικά ποιητικά κείμενα. Μην ξεχνάς ότι φτιάχθηκε για να εξυμνήσει έναν πόλεμο προς την ελευθερία, (οι πόλεμοι ατυχώς είναι σκληροί και απάνθρωποι, αλλά πάντα είναι η τελευταία προσπάθεια των ανελεύθερων και καταπιεσμένων) ,και μην τον κρίνεις αποσπασματικά και με σημερινά "πολιτικώς ορθά" κριτήρια.

Άσε που λέει και άλλα πράματα, όπως πχ για πόρτες που δεν ανοίγαν, 'οταν "η χρεία τες κουρταλή".

Και η μουσική που συνέθεσε ο Νικόλαος Μάντζαρος είναι από τις πιο όμορφες που έχουν γραφτεί κατά τη γνώμη μου.

Παρακάτω παρατίθεται λινκ με όλον τον εθνικό ύμνο, για όποιον θέλει να τον θυμηθεί...

http://www.myriobiblos.gr/greekliterature/...mos_anthem.html

Όχι ο doctor Δημήτρη, ο Τριαρίδης, αδικεί τον Εθνικό Ύμνο. Και συγχαρητήρια για τον άμεσο τρόπο με το οποίο το σημειώνεις.

Αυτό που μου κάνει πολύ μα πάρα πολύ εντύπωση είναι:

α) Του Τριαρίδη, η άγνοια, ότι ο Σολωμός όταν έγραψε το ποίημα 'Υμνος εις την Ελευθερίαν, δεν είχε καμία απολύτως πρόθεση να τον δει να μελοποιείται ως Εθνικός Ύμνος. Η δε προτροπή του Σπυρίδωνα Τρικούπη, είχε πιο πολύ να κάνει με τη θεματολογία και τη γλώσσα της ποίησης του Ιταλικής παιδείας Σολωμού. Τέλος, τι σημασία έχει αν "γράφτηκε μέσα σε ένα μήνα". Ο Επιτάφιος του Ρίτσου γράφτηκε σε μια βραδυά.

β) Του άλλου Δημήτρη, του dcorfu, ο οποίος ενώ γνωρίζει τέτοιες λεπτομέρειες για τις εμπνεύσεις του Σολωμού στη σύνθεση του ποιήματος, αγνοεί ότι οι δύο πρώτες στροφές του ποιήματος Ύμνος εις την Ελευθερίαν επιλέχτηκαν ως "Εθνικός Ύμνος του Βασιλείου της Ελλάδος", όχι "εν τη γενέσει του", αλλά επί Γεωργίου του Α' , πολύ αργότερα . Όταν πλέον το φιλελεύθερο φρόνημα της ποίησης του Σολωμού, δεν αποτελούσε απειλή για τη κατεστημένη ξενοκρατία.

Σε ένα συμπατριώτη του Μάντζαρου, αυτό δεν είναι επιτρεπτό.

Ούτε βέβαια είναι επιτρεπτό να αναρωτιώμαστε

Γιατί αυτό το μένος σου ,σε ότιδήποτε Ελληνικό?

Όποιος έχει πρόβλημα με τη θέση που εκφράζει κάποιος άλλος, έχει το δικαίωμα να την ενοχοποιήσει, ακόμα. Με κανένα τρόπο δεν ενοχοποιούμε τον φορέα της θέσης.

Όταν υπογράφουμε με τη γνωστή ρήση του Βολταίρου, υποθέτω υποβάλουμε τον εαυτό μας πρώτα στην επιταγή της.

[doctor]

Δημήτρη (doctor),

πες του Τριαρίδη τα εξής:

Θα του τα πω όταν τον δω Δημήτρη.

Γιατί αυτό το μένος σου ,σε ότιδήποτε Ελληνικό?

Η εφεύρεση της ελληνικής σημαίας και του εθνικού ύμνου, ακόμη και της αυτοδιάθεσης των χριστιανών ρωμιών και του αυτοπροσδιορισμού τους ως ελλήνων, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ καθόλου ελληνικής εμπνεύσεως αγαπητέ Δημήτρη, αλλά προήλθαν από την "βάρβαρη" Ευρώπη και τον πολιτισμό της.

Δηλαδή οι αρχαίοι έλληνες που δεν είχαν την γαλανόλευκη και εθνικό Ύμνο δεν ήταν έλληνες;

Μένος;

Όχι μένος, Δημήτρη. Την γνώμη μου γράφω και αν ισχύει το μότο σου θα πρέπει να υπερασπίζεσαι το δικαίωμά μου σε αυτήν με ... τίμημα της ζωής σου [μήπως είναι κάπως βαρύ όμως για σένα;]

Ξέρω ότι πολλές φορές ξενίζουν αυτά που γράφω, τα γράφω όμως προς συζήτηση και κυρίως αυτά που γράφω δεν είναι ιδέες μισαλλοδοξίας που οδηγούν στην βία, το αντίθετο μάλιστα.

Συμφωνώ με τον Τριαρίδη, τα έθνη στήθηκαν, φτιάχτηκαν και επινοήθηκαν ενίοτε με βάση το αίμα και το μίσος προς τους γείτονες και αυτό αποδεικνύεται από τους στίχους στους εθνικούς ύμνους που αναφέρονται στην αρχική μου δημοσίευση.

Η ένστασή μου είναι ότι έχουν περάσει 200 χρόνια από τότε και τα πράγματα έχουν αλλάξει, και οι εθνικοί ύμνοι είναι πια φολκλόρ.

Μα θα μου πεις: Ζητάς να καταργηθούν οι εθνικοί ύμνοι, τα κράτη, τα σύνορα, οι σημαίες;

Απαντώ: ΝΑΙ!

Είναι ουτοπία, ναι, ε και;

John Lennon "Imagine"

Imagine there's no countries

It isn't hard to do

Nothing to kill or die for

And no religion too

Imagine all the people

Living life in peace

doctor

Y.Γ. Έχω μείνει ακόμη έφηβος. Χαίρομαι γι'αυτό...

Υ.Γ.2 Βλέπετε στην Μέση Ανατολή τι γίνεται; Βλέπετε που οδηγεί ο θρησκευτικός φανατισμός, η μισαλλοδοξία, ο εθνικισμός.

Παιδάκια 8 χρονών αντί να παίζουν στις παιδικές χαρές, κρατάνε σημαίες και καλάσνικοφ έτοιμα να πεθάνουν πριν καν ζήσουν. Αυτό είναι κατάντια...

[doctor]

Δημήτρη,

Ποιος σου αφαίρεσε το δικαίωμα να γράφεις την γνώμη σου?

Και εγώ την γνώμη μου ελευθερα εκφράζω.

Οσο για μότο μου,το έβαλα γιατί θέλω να ισχύει πρώτα για τον ευατό μου.Να εκφράζω ελεύθερα την γνώμη μου.Αλλά να υπερασπίζομαι και το δικαίωμα των άλλων να την εκφράζουν.Ετσι απλά.

Το τίμημα της ζωή του το έβαλε ο Βολταίρος,όχι ο quest_1 (για να μην υπάρχει παρεξήγηση).

Είπα και γω ότι θα μου τραγουδήσεις το I would die for you

doctor

[broster]

.............

Μα θα μου πεις: Ζητάς να καταργηθούν οι εθνικοί ύμνοι, τα κράτη, τα σύνορα, οι σημαίες;

Απαντώ: ΝΑΙ!

Είναι ουτοπία, ναι, ε και;

.......................................

Βρε Δημήτρη και εγώ θέλω να καταργηθεί η δουλειά και το χρήμα με την σημερινή του μορφή και να δουλεύουμε από χόμπι , αλλά δυστυχώς δεν γίνεται .

Και μην ξεχνάς ότι ο άνθρωπός αν δεν υπήρχε θεός θα τον δημιουργούσε , θέλω να πω ότι όλοι μας θέλουμε να έχουμε σημείο αναφοράς , είτε αυτό είναι η θρησκεία , είτε αυτό είναι η χώρα είτε οτιδήποτε άλλο .

Είναι η φύση του ανθρώπου έτσι .

Ο πολίτής του Κόσμου

Bro !!!

[doctor]

Βρε Δημήτρη και εγώ θέλω να καταργηθεί η δουλειά και το χρήμα με την σημερινή του μορφή και να δουλεύουμε από χόμπι , αλλά δυστυχώς δεν γίνεται .

Και μην ξεχνάς ότι ο άνθρωπός αν δεν υπήρχε θεός θα τον δημιουργούσε , θέλω να πω ότι όλοι μας θέλουμε να έχουμε σημείο αναφοράς , είτε αυτό είναι η θρησκεία , είτε αυτό είναι η χώρα είτε οτιδήποτε άλλο .

Είναι η φύση του ανθρώπου έτσι .

Ο πολίτής του Κόσμου

Bro !!!

Μα για χόμπυ δουλεύουμε Αποστόλη.

Δουλεύει κανένας για να μην πεθάνει από την πείνα;

Δουλεύουμε για να ζούμε και όχι για να επιβιώνουμε...

Για τα παρακάτω τι λες;

Η εθνική Αργεντινής ήταν και είναι η αγαπημένη μου ποδοσφαιρική ομάδα. Όταν στο μουντιάλ του 1994 έπαιξε με την εθνική Ελλάδος, την υποστήριξα διότι για μένα ήταν ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι και όχι ένας πόλεμος μεταξύ Ελλάδος και Αργεντινής.

Δεν προβαίνω σε γελοίες ταυτίσεις ενός ποδοσφαιρικού παιχνιδιού με την επιβίωση της πατρίδος μου και δεν κάνω καμία έκπτωση στην λογική μου.

Τι σχέση έχει ένα ποδοσφαιρικό παιχνίδι με το πατριωτικό καθήκον του καθενός;

Χαρακτηρίστικα ανθέλληνας και σχεδόν προδότης από τους φίλους μου.

Φυσικά το τι δούλεμα τους έριξα [για την ιστορία: Αργεντινή-Ελλάδα 4-0] δεν περιγράφεται...

Όχι, θα υποστήριζα το τσίρκο του Παναγούλια (μόνο τον Δομάζο δεν πήρε μαζί του, για να γευθεί και αυτός την χαρά ενός μουντιάλ) που δεν έχασε δεξίωση και εκδήλωση την ώρα που όλοι οι άλλοι προετοιμαζόταν για την μεγάλη πρόκληση.

Ναι, πανηγύρισα και τα γκολ, ειδικά του Ντιέγκο.

It' s a game...

doctor

Υ.Γ. Επίσης δεν βλέπω τον λόγο που θα πρέπει να υποστηρίξω την ΠΑΕ του Κόκκαλη ή του Βαρδινογιάννη στο champions league απλά και μόνο επειδή είναι ελληνικών συμφερόντων...

Ειδικά όταν παίζουν με την Μπαρτσελόνα...

Θυμάμαι που έπαιζε ο Ολυμπιακός μπάσκετ στην Ευρώπη. Εγώ υποστήριζα τον αντίπαλό του, και μου λέει φίλος-γαύρος: "Ντροπή σου που δεν υποστηρίζεις ελληνική ομάδα".

Και εκείνη την στιγμή ο Ολυμπιακός είχε την εξής πεντάδα: Νάκιτς, Τάρλατς, Τόμιτς, Τάρπλεϊ και έναν αμερικανό κοντούλη που έτρεχε σαν πύραυλος και δεν θυμάμαι πως τον λένε, δηλαδή έπαιζε με 5 ξένους. Να χαρώ εγώ ελληνική ομάδα ...

Υ.Γ. Πως τον λέγανε τον Αμερικανό ωρέ;

Το βρήκα. Ρίβερς τον λέγανε, μεγάλος παίχτης, φοβερός.

Επεξεργασμένο 17 Ιουλίου 2006 από doctor

[broster]

Μα για χόμπυ δουλεύουμε Αποστόλη.

Δουλεύει κανένας για να μην πεθάνει από την πείνα;

Δουλεύουμε για να ζούμε και όχι για να επιβιώνουμε...

Για τα παρακάτω τι λες;

Θυμάμαι που έπαιζε ο Ολυμπιακός μπάσκετ στην Ευρώπη. Εγώ υποστήριζα τον αντίπαλό του, και μου λέει φίλος-γαύρος: "Ντροπή σου που δεν υποστηρίζεις ελληνική ομάδα".

Και εκείνη την στιγμή ο Ολυμπιακός είχε την εξής πεντάδα: Νάκιτς, Τάρλατς, Τόμιτς, Τάρπλεϊ και έναν αμερικανό κοντούλη που έτρεχε σαν πύραυλος και δεν θυμάμαι πως τον λένε, δηλαδή έπαιζε με 5 ξένους. Να χαρώ εγώ ελληνική ομάδα ...

Υ.Γ. Πως τον λέγανε τον Αμερικανό ωρέ;

Το βρήκα. Ρίβερς τον λέγανε, μεγάλος παίχτης, φοβερός.

Αναφέρεις παράδειγμα με Ολυμπιακό σε cockney , οπότε η απάντηση γνωρίζεις ποιά είναι !!!!

Σου επαναλαμβάνω όμως ότι είναι στη φύση του ανθρώπου να ανήκει σε μια όμαδα και να θέτει τα όριά του (και σε πολύ προέκταση σε μια χώρα )

Νομίζω ότι το γενικεύεις πολύ το θέμα Μήτσ'μ !!!

Δημήτρη γνωρίζεις ότι δεν δουλεύουμε για χόμπι , καλώς ή κακώς η αμοιβή είναι αυτή που θα μας ξεκουράσει .

[doctor]

Όχι ο doctor Δημήτρη, ο Τριαρίδης, αδικεί τον Εθνικό Ύμνο. Και συγχαρητήρια για τον άμεσο τρόπο με το οποίο το σημειώνεις.

Όχι μόνο ο Τριαρίδης, αλλά και ο doctor αδικεί τον ύμνο Σταύρο. Δεν κρύβω την γνώμη μου, συμφωνώ με τον Θανάση Τριαρίδη σε αυτό το σημείο.

Αγαπώ την πατρίδα μου, αλλά θεωρώ αυτήν και τους ανθρώπους της ως υποκείμενους στο λάθος, δεν τους θεωρώ αλάθητους, προσπαθώντας να κρύβω τα λάθη μέσα σε δόγματα και υπεραπλουστεύσεις.

Όλοι οι λαοί, όλοι οι άνθρωποι κάνουν λάθη, γιατί όχι και η πατρίδα μου;

.... είχε πιο πολύ να κάνει με τη θεματολογία και τη γλώσσα της ποίησης του Ιταλικής παιδείας Σολωμού.

Διονύσιος Σολωμός (Ζάκυνθος 1798- Κέρκυρα 1857).

Γιος ενός ηλικιωμένου κόντε και της νεαρής υπηρέτριάς του, ο Σολωμός έλαβε, ως γόνος Επτανήσιου αριστοκράτη, ιταλική παιδεία, πρώτα στη γενέτειρά του και έπειτα στην Κρεμόνα και την Παβία της Ιταλίας. Εκεί ξεκίνησε την ποιητική του δραστηριότητα, την οποία συνέχισε όταν επέστρεψε εικοσάχρονος στην πατρίδα του, συνθέτοντας ιταλόγλωσσα σονέτα με θρησκευτικά ή επίκαιρα θέματα.

Γρήγορα όμως και σε αντίθεση με τον πατριώτη του Ούγο Φόσκολο, ο Σολωμός αποφάσισε να γίνει έλληνας ποιητής και αφιερώθηκε στη συστηματική μελέτη της ελληνικής λογοτεχνικής γλώσσας και παράδοσης.

Είναι αρκετοί οι επτανήσιοι ποιητές που τον 19ο αιώνα έγραφαν ποιήματα και στα ιταλικά, είτε γιατί αρχικά δεν γνώριζαν καλά τα ελληνικά (ο Σολωμός και ο Κάλβος) είτε επειδή ζούσαν σε ένα δίγλωσσο πνευματικό περιβάλλον λόγω της προηγούμενης μακράς ενετικής κατοχής των Ιονίων νήσων.

Ο Σολωμός χρειάστηκε κάποιο χρονικό διάστημα ώσπου να εξοικοιωθεί πλήρως με την ελληνική γλώσσα. Ιταλικά ποιήματα έγραψε και στην τελευταία του περίοδο.

Το σονάτο "Στο θάνατο του Φόσκολου" το έγραψε όταν έφτασε στην Ζάκυνθο η είδηση του θανάτου του Φόσκολο (1827), που είχε φύγει έλληνας από την πατρίδα του για να γίνει ένας από τους μεγαλύτερους Ιταλούς ποιητές του 19ου αιώνα.

Διονύσιος Σολωμός

Στο θάνατο του Φόσκολου

"Έκλαψε, υπέρλαμπρε, η πατρίδα σου θωρώντας

έρμη από σε την αγκαλιά της ν' απομένει,

κι έκλαψε πάλι για τη δάφνη σου, πονώντας

π' όχι δικής της τόσο σ' άρεσε, αλλά ξένη".

Πηγή: Νεότερη ευρωπαϊκή λογοτεχνία, Β' ενιαίου λυκείου (επιλογής) ΟΕΔΒ, σελ.92-93, έκδοση 2003.

Ένα σχολικό βιβλίο, 350 σελίδων, με 4,15 ευρώ σε όλα τα βιβλιοπωλεία, γεμάτο με λογοτεχνικά αριστουργήματα. Σας το συνιστώ για το καλοκαίρι.

doctor

[LandS]

Νομίζω ότι χρειάζεται παραπέρα αποκατάσταση το δίκιο του Σολωμού, αν όχι και του Ύμνος εις την Ελευθερίαν

Αποσπάσματα από σχετικά έγκριτη παρουσίαση του ποιητή και του έργου του.

....Επιθυμούσε όμως να γράψει και ελληνικά ποιήματα, κάτι που δεν ήταν εύκολο όχι μόνο γιατί δεν γνώριζε καλά τη γλώσσα ( ή τουλάχιστον τόσο καλά όσο και την ιταλική), αλλά και γιατί δεν υπήρχει πλούσια ποιητική παράδοση σε δημοτική γλώσσα, την οποία θα μπορούσε να ακολουθήσει. Αρχισε τότε να διαβάζει Αθανάσιο Χριστόπουλο (τα ποιήματά του Λυρικά και την γραμματική της δημοτικής), να μελετάει τα δημοτικά τραγούδια (το 1824 είχε κυκλοφορήσει η συλλογή του Κλώντ Φωριέλ, η πρώτη συλλογή με ελληνικά δημοτικά τραγούδια), να παρακολουθεί όλη την πριν απ' αυτόν ποιητική παραγωγή (για παράδειγμα προσολωμικούς ποιητές, δημώδη και κρητική λογοτεχνία, ώσπου να είναι σε θέση να γράψει ελληνικά ποιήματα. Σημαντική για την στροφή του προς τη συγγραφή στα ελληνικά θεωρείται η συνάντησή του το 1822 με τον Σπ. Τρικούπη: ο Σολωμός του διάβασε το ιταλικό Ωδή για την πρώτη λειτουργία και ο Τρικούπης του είπε ότι μπορούσε βέβαια να γίνει ένας καλός ιταλικός ποιητής, αλλά ήταν προτιμότερο να γράψει στα ελληνικά, αφού η ελληνική ποίηση τον είχε περισσότερο ανάγκη. Τον βοήθησε μάλιστα στη μελέτη των ποιημάτων του Χριστόπουλου.

....πηγαίνει στην Κέρκυρα, σημαντικό πνευματικό κέντρο της εποχής, και ζει εκεί στο επίκεντρο ενός κύκλου θαυμαστών και ποιητών, ενός πυρήνα από πνευματικούς ανθρώπους με μεγάλη μόρφωση, με προοδευτικές και φιλελεύθερες ιδέες, με αισθητική κατάρτιση, με αυστηρές αξιώσεις από την τέχνη και με φιλοδοξίες γιά μιαν αναγέννηση της Νεοελληνικής Γραμματείας. Είναι ο κύκλος που δημιούργησε την Επτανησιακή Σχολή, με καθοδηγητή και σύμβουλο τον Σολωμό. Από τον κύκλο αυτόν αρχίζει η ποιοτική άνοδος της ελληνικής ποίησης...

Πρώτος σημαντικός σταθμός είναι ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν (1823), χάρη στον οποίο καθιερώθηκε ως εθνικός ποιητής και απέκτησε τη φήμη που απολάμβανε ως το θάνατό του. Η δεκαετία 1823-1833 είναι καθοριστική για την μετέπειτα εξέλιξή του. Τότε ο ποιητής προσπάθησε να εγκαταλείψει την ευκολία του αυτοσχεδιασμού και άφησε οριστικά τον νεοκλασικισμό των ποιημάτων Υμνος εις την Ελευθερίαν, Ωδή στον θάνατο του Λόρδου Βύρωνα.

Να πω τη κακία για τον Τριαρίδη; Το 1822 η συνάντηση με τον Τρικούπη, 1823 ο Ύμνος. Που ξέρει ο Τριαρίδης ότι συναντήθηκαν Δεκέμβρη;

Αλλά πιο ενδιαφέρον νομίζω παρουσιάζει το παρακάτω:

Το 1824 συνέθεσε τον Διάλογο για τη γλώσσα. Συμμετέχουν τρία πρόσωπα: ο ποιητής, ο φίλος (σε πρώτο σχεδίασμα αναφέρεται ότι είναι ο Σπ. Τρικούπης) και ο σοφολογιώτατος, αλλά στο μεγαλύτερο τμήμα συζητούν μόνο ο ποιητής και ο λόγιος. Ο ποιητής προσπαθεί να αποδείξει ότι η καθαρεύουσα είναι μια τεχνητή γλώσσα που δεν την έχει ανάγκη ούτε ο λαός ούτε η λογοτεχνία. Υποστηρίζει μια λογοτεχνική γλώσσα που θα στηρίζεται στη γλώσσα του λαού, αλλά βέβαια θα είναι επεξεργασμένη από τον ποιητή, με τη χαρακτηριστική φράση: υποτάξου πρώτα στη γλώσσα του λαού και αν είσαι αρκετός, κυρίεψέ την . Χρησιμοποιεί τα επιχειρήματα του γαλλικού διαφωτισμού για τη χρήση των εθνικών γλωσσών και με παραδείγματα από την ιταλική ποίηση προσπαθεί να αποδείξει ότι καμία λέξη από μόνη της δεν είναι χυδαία, αλλά αποκτά την ιδιαίτερη αξία της μέσα στο ποίημα, σε συνδυασμό με τις άλλες λέξεις. Στο τέλος του έργου ο ποιητής εγκαταλείπει τα ορθολογικά επιχειρήματα και εκφράζει τις απόψεις του με πάθος.

Ο Σολωμός δεν είναι Εθνικός Ποιητής, μόνο και μόνο, επειδή κάποιοι μεγαλόσχημοι επέλεξαν τις δυο πρώτες στροφές ενός σημαντικού του ποιήματος για Εθνικό Ύμνο.

Και ο Παλαμάς είναι Εθνικός Ποιητής, ούτε μισού εμβατηρίου στίχους έγραψε.

Έχει βία και αίμα ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν; Ναι! και μάλιστα πολύ. Για την ελευθερία πρόκειται. Όπως και για την ισότητα και για την αδελφοσύνη, χρειάστηκε και χρειάζεται αίμα.

(Τη ξεχάσαμε τη 14η Ιουλίου φέτος)

[ATHV]

Κατά το μπόϊ του καθενός και το κλαδί που μαδάει...

Προ 25ετίας πολλοί πιτσιρικάδες με μπλε ποδιά διαλαλούσαμε καρότα αγκινάρες και κουκιά ασφαλώς καλυμμένοι στην βοή των ορθολογούντων συμμαθητών!

[doctor]

Κατά το μπόϊ του καθενός και το κλαδί που μαδάει...

Προ 25ετίας πολλοί πιτσιρικάδες με μπλε ποδιά διαλαλούσαμε καρότα αγκινάρες και κουκιά ασφαλώς καλυμμένοι στην βοή των ορθολογούντων συμμαθητών!

Πως το λέγαμε στο Δημοτικό:

"Και σαν πρώτα φάε καρότα

σέλινο και μαϊντανό"

και στο Γυμνάσιο, όλοι οι Παοκτσήδες τραγουδούσαμε:

"Σε γνωρίζω απ΄τη φανέλα

την ασπρόμαυρη στολή

σ' αγαπώ με τόση τρέλα

όσο τίποτα στη γη.

Σε όποιο γήπεδο κι αν παίζεις

πάντα θα σ'ακολουθώ

μια ζωή θα στο φωνάζω

ΠΑΟΚΑΡΑ σ' αγαπώ"

Μας στοίχισε μονοήμερη αποβολή η παραπάνω .... παραφωνία [γάβρος ο Γυμνασιάρχης ].

Και όταν είχαμε το Rock Group (μέγας μπασίστας ο doctor), δεν ξέραμε τους στίχους του Paranoid των Black Sabbath (που να βρεις ... google το 1992!) και ο τραγουδιστής μας τραγουδούσε το Paranoid με τους στίχους του ... εθνικού ύμνου (ταιριάζει γάντι!).

Περιττό να σας πω ότι το καθιερώσαμε...

Ερώτηση: Δάσκαλε τι σημαίνει η λέξη "πουμεβιά" στον Εθνικό Ύμνο;

Δάσκαλε τι διαφορά έχουν τα ιερά κόκκαλα από τα κοινά κόκκαλα;

[compexpert]

Πως το λέγαμε στο Δημοτικό:

Ερώτηση: Δάσκαλε τι διαφορά έχουν τα ιερά κόκκαλα από τα κοινά κόκκαλα;

Αμαθέστατε !!!

Μοσχοβολούν μύρο, καθάπερ και των αγίων.

Τριήμερος αποβολή και να προσέλθετε μετά του κηδεμόνος.

[doctor]

Αμαθέστατε !!!

Μοσχοβολούν μύρο, καθάπερ και των αγίων.

Τριήμερος αποβολή και να προσέλθετε μετά του κηδεμόνος.

Δημήτρη είμαστε 11.000.000 σκηνώματα λοιπόν;

Άρα, ο Βησσαρίων ήδη ήταν ιερός, άρα προς τι η συζήτησις;

Ερώτηση [ξέρετε το παιδί μέσα μου] : Αν κάποιος είναι π.χ. ελληνοαμερικανός (π.χ. George Παπανδρέου) πόσα κόκκαλα είναι ιερά και ποια είναι αυτά;

[doctor]

Έχει βία και αίμα ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν; Ναι! και μάλιστα πολύ. Για την ελευθερία πρόκειται. Όπως και για την ισότητα και για την αδελφοσύνη, χρειάστηκε και χρειάζεται αίμα.

(Τη ξεχάσαμε τη 14η Ιουλίου φέτος)

"homo homini lupus" (ο άνθρωπος λύκος για τον άνθρωπο) λοιπόν.

Γι' αυτό απέτυχαν όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, που ιδρύθηκαν με την βία, και την χρησιμοποίησαν για να παραμείνουν (φασισμός, κομμουνισμός).

Η βία φέρνει βία και αποκτήνωση. Ο Στάλιν και ο Χίτλερ το απέδειξαν.

Το να δοξολογούμε την βία, και μάλιστα ευαγγελιζόμενοι την "ισότητα και την .... αδελφοσύνη" !!! αποτελεί παραδοξότητα.

Γιατί λοιπόν μας πειράζει που οι Τούρκοι γιορτάζουν την καταστροφή της Σμύρνης;

doctor

[ATHV]

Μήτσο, πας γυρεύοντας να προκαλέσεις την -ιερά- οργή μου...

Με πιάνουν τα διαόλια μου όταν βλέπω να παραλληλίζεται ο φασισμός με τον κομμουνισμό. Εκτός πια αν εκτός από θιασώτης του Τριαρίδη είσαι και του Ριχάρδου Σωμερίτη!

[LandS]

"homo homini lupus" (ο άνθρωπος λύκος για τον άνθρωπο) λοιπόν.

Γι' αυτό απέτυχαν όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα, που ιδρύθηκαν με την βία, και την χρησιμοποίησαν για να παραμείνουν (φασισμός, κομμουνισμός).

Η βία φέρνει βία και αποκτήνωση. Ο Στάλιν και ο Χίτλερ το απέδειξαν.

Το να δοξολογούμε την βία, και μάλιστα ευαγγελιζόμενοι την "ισότητα και την .... αδελφοσύνη" !!! αποτελεί παραδοξότητα.

Γιατί λοιπόν μας πειράζει που οι Τούρκοι γιορτάζουν την καταστροφή της Σμύρνης;

doctor

Όχι μόνο τα ολοκληρωτικά (φασιστικά - υπαρκτοσοσιαλιστικά) γεννήθηκαν από τη βία, αλλά και τα Ελεύθερα και Δημοκρατικά.

Ονόμασε ένα καθεστώς που δεν γεννήθηκε από βία και με αίμα. Μία χώρα που απόκτησε την ανεξαρτησία της χωρίς βία και αίμα. Μια Δημοκρατία που εδραιώθηκε αλλιώς.

( Μη μου πεις περί Ινδίας και Γκάντι, εκεί ξέσπασε η βία, μετά τη τυπική ανακύρηξη)

[doctor]

Ονόμασε ένα καθεστώς που δεν γεννήθηκε από βία και με αίμα. Μία χώρα που απόκτησε την ανεξαρτησία της χωρίς βία και αίμα. Μια Δημοκρατία που εδραιώθηκε αλλιώς.

( Μη μου πεις περί Ινδίας και Γκάντι, εκεί ξέσπασε η βία, μετά τη τυπική ανακύρηξη)

Να ονομάσω κάποιο καθεστώς που να μην γεννήθηκε από βία και αίμα; Μα ο ορισμός του καθεστώτος είναι η βία και το αίμα.

Δημοκρατίες, να ονομάσω όχι μία αλλά πολλές και σε διάφορες εποχές, έτσι κάποιες που πρόχειρα μου έρχονται στο μυαλό:

1) Στις 7 Ιουνίου 1905 η Νορβηγία διακήρυξε την διάλυση της ένωσης με την Σουηδία. Η Σουηδία δέχτηκε την διακήρυξη και την απόσχιση της Νορβηγίας. Έτσι απλά, οι ξενέρωτοι οι βάρβαροι...

2) Τα μεσάνυχτα της 31ης Δεκεμβρίου 1992, γεννήθηκαν η Τσεχική Δημοκρατία και η Σλοβακική Δημοκρατία. Η διάλυση της Τσεχοσλοβακίας, όπως και η "Βελούδινη Επανάσταση" του 1989, έγιναν τελείως ειρηνικά. Οι δύο δημοκρατίες, ως νόμιμοι διάδοχοι της Τσεχοσλοβακίας, αναγνωρίστηκαν αμέσως από όλα τα κράτη και τους διεθνείς οργανισμούς.

3) Το 1961 και τα δύο μεγάλα κόμματα ευνοούσαν την ανεξαρτησία της Μάλτας. Το Εθνικιστικό Κόμμα, έχοντας την υποστήριξη της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, κέρδισε τις εκλογές του 1962 και ο Ολίβιερ έγινε πρωθυπουργός. Η Μάλτα έγινε ανεξάρτητο κράτος στο πλαίσιο της Κοινοπολιτείας στις 21/9/64. Το 1974 απεχώρησε και από αυτήν. Τα βρετανικά στρατεύματα αποχώρησαν τον Μάρτιο του 1979.

4) Η ανεξαρτησία της Σλοβενίας επήλθε αναίμακτα και ειρηνικά, με εξαίρεση κάποιες αψιμαχίες που είχαν ως αποτέλεσμα μόλις 18 νεκρούς (όσοι σκοτώνονται εδώ σε ένα Σαββατόβραδο σε τροχαία).

5) Να θυμίσω την Λιθουανία, όπου υπήρξαν μόνο 13 νεκροί πολίτες στα γεγονότα της 13/1/1991 κατά την κατάληψη του κτιρίου της ραδιοτηλεόρασης από τις σοβιετικές δυνάμεις, και επτά Λιθουανοί συνοριακοί φρουροί τον Ιούλιο του 1992 από τις ειδικές δυνάμεις του σοβιετικού υπουργείου Εσωτερικών.

6) Η Ισλανδία έγινε ανεξάρτητη στις 17/7/1944, όταν η συνθήκη που την ένωνε με τη Δανία τερματίστηκε. Οι Δανοί δέχτηκαν την επιθυμία των Ισλανδών για ανεξαρτησία.

7) Όταν εκδηλώθηκε το πραξικόπημα κατά του Γκορμπατσώφ τον Αύγουστο του 1991, το Ανώτατο Συμβούλιο της Λετονίας ανακήρυξε αμέσως την πλήρη ανεξαρτησία της χώρας και αμέσως μετά το τοπικό Κ.Κ. απαγορεύτηκε και ο ηγέτης του συνελήφθη. Η ανεξαρτησία της Λετονίας αναγνωρίστηκε αμέσως από πολλές χώρες και το Σεπτέμβριο το Κρατικό Συμβούλιο της ΕΣΣΔ αναγνώρισε επισήμως την ανεξαρτησία της Λετονίας. Η χώρα έγινε δεκτή στον ΟΗΕ στις 17 Σεπτεμβρίου.

8) Σουηδία, Ελβετία. Τα ίδια, χάρη στην φιλειρηνική τους τοποθέτηση, την ουδετερότητά τους και την απέχθειά τους προς τον πόλεμο.

Ελβετία, 1847: Καμιά δύναμη δεν μπορούσε να εμποδίσει πια την μεταρρύθμιση του κράτους. Άρχισε η εποχή που θα εξαφάνιζε τους τοπικιστικούς ανταγωνισμούς, στην οποία θα πραγματοποιείτο η ισορροπία μεταξύ πόλεων και υπαίθρου, μεταξύ διαφορών εθνικής καταγωγής και μεταξύ παλιών θρησκευτικών αντιθέσεων. Άρχιζε η εποχή της ανεξιθρησκίας και της δημοκρατίας.

Η παιδεία υπήρξε το μεγάλο υπόβαθρο για αυτή την κοινωνική σύμπνοια. Ο ελβετικός διαφωτισμός είδε να ακμάζουν η παιδαγωγική του Ζαν Ζακ Ρουσώ και του Πεσταλότσι, το τραγούδι του Φον Χάλερ, ο προρομαντικός λυρισμός του Σ.Γκέσνερ...

*Μετά το θάνατο του Κάρολου ΙΒ΄, η Σουηδία υπέγραψε συνθήκες ειρήνης με τις Πολιτείες του Ανοβέρου, του Βρανδεμβούργου, της Δανίας και με τη Ρωσία (1721), ξεκινώντας μια περίοδο φιλελεύθερης διακυβέρνησης, κοινοβουλευτικού τύπου, παρόμοιο με τον αγγλικό.

9) Μαυροβούνιο, έτος 2006, ανεξάρτητο μέσω δημοψηφίσματος. Έτσι απλά.

Πηγή: Παγκόσμιος Άτλας, εκδόσεις Δομή, 3ος τόμος.

Όσον αφορά την Επανάσταση τώρα:

Η βία δεν είναι συμβιβάσιμη με καμία ιδέα προόδου (η ζωή και ενός μόνο ανθρώπου είναι ιερή). Ούτε ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.

Η ιστορία έχει καταδείξει ότι η βία δεν γεννάει τίποτα άλλο από βία.

Αν εξαιρέσουμε τα εθνικοαπελευθερωτικά κινήματα που βοήθησαν (όχι πάντα) στο σχηματισμό των σύγχρονων εθνών, οι άλλες μεγάλες εξεγέρσεις οδήγησαν στο αντίθετό τους...

Η Γαλλική Επανάσταση έφερε την τρομοκρατία, τον Ναπολέοντα, την παλινόρθωση των Βουρβόνων και τον Ναπολέοντα τον Γ’, η Ρωσική τον Στάλιν με τις δίκες, τις ομαδικές εκκαθαρίσεις και τα Γκούλαγκ, για να μη θυμηθούμε που οδήγησε η Πολιτιστική Επανάσταση του Μάο, ή η κατάληψη εξουσίας από τον Πολ Ποτ.

Άλλα έθνη (π.χ. η Αγγλία, η Ελβετία, και οι Η.Π.Α.) πέρασαν στη δημοκρατία πριν πέσει η Βαστίλη, αναίμακτα και πολύ πιο αποτελεσματικά.

Η σύγκριση της παράλληλης πορείας των γειτονικών κρατών Αγγλίας και Γαλλίας είναι πολύ διαφωτιστική. Οι Γάλλοι χρειάστηκε να περιμένουν άλλα 80 χρόνια μετά την επανάστασή τους για να απολαύσουν κάτι που οι Βρετανοί είχαν εγκαθιδρύσει 200 χρόνια πριν!

Ίσως λοιπόν να έχει δίκιο η Σιμόν Βέιλ όταν γράφει: «Η λέξη επανάσταση είναι μια λέξη για την οποία σκοτώνεις, για την οποία πεθαίνεις, για την οποία στέλνεις τις εργαζόμενες μάζες στον θάνατο- αλλά μια λέξη που δεν έχει κανένα περιεχόμενο».

Ο μεταρρυθμιστής Έντουαρτ Μπέρνσταϊν αποδείχθηκε σωστός. Ο δρόμος για την κοινωνική δικαιοσύνη δεν περνάει από την επανάσταση. Αυτή οδηγεί στην (αναπόφευκτη κατά τον Μαρξ) δικτατορία του προλεταριάτου –δηλαδή στην κατάλυση της δημοκρατίας. Όμως ξέρουμε πια πως η ανελευθερία καταλήγει στην ανισότητα – όπως πολύ σωστά κατέδειξε ο Όργουελ στην «Φάρμα των Ζώων»

Η πρόοδος, χωρίς θυσίες της ελευθερίας και της δημοκρατίας, έρχεται μόνο με τη συναινετική, σταδιακή –αλλά σταθερή- αλλαγή. Αυτή που ο Κάρλ Πόπερ ονόμασε piecemeal engineering (τμηματική μηχανική).

Νίκος Δήμου, «Ασκήσεις Ελευθερίας» , εκδόσεις «Τυπωθήτω», σελ.25

Μήτσο, πας γυρεύοντας να προκαλέσεις την -ιερά- οργή μου...

Με πιάνουν τα διαόλια μου όταν βλέπω να παραλληλίζεται ο φασισμός με τον κομμουνισμό. Εκτός πια αν εκτός από θιασώτης του Τριαρίδη είσαι και του Ριχάρδου Σωμερίτη!

Θανάση στο blog του Σταυρουλάκη είχε γίνει μια μεγάλη συζήτηση σχετικά με το παραπάνω που έγραψες:

http://www.taxheaven.gr/acforum/index.php?...try=94#comments

doctor

[ΧΑΛΚΙΔΕΟΣ]

Στην Ρωσία του 1917,στην Ελλάδα του 1967,στην πολιτιστική επανάσταση του ΜΑΟ κλπ,στην Γαλλική Επανάσταση,οι αγώνες του λαού και οι θυσίες,δεν έγιναν για να δημιουργηθεί κράτος αλλά για να να αλλάξει το καθεστώς διακυβέρνησης αυτού του κράτους.

Δηλαδή , για να καταλάβω , παραλληλίζεις την επανάσταση του 1917 στη Ρωσία και τη Γαλλική Επανάσταση από τη μια , και τη Χούντα το 1967 στην Ελλάδα από την άλλη ??????????????

[doctor]

Οχι δεν τις παραλληλίζω.Δεν ήθελα να πω για την "επανάσταση" της χούντας αλλά ο αγώνας του λαού που έγινε για να πέσει η χούντα του 1967 και να πεσει το καθεστώς.Και εννούσα το πολυτεχνείο.Λάθος έκφραση.

Αν και η χούντα του 1967 ανατροπή καθεστώτος έκανε.Ασχετα αν δεν είχε τα ίδια κίνητρα με την Ρωσική και Γαλλική επανάσταση.

Η χούντα των συνταγματαρχών ανέτρεψε κοινοβουλευτική Δημοκρατία και όχι καθεστώς.

Τα ίδια κίνητρα είχε: Να σώσει τον λαό [από σωτήρες άλλο τίποτα, οι μισοί θέλουν να σώσουν και οι άλλοι μισοί να σωθούν]... αντ'αυτού όμως τον έβαλε στον γύψο.

doctor

[LandS]

Εγώ να πω ότι δημιουργήθηκε κράτος στη Γαλλία το 1789.

Άλλο l' Ancien Regime με τους sujets (υπηκόους) , άλλο La Republique με τους citoyens (πολίτες).

Δεν ήταν απλή αλλαγή καθεστώτος από απόλυτη μοναρχία σε δημοκρατία (republique, όχι democracy) ήταν δημιουργία του πρώτου στην Ευρώπη Κράτους-Έθνους.