ΑΑΔΕ: Αύξηση φορολογικών εσόδων για τον Ιανουάριο σε σχέση με το 2017

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΣΟΔΩΝ

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Τμήμα Οικονομικών Μελετών και Ανάλυσης Εσόδων

ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2018

Έκθεση για την εξέλιξη και τη διακύμανση των φορολογικών εσόδων

1. Εισαγωγή

Με την παρούσα έκθεση αναλύεται η πορεία των φορολογικών εσόδων, με βάση τα στοιχεία εκτέλεσης του Κρατικού Προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για τον Ιανουάριο του 2018. Μεταξύ άλλων, κατά την ανάλυση, συγκρίνονται τα έσοδα του Ιανουαρίου του τρέχοντος έτους με τα αντίστοιχα του προηγούμενου έτους και αιτιολογούνται αποκλίσεις σε σημαντικές κατηγορίες εσόδων. Η ανάλυση ακολουθεί τη δομή και τους κωδικούς αριθμούς εσόδων (ΚΑΕ) του Κρατικού Προϋπολογισμού, ενώ σημειώνεται ότι τα στοιχεία αφορούν σε έσοδα προ επιστροφών φόρου, όπως λαμβάνονται από την αρμόδια Διεύθυνση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους (ΓΛΚ).

2. Πορεία και διάρθρωση φορολογικών εσόδων

Σύμφωνα με το Γράφημα 1, για την περίοδο Ιανουαρίου 2018, τα φορολογικά έσοδα ανέρχονται σε 3.978.309.529,09 €, ελαφρώς αυξημένα κατά 4,48% (ήτοι 170,76 εκ. €) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017, όπου τα έσοδα ανέρχονταν σε 3.807.548.145,15 €.



Σημειώνεται ότι τα έσοδα από άμεσους φόρους τον Ιανουάριο του 2018 αυξήθηκαν κατά 110,88 εκ. € (ήτοι 8,52%). Προς την ίδια κατεύθυνση κινήθηκαν και τα έσοδα από έμμεσους φόρους, τα οποία αυξήθηκαν κατά 59,88 εκ. € (ήτοι 2,39%) σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2017.

Σύμφωνα με τη διάρθρωση των φορολογικών εσόδων τον Ιανουάριο του 2018, οι άμεσοι φόροι ανέρχονται στο 35,51% των φορολογικών εσόδων και οι έμμεσοι φόροι στο 64,49%. Τον Ιανουάριο του 2017, τα έσοδα από άμεσους φόρους αντιστοιχούσαν στο 34,19% των φορολογικών εσόδων και τα έσοδα από έμμεσους φόρους στο 65,81%. Βάσει των δεδομένων που απεικονίζονται στο Γράφημα 1, παρατηρείται ότι η συμμετοχή στα φορολογικά έσοδα Ιανουαρίου 2017 και 2018 των έμμεσων φόρων σε σχέση με τους άμεσους φόρους είναι σημαντικά μεγαλύτερη.

Τέλος, οι μεταβολές των άμεσων και των έμμεσων φόρων την τελευταία πενταετία για τον μήνα Ιανουάριο ακολουθούν όμοια τάση, παρουσιάζοντας μείωση μεταξύ των ετών 2014 και 2015 και αυξητική τάση μεταξύ των ετών 2015 και 2018. Η αυξητική τάση για τα έτη 2015-2018 είναι πιο έντονη για τα έσοδα από έμμεσους φόρους (Γράφημα 2).




3. Άμεσοι Φόροι

Θετική είναι η εικόνα των εσόδων από άμεσους φόρους τον Ιανουάριο του 2018, καθώς οι 4 στις 5 μείζονες κατηγορίες παρουσίασαν αύξηση εσόδων σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017

Τα συνολικά έσοδα από άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0000) για τον Ιανουάριο του 2018 αυξήθηκαν κατά 8,52% σε σχέση με το αντίστοιχο μέγεθος του 2017, ήτοι διαμορφώθηκαν σε 1,41 δις € έναντι 1,3 δις € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.

Σε επίπεδο μείζονων κατηγοριών εσόδων από άμεσους φόρους όπως αυτές παρουσιάζονται στον Πίνακα 1, σημαντική είναι η μεταβολή, σε απόλυτα μεγέθη, που παρατηρείται στα έσοδα από φόρους στο εισόδημα (ΚΑΕ 0100), τα οποία τον Ιανουάριο του 2018 αυξήθηκαν κατά 39,74 εκ. € σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, καθώς επίσης και στα έσοδα από φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΚΑΕ 0600), τα οποία τον Ιανουάριο του 2018 παρουσίασαν αύξηση κατά 51,17 εκ. €, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Αξιοσημείωτη ποσοστιαία μεταβολή παρουσιάζουν τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές, τα οποία τον Ιανουάριο του 2018 εμφανίζονται αυξημένα κατά 87,12% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017.



Στο παρακάτω Γράφημα 3, παρουσιάζεται το ποσοστό συμμετοχής της κάθε μείζονος κατηγορίας στο σύνολο των άμεσων φόρων, με τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα και τους άμεσους φόρους από παρελθόντα οικονομικά έτη να κατέχουν τα υψηλότερα ποσοστά συμμετοχής (39,37% και 27,91% αντίστοιχα).



Έσοδα από φόρους στο εισόδημα

Τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα (ΚΑΕ 0100), τα οποία αποτελούν το 39,37% των συνολικών εσόδων από άμεσους φόρους, αυξήθηκαν κατά 7,7% και διαμορφώθηκαν σε 556,18 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018, έναντι 516,44 εκ.€ τον Ιανουάριο του 2017 (Πίνακας 2). Το εν λόγω αποτέλεσμα διαμορφώθηκε, κυρίως, από τις δύο στις τέσσερις κύριες κατηγορίες εσόδων και συγκεκριμένα από τα έσοδα φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 0110), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 464,04 εκ. € και από τα έσοδα ειδικών κατηγοριών φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων (ΚΑΕ 0140), τα οποία ανήλθαν σε 68,53 εκ. €.



Σημειώνεται ότι τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 0110) και από τον φόρο στο εισόδημα φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής που εισπράττεται με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0150) αυξήθηκαν κατά 11,52%, και 32,54% αντίστοιχα, τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017. Αντιθέτως, μειώθηκαν τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων (ΚΑΕ 0120) και τα έσοδα από τις ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων (ΚΑΕ 0140) κατά 20,56% και 5,06% αντίστοιχα, τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017.

Έσοδα από φόρους στο εισόδημα φυσικών προσώπων

Τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 0110), τα οποία αποτελούν το 83,43% των συνολικών εσόδων από φόρους στο εισόδημα, αυξήθηκαν κατά 11,52%, (ήτοι 47,95 εκ.€) και έχουν διαμορφωθεί σε 464,04 εκ. € τον Ιανουάριο 2018 έναντι 416,09 εκ. €, τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών, τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα φυσικών προσώπων τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017 απεικονίζονται στον παρακάτω Πίνακα 3, με αξιοσημείωτη μεταβολή (αύξηση κατά 15,97%) να παρατηρείται στα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα από μισθούς και συντάξεις που εισπράττεται με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0113), η οποία εν μέρει οφείλεται στις μεταβολές που επήλθαν από 01/01/2018 σύμφωνα με το άρθρο 69 του ν.4472/2017, καθώς αυξήθηκε η μηνιαία παρακράτηση φόρου εισοδήματος για μισθωτούς και συνταξιούχους, λόγω της κατάργησης της έκπτωσης 1,5% στην παρακράτηση φόρου εισοδήματος για αυτές τις κατηγορίες.

Επιπρόσθετα, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα που αναλογεί σε εισοδήματα που φορολογούνται αυτοτελώς (ΚΑΕ 0114), αυξήθηκαν κατά 23,3% τον Ιανουάριο του 2018 και διαμορφώθηκαν σε 3,51 εκ. € έναντι 2,85 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Αντιθέτως, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα (πλην μισθών και συντάξεων) εισπραττόμενος με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0115) μειώθηκαν κατά 12,13% και διαμορφώθηκαν σε 59,26 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 67,43 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017.



Έσοδα από φόρους στο εισόδημα νομικών προσώπων

Τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα νομικών προσώπων (ΚΑΕ 0120), τα οποία αποτελούν το 3,69% των συνολικών εσόδων από φόρους στο εισόδημα, μειώθηκαν κατά 20,56%, και διαμορφώθηκαν σε 20,52 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 25,84 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017. Σημαντική μεταβολή παρατηρείται στα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα (ΚΑΕ 0121), τα οποία εμφανίζονται μειωμένα κατά 91,69% και διαμορφώθηκαν τον Ιανουάριο του 2018 σε 500,84 χιλ. € έναντι 6,02 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Το ίδιο ισχύει και για τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων κερδοσκοπικού χαρακτήρα που εισπράττεται με τη μορφή προκαταβολής (ΚΑΕ 0122), τα οποία μειώθηκαν κατά 97,20% τον Ιανουάριο του 2018 και διαμορφώθηκαν σε 90,37 χιλ.€ έναντι 3,23 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Αντιθέτως, τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα που αναλογεί στις περιπτώσεις του ν.δ.3323/55 άρθρο 32 παρ.1 και 2, του ν.2065/92 άρθρο 42 και του ν. 2238/94 άρθρο 13 (ΚΑΕ 0127), οι οποίες αφορούν εισοδήματα Ν.Π που φορολογούνται αυτοτελώς, αυξήθηκαν κατά 28,38% και διαμορφώθηκαν σε 19,02 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 εκ. € έναντι 14,82 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017 (Πίνακας 4).



Έσοδα από ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων

Τα έσοδα από ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων (ΚΑΕ 0140), τα οποία αποτελούν το 12,32% των εσόδων από φόρους στο εισόδημα, μειώθηκαν κατά 5,06% και διαμορφώθηκαν σε 68,53 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 72,18 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017 (Πίνακας 5).

Σε επίπεδο επιμέρους κωδικών σχετικά με τα έσοδα από ειδικές κατηγορίες φόρων εισοδήματος και άλλων προσόδων, αξίζει να αναφερθούν οι ακόλουθες μεταβολές:

• αύξηση των εσόδων από τον φόρο επί των διανεμόμενων κερδών των ημεδαπών εταιρειών (Α.Ε., Ε.Π.Ε. και συνεταιρισμών, άρθρο 54, παρ.1 και άρθρο 55, παρ.1, περ. δ του ν.2238/94, όπως ισχύει) (ΚΑΕ 0142) κατά 3,59 εκ. €, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 5,94 εκ. € τον μήνα Ιανουάριο του 2018 έναντι 2,35 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017,

• μείωση των εσόδων από τον φόρο επί των τόκων των καταθέσεων, συμφωνιών επαναγοράς, ομολόγων κ.λπ. (ΚΑΕ 0144) κατά 22,85%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 15,92 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 20,63 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017, η οποία εν μέρει οφείλεται στην πτώση των τραπεζικών επιτοκίων νέων καταθέσεων, όπως φαίνεται από τα δημοσιευμένα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος για το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο των νέων καταθέσεων για τους μήνες Ιανουάριο 2017 & Ιανουάριο 2018.



Έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής

Τα έσοδα από τη φορολογία εισοδήματος φορολογικών κατοίκων αλλοδαπής εισπραττόμενα με τη μορφή παρακράτησης (ΚΑΕ 0150), τα οποία αποτελούν το 0,56% των συνολικών εσόδων από φόρους στο εισόδημα, αυξήθηκαν κατά 32,54% και διαμορφώθηκαν σε 3,09 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 2,33 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017. Το σύνολο σχεδόν των εσόδων της εν λόγω κατηγορίας προέρχεται από τον φόρο επί πληρωμών για πνευματικά και άλλα δικαιώματα προς χώρες με τις οποίες έχουν συναφθεί συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας (ΚΑΕ 0151) και από τον φόρο επί των πληρωμών για τόκους κάθε είδους χρέους προς χώρες με τις οποίες έχουν συναφθεί συμβάσεις αποφυγής διπλής φορολογίας (ΚΑΕ 0152).

Έσοδα από φόρους στην περιουσία

Τα έσοδα από φόρους στην περιουσία (ΚΑΕ 0200), τα οποία αποτελούν το 23,92% των συνολικών εσόδων από άμεσους φόρους, αυξήθηκαν ελαφρώς κατά 0,66% τον Ιανουάριο του 2018 (337,92 εκ. €), σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους (335,71 εκ. €).

Στον Πίνακα 6 παρουσιάζονται τα αποτελέσματα σε επίπεδο κύριων κατηγοριών εσόδων από φόρους στην περιουσία.



Τα έσοδα από φόρους στην ακίνητη περιουσία (ΚΑΕ 0220), τα οποία αποτελούν το 98,65% των συνολικών εσόδων από τους φόρους στην περιουσία, αυξήθηκαν ελαφρώς κατά 0,37% και διαμορφώθηκαν σε 333,35 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 332,11 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017.

Σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών, σημειώνονται οι ακόλουθες αξιόλογες μεταβολές (Πίνακας 7):

• τα έσοδα από το έκτακτο ειδικό τέλος ηλεκτροδοτούμενων δομημένων επιφανειών (Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε.) (ΚΑΕ 0224) εμφανίζονται μειωμένα κατά 24,16% (4,86 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 6,41 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017). Επισημαίνεται, ωστόσο, ότι το Ε.Ε.Τ.Η.Δ.Ε. έχει καταργηθεί από 01.01.2014 με τα έσοδα να βαίνουν διαρκώς μειούμενα, αφού πρόκειται για εξόφληση παλαιών οφειλών και

• τα έσοδα από τον Ενιαίο Φόρο Ιδιοκτησίας Ακινήτων ΕΝ.Φ.Ι.Α. (ΚΑΕ 0225) εμφανίζονται αυξημένα κατά 2,66 εκ. € (327,44 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 324,78 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017). Σημειώνεται ότι ο Ιανουάριος του 2018 αποτελεί τον μήνα εξόφλησης της πέμπτης και τελευταίας δόσης του ΕΝ.ΦΙ.Α. για το έτος 2017.



Τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών, δωρεών και γονικών παροχών κ.λπ. (ΚΑΕ 0210), τα οποία αποτελούν το 1,35 % των συνολικών εσόδων από τους φόρους στην περιουσία, αυξήθηκαν κατά 26,78 % και διαμορφώθηκαν σε 4,57 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 3,61 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017, καθώς πολλοί πολίτες προέβησαν σε αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων ενόψει των αναμενόμενων αναπροσαρμογών των αντικειμενικών αξιών εντός του έτους 2018.

Σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών, παρατηρούνται οι ακόλουθες σημαντικές μεταβολές (Γράφημα 4):

- τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών (ΚΑΕ 0213) αυξήθηκαν κατά 1,79 εκ € και διαμορφώθηκαν σε 3,48 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 1,7 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους,

- τα έσοδα από φόρους και τέλη δωρεών - γονικών παροχών κ.λπ. (ΚΑΕ 0214) μειώθηκαν κατά 823,46 χιλ. € και διαμορφώθηκαν σε 1,09 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 1,91 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017



Έσοδα από άμεσους φόρους από Π.Ο.Ε.

Τα έσοδα από τους άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (Π.Ο.Ε.) ΑΕ 0600), τα οποία αποτελούν το 27,91% των συνολικών εσόδων από άμεσους φόρους, αυξήθηκαν κατά 14,91% και διαμορφώνονται σε 394,24 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 343,07 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017 (Πίνακας 8).



Αξίζει να αναφερθεί ότι τα έσοδα από την κύρια κατηγορία άμεσων φόρων που βεβαιώνονται για πρώτη φορά (ΚΑΕ 0610), τα οποία αποτελούν το 4,78% του συνόλου των εσόδων από άμεσους φόρους από Π.Ο.Ε, αυξήθηκαν κατά 17,4 εκ. € και διαμορφώθηκαν σε 18,83 εκ. € τον Ιανουάριο 2018 έναντι 1,43 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017. Ειδικότερα, σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών της εν λόγω κύριας κατηγορίας εσόδων παρατηρούνται τα εξής (Γράφημα 5):

• αύξηση των εσόδων από τον φόρο στο εισόδημα φυσικών προσώπων (ΚΑΕ 611) κατά 1,57 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018, με τα συγκεκριμένα έσοδα να ανέρχονται σε 2,37 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 804,61 χιλ. € τον αντίστοιχο μήνα του 2017 και

• αύξηση των εσόδων από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων (ΚΑΕ 612) κατά 15,72 εκ. €, με τα συγκεκριμένα έσοδα να ανέρχονται σε 16,05 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 333,01 χιλ. €, τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.



Επισημαίνεται ότι με τα άρθρα 57-61 του ν. 4446/2016 (ΦΕΚ Α' 240/2212 2016) εφαρμόστηκε το μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, με αρχική προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση έως και 31.05.2017, η οποία με τον ν. 4474/2017 (ΦΕΚ Α' 80), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, παρατάθηκε μέχρι τις 25.11.2017. Λόγω της δυνατότητας τμηματικής καταβολής με μηνιαίες δόσεις του επιπρόσθετου φόρου που προκύπτει από το διορθωτικό προσδιορισμό φόρου όσων χρησιμοποίησαν το μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών, τα εισπραττόμενα μηνιαία ποσά για τον Ιανουάριο του 2018 αυξήθηκαν σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Αξιοσημείωτη μεταβολή σε απόλυτα μεγέθη, παρατηρείται και στην κύρια κατηγορία εσόδων από τα υπόλοιπα ΠΟΕ που πρέπει να εισπραχθούν (ΚΑΕ 0630). Τα εν λόγω έσοδα, τα οποία αποτελούν το 95,09% του συνόλου των εσόδων από άμεσους φόρους από ΠΟΕ αυξήθηκαν κατά 34,21 εκ. € και διαμορφώθηκαν σε 374,87 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 340,66 εκ € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους (Πίνακας 9).



Έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους

Τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0700), τα οποία αποτελούν το 3,43% των άμεσων φόρων, αυξήθηκαν κατά 87,12%, (ήτοι 22,59 εκ. €), και διαμορφώθηκαν σε 48,53 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 25,93 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017. Η εν λόγω μεταβολή οφείλεται κυρίως, στην αύξηση των εσόδων από προσαυξήσεις στους άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0711), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 36,4 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 25,16 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους, καθώς επίσης, και στα έσοδα από πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0713), τα οποία παρουσιάζουν σημαντική αύξηση και διαμορφώνονται σε 12,12 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 761,53 χιλ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Η ενίσχυση των εσόδων από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές τον Ιανουάριο του 2018 οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο πλήθος των φορολογικών ελέγχων, που οριστικοποιήθηκαν τον Δεκέμβριο του 2017 και τα σχετικά ποσά των βεβαιωθέντων φόρων καταβάλλονται εντός του Ιανουαρίου του 2018.

Έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους

Τα έσοδα από τους λοιπούς άμεσους φόρους (ΚΑΕ 0800), τα οποία αποτελούν το 5,37% των συνολικών εσόδων από άμεσους φόρους, μειώθηκαν κατά 5,98%, (ήτοι 4,83 εκ €) και διαμορφώθηκαν σε 75,91 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 80,73 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017.

Η μεταβολή αυτή οφείλεται, κυρίως, στη μείωση κατά 25,68% της κύριας κατηγορίας εσόδων από συνταξιοδοτικές και λοιπές εισφορές (ΚΑΕ 0820), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 19,42 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 26,13 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του 2017, λόγω της σταδιακής μεταφοράς των αποδιδόμενων εισφορών στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, ο οποίος συστάθηκε και ξεκίνησε τη λειτουργία του από την 01.01.2017 (Πίνακας 10).



Σε επίπεδο βασικών αναλυτικών κωδικών εσόδων της εν λόγω μείζονος κατηγορίας, σημειώνονται οι ακόλουθες μεταβολές:

• μείωση των εσόδων από εισφορές συνταξιοδότησης από το Δημόσιο (ΚΑΕ 0824) κατά 6,56 εκ. € (ήτοι 92,94%), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 498 χιλ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 7,06 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017,

• αύξηση των εσόδων από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης στα φυσικά πρόσωπα (ΚΑΕ 0891) κατά 9,8% (ήτοι 3,1 εκ. €), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 34,75 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 31,65 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους. Η συγκεκριμένη μεταβολή οφείλεται, κυρίως, στην αυξημένη παρακράτηση της εισφοράς αλληλεγγύης, η οποία άρχισε να πραγματοποιείται από τις 27/5/2017 (ημερομηνία δημοσίευσης του Ν.4389/2017), γεγονός που οδήγησε σε αύξηση των εσόδων σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους,

• μείωση των εσόδων από την καταβολή του τέλους επιτηδεύματος (ΚΑΕ 0896) κατά 4,66% (ήτοι 751,84 χιλ. €), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 15,39 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 16,14 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017,

• μείωση των εσόδων από τον φόρο πολυτελούς διαβίωσης (ΚΑΕ 0897) κατά 434,04 χιλ. € (ήτοι 16,76%), τα οποία διαμορφώθηκαν σε 2,16 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 2,59 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Διαχρονική εξέλιξη των μείζονων κατηγορών των άμεσων φόρων κατά το μήνα Ιανουάριο 2014-2018

Σε βάθος πενταετίας, αξίζει να αναφερθεί ότι τα έσοδα από φόρους στο εισόδημα παρουσιάζουν μια σημαντική μείωση το μήνα Ιανουάριο μεταξύ των ετών 2014-2016, ενώ παρατηρείται αυξητική τάση για τον ίδιο μήνα κατά τα έτη 2016-2018, η οποία οφείλεται σε πλήθος μεταβολών στην φορολογία εισοδήματος.

Σε επίπεδο νομικών προσώπων, ενδεικτικά αναφέρεται, η αύξηση της προκαταβολής φόρου για τις προσωπικές εταιρείες, εταιρείες μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και τις κοινοπραξίες για το φορολογικό έτος 2016 σε σχέση με το φορολογικό έτος 2015 από 75% σε 100%, η αύξηση της προκαταβολής φόρου νομικών προσώπων (Α.Ε, Ε.Π.Ε) από 80% σε 100% και η αύξηση των συντελεστών των κερδών από επιχειρηματική δραστηριότητα από 26% σε 29% (ΠΟΛ 1159/2015).

Σε επίπεδο φυσικών προσώπων, ενδεικτική είναι η αύξηση της προκαταβολής φόρου εισοδήματος των ελεύθερων επαγγελματιών για το φορολογικό έτος 2016 σε σχέση με το 2015 από 75% σε 100% (ΠΟΛ 1217/2015) και η αύξηση της παρακράτησης από μισθούς και συντάξεις σύμφωνα με τη νέα κλίμακα του Ν.4387/2016 (ΦΕΚ Α' 85/12-05-2016), η οποία εφαρμόζεται από 27/5/2016. Επίσης από 01/01/2018, καταργήθηκε και η έκπτωση 1,5% (ν.4472/2017) στην παρακράτηση φόρου εισοδήματος για τους μισθωτούς και συνταξιούχους.

Τα έσοδα από φόρους στην περιουσία παρουσιάζουν αύξηση κατά την περίοδο Ιανουαρίου 2014-2016, κυρίως λόγω της θεσμοθέτησης του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝ.Φ.Ι.Α.) από το έτος 2014.

Τα έσοδα από άμεσους φόρους ΠΟΕ, πέραν της μείωσης που παρατηρείται κατά την περίοδο Ιανουαρίου 2014-2015, εφεξής παρουσιάζουν αυξητική τάση, η οποία οφείλεται στην αυξημένη συμμετοχή των φορολογούμενων στα σχήματα ρύθμισης οφειλών (ν.4305/2014, ν.4321/2015, και ν.4469/2017), καθώς επίσης και στο μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογητέας ύλης παρελθόντων ετών. Επισημαίνεται ότι με τα άρθρα 57-61 του ν. 4446/2016 (ΦΕΚ Α’ 240/2212 2016) εφαρμόστηκε το ανωτέρω μέτρο, με αρχική προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση έως και 31.05.2017, η οποία με τον ν. 4474/2017 (ΦΕΚ Α’ 80), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, παρατάθηκε μέχρι τις 25.11.2017.

Τέλος, τα έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους, πέραν της σημαντικής μείωσης που παρατηρείται κατά τον Ιανουάριο 2014-2015, παρουσιάζουν μία μικρή αύξηση μεταξύ Ιανουαρίου 2015-2016, και από τον Ιανουάριο του 2016 και μετά βαίνουν διαρκώς μειούμενα γεγονός που οφείλεται στη σύσταση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και στη λειτουργία του από 1.1.2017 (άρθρα 51 και 56 του ν. 4387/2016) με τα έσοδα από εισφορές να αποτελούν πλέον πόρους του νομικού προσώπου (Γράφημα 6).



4. Έμμεσοι Φόροι

Θετική είναι η εικόνα των εσόδων από έμμεσους φόρους τον Ιανουάριο του 2018, καθώς οι 6 στις 7 μείζονες κατηγορίες παρουσίασαν αύξηση εσόδων σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017

Τα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους (ΚΑΕ 1000) τον Ιανουάριο του 2018 ανήλθαν σε 2,57 δις €, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 2,39% έναντι των αντίστοιχων εσόδων (2,51 δις €) του Ιανουαρίου του 2017 (Πίνακας 11).

Ανά μείζονα κατηγορία εσόδων από έμμεσους φόρους, οι μεγαλύτερες μεταβολές για την περίοδο αναφοράς, σε απόλυτα μεγέθη, παρατηρήθηκαν στα έσοδα από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε. (ΚΑΕ 1600 – αύξηση 77,02 εκ. €) και στα έσοδα από φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα τελωνεία (ΚΑΕ 1400 – μείωση 49,64 εκ. €), ενώ οι μεγαλύτερες ποσοστιαίες μεταβολές σημειώθηκαν στα έσοδα από λοιπούς φόρους συναλλαγών (ΚΑΕ 1200) και στα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους (ΚΑΕ 1700).



Στο Γράφημα 7 παρουσιάζεται το ποσοστό συμμετοχής της κάθε μείζονος κατηγορίας στο σύνολο των έμμεσων φόρων, με τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. και από τους φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία να κατέχουν πολύ υψηλό ποσοστό συμμετοχής (80,19%) στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους.



Έσοδα από τον ΦΠΑ

Τα συνολικά έσοδα από τον Φ.Π.Α. (ΚΑΕ 1100), τα οποία αποτελούν το 56,57% των συνολικών εσόδων από έμμεσους φόρους, ποσού 1,45 δις €, διαρθρώνονται σε κύριες κατηγορίες εσόδων από τον Φ.Π.Α. εγχωρίων (ΚΑΕ 1110), τον Φ.Π.Α. εγχωρίων σε συνέχεια του ΚΑΕ 1110 (ΚΑΕ 11203) και τον Φ.Π.Α. εισαγομένων (ΚΑΕ 1150). Τα συγκεκριμένα έσοδα τον Ιανουάριο του 2018, αποτελούν το 84,62%, το 3,85% και το 11,53% αντίστοιχα, των συνολικών εσόδων από Φ.Π.Α.

Για το μήνα αναφοράς, τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. εγχωρίων (ΚΑΕ 1110 & ΚΑΕ 1120) παρουσίασαν μικρή μείωση κατά 0,93% (ήτοι 12,03 εκ. €) σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, ενώ τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. εισαγομένων (ΚΑΕ 1150) αυξήθηκαν κατά 10,86% (ήτοι 16,38 εκ. €) (Πίνακας 12).



Αποτέλεσμα των ανωτέρω μεταβολών είναι ότι τον Ιανουάριο του 2018, τα συνολικά έσοδα από τον Φ.Π.Α., ουσιαστικά, κινήθηκαν στα ίδια επίπεδα σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, παρουσιάζοντας μια μικρή αύξηση κατά 4,36 εκ. € (Πίνακας 12).

Σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών, σημειώθηκαν οι ακόλουθες αξιοσημείωτες μεταβολές:



Όπως απεικονίζεται στο Γράφημα 8, τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. που εισπράττεται μέσω των Δ.Ο.Υ. (ΚΑΕ 1111, 1112, 1113 & 1119) παρέμειναν στο ίδιο επίπεδο, ενώ τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. που εισπράττεται μέσω των Τελωνείων (ΚΑΕ 1115, 1117, 1118, 1120 & 1150) εμφανίζονται αυξημένα κατά 4,76 εκ. €.



Τα έσοδα από Φ.Π.Α. στα πετρελαιοειδή προϊόντα, στα λιπαντικά και στα παράγωγα αυτών (ΚΑΕ 1117 & 1157) μειώθηκαν κατά 1,56% (ήτοι 2,58 εκ. €) και διαμορφώθηκαν σε 162,91 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 165,48 εκ.€ τον Ιανουάριο του 2017 και τα έσοδα από Φ.Π.Α. στα προϊόντα καπνού (ΚΑΕ 1118 & 1158) παρουσίασαν μείωση κατά 22,99% (ήτοι 15,48 εκ. €) και διαμορφώθηκαν σε 51,84 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 67,32 εκ. € τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους (Γράφημα 9).

Επισημαίνεται ότι οι παραπάνω μειώσεις μπορούν εν μέρει να ερμηνευθούν για:

• τα πετρελαιοειδή προϊόντα από τις πολύ ήπιες καιρικές συνθήκες που παρατηρήθηκαν κατά το τρέχον ημερολογιακό έτος και οδήγησαν σε μειωμένη κατανάλωση πετρελαίου θέρμανσης και

• τα καπνικά προϊόντα από τη χρήση από τους οικονομικούς φορείς του ανώτατου ορίου των ποσοτήτων που τους δόθηκε με τα μέτρα που θεσπίστηκαν κατά της αποθεματοποίησης καπνικών προϊόντων με έναρξη ισχύος την 27η Μαΐου του 2016, ενόψει των αυξήσεων των συντελεστών στα τσιγάρα και στο λεπτοκομμένο καπνό από 01.01.2017, κίνηση που συνέβαλε σημαντικά στην αύξηση των συνολικών εσόδων από Φ.Π.Α. στα προϊόντα καπνού του 2016 και των πρώτων μηνών του 2017.



Έσοδα από λοιπούς φόρους συναλλαγών

Τα έσοδα από τους λοιπούς φόρους συναλλαγών (ΚΑΕ 1200), τα οποία αποτελούν το 1,49% των συνολικών εσόδων από έμμεσους φόρους, αυξήθηκαν κατά 52,75% (ήτοι 13,17 εκ. €) και διαμορφώθηκαν σε 38,15 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 24,97 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017.

Ειδικότερα, σε επίπεδο κύριων κατηγοριών εσόδων από λοιπούς φόρους συναλλαγών σημειώνονται οι μεταβολές που παρουσιάζονται στον Πίνακα 14.



Παρατηρείται ότι τον Ιανουάριο του 2018 τα έσοδα από φόρους στις μεταβιβάσεις και συγκεντρώσεις κεφαλαίων (ΚΑΕ 1210) αποτελούν το 62,31% των εσόδων της εν λόγω κατηγορίας με τα έσοδα από τέλη χαρτοσήμου (ΚΑΕ 1220) να αποτελούν το 36,72%. Αντίθετα, τα έσοδα από τέλη και δικαιώματα έκδοσης αδειών και παροχής προνομίων (ΚΑΕ 1250) αντιπροσωπεύουν μόλις το 0,97% των συνολικών εσόδων από λοιπούς φόρους συναλλαγών τον Ιανουάριο του 2018.

Έσοδα από λοιπούς φόρους κατανάλωσης

Τα έσοδα από τους λοιπούς φόρους κατανάλωσης (ΚΑΕ 1300), τα οποία αποτελούν το 1,49% του συνόλου των εσόδων από έμμεσους φόρους, παρουσίασαν αύξηση κατά 8,09% (ήτοι 8,23 εκ. €) και διαμορφώθηκαν σε 110,03 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 101,8 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017 (Πίνακας 15).



Ειδικότερα, σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών της εν λόγω κατηγορίας εσόδων, επισημαίνονται τα ακόλουθα:

• τα έσοδα από τον φόρο ασφαλίστρων (άρθρο 29, ν.3492/06, ΚΑΕ 1352) αυξήθηκαν κατά 2,79 εκ. € και διαμορφώθηκαν σε 7,78 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 4,98 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017 και

• τα έσοδα από την επιβολή τέλους συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας (άρθρο 55 του ν.4389/2016, ΚΑΕ 1394) ανήλθαν σε 4,86 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018. Σύμφωνα με το άρθρο 55 του ν.4389/2016, επισημαίνεται ότι το συγκεκριμένο τέλος επιβάλλεται επί μηνιαίων λογαριασμών σύνδεσης που εκδίδονται από 01.01.2017 και άρχισε συστηματικά να αποδίδεται στην φορολογική διοίκηση από τον Μάρτιο του 2017.

Έσοδα από φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία

Τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία (ΚΑΕ 1400) μειώθηκαν κατά 7,57% και διαμορφώθηκαν σε 606,03 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 655,67 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017. Επισημαίνεται ότι το ποσοστό συμμετοχής της συγκεκριμένης κατηγορίας εσόδων στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους είναι αρκετά υψηλό κατά το μήνα Ιανουάριο του 2018, αγγίζοντας το 23,62% (Πίνακακς 16).



Παρατηρείται ότι οι δυο σημαντικότερες κύριες κατηγορίες είναι τα έσοδα από ειδικούς φόρους κατανάλωσης ενεργειακών προϊόντων, εγχωρίων και ΕΕ (ΚΑΕ 1460) και τα έσοδα από ειδικούς φόρους κατανάλωσης λοιπών προϊόντων εγχωρίων και ΕΕ (ΚΑΕ 1470) με συνεισφορά 53,25% και 39,11% αντίστοιχα στα συνολικά έσοδα από φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται από τα Τελωνεία.

Σημαντικές, σχετικά, μεταβολές στα έσοδα της εν λόγω κατηγορίας παρουσιάζονται στον Πίνακα 17.



Σε επίπεδο αναλυτικών κωδικών, έχουμε να παρατηρήσουμε τα ακόλουθα.

• Η μείωση στα έσοδα από τον Ε.Φ.Κ. εισαγόμενου από τρίτες χώρες diesel (KAE 1433) οφείλεται εν μέρει στις πολύ ήπιες καιρικές συνθήκες που παρατηρήθηκαν κατά το μήνα Ιανουάριο και Φεβρουάριο του 2018 και οδήγησαν σε μικρότερες ανάγκες κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης από τον πληθυσμό. Το ίδιο ισχύει και για την παρατηρούμενη μείωση των εσόδων από τον Ε.Φ.Κ. εγχωρίων και ΕΕ diesel (ΚΑΕ 1463).

• Ο φόρος κατανάλωσης στον καφέ από τρίτες χώρες, καθώς και στον καφέ, εγχώριο και Ε.Ε. (άρθρο 58 του ν. 4389/2016_ΚΑΕ 1445 & 1475 ) επιβλήθηκε από 1/1/2017.

• Ο φόρος κατανάλωσης στο ηλεκτρονικό τσιγάρο (άρθρο 58 του ν. 4389/2016_ΚΑΕ 1446 & 1476) επιβλήθηκε από 1/1/2017 και διαμορφώθηκε σε 502,38 χιλ. €.

• Η μείωση στα έσοδα από τον Ε.Φ.Κ. στο εγχώριο και ΕΕ φυσικό αέριο (ΚΑΕ 1466) ερμηνεύεται εν μέρει από τη μείωση των συντελεστών του εν λόγω Ε.Φ.Κ. για τους οικιακούς και μεγάλους εταιρικούς καταναλωτές (παρ. 2 του άρθρου 61 του ν. 4389/2016) από 01.01.2017, λαμβάνοντας υπόψη ότι οι εν λόγω φόροι αποδίδονται στην φορολογική διοίκηση με χρονική καθυστέρηση.

Λόγω της μεγάλης συμμετοχής που έχουν στα συνολικά έσοδα από Ε.Φ.Κ., παραθέτουμε τη μεταβολή των εσόδων από Ε.Φ.Κ. στα ενεργειακά προϊόντα (ΚΑΕ 1431, 1432, 1433, 1434, 1461, 1462, 1463, 1464, 1465 & 1466), από Ε.Φ.Κ. στα καπνικά προϊόντα (ΚΑΕ 1441 & 1471) και από Ε.Φ.Κ. στα αλκοολούχα ποτά (ΚΑΕ 1442, 1443, 1444, 1472, 1473 & 1474).



Παρατηρείται ότι τα έσοδα από τον Ε.Φ.Κ. στα ενεργειακά προϊόντα και από τον Ε.Φ.Κ. στα καπνικά προϊόντα μειώθηκαν κατά 6,84% και 17,6% τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους και διαμορφώθηκαν σε 343,5 εκ. € και 181,09 εκ. € αντίστοιχα. Αντίθετα, τα έσοδα από τον Ε.Φ.Κ. στα αλκοολούχα ποτά αυξήθηκαν κατά 7,93% τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017 και διαμορφώθηκαν σε 52,76 εκ. €, γεγονός που εν μέρει οφείλεται στη μείωση της έκπτωσης ΕΦΚ κατά 50% στα αλκοολούχα προϊόντα για το Νομό Δωδεκαννήσου από 01/01/2018 (ν. 4389/2016, άρθρο 57) (Γράφημα 10).

Έσοδα από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε.

Τα έσοδα από έμμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (ΚΑΕ 1600) κατά τον μήνα Ιανουάριο του 2018 αποτελούν το 12,72% του συνόλου των εσόδων από έμμεσους φόρους και σε σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2017 αυξήθηκαν κατά 30,9% (ήτοι 77,02 εκ. €) και διαμορφώθηκαν σε 326,26 εκ. €.

Ειδικότερα, σε επίπεδο κυρίων κατηγοριών εσόδων από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε σημειώνονται οι μεταβολές που παρουσιάζονται στον ακόλουθο πίνακα.



Είναι εμφανές ότι το σύνολο σχεδόν των εσόδων από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε. προέρχεται από τα υπόλοιπα Π.Ο.Ε. που πρέπει να εισπραχθούν (ΚΑΕ 1630) και αντιπροσωπεύει το 99,41% των συνολικών εσόδων της εν λόγω κατηγορίας.

Οι παρατηρούμενες αξιοσημείωτες μεταβολές σε επιμέρους κωδικούς εσόδων της εν λόγω μείζονος κατηγορίας περιγράφονται στον ακόλουθο πίνακα.



Επισημαίνεται ότι με τα άρθρα 57-61 του ν. 4446/2016 (ΦΕΚ Α’ 240/2212 2016) εφαρμόστηκε το μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογικής ύλης παρελθόντων ετών, με αρχική προθεσμία υπαγωγής στη ρύθμιση έως και 31.05.2017, η οποία με τον ν. 4474/2017 (ΦΕΚ Α’ 80), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, παρατάθηκε μέχρι τις 25.11.2017. Λόγω της δυνατότητας τμηματικής καταβολής με μηνιαίες δόσεις του επιπρόσθετου φόρου που προκύπτει από το διορθωτικό προσδιορισμό φόρου όσων χρησιμοποίησαν το μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογικής ύλης παρελθόντων ετών, τα εισπραττόμενα μηνιαία ποσά για τον Ιανουάριο του 2018 προστίθενται στους ΚΑΕ 1631 και 1632 ανάλογα με το είδος του οφειλόμενου φόρου, ερμηνεύοντας τη μεγάλη αύξηση που παρατηρείται σε αυτούς τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του προηγούμενου έτους.

Έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους

Τα έσοδα από προσαυξήσεις, πρόστιμα και χρηματικές ποινές στους έμμεσους φόρους (KAE 1700) αυξήθηκαν κατά 47,41% και διαμορφώθηκαν σε 14,5 εκ. € τον Ιανουάριο του 2018 έναντι 9,83 εκ. € τον ίδιο μήνα του προηγούμενου έτους.

Σημειώνεται ότι η συμμετοχή της συγκεκριμένης κατηγορίας στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους περιορίζεται σε μόλις 0,57%.

Έσοδα που εισπράττονται για την Ε.Ε.

Τα έσοδα που εισπράττονται για την Ε.Ε. (ΚΑΕ 1900), τα οποία αποτελούν μόλις το 0,74% των συνολικών εσόδων από έμμεσους φόρους τον Ιανουάριο του 2018, ανήλθαν σε 18,89 εκ. €, αυξημένα κατά 11,63% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017 (ήτοι 16,92 εκ. €). Η αύξηση αυτή διαμορφώνεται κυρίως από την αύξηση των εσόδων από δασμούς και λοιπά τέλη επιβαλλόμενα στις εισαγωγές από κράτη μη μέλη της Ε.Ε με βάση το κοινό τελωνειακό δασμολόγιο (ΚΑΕ 1911) όπου παρατηρείται αύξηση κατά 12,11%. Συγκεκριμένα, τα έσοδα αυτής της επιμέρους κατηγορίας, διαμορφώθηκαν σε 18,54 εκ. € τον Ιανουάριο 2018 έναντι 16,46 εκ. € τον Ιανουάριο του 2017.

Διαχρονική εξέλιξη των μείζονων κατηγοριών των έμμεσων φόρων κατά το μήνα Ιανουάριο 2014-2018

Σε βάθος πενταετίας, κατά το μήνα Ιανουάριο, παρατηρούμε ότι τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. και τα έσοδα από τους λοιπούς φόρους κατανάλωσης παρουσιάζουν μια μείωση μεταξύ Ιανουαρίου των ετών 2014 και 2015 ενώ αυξάνονται για την περίοδο Ιανουαρίου 2015-2018. Σε αυτό το σημείο, αξίζει να σημειωθεί ότι ο κανονικός συντελεστής ΦΠΑ αυξήθηκε από 23% σε 24% και προβλέφθηκε η σταδιακή κατάργηση του ευνοϊκού καθεστωτος επιβολής ΦΠΑ στα νησιά, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν.4389/2016.

Οι φόροι συναλλαγών μειώνονται μεταξύ Ιανουαρίου ετών 2014 και 2016, ενώ παρουσιάζουν αύξηση για την περίοδο Ιανουαρίου 2016-2018.

Αντίθετα, στους φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται μέσω των τελωνείων παρατηρούμε μια μείωση μεταξύ του μηνός Ιανουαρίου των ετών 2014 και 2016 που ακολουθείται από μια σημαντική αύξηση μεταξύ του ίδου μήνα των ετών 2016 και 2017, ενώ για την περίοδο αναφοράς μεταξύ 2017-2018 επανέρχονται οι πτωτικές τάσεις. Η σημαντική αύξηση στα έσοδα από φόρους κατανάλωσης που εισπράττονται μέσω των τελωνείων, η οποία παρατηρείται μεταξύ της περιόδου αναφοράς του έτους 2016 και του έτους 2017, οφείλεται εν μέρει στην αύξηση του ΕΦΚ διαφόρων προϊόντων (μεταξύ άλλων στο πετρέλαιο και τον καπνό) από 01.01.2017 με τον ν. 4389/2016, όπως ισχύει.

Τα έσοδα από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε. παρουσιάζουν σημαντική αυξητική τάση σε όλη τη περίοδο της πενταετίας. Υπογραμίζεται η σημασία των διαφόρων ευνοϊκών ρυθμίσεων ληξιπρόθεσμων οφειλών που ίσχυσαν κατά τη διάρκεια της πενταετίας και της αθρόας συμμετοχής των φορολογουμένων σε αυτές, γεγονός που οδήγησε σε σημαντική αύξηση των εσόδων από έμμεσους φόρους Π.Ο.Ε. Στην εν λόγω αύξηση, κατά το τελευταίο διάστημα της περιόδου αναφοράς, συνετέλεσε και το μέτρο της οικειοθελούς αποκάλυψης φορολογικής ύλης παρελθόντων ετών που θεσπίστηκε με το ν.4446/2016, όπως τροποποιήθηκε και ίσχυσε.

Τέλος, είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι σε όλες τις κατηγορίες που παρουσιάζονται στο Γράφημα 11, πλην των εσόδων από Φ.Π.Α., έχουν εισπραχθεί περισσότερα έσοδα σε απόλυτο μεγέθος το έτος 2018 σε σχέση με το έτος 2014 που αποτελεί το αρχικό έτος της πενταετίας.



5. Επίτευξη ετήσιου στόχου μέχρι τον Ιανουάριο του 2018

Φορολογικά έσοδα ως προς αρχικό στόχο

Στον Πίνακα 20 παρουσιάζεται ο βαθμός επίτευξης του στόχου είσπραξης φορολογικών εσόδων σε επίπεδο έτους και μηνός Ιανουαρίου 2018, ως προς τον αρχικά τιθέμενο στόχο.



Τα πραγματοποιηθέντα συνολικά φορολογικά έσοδα ανήλθαν σε 3,98 δις €. Η επίτευξη του ετήσιου στόχου (48,16 δις €) ανήλθε σε 8,26%, ενώ η επίτευξη του μηνιαίου στόχου (3,74 δις €) ανέρχεται σε 106,29%.

Η επίτευξη του ετήσιου στόχου ανήλθε σε 6,80% και 9,37% για τους άμεσους και έμμεσους φόρους, αντίστοιχα.

Η επίτευξη του μηνιαίου/περιοδικού στόχου ανήλθε σε 110,21% και 104,25% για τους άμεσους και έμμεσους φόρους.

Άμεσοι φόροι 2018-2017

Αξιοσημείωτη είναι η εικόνα των άμεσων φόρων, καθώς όλες οι μείζονες κατηγορίες ξεπέρασαν τον αντίστοιχο μηνιαίο στόχο τους.

Για τον πρώτο μήνα του έτους, το ποσοστό επίτευξης του ετήσιου στόχου βάσει του προϋπολογισμού του 2018 ως προς τα έσοδα από άμεσους φόρους (20,77 δις €) ανέρχεται στο επίπεδο του 110,21%, υψηλότερα σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017, όπου το ποσοστό επίτευξης ως προς τον ετήσιο στόχο ήταν 99,99%.

Αναλυτικά, τα έσοδα από άμεσους φόρους τον πρώτο μήνα του 2018 ανήλθαν σε 1,41 δις € έναντι 1,30 δις € την αντίστοιχη περίοδο του 2017.

Σημειώνεται ότι ο στόχος σε επίπεδο έτους μειώθηκε για τους άμεσους φόρους κατά 3,53% (σε 20,77 δις € το 2018 έναντι 21,53 δις € το 2017). Στο Γράφημα 12, παρουσιάζονται τα έσοδα από άμεσους φόρους σε μηνιαία βάση για τα έτη 2017 & 2018 και οι αντίστοιχοι μηνιαίοι στόχοι τους.



Στην ως άνω επίτευξη συνεισφέρουν, κυρίως, τα έσοδα των κατηγοριών φόρων που απεικονίζονται στο Γράφημα 13.



Στον παρακάτω Πίνακα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα Ιανουαρίου 2018 σε βασικές κατηγορίες εσόδων από άμεσους φόρους τόσο συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρονιάς όσο και σε σχέση με τους αρχικά τιθέμενους στόχους.



Έμμεσοι φόροι 2018-2017

Η επίτευξη του στόχου εσόδων από φόρους συναλλαγών (100,49%) φαίνεται να υπερκαλύπτει τη μικρή υστέρηση του στόχου εσόδων από φόρους κατανάλωσης (99,37%). Αυτό αντανακλά το διπλάσιο επίπεδο εσόδων της πρώτης κατηγορίας φόρου (1,49 δις €) έναντι της δεύτερης (716,07 εκ. €).

Για τον πρώτο μήνα του έτους, το ποσοστό επίτευξης του ετήσιου στόχου (βάσει του προϋπολογισμού του 2018) ως προς τα έσοδα από έμμεσους φόρους (27,39 δις €) ανέρχεται σε 104,25%. Συγκεκριμένα, παρατηρείται θετική μεταβολή για τους έμμεσους φόρους σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2017, όπου το ποσοστό επίτευξης ως προς τον ετήσιο στόχο ήταν 100%.

Αναλυτικά, τα έσοδα από τους έμμεσους φόρους ανήλθαν σε 2,57 δις € τον πρώτο μήνα του 2018 έναντι 2,50 δις € το αντίστοιχο διάστημα του 2017.

Σημειώνεται ότι ο στόχος σε επίπεδο έτους αυξήθηκε για τους έμμεσους φόρου κατά 2,52% (σε 27,39 δις € το 2018 έναντι 26,72 δις € το 2017).

Στο Γράφημα 14 παρουσιάζονται τα έσοδα από έμμεσους φόρους σε μηνιαία βάση για τα έτη 2017 & 2018 και οι αντίστοιχοι μηνιαίοι στόχοι τους.



Στην ως άνω επίτευξη συνεισφέρουν, κυρίως, τα έσοδα των παρακάτω κατηγοριών φόρων που απεικονίζονται στο Γράφημα 15.



Στον παρακάτω Πίνακα παρουσιάζονται τα αποτελέσματα Ιανουαρίου 2018 σε βασικές κατηγορίες εσόδων από έμμεσους φόρους τόσο συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρονιάς όσο και σε σχέση με τους αρχικά τιθέμενους στόχους.



ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΕΣΟΔΩΝ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018

- Τα συνολικά έσοδα από άμεσους και έμμεσους φόρους εμφανίζονται αυξημένα κατά 4,48% και διαμορφώνονται σε 3,98 δις € τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017.

- Τα έσοδα από άμεσους φόρους αυξήθηκαν κατά 8,52% τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον ίδιο μήνα της προηγούμενης χρονιάς και υπερκάλυψαν το μηνιαίο στόχο κατά 10,21%..

Ειδικότερα,

- Τα έσοδα από τον φόρο στο εισόδημα νομικών προσώπων παρουσιάζουν τον Ιανουάριο του 2018 μείωση της τάξης του 20,56% σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, παρότι τα πραγματοποιηθέντα έσοδα από τη συγκεκριμένη κατηγορία κάλυψαν για το μήνα Ιανουάριο του 2018 το στόχο που τέθηκε βάσει του Κρατικού Προϋπολογισμού 2018.

- Συγκρίνοντας τα αποτελέσματα μηνός Ιανουαρίου των τελευταίων δύο ετών, σημαντική αύξηση παρατηρείται στα έσοδα από λοιπούς άμεσους φόρους και από άμεσους φόρους Π.Ο.Ε. Αντιθέτως, μικρότερη ποσοστιαία αύξηση σημειώνεται τον Ιανουάριο του 2018 στα έσοδα από φόρους στο εισόδημα και στην περιουσία σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017.

- Τα έσοδα από έμμεσους φόρους αυξήθηκαν κατά 2,39% τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον ίδιο μήνα της προηγούμενης χρονιάς και υπερκάλυψαν το μηνιαίο στόχο κατά 4,25%..

Ειδικότερα,

- Τα έσοδα από τους λοιπούς φόρους συναλλαγών τον Ιανουάριο του 2018 φαίνονται σημαντικά αυξημένα, καλύπτοντας ικανοποιητικά τον περιοδικό στόχο. Αντίθετα παρατηρείται οριακή αύξηση των εσόδων από ΦΠΑ σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, τα οποία μάλιστα υπολείπονται και έναντι του περιοδικού στόχου.

- Τα έσοδα από τον Φ.Π.Α. στα πετρελαιοειδή προϊόντα, στα λιπαντικά και στα παράγωγα αυτών, καθώς και από τον Φ.Π.Α στα προϊόντα καπνού μειώθηκαν κατά την περίοδο αναφοράς σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο της προηγούμενης χρονιάς. Αξίζει, όμως, να σημειωθεί ότι τα έσοδα από τον Φ.Π.Α στα προϊόντα καπνού κάλυψαν έστω και οριακά τον περιοδικό στόχο.

- Τα έσοδα από Ε.Φ.Κ. λοιπών εισαγομένων προϊόντων από τρίτες χώρες μειώθηκαν σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017, αλλά κάλυψαν τον περιοδικό στόχο. Αντιθέτως, τα έσοδα από Ε.Φ.Κ. εγχωρίων και Ε.Ε. προϊόντων μειώθηκαν σε σχέση με τον Ιανουάριο του προηγούμενου έτους, αλλά υπολείπονται και έναντι του περιοδικού στόχου.

- Τα έσοδα από λοιπούς έμμεσους φόρους και από έμμεσους φόρους ΠΟΕ αυξήθηκαν τον Ιανουάριο του 2018 σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2017 και κάλυψαν τους τιθέμενους περιοδικούς στόχους του Κρατικού Προϋπολογισμού 2018.


___________________________________________
1 Στον πίνακα, δεν περιλαμβάνεται η μείζονα κατηγορία άμεσων φόρων με τίτλο «Άμεσοι φόροι υπέρ τρίτων» (ΚΑΕ 0500) λόγω της αμελητέας συνεισφοράς στα συνολικά έσοδα από άμεσους φόρους, η οποία διαμορφώθηκε σε 810,15 € τον Ιανουάριο του 2018.
2 Στον πίνακα, δεν περιλαμβάνεται η μείζονα κατηγορία έμμεσων φόρων με τίτλο «Έμμεσοι φόροι υπέρ τρίτων» λόγω της αμελητέας συνεισφοράς στα συνολικά έσοδα από έμμεσους φόρους (0,01%) που διαμορφώθηκε σε 334,63 χιλ. € τον Ιανουάριο του 2018.
3 Νέα ομάδα ΚΑΕ, η οποία δημιουργήθηκε τον Μάρτιο του 2017 με σκοπό μεγαλύτερη ανάλυση και αντικατάσταση του ΚΑΕ 1115 «Φ.Π.Α. από λοιπές δραστηριότητες που εισπράττεται μέσω τελωνείων»

___________________________________________
Στοιχεία επικοινωνίας
Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων
Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού
Τμήμα Οικονομικών Μελετών & Ανάλυσης Εσόδων
Ερμού 23-25, Τ.Κ. 101 84, Αθήνα
τηλ. 210 3252664, 210 3252509
φαξ. 210 3252539
email: [email protected]
___________________________________________